Πώς στήθηκε η επιχείρηση με τους βομβητές

Το Ισραήλ ανακοίνωσε ότι κορυφαίοι διοικητές της Χεζμπολάχ σκοτώθηκαν σε αεροπορική επιδρομή του στη Βηρυτό. H ίδια σιιτική οργάνωση επιβεβαίωσε τον θάνατο του Ιμπραχίμ Ακίλ στην αεροπορική επιδρομή. Ο Ακίλ, που εκτιμάται ότι ήταν ένας από αυτούς που είχαν οργανώσει τις βομβιστικές επιθέσεις στην πρεσβεία των ΗΠΑ και στους στρατώνες των Αμερικανών πεζοναυτών στη Βηρυτό τον Απρίλιο του 1983, σκοτώθηκε μαζί με μέλη της επίλεκτης δύναμης Ραντβάν της Χεζμπολάχ.

Ο ισραηλινός στρατός (IDF) έδωσε στη δημοσιότητα τα ονόματα της ανώτατης ηγεσίας της Ραντβάν της Χεζμπολάχ που σκοτώθηκαν μαζί με τον Ακίλ. Μεταξύ των νεκρών είναι και ο Αχμέντ Γουαχμπί, επικεφαλής της μονάδας εκπαίδευσης της Χεζμπολάχ και πρώην διοικητής της δύναμης Ραντβάν. Ο ισραηλινός στρατός τόνισε ότι ο Γουαχμπί ήταν μεταξύ εκείνων που συμμετείχαν στο σχεδιασμό μιας εισβολής της Χεζμπολάχ στη Γαλιλαία, και συμμετείχε επίσης στην «προώθηση της εδραίωσης» της Χεζμπολάχ στο νότιο Λίβανο.

Όπως ανακοίνωσε ο ισραηλινός στρατός, οι βασικοί διοικητές της δύναμης Ραντβάν  που σκοτώθηκαν στην επίθεση ήταν οι εξής: Samer Abdul-Halim Halawi, διοικητής της παράκτιας περιοχής, Abbas Sami Maslamani, διοικητής της περιοχής Qanas, Abdullah Abbas Hajazi, διοικητής της περιοχής Ramim Ridge, Muhammed Ahmad Reda, διοικητής της περιοχής Al-Khiam, Χασάν Χουσεΐν Μάντι, διοικητής της περιοχής Mount Dov, Χασάν Γιουσέφ Αμπάντ Αλσατάρ, υπεύθυνος για τις επιχειρήσεις της Δύναμης Ραντβάν και Hussein Ahmad Dahraj, Αρχηγός του Επιτελείου της Δύναμης Ραντβάν. Ο εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού, αντιναύαρχος Ντάνιελ Χάγκαρι δήλωσε: «Συγκεντρώθηκαν υπόγεια, κάτω από ένα κτίριο κατοικιών, στην καρδιά της Dahiyeh, ενώ χρησιμοποιούσαν τους αμάχους ως ανθρώπινη ασπίδα. Συναντήθηκαν για να συντονίσουν τις τρομοκρατικές δραστηριότητες εναντίον Ισραηλινών αμάχων».

Υβριδικός πόλεμος

Στο μεταξύ, αρχίζουν να έρχονται στο φως λεπτομέρειες σχετικά με το πώς το Ισραήλ ενορχήστρωσε το κύμα των εκρήξεων, επί δύο μέρες. Αξίζει να θυμηθούμε ότι το Ισραήλ δεν έχει παραδεχτεί την εμπλοκή του στις εκρήξεις, αλλά πλέον αναγνωρίζεται ευρέως ότι ήταν πίσω από αυτές. Είναι, άλλωστε, απολύτως σύμφωνο με το σχέδιο για μία στρατιωτική επιχείρηση πλήρους κλίμακας, που ήδη ξεκίνησε κατά της Χεζμπολάχ.

Tο πρώτο κύμα εκρήξεων, την περασμένη Τρίτη, στόχευσε τηλεειδοποιητές (βομβητές) που χρησιμοποιούσε η Χεζμπολάχ. Στις 3:30′ μ.μ. τοπική ώρα, φαίνεται ότι οι βομβητές ενεργοποιήθηκαν ταυτόχρονα από ένα συγκεκριμένο μήνυμα. Το μήνυμα έμοιαζε σαν να στάλθηκε από την ηγεσία της Χεζμπολάχ. Αυτό υποδηλώνει μια τροποποίηση του λογισμικού στον βομβητή που με τη σειρά του προκάλεσε έκρηξη.

Ωστόσο, με βάση αυτόπτες μάρτυρες, οι βομβητές δεν εξερράγησαν αμέσως μετά την άφιξη του μηνύματος, αλλά με μια μικρή καθυστέρηση. Ένα ηχητικό σήμα και μετά μια παύση, θα έδιναν τον χρόνο προκειμένου η συσκευή να έρθει πιο κοντά στο πρόσωπο όποιου την κατείχε. Αυτό δείχνουν και οι αναφορές για πολλαπλούς τραυματισμούς στα χέρια και στο πρόσωπο.

Η τροποποίηση των βομβητών ώστε να απαντούν με συγκεκριμένο τρόπο σε ένα συγκεκριμένο μήνυμα είναι ένα πράγμα, αλλά υπάρχει το γεγονός ότι ο καθένας φαίνεται να περιείχε μια μικρή ποσότητα εκρηκτικών. Η φυσική δολιοφθορά των συσκευών θα απαιτούσε επίσης να προστεθεί αυτό το εκρηκτικό. Ακόμη και μερικά γραμμάρια εκρηκτικής ύλης θα ήταν πιθανώς αρκετά για να προκαλέσουν σοβαρούς τραυματισμούς.

Όλα αυτά μαζί υποδεικνύουν μια πολύ περίπλοκη επιχείρηση για να έρθουν στα χέρια της Χεζμπολάχ οι υπονομευμένοι τηλεειδοποιητές. Σύμφωνα με έρευνα της Guardian, οι βομβητές ήταν μοντέλα AR-924 από τον Ταϊβανέζο κατασκευαστή Gold Apollo. Η ταϊβανέζικη εταιρεία είπε έκτοτε ότι η κατασκευή αυτών των συσκευών πραγματοποιήθηκε από έναν υπεργολάβο, την BAC Consulting, η οποία εδρεύει στην Ουγγαρία, αλλά έχει όλα τα χαρακτηριστικά εταιρείας-κελύφους. Η σχετική συμφωνία προφανώς υπογράφηκε πριν από τρία χρόνια.

Περίπλοκη επιχείρηση

Η ακριβής κατάσταση της BAC Consulting είναι μυστήριο, με τον ιστότοπό της να έχει βγει εκτός σύνδεσης μετά τις επιθέσεις. Η διευθύνουσα σύμβουλός της, Cristiana Bársony-Arcidiacono, επιβεβαίωσε στο NBC ότι η εταιρεία της είχε δεσμούς με την Gold Apollo, αλλά ότι η BAC Consulting ήταν απλώς ο ενδιάμεσος. Ούγγροι αξιωματούχοι είπαν επίσης ότι οι τηλεειδοποιητές δεν κατασκευάστηκαν στην Ουγγαρία. Όπου και να κατασκευάστηκαν οι τροποποιημένοι βομβητές τους τοποθετήθηκε ένας εκρηκτικός μηχανισμός και το απαραίτητο λογισμικό και στη συνέχεια παραδόθηκαν στη Χεζμπολάχ κι αυτό είναι ίσως το πιο αξιοσημείωτο μέρος της ιστορίας.

Το συμπέρασμα είναι ότι η ισραηλινή υπηρεσία πληροφοριών γνώριζε ότι η Χεζμπολάχ ήθελε να αγοράσει μια μεγάλη ποσότητα τηλεειδοποιητών, περίπου 5.000. Κατά ειρωνικό τρόπο, η απόκτηση των συσκευών είχε ενθαρρυνθεί από την ηγεσία της, καθώς οι βομβητές είχαν θεωρηθεί ασφαλέστεροι από τα κινητά. Το Ισραήλ διαχειρίστηκε ολόκληρη τη διαδικασία παραγωγής, πώλησης και παράδοσης για να διασφαλίσει ότι θα διανεμηθούν στη Χεζμπολάχ με απόλυτη μυστικότητα. Στο διάστημα που μεσολάβησε από την παράδοση των συσκευών στη Χεζμπολάχ και τις εκρήξεις αυτή την εβδομάδα, το γεγονός ότι χρησιμοποιήθηκαν για επικοινωνίες σημαίνει ότι το Ισραήλ ήταν επίσης πολύ πιθανό να διάβαζε και να καρπώθηκε σημαντικές πληροφορίες.

Το δεύτερο κύμα εκρήξεων, την Τετάρτη, στόχευσε το walkie-talkie που χρησιμοποιούσε η Χεζμπολάχ. Λιγότερες λεπτομέρειες έχουν προκύψει γι’ αυτά, αλλά φαίνεται πολύ πιθανό ότι οι συσκευές παραποιήθηκαν και διανεμήθηκαν με παρόμοιο τρόπο. Τα αποτελέσματα, ωστόσο, είναι πέρα από κάθε αμφιβολία. Οι εκρήξεις της Τρίτης σκότωσαν 12 και τραυμάτισαν έως και 2.800 άλλους, ενώ αυτές της Τετάρτης σκότωσαν 14 και άφησαν περισσότερους από 450 τραυματίες. Εξίσου σημαντικό για το Ισραήλ, οι εκρήξεις δημιούργησαν χάος και σύγχυση, αφαιρώντας ασφαλείς επικοινωνίες από τη Χεζμπολάχ και διαβρώνοντας την αλυσίδα διοίκησης της.

Μια αναθεώρηση της επιχειρησιακής ασφάλειας εντός της Χεζμπολάχ θα δεσμεύσει περαιτέρω πόρους και θα προκαλέσει ακόμη μεγαλύτερη αναστάτωση. Υπάρχουν ενδείξεις ότι το Ισραήλ μπορεί να επέσπευσε την επιχείρηση εν μέσω φόβων ότι επρόκειτο να αποκαλυφθεί. Ανώνυμοι αξιωματούχοι των ΗΠΑ προφανώς είπαν στο Axios ότι η απόφαση να ενεργοποιηθούν οι συσκευές αυτή την εβδομάδα ελήφθη λόγω ανησυχιών ότι η Χεζμπολάχ ήταν έτοιμη να αποκαλύψει τη φύση της συνωμοσίας.

Προοίμιο για ευρύτερη επίθεση;

Όπως μπορεί εύκολα να φανταστεί κανείς, η τρομακτική φύση των ηλεκτρονικών συσκευών που εκρήγνυνται έχει οδηγήσει σε πανικό τον πληθυσμό του Λιβάνου. Υπήρξαν αναφορές για έκρηξη άλλων ηλεκτρονικών αντικειμένων, συμπεριλαμβανομένων συστημάτων ηλιακής ενέργειας και συσκευών ανάγνωσης δακτυλικών αποτυπωμάτων, αν και δεν έχει υπάρξει καμία ανεξάρτητη επιβεβαίωση ότι έχουν επηρεαστεί άλλες συσκευές, εκτός από βομβητές και walkie-talkie. Στα social media εμφανίστηκαν φωτογραφίες από κατεστραμμένα και καμένα iPhone. Τουλάχιστον μερικά από αυτά έχουν απομυθοποιηθεί, αλλά δείχνουν τον βαθμό στον οποίο ο πληθυσμός φοβάται τώρα τι μπορεί να συμβεί στη συνέχεια.

Όλα αυτά θεωρήθηκαν ως προοίμιο για μια πιο ευρεία στρατιωτική εκστρατεία κατά της Χεζμπολάχ που συνεχίζεται με αεροπορικές επιδρομές στο νότιο Λίβανο. Ας σημειωθεί ότι οι εκρήξεις προκάλεσαν θάνατο και τραυματισμό όχι μόνο σε στελέχη της Χεζμπολάχ, αλλά και σε αμάχους, κάτι που είχε ως αποτέλεσμα την αντίδραση της διεθνούς κοινότητας. Ο οπλισμός ηλεκτρονικών συσκευών με αυτόν τον τρόπο έχει προκαλέσει συναγερμό, με την ομάδα παρακολούθησης Human Rights Watch να σημειώνει ότι παραβιάζει τη νομοθεσία για τα ανθρώπινα δικαιώματα, η οποία συγκεκριμένα «απαγορεύει τη χρήση παγιδεύσεων με εκρηκτικά… ακριβώς για να αποφευχθεί η έκθεση αμάχων σε σοβαρό κίνδυνο».

Το περιστατικό αυξάνει την προοπτική παρόμοιου είδους παγίδευση ηλεκτρονικών συσκευών που θα χρησιμοποιηθούν από μη κρατικούς φορείς στο μέλλον. Η πιθανότητα τρομοκρατικής εκστρατείας με χρήση τροποποιημένων ηλεκτρονικών συσκευών που πωλούνται σε δημόσιες διαδικτυακές αγορές είναι πολύ ανησυχητική και θα μπορούσε να εκμεταλλευτεί τα κενά στις υπάρχουσες αλυσίδες εφοδιασμού για να δημιουργήσει εκτεταμένη αναστάτωση.

Οι απειλές του Νασράλα

Ενώ οι επιθέσεις μπορεί να ήταν άνευ προηγουμένου όσον αφορά την κλίμακα, το Ισραήλ έχει δολοφονήσει στο παρελθόν αντιπάλους του, χρησιμοποιώντας παρόμοιες μεθόδους. Το 1996, ο βομβιστής της Χαμάς Γιαχία Αγιάς σκοτώθηκε από έκρηξη κινητού τηλεφώνου. Η συσκευή είχε δοθεί από τις ισραηλινές μυστικές υπηρεσίες, οι οποίες τη χρησιμοποίησαν για να κρυφακούσουν τις συνομιλίες του, προτού προχωρήσουν σε μια μοιραία έκρηξη.

Η σειρά των εκρήξεων αυτή την εβδομάδα προκάλεσε έκπληξη, αλλά υπάρχουν επίσης αναφορές ότι ο Ισραηλινός υπουργός Άμυνας, Γιόαβ Γκαλάντ, τηλεφώνησε στον Αμερικανό ομόλογό του Λόιντ Όστιν μόλις λίγα λεπτά πριν από το πρώτο κύμα εκρήξεων, ειδοποιώντας τον για το γεγονός ότι μια επιχείρηση θα ξεκινούσε στον Λίβανο τα επόμενα λεπτά. Η κλήση υπολείπεται της δημόσιας αναγνώρισης της ευθύνης και φαίνεται ότι δεν αποκαλύφθηκαν λεπτομέρειες της επιχείρησης στον Όστιν.

Αναμφίβολα, οι εκρήξεις είχαν σημαντικό αντίκτυπο στη Χεζμπολάχ και στον Λίβανο, αλλά τα μακροπρόθεσμα αποτελέσματα μένουν να φανούν. Από την πλευρά της, η Χεζμπολάχ έχει υποσχεθεί να εκδικηθεί τις επιθέσεις των τελευταίων δύο ημερών. Ο Χασάν Νασράλα, ο ηγέτης της Χεζμπολάχ, απείλησε σε τηλεοπτικό διάγγελμα το Ισραήλ με «σκληρή και δίκαιη τιμωρία» κι ότι αυτό θα συμβεί «εκεί που το περιμένει και εκεί που δεν το περιμένει».

Την ίδια στιγμή ισραηλινά μαχητικά πετούσαν χαμηλά πάνω από τη Βηρυτό, αναπτύσσοντας υερηχητικές ταχύτητες, σε μια επίδειξη δύναμης που θεωρήθηκε ευρέως ως απάντηση στις απειλές του Νασράλα. Το Ισραήλ έχει επεκτείνει τους στόχους του πέρα από τη Γάζα, αν και τα επόμενα σχέδιά του για τη Χεζμπολάχ παραμένουν ασαφή. Ωστόσο, με τις άνευ προηγουμένου εκρήξεις στον Λίβανο, έχει θέσει ένα σημαντικό δείκτη για το πόσο μακριά είναι διατεθειμένο να πάει για να αντιμετωπίσει την Χεζμπολάχ, χρησιμοποιώντας όλα τα μέσα που έχει στη διάθεσή του.