«Αν ο Τραμπ θέλει να νικήσει την Κίνα, πρέπει να τα βρει με τη Μέρκελ»

Να ξεπεράσει “ταμπού” και αναστολές προτείνει στην αμερικανική ελίτ ο γνωστός για την ευθύτητα και τον οριακό κυνισμό του ο γνωστός Αμερικανός δημοσιογράφος, Τόμας Φρίντμαν, αναφορικά με τον εμπορικό πόλεμο ΗΠΑ-Κίνας. Κι αυτό, γιατί κατά τη γνώμη του η Ουάσιγκτον έχει ελπίδες να τον κερδίσει μόνο αν συμμαχήσει με το Βερολίνο, και κατ’ επέκταση με την υπόλοιπη Ευρώπη.

Σε εκτενές άρθρο του στην εφημερίδα New York Times, ο Φρίντμαν ξεπερνά τις κομματικές διαφοροποιήσεις και προειδοποιεί ότι ακόμα κι αν «ο Τζο Μπάιντεν εκλεγεί πρόεδρος, κορυφαία πρόκληση της εξωτερικής πολιτικής του θα είναι η Κίνα. Όχι όμως η Κίνα με την οποία είχε να κάνει επί Μπαράκ Ομπάμα, αλλά μια πολύ πιο επιθετική Κίνα, μια Κίνα που εποφθαλμιά την αμερικανική κυριαρχία στο χώρο της τεχνολογίας, που θέλει να καταστείλει τη δημοκρατία στο Χονγκ Κονγκ και να υποκλέψει προσωπικά δεδομένα».

Ο μόνος τρόπος λοιπόν να αντιμετωπιστεί αυτή η Κίνα, «χωρίς», μάλιστα, «να διαλυθεί το παγκόσμιο σύστημα εμπορίου», είναι να διορθωθεί «ένα από τα μεγαλύτερα λάθη του Ντόναλντ Τραμπ». Κι αυτό δεν είναι άλλο από το χάσμα που επικρατεί μεταξύ ΗΠΑ και Γερμανίας. Η επιχειρηματολογία του Φρίντμαν χρησιμοποιεί μια σειρά από ιστορικά δεδομένα.

Είναι χαρακτηριστικό ότι, όπως λέει, τόσο οι δύο παγκόσμιοι πόλεμοι όσο και ο Ψυχρός Πόλεμος «κερδήθηκαν στο Βερολίνο». Το ίδιο θα ισχύσει και για τον εν εξελίξει πόλεμο εμπορίου, τεχνολογίας και διεθνούς επιρροής, μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας. «Όποια χώρα μπορέσει να επηρεάσει την Ευρωπαϊκή Ένωση να ταχθεί στο πλευρό της, στον ανταγωνισμό για το ποιος θα επικρατήσει στις τεχνολογικές προδιαγραφές, τους εμπορικούς κανόνες και την ίδια την τεχνολογία, θα θέσει τους όρους για το παγκόσμιο ψηφιακό εμπόριο του 21ου αιώνα», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Φρίντμαν.

Η δημιουργία ενός ισχυρού “συνασπισμού” είναι για εκείνον το μοντέλο μέσα από το οποίο μπορεί να αντιμετωπιστεί η σημερινή Κίνα. Ειδάλλως, «αν αυτή η υπόθεση εξελιχθεί σε μια υπόθεση της Αμερικής εναντίον της Κίνας, μόνον, με στόχο να κάνουμε την Αμερική –και μόνο την Αμερική– μεγάλη ξανά, θα χάσουμε».

Τα λάθη του Τραμπ

Από τη μια μεριά, το κείμενο εξαίρει τη σκληρή στάση που κράτησε ο Τραμπ απέναντι στον Σι Τζινπίνγκ. Παρόλα αυτά, έκανε πολλά λάθη, επισημαίνει ο Φρίντμαν. «Επέβαλε φόρους δισεκατομμυρίων δολαρίων σε αμερικανικές εισαγωγές από την Κίνα, και ανάγκασε τους Αμερικανούς αγρότες να υποστούν τα αντίμετρα της Κίνας, δηλαδή “πετσοκομμένες” αγορές αγροτικών προϊόντων. Κι αυτό μόνο και μόνο για να αναγκαστεί η Κίνα να υποσχεθεί ότι θα αγοράσει περισσότερα αμερικανικά προϊόντα».

Αυτή η υπόσχεση δεν τηρήθηκε, με βάση τα στοιχεία που επικαλείται, αφού δείχνουν ότι παρά τα “ανοίγματα” του Πεκίνου στους Αμερικανούς, «οι αγορές αμερικανικών προϊόντων υπολείπονται κατά πάνω από 50% της δέσμευσής της να αγοράσει αγαθά αξίας 200 δισ. δολαρίων ως το τέλος του χρόνου». Την ίδια στιγμή, ο Φρίντμαν αναγνωρίζει τη ραγδαία ενισχυόμενη δυναμική της κινεζικής οικονομίας.

Οικονομία που υποστηρίζεται από έναν πληθυσμό της τάξης του 1,3 δισ. ανθρώπων και δεν μπορεί να εξισορροπηθεί από «328 εκατ. Αμερικανούς που λειτουργούν με τη στρατηγική του Τραμπ “Η Αμερική Πρώτη, Η Αμερική Μόνη”». Για το λόγο αυτό αποτελούσε στρατηγικό λάθος η ταυτόχρονη αντιπαράθεση της Ουάσιγκτον με την Κίνα και την Ευρωπαϊκή Ένωση, ήτοι δηλαδή με τη Γερμανία, για παράδειγμα αναφορικά με τους δασμούς των αυτοκινήτων ή τις αμυντικές δαπάνες.

“Ας αφήσουμε τα πείσματα”…

«Ο Τραμπ έπρεπε να θέσει σε προτεραιότητα μια συνεργασία με την καγκελάριο Μέρκελ, η οποία ανησυχεί για το μπούλινγκ της Κίνας όσο και εμείς». Το πλεονέκτημα της Γερμανίας δεν είναι φυσικά η στρατιωτική της ισχύς, αλλά η βιομηχανία της, η οποία διαθέτει επιρροή και λόγο. Αντί για συνεργασία όμως, «ο Τραμπ τιμωρεί τη Γερμανία απομακρύνοντας τους στρατιώτες μας από κει». 

Δεν μπορεί λοιπόν, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, να καλεί άλλες χώρες εναντίον του “κομμουνιστικού κινδύνου” που παρουσιάζει το Πεκίνο. «Είναι δύσκολο να έχεις συμμαχία χωρίς συμμάχους», σχολιάζει, ειρωνικά, ο δημοσιογράφος. Παρομοίως θεωρεί λανθασμένες τις διαμαρτυρίες “της δεκάρας” για τις γερμανικές αμυντικές δαπάνες στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ, «που έχουν στόχο τη Ρωσία», μια δύναμη που ο Φρίντμαν χαρακτηρίζει «τριτοκλασάτη», και η οποία «είναι πιο γνωστή για τις πωλήσεις βότκας, χαβιαριού, πετρελαίου και αερίου»...

Τέτοια “πείσματα” μπορούν να μπουν κατά μέρος και να διαμορφωθεί μια συνεργασία με την ΕΕ, η οποία, παρά τους φόβους της να μη βρεθεί ανάμεσα στα “πυρά” των δύο αντιπάλων, έχει ήδη χαρακτηρίσει την Κίνα «συστημικό αντίπαλο». Συνεπώς υπάρχει μια ευκαιρία για τη δημιουργία ενός συνασπισμού. Σε αυτόν μπορεί να προστεθεί και η Συμφωνία Χωρών του Ειρηνικού, από την οποία ο Ντόναλντ Τραμπ απέσυρε τις ΗΠΑ, τον Ιανουάριο του 2017.