Θα χάσουν σύντομα τα drones το μαχητικό τους πλεονέκτημα;

Όπως επεσήμανε ο στρατηγός Σιλ σε δημοσιογράφους, κατά την περιοδεία του στο περίπτερο του γαλλικού στρατού: «Τα συστήματα κατά των μη επανδρωμένων αεροσκαφών καθυστερούν και αφήνουν τον ουρανό ανοιχτό σε πράγματα που κατασκευάζονται γρήγορα και εύκολα, αλλά και που είναιεξαιρετικά εύθραυστα» και πως «αναπτύσσονται αντίμετρα». Ήδη σήμερα το 75% των drone στο πεδίο της μάχης στην Ουκρανία χάνονται από ηλεκτρονικό πόλεμο, είπε ο Γάλλος στρατηγός.

«Η “ατιμωρησία” των μικρών-πολύ απλών drone πάνω από το πεδίο της μάχης είναι μία στιγμή στον χρόνο», είπε χαρακτηριστικά ο Σιλ. «Είναι ξεκάθαρο… σήμερα, το σπαθί, με την έννοια του εναέριου drone, είναι ισχυρό και πιο δυνατό από την ασπίδα. Η ασπίδα, όμως, θα ενισχυθεί».

Η φετινή Eurosatory παρουσίασε δεκάδες συστήματα αντι-drone, συμπεριλαμβανομένων ειδικών “κυνηγετικών” όπλων, πυροβόλων και πυραύλων, ενώ εταιρείες όπως οι Safran, Thales και Hensoldt παρουσίασαν λύσεις soft-kill για την εξάλειψη των drones με ηλεκτρονικά μέσα. Ο Σιλ είπε ότι τα οχήματα στο πρόγραμμα μάχης Scorpion της Γαλλίας θα έχουν όλα συστήματα anti-drone σε δύο χρόνια, συνδέοντας την ικανότητα ανίχνευσης με πυργίσκους που μπορούν να εκτοξεύσουν έναν πύραυλο ή μια βομβίδα 40 mm.

Μέχρι στιγμής, τα drones πρώτου προσώπου πραγματοποιούν περίπου το 80% των πληγμάτων στην πρώτη γραμμή στην Ουκρανία, όταν πριν από οκτώ μήνες αυτά τα συστήματα δεν ήταν παρόντα στο πεδίο της μάχης, σύμφωνα με τον Σιλ. Ο στρατηγός είπε ότι η κατάσταση θα μεταβληθεί σε 10 χρόνια, με ερώτημα αν μπορεί αυτό να γίνει και σε ένα ή δύο χρόνια. Ο Σιλ ανέφερε το παράδειγμα του μη επανδρωμένου αεροσκάφους Bayraktar, που αποκαλούνταν «ο βασιλιάς του πολέμου» στην αρχή της σύγκρουσης στην Ουκρανία, το οποίο  δεν χρησιμοποιείται πια, επειδή είναι πολύ εύκολο να παρεμβάλλεται το σήμα του.

Ο Γάλλος στρατηγός εκτιμά ότι ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν θα θέσει υπό αμφισβήτηση την γαλλική στρατηγική για έναν στρατό ελιγμών, μεσαίας θωράκισης, με έμφαση στην ταχύτητα και την κινητικότητα. Τα οχήματα που εισάγει ο γαλλικός στρατός ως μέρος του προγράμματος Scorpion – τα Griffon, Serval και Jaguar – μπορούν να εξοπλιστούν, είτε με ενεργητική, είτε με παθητική προστασία, ακόμα κι αν ενισχυμένη προστασία τους από νάρκες τα καταστήσει αρκετά ογκώδη.

Griffon, Serval, Jaguar

Στον γαλλικό στρατό εντάσσονται περίπου 120 Griffon και 120 Serval κάθε χρόνο ως μέρος του προγράμματος Scorpion, καθώς και περισσότερα από 20 Jaguar. Σύμφωνα με τον Σιλ, τα οχήματα είναι εξοπλισμένα με «εξαιρετικά ισχυρά» συστήματα πληροφορικής και το Griffon μπορεί να περιέχει περισσότερες γραμμές κώδικα από ένα Rafale.

Οχήματα που αναπτύχθηκαν πριν από το πρόγραμμα Scorpion, όπως το κύριο άρμα μάχης Leclerc, αναδιαμορφώνονται ώστε να γίνουν μέρος του συστήματος συλλογικής μάχης. Το σύστημα αυτό επιτρέπει σε έναν στόχο που ανιχνεύεται από ένα όχημα, να δεχθεί επίθεση από άλλο. Το πρόγραμμα Scorpion είναι «εξαιρετικά φιλόδοξο» και έχει ανταποκριθεί στις προσδοκίες, σύμφωνα με τον Σιλ.

«Όλα όσα είχαμε σχεδιάσει είναι τέλεια στη θέση τους. Απλώς είναι θέμα κόστους-αποτελεσματικότητας για ορισμένες δυνατότητες», είπε ο στρατηγός. Κάτι που δεν ελήφθη υπόψη πριν από πέντε χρόνια είναι η ταχεία ανάπτυξη των μικροεπεξεργαστών, πράγμα που σημαίνει ότι τα συγκεντρωμένα δεδομένα μπορούν τώρα να αναλυθούν εντός του οχήματος και όχι εξωτερικά. Ο συνδυασμός με ενσωματωμένη τεχνολογία τεχνητής νοημοσύνης, θα επιτρέψει δυνατότητες, όπως η άμεση ανίχνευση απειλών, συμπεριλαμβανομένων των drone.

Όταν ψάχνουμε να αντλήσουμε μαθήματα από την Ουκρανία σχετικά με την πολεμική στρατηγική στρατηγική και τεχνολογία, πρέπει να υπάρχει διάκριση μεταξύ του τι είναι περιστασιακό και τι είναι δομικό, σύμφωνα με τον Γάλλο στρατηγό. Ο πόλεμος στην Ανατολική Ευρώπη δεν σημαίνει ότι τα ζητήματα των τελευταίων 30 ετών σχετικά με τη διαχείριση κινδύνων και κρίσεων θα πρέπει  εξαφανιστούν, επισημαίνοντας πως «πρέπει να παραμείνουμε ένας πολυδύναμος στρατός».

Η εναλλακτική στην γαλλική επιλογή – να χωριστεί ο στρατός σε ξεχωριστά μέρη κατάλληλα για διαφορετικά θέατρα – ήταν ένας μηχανοκίνητος-θωρακισμένος στρατός, έτοιμος να μπει σε έναν πόλεμο, όπως αυτόν στην Ουκρανία σήμερα, «με πιο στιβαρά και χαμηλότερα οχήματα, τα οποία όμως όταν πληγούν από νάρκη θα σκοτωθούν τα πληρώματα τους».

Ο Σιλ είπε ότι θέλει να διατηρήσει την «μαχητική υφή» του γαλλικού στρατού, στην οποία κάθε στρατιώτης θα μπορεί να αναπτυχθεί σε μία επιχείρηση, στον αντίποδα ενός στρατού που θα περιορίζεται στην άμυνα της επικράτειας, όπου ο στρατιώτης «δεν θα κάνει ποτέ τίποτα».

Drones και νέα τεχνολογία

Ο ρυθμός που αναπτύσσονται τα στρατιωτικά drone δείχνει ότι ο γαλλικός στρατός δεν μπορεί να δεσμευτεί σε μεγάλα προγράμματα αγορών, επειδή μια αποκτηθείσα ικανότητα σήμερα μπορεί να καταστεί παρωχημένη σε πέντε μήνες, σύμφωνα με τον Γάλλο στρατηγό. Ο Σιλ είπε ότι τα σημερινά drone πετούν καλύτερα από ότι πριν από δύο ή τρία χρόνια, με περισσότερη ενσωματωμένη υπολογιστική ισχύ που είναι ικανή για πλοήγηση βάσει εδάφους ή για εναλλαγές συχνοτήτων για την αποφυγή παρεμβολών.

Τα drone δεν μπορούν να συγκριθούν με τα πυρομαχικά πυροβολικού 155 χιλιοστών, τα οποία μπορούν να αποθηκευτούν και να παραμείνουν ικανά για χρήση και μετά από 10 χρόνια. Ο στρατός πρέπει να βρει «το σωστό σύστημα σε αυτόν τον ταχέως εξελισσόμενο κόσμο της νέας τεχνολογίας», είπε ο Σιλ. Η πρόκληση είναι η δημιουργία ενός βιομηχανικού μοντέλου που να μπορεί να παράγει μαζικά και επαρκώς τυποποιημένα πολεμικά μέσα, εάν είναι απαραίτητο.

Η μελλοντική αγορά ηλεκτρονικού εξοπλισμού, όπως drone αλλά και μικρών ασυρμάτων και έξυπνων τηλεφώνων, μπορεί να γίνει σε παρτίδες για να παρακολουθείται η εξέλιξη της τεχνολογίας. Ο Σιλ έφερε το εξής παράδειγμα: Να πραγματοποιείται η ανανέωση του εξοπλισμού σε επίπεδο ταξιαρχίας και να αποφεύγονται τα πολυετή προγράμματα εξοπλισμού για το σύνολο του Στρατού.

«Απλά δεν γίνεται»

Ο στρατηγός σχολίασε επίσης το μελλοντικό κύριο γαλλογερμανικό χερσαίο σύστημα μάχης , το οποίο θα αποτελείται από πολλά οχήματα, άλλα επανδρωμένα και άλλα ρομποτικά, που θα συνδυάζουν όπλα αντι-drone, αντιαεροπορικές δυνατότητες εγγύς άμυνας, πυραύλους και πυροβόλο. Η τοποθέτηση όλων αυτών σε άρμα μάχης θα δημιουργούσε ένα όχημα βάρους 80 τόνων, κάτι που «απλά δεν είναι εφικτό».

Η ανάπτυξη του συστήματος θα γίνει σε 10 έως 15 χρόνια, επειδή η ρομποτική ικανότητα δεν είναι «ακόμη εντελώς ώριμη», σύμφωνα με τον Σιλ. Ο Γάλλος στρατηγός είπε ότι δεν γνωρίζει εάν το σωστό κύριο πυροβόλο για το μελλοντικό σύστημα άρματος θα είναι 120 mm, 130 ή 140 mm, επισημαίνοντας ότι θα εξαρτηθεί από ζητήματα, όπως οι απαιτήσεις stealth και κινητικότητας, καθώς και από το τι θα πρόσθετε η οπή του όπλου σε ό,τι αφορά τη διατρητικότητα. Η KNDS, η οποία εμπλέκεται στο πρόγραμμα MGCS, παρουσίασε ένα πυροβόλο όπλο που μπορεί να αλλάξει κάννη για να εκτοξεύσει βλήματα, είτε 120mm, είτε 140mm.

Το γαλλικό άρμα μάχης Leclerc πιθανότατα δεν θα λάβει δεύτερη αναβάθμιση, πέρα από την τρέχουσα έκδοση XLR που θα κυκλοφορήσει, σύμφωνα με τον στρατηγό. Είπε ότι η γαλλογερμανική συμφωνία είναι για το σύστημα επόμενης γενιάς, το 2040, καθιστώντας το ζήτημα Leclerc δευτερεύον.

Θα είναι προς το συμφέρον της Γαλλίας να υιοθετήσει τυχόν προσθήκες δυνατοτήτων από τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα – έναν άλλο χρήστη του Leclerc – από τώρα έως το 2040, ως τρόπο χρηματοδότησης ενδιάμεσων καινοτομιών, είπε ο Σιλ. Η εισαγωγή του MGCS δεν θα σημάνει αμέσως το τέλος του Leclerc, το οποίο ο στρατηγός αναμένει να είναι σε υπηρεσία στον γαλλικό στρατό μέχρι το 2045.