Η τελευταία πτήση του τελευταίου υδροπλάνου Mars
26/02/2025
Ο τελικός προορισμός του vintage υδροπλάνου θαλάσσιας περιπολίας ήταν το Pima Air and Space Museum. Το τελευταίο από τα τεράστια υδροπλάνα Martin Mars πριν λίγες μέρες, στις 10 Φεβρουαρίου, έκανε την τελευταία του προσθαλάσσωση, φτάνοντας στην Αριζόνα, όπου πλέον θα αναπαύεται στο Pima Air and Space Museum (PASM).
Το Philippine Mars απογειώθηκε για το τελευταίο σκέλος της πτήσης του από το Σαν Φρανσίσκο και προσγειώθηκε στο Lake Pleasant της Αριζόνα. Από εκεί το εμβληματικό αεροσκάφος θα αποσυναρμολογηθεί μερικώς και θα μεταφερθεί στο PASM για έκθεση. Θα είναι ένα από τα 400 και περισσότερα αεροσκάφη που φιλοξενούνται στο μουσείο PASM.
Η εταιρεία Glenn L. Martin αναβάθμισε το σχέδιο περιπολικού βομβαρδιστικού PBM Mariner για να παράγει το πρωτότυπο XPB2M-1 Mars. Το XPB2M-1 ανακοινώθηκε στις 8 Νοεμβρίου 1941. Καθυστέρησε λόγω πυρκαγιάς ο κινητήρας κατά τη διάρκεια των δρομολογίων εδάφους στατικών δοκιμών και το αεροσκάφος πέταξε για πρώτη φορά στις 23 Ιουνίου 1942.
Μετά από δοκιμές πτήσης με το XPB2M μεταξύ 1942 και 1943, μεταφέρθηκε στο Ναυτικό. Η αρχική ιδέα του βομβαρδιστικού περιπολικού θεωρήθηκε απαρχαιωμένη εκείνη τη στιγμή τότε και το Mars μετατράπηκε σε μεταφορικό αεροσκάφος που ονομάστηκε XPB2M-1R. Το Πολεμικό Ναυτικό έμεινε ικανοποιημένο με την απόδοση και παρήγγειλε 20 από τα τροποποιημένα JRM-1 Mars.
Πότε παραδόθηκε το πρώτο
Το πρώτο, που ονομάστηκε Hawaii Mars, παραδόθηκε τον Ιούνιο του 1945, αλλά με το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου το Ναυτικό μείωσε την παραγγελία του, αγοράζοντας μόνο τα πέντε αεροσκάφη που ήταν τότε στη γραμμή παραγωγής. Όλα τα Mars έφεραν ονόματα νησιών και περιοχών του Ειρηνικού. Αν και το αρχικό Hawaii Mars χάθηκε σε ατύχημα στον κόλπο Chesapeake λίγες εβδομάδες μετά την πρώτη πτήση του, τα άλλα πέντε Mars ολοκληρώθηκαν και το τελευταίο παραδόθηκε το 1947.
«Ο στόλος των Mars μετέφερε φορτία μεταξύ της Χαβάης και των Νήσων του Ειρηνικού για να υποστηρίξει το Ναυτικό των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου», εξήγησε η εταιρεία. «Μετά τον πόλεμο, υποστήριξαν τον πόλεμο της Κορέας με ιατρικές αεροδιακομιδές μεταξύ Χαβάης και Καλιφόρνια, αργότερα μεταβαίνοντας σε εργασίες ανύψωσης φορτίου μεταξύ Χαβάης και Καλιφόρνια πριν παροπλιστούν το 1956».
«Ο στόλος των τεσσάρων αεροσκαφών που επέζησε πουλήθηκε το 1958 σε μια κοινοπραξία εταιρειών ξυλείας στη Βρετανική Κολομβία του Καναδά και μετατράπηκε στα μεγαλύτερα πυροσβεστικά αεροσκάφη του κόσμου που μεταφέρουν 7.200 γαλόνια ΗΠΑ ανά σταγόνα», σύμφωνα με το Vintage Aviation News.
Το 2007 η Coulson Aircrane Ltd. αγόρασε το Philippine Mars και το αδελφό της αεροσκάφος, το Hawaii Mars «για να επεκτείνει τις πυροσβεστικές της ικανότητες, καθιερώνοντας τον εαυτό της ως ο μόνος χειριστής εκείνη την εποχή που λειτουργούσε πυροσβεστικά αεροσκάφη σταθερής και περιστροφικής πτέρυγας», σύμφωνα με την εταιρεία.
Ο στόλος των τεσσάρων αεροσκαφών που επέζησε πουλήθηκε το 1958 σε μια κοινοπραξία εταιρειών ξυλείας στη Βρετανική Κολομβία του Καναδά και μετατράπηκε στα μεγαλύτερα πυροσβεστικά αεροσκάφη. Τα πυροσβεστικά Mars «εξυπηρέτησαν την επαρχία της Βρετανικής Κολομβίας από το 1960 έως το 2015 και σε διάστημα 55 ετών έριξαν πάνω από 190 εκατομμύρια λίτρα το καθένα, που είναι περισσότερο νερό κατά πυρκαγιών από οποιοδήποτε άλλο πυροσβεστικό αεροσκάφος στην ιστορία οπουδήποτε στον κόσμο». Η Coulson αγόρασε δύο από τα αεροσκάφη, το Hawaii Mars και το Philippine Mars, το 2007, γεγονός που σηματοδότησε την έναρξη των επιχειρήσεων πυροσβεστικών μέσων σταθερής πτέρυγας της εταιρείας για εναέρια υποστήριξη πυρκαγιών.
Τα αεροσκάφη τέθηκαν προς πώληση πριν από σχεδόν μια δεκαετία, αλλά κανείς δεν τα αγόρασε. Τελικά, αποσύρθηκαν πλήρως καθώς το κόστος πτήσης και συντήρησής τους αυξανόταν. Αργότερα επεξεργάστηκε μια συμφωνία για να σταλεί το Philippine Mars στο PASM. Το αδελφό του υδροπλάνο, Hawaii Mars, πραγματοποίησε μια πτήση δύο ωρών προς το νέο του σπίτι στο Μουσείο Αεροπορίας στο Σίντνεϋ στο νησί του Βανκούβερ, στον Καναδά.
Η τελευταία πτήση
Αφού άφησε το σπίτι του δίπλα στη λίμνη στο Βανκούβερ της Βρετανικής Κολομβίας, το Philippine Mars προσγειώθηκε στο Σαν Φρανσίσκο, κάνοντας ένα pit stop καθοδόν προς τον τελικό του προορισμό. Το υδροπλάνο αγκυροβόλησε δίπλα στο USS Hornet κατά τη διάρκεια της νύχτας στον κόλπο του Σαν Φρανσίσκο. Το συνταξιοδοτημένο αεροπλανοφόρο έχει μετατραπεί σε μουσείο.
Το Philippine Mars απογειώθηκε για την τελευταία του πτήση γύρω στο μεσημέρι τοπική ώρα στις 10 Φεβρουαρίου, περνώντας πάνω από τη γέφυρα Golden Gate και στη συνέχεια νότια κατά μήκος της ακτής της Καλιφόρνια και έφτασε στον κόλπο Monterey πριν από μια πιο χερσαία διαδρομή, σύμφωνα με τον ιστότοπο παρακολούθησης πτήσεων FlightRadar. Για ένα μεγάλο μέρος της ημέρας, ήταν το αεροσκάφος που παρακολουθούσε περισσότερο ο ιστότοπος.
Τα μοναδικά Martin Mars αεροσκάφη
Με άνοιγμα φτερών 60,96 μέτρα και μήκος πάνω από 35,74 μέτρα , το Mars,- στην τελική του διαμόρφωση, έγειρε τη πλάστιγγα στα 74.843 kg στο μέγιστο βάρος απογείωσης. Τροφοδοτείται από τέσσερις ακτινωτούς κινητήρες Wright R-3350 Duplex-Cyclone, ο καθένας από τους οποίους απέδιδε 2.500 ίππους. Η μέγιστη ταχύτητα ήταν 356 km/h, ή 192 kn, με εμβέλεια 8.000 km με ταχύτητα 310 km/h, ή 170 kn. Το ανώτατο υψόμετρο ήταν 4.500 m.
Ένα γραμμικό σχέδιο τριών όψεων του Martin JRM-1 Mars, από το Bureau of Aeronautics, Navy Department, με ημερομηνία Αυγούστου 1948. Υπήρχαν επτά ιπτάμενα σκάφη Martin Mars, που όλα κατασκευάστηκαν μεταξύ 1942 και 1947, σύμφωνα με την Coulson.