Οι τελευταίες ανακαλύψεις της NASA στα άδυτα του Άρη
03/03/2020
Βαθιά κάτω από την επιφάνειά του, ο Άρης σείεται. Η ομάδα πίσω από το ρομποτικό σκάφος της NASA, InSight, που έφτασε στην επιφάνεια του Κόκκινου Πλανήτη τον Νοέμβριο του 2018, έδωσε στη δημοσιότητα στοιχεία για τους πρώτους δέκα μήνες που βρίσκεται εκεί. Παραθέτουμε τις πιο αξιοσημείωτες ανακαλύψεις της αποστολής μέχρι σήμερα
Ο κύριος στόχος του InSight είναι η μέτρηση των σεισμών που μπορούν να προκληθούν από υπόγεια δραστηριότητα ή αντικείμενα που χτυπούν στην επιφάνεια του πλανήτη. Μέχρι στιγμής, έχει εντοπίσει 24 σχετικά μεγάλους σεισμούς μεγέθους μεταξύ 3 και 4 Ρίχτερ. Αυτοί οι σεισμοί σημειώθηκαν σε μεγαλύτερο βάθος από τους περισσότερους, σύμφωνα με τον Φιλίπ Λονιονέ, του Πανεπιστημίου του Παρισιού και μέλος της ομάδας.
Αυτό σημαίνει ότι, ενώ δεν θεωρούνται μικροί, πιθανώς να μην ήταν ιδιαίτερα αισθητοί στην επιφάνεια του Άρη. Δύο από τους σεισμούς σημειώθηκαν κοντά σε μια περιοχή που ονομάζεται Cerberus Fossae, όπου τα ρήγματα στο έδαφος δείχνουν ηφαιστειακή δραστηριότητα τα τελευταία δέκα εκατομμύρια χρόνια.
Οι δονήσεις ίσως οφείλονται σε αυτή τη δραστηριότητα, κατά την Σου Σμρέκαρ, του εργαστηρίου Πρόωσης της NASA, στην Καλιφόρνια, επίσης μέλος της ομάδας του InSight. Το σκάφος προσεδάφισης δεν έχει ανιχνεύσει πραγματικά ισχυρούς σεισμούς, πάντως. «Οι μεγαλύτεροι σεισμοί ως τώρα φαίνεται ότι είναι λιγότερο συχνοί από ό,τι περιμέναμε», σημειώνει ο επικεφαλής ερευνητής της αποστολής, Μπρους Μπάνερτ.
Εκατοντάδες μικροί σεισμοί
Οι υπόλοιποι 174 σεισμοί που ανιχνεύθηκαν το πρώτο δεκάμηνο ήταν μάλλον μικροί, κάτι που καθιστά δύσκολο τον προσδιορισμό του επίκεντρου και την αιτία τους. Έκτοτε, το σκάφος έχει μετρήσει ακόμα περισσότερους. Ο τρόπος που τα σεισμικά κύματα διαπερνούν το έδαφος εξαρτάται από τη δομή του και την υγρασία σε αυτό, επομένως οι σεισμοί μπορούν να μας δώσουν στοιχεία για την κατανομή του νερού στον Άρη. Στα ανώτερα στρώματα του φλοιού φαίνεται ότι υπάρχουν μέταλλα που περιέχουν νερό μέσα τους.
Ο Άρης δεν έχει συνεχές μαγνητικό πεδίο, όπως η Γη, αν και πιθανό να είχε πριν από δισεκατομμύρια χρόνια. Αντίθετα, διαθέτει μικρές περιοχές με μαγνητικά πεδία που προκαλούνται από βράχους οι οποίοι διατήρησαν το μαγνητισμό τους στο πέρασμα των χιλιετιών. Μετρήθηκαν κάποια από αυτά τα πεδία από τους δορυφόρους, αλλά το InSight διαθέτει το πρώτο μαγνητόμετρο που τοποθετείται στην επιφάνεια του Άρη.
«Βλέπουμε, απροσδόκητα, ότι υπάρχει ένα σταθερό πεδίο, 10 φορές ισχυρότερο από αυτό που έδειχναν οι δορυφορικές λήψεις, και αυτό σημαίνει ότι υπάρχουν μαγνητισμένοι βράχοι στην περιοχή προσεδάφισης του InSight», σημειώνει η Κάθριν Τζόνσον, του Πανεπιστημίου British Columbia, του Καναδά. Αυτοί οι βράχοι είναι πιθανότατα βαθιά στο υπέδαφος.
Μίνι ανεμοστρόβιλοι
Η επιφάνεια του Άρη καλύπτεται από σίφουνες σκόνης, δηλαδή μικρούς ανεμοστρόβιλους που σηκώνουν σωματίδια στον αέρα. Μάλιστα πολύ περισσότερους από όσους νομίζαμε. Μέχρι στιγμής, το InSight έχει εντοπίσει πάνω από 10.000 στρόβιλους να περνούν πάνω από τους αισθητήρες πίεσης που διαθέτει.
Παρόλα αυτά, δεν έχει τραβήξει ούτε μια φωτογραφία, προς έκπληξη της ομάδας. Αυτό ίσως οφείλεται στο ότι οι στρόβιλοι δεν είναι αρκετά ισχυροί για να φέρουν πολλή σκόνη, αλλά δεν είναι ξεκάθαρο.
