Aπό τη διπλωματία των ισορροπιών, στη “διπλωματία της μέγγενης”

Το Πακιστάν έβαλε στο στόχαστρό του τα τελευταία εικοσιτετράωρα ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, ασκώντας πιέσεις στο Ισλαμαμπάντ να συνεργαστεί περισσότερο στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας.

Αργά το βράδυ της Τρίτης (ώρα Ελλάδας) η εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου, Σάρα Χάκαμπι Σάντερς, επιβεβαίωσε τις προθέσεις του Τραμπ και προανήγγειλε ενέργειες της αμερικανικής προεδρίας τις επόμενες ημέρες. «Γνωρίζουμε ότι μπορούν να κάνουν περισσότερα για να σταματήσουν την τρομοκρατία και επιθυμούμε να το κάνουν», είπε η  Σάντερς, σημειώνοντας ότι λεπτομέρειες για συγκεκριμένες ενέργειες θα ανακοινωθούν εντός των επόμενων 24 έως 48 ωρών.

Νωρίτερα, η πρέσβειρα των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Έθνη, Νίκι Χέιλι,  επιβεβαίωσε την αναστολή χορήγησης οικονομικής βοήθειας ύψους 255 εκατομμυρίων δολαρίων στο Πακιστάν, αναφέροντας και αυτή, ως αιτία, την αποτυχία του να συνεργαστεί πλήρως με τις ΗΠΑ στην μάχη κατά της τρομοκρατίας.

«Υπάρχουν ξεκάθαροι λόγοι για αυτό. Το Πακιστάν παίζει για χρόνια διπλό παιχνίδι», επισήμανε η Χέιλι, κατηγορώντας ωστόσο την πακιστανική κυβέρνηση ότι «προσφέρει παραλλήλως καταφύγιο στους τρομοκράτες που επιτίθενται στα στρατεύματά μας στο Αφγανιστάν».

Τραμπ: Οι Πακιστανοί μας θεωρούν ηλίθιους  

Η ένταση στις σχέσεις ανάμεσα στην Ουάσινγκτον και το Ισλαμαμπάντ ξεκίνησε από ένα tweet του Αμερικανού προέδρου. «Οι ΗΠΑ βλακωδώς έδωσαν 33 δισεκατομμύρια δολάρια βοήθεια στο Πακιστάν τα τελευταία 15 χρόνια και εκείνοι δεν μας έδωσαν τίποτα σε αντάλλαγμα παρά μόνο ψέματα και απάτη, θεωρώντας ότι οι ηγέτες μας είναι ηλίθιοι», έγραψε ο Τραμπ στο πρώτο μήνυμά του στο Twitter για το 2018. Και πρόσθεσε: «Παρέχουν καταφύγιο στους τρομοκράτες που καταδιώκουμε στο Αφγανιστάν, χωρίς ιδιαίτερη βοήθεια. Φτάνει πια!».

Λίγες ώρες μετά το σκληρό tweet Τραμπ, το πακιστανικό υπουργείο εξωτερικών κάλεσε τον πρεσβευτή των ΗΠΑ στο Ισλαμαμπάντ για να ζητήσει εξηγήσεις, όπως έγραψαν αμερικανικά ΜΜΕ. Την είδηση επιβεβαίωσε και ο εκπρόσωπος της αμερικανικής πρεσβείας, χωρίς ωστόσο να αναφερθεί στο περιεχόμενο της συνάντησης, ενώ το υπουργείο Εξωτερικών του Πακιστάν αρνήθηκε να σχολιάσει.

Το παρασκήνιο της «επίθεσης» Τραμπ

Μέχρι στιγμής δεν είναι σαφές ποια ήταν η αφορμή για τον νέο γύρο κριτικής του Τραμπ στο Πακιστάν. Δεν είναι ωστόσο η πρώτη φορά που ο Αμερικανός πρόεδρος κατηγορεί το Ισλαμαμπάντ ότι αδρανεί στην αντιμετώπιση των εξτρεμιστών ισλαμιστών.

Πριν λίγες ημέρες πάντως, στις 29 Δεκεμβρίου,  η εφημερίδα New York Times είχε αναφερθεί στο ενδεχόμενο η Ουάσινγκτον να αρνηθεί να δώσει βοήθεια 255 εκατομμυρίων δολαρίων στο Πακιστάν. Σημείωνε μάλιστα ότι Αμερικανοί αξιωματούχοι ζήτησαν να έχουν πρόσβαση σε ένα μέλος του δικτύου Χακάνι (συνδέεται με τους Ταλιμπάν), το οποίο  συνελήφθη στο Πακιστάν και πιθανότατα θα μπορούσε να δώσει  πληροφορίες για τουλάχιστον έναν Αμερικανό όμηρο. Το Ισλαμαμπάντ ωστόσο, πάντα σύμφωνα με το δημοσίευμα, δεν επέτρεψε κάτι τέτοιο.

Δεν χρειαζόμαστε την βοήθεια των ΗΠΑ

Στον Ντόναλντ Τραμπ απάντησε άμεσα, επίσης μέσω twitter, o υπουργός Άμυνας του Πακιστάν αναφέροντας, ότι η χώρα του «παρείχε δωρεάν πρόσβαση στις ΗΠΑ στον εναέριο και χερσαίο χώρο της, στρατιωτικές βάσεις και συνεργασία στον τομέα των πληροφοριών, που οδήγησε στον αποδεκατισμό της Αλ Κάιντα εδώ και 16 χρόνια, αλλά εκείνοι (οι Αμερικανοί) δεν μας έδωσαν τίποτα σε αντάλλαγμα, παρά μόνο ύβρεις και δυσπιστία».

Λίγη ώρα αργότερα, μιλώντας σε τηλεοπτικό δίκτυο, ο υπουργός Εξωτερικών του Πακιστάν, Χαουάτζα Μοχάμαντ Ασίφ, απέδωσε τις απειλές του Τραμπ στο γεγονός ότι οι ΗΠΑ «βρίσκονται σε αδιέξοδο στο Αφγανιστάν».

«Έγραψε στο Twitter εναντίον μας και εναντίον του Ιράν για λόγους εσωτερικής κατανάλωσης», δήλωσε ο Ασίφ και πρόσθεσε ότι ο Τραμπ «επανειλημμένως μεταθέτει στο Πακιστάν την απογοήτευσή του για τις αποτυχίες τους στο Αφγανιστάν». Σημείωσε τέλος ότι το Πακιστάν δεν χρειάζεται την βοήθεια των ΗΠΑ.

Το Πακιστάν υπήρξε για δεκαετίες εταίρος – κλειδί των Αμερικανών στην νότια Ασία, ωστόσο το αφγανικό κίνημα των Ταλιμπάν διαθέτει βάσεις στο βόρειο τμήμα του. Είναι επίσης η χώρα, στην οποία εντοπίστηκε και σκοτώθηκε από μέλη των Ειδικών Δυνάμεων των ΗΠΑ, το 2011, ο Οσάμα μπιν Λάντεν, ο πρώην ηγέτης της Αλ Κάιντα, που θεωρείται ο εγκέφαλος των επιθέσεων της 11^ης Σεπτεμβρίου 2001 στους Δίδυμους Πύργους.

Επιγραμματικά αυτή η εξέλιξη εντάσσεται στη στροφή που σταδιακά επιβάλει ο πρόεδρος Τραμπ στην αμερικανική εξωτερική πολιτική. Από τη διπλωματία των ισορροπιών μεταβαίνουμε στη “διπλωματία της μέγγενης”.