Δύο βήματα μπρος ένα πίσω, τα Κίτρινα Γιλέκα

Ύφεση επικρατεί σήμερα στο μέτωπο των κινητοποιήσεων που έχουν ξεκινήσει εδώ και τρεις εβδομάδες τα Κίτρινα Γιλέκα στην Γαλλία, καθώς η χώρα τελεί εν αναμονή του διαγγέλματος Μακρόν. Η χθεσινή τέταρτη κατά σειρά πανεθνική κινητοποίηση, η «τέταρτη πράξη» όπως την αποκαλούν οι διαδηλωτές, έδειξε ωστόσο τις βασικές διαθέσεις των δύο πλευρών: Συνέχιση των διαδηλώσεων από τα Κίτρινα Γιλέκα, καταστολή από την κυβέρνηση του Γάλλου προέδρου.

Η χωρίς προηγούμενο επιχείρηση των γαλλικών δυνάμεων επιβολής του νόμου, με την ενεργοποίηση 90 χιλιάδων μελών τους, δεν άφηνε άλλωστε περιθώρια για άλλου είδους εκτιμήσεις, σε ό,τι αφορά τις προθέσεις της κυβέρνησης. Στόχος ήταν η καταστολή του κινήματος των Κίτρινων Γιλέκων, κάτι που φάνηκε και από τις μαζικές προληπτικές προσαγωγές, στις οποίες προχώρησαν οι αρχές.

Συνολικά, περίπου 2.000 άτομα προσήχθησαν σε όλη την Γαλλία, περισσότερα από 1.100 στο Παρίσι. Για τα περισσότερα από αυτά, κάτι παραπάνω από 1700, η προσαγωγή μετατράπηκε σε σύλληψη και προσωρινή κράτηση. Στο ίδιο συμπέρασμα οδηγεί και το γεγονός ότι η αστυνομία επέδειξε «ωμή βία», όπως καταγγέλουν οι διαδηλωτές και μαρτυρούν οι περισσότεροι από 100 τραυματίες που μεταφέρθηκαν σε νοσοκομεία του Παρισιού.

Τα επεισόδια

Το τραγικό της υπόθεσης είναι ότι αυτά συνέβησαν σε μια ευρωπαϊκή χώρα, και μάλιστα στην Γαλλία, και ότι έγιναν με τις εντολές του Μακρόν, ο οποίος εμφανίστηκε στην γαλλική και ευρωπαϊκή πολιτική σκηνή, ευαγγελιζόμενος την αναμόρφωση της Ευρώπης και τον εκδημοκρατισμό της Ευρωζώνης.

Η γαλλική κυβέρνηση δεν ήθελε με τίποτα την επανάληψη των επεισοδίων της 1^ης Δεκεμβρίου, όταν οι αριστοκρατικές συνοικίες του Παρισιού πνίγηκαν στα δακρυγόνα και τις φωτιές. Ούτε τα Κίτρινα γιλέκα όμως ήθελαν τα επεισόδια, καθώς όπως αποδείχθηκε λειτούργησαν αποτρεπτικά ως προς την συμμετοχή του κόσμου.

Το θέμα των πρωτεργατών των επεισοδίων αποτελεί άλλωστε και κομματική αντιπαράθεση ανάμεσα σε βουλευτές της αντιπολίτευσης που καταγγέλλουν εμπλοκή αστυνομικών και τον υπουργό Eσωτερικών που απειλεί με μηνύσεις. Παρόλα αυτά επεισόδια σημειώθηκαν και χθες όχι μόνον στο Παρίσι, αλλά και στην Μασσαλία, την Τουλούζη, την Λυών και το Μπορντώ.

Ποσοτικά κόπωση, ποιοτικά αναβάθμιση

Σύμφωνα με την Αστυνομία στην χθεσινή «τέταρτη πράξη» μετείχαν συνολικά σε ολόκληρη την Γαλλία 136.000 άνθρωποι. Πρόκειται για αρκετά μικρότερο αριθμό από τους διαδηλωτές που πήραν μέρος στην πρώτη πανεθνική κινητοποίηση και κάποια αναλυτές μιλούν για κόπωση του κινήματος.

Αν και ο ακριβής προσδιορισμός των συμμετεχόντων είναι αδύνατος, εξαιτίας και του γεγονότος ότι οι διαδηλωτές κάνουν «βάρδιες», πολλοί ήταν οι παράγοντες που επηρέασαν την χθεσινή συμμετοχή. Τα επεισόδια, το αναμενόμενο διάγγελμα του προέδρου και η προληπτική καταστολή ήταν φυσικά οι βασικοί παράγοντες.

Ρόλο έπαιξαν όμως και οι παράλληλες πορείες για την κλιματική αλλαγή, οι οποίες επηρέασαν μεν ποσοτικά την συμμετοχή στις κινητοποιήσεις των Κίτρινων Γιλέκων, παραλλήλως όμως τις αναβάθμισαν ποιοτικά. Και αυτό γιατί αρκετοί από τους συμμετέχοντες στις πορείες για το κλίμα, εμφανίστηκαν σε αυτές με την γνωστή αμφίεση του κίτρινου γιλέκου.

Το διάγγελμα και η «πέμπτη πράξη»

Ο Μακρόν θα απευθυνθεί στον γαλλικό λαό την Δευτέρα και αναμένεται να ανακοινώσει νέα μέτρα για την αντιμετώπιση της κρίσης, η οποία θέτει πλέον σε δοκιμασία την προεδρία του.

Μια εισαγωγή για το πνεύμα στο οποίο θα κινηθεί ο Γάλλος πρόεδρος έκανε ήδη ο πρωθυπουργός Φιλίπ, τονίζοντας ήδη από  το Σάββατο ότι έχει φτάσει «η στιγμή του διαλόγου» και ότι πρέπει να «ξαναϋφάνουμε την εθνική ενότητα». Παρέπεμψε βεβαίως για τα υπόλοιπα στο αναμενόμενο διάγγελμα Μακρόν.

Εκεί όμως που ο Φιλίπ διαβλέπει διαταραχή της εθνικής ενότητας, ο Γάλλος πρόεδρος διαπιστώνει και την μείωση του γοήτρου του. Ο χλευασμός του Ερντογάν για τις ευρωπαϊκές δημοκρατίες με αφορμή την συμπεριφορά των Γάλλων αστυνομικών στους διαδηλωτές βαθαίνει το πλήγμα που επέφεραν  στο κύρος του Μακρόν οι κινητοποιήσεις των Κίτρινων Γιλέκων.

Ακόμη χειρότερα κάνει τα πράγματα η παρέμβαση του Τραμπ, ο οποίος φλερτάρει μέρες τώρα με τους διαδηλωτές. Ο Αμερικανός πρόεδρος βρήκε την κατάλληλη ευκαιρία να περιπαίξει τον Μακρόν για την πολιτική του και κυρίως για την εμμονή του στην Συμφωνία του Παρισιού για το κλίμα.

Από την άλλη, τα Κίτρινα Γιλέκα προαναγγέλλουν ήδη την νέα κινητοποίησή τους για το επόμενο Σάββατο, καλώντας σε συνέχιση του αγώνα. Η κατάσταση αναμένεται να δυσκολέψει ακόμη περισσότερο, αν επιβεβαιωθούν τελικά οι φόβοι της κυβέρνησης και οι κινητοποιήσεις επεκταθούν στους αγρότες και τις μεταφορές. Ανοιχτό για τον Μακρόν είναι και το ενδεχόμενο γενίκευσης των κινητοποιήσεων στα Λύκεια και τα Πανεπιστήμια μετά τις εικόνες της ντροπής με αστυνομικούς να κρατούν μαθητές ως «αιχμάλωτους πολέμου».

Αναμφίβολα, πολλά θα κριθούν από το διάγγελμα του Γάλλου προέδρου. Τα περισσότερα ωστόσο θα κριθούν το επόμενο Σάββατο. Ίσως φανεί τότε και πόσο ικανά είναι τα μέτρα για την προστασία του Προέδρου που προβλέπει το Σύνταγμα της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας. Θα αντέξουν άραγε και στην «πέμπτη πράξη» των Κίτρινων Γιλέκων;