Στάση αναμονής ο ΟΗΕ – Μεταβατική κυβέρνηση σχηματίζουν οι αντάρτες

Το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών συνεδρίασε κεκλεισμένων των θυρών αργά τη Δευτέρα και οι διπλωμάτες δήλωσαν ότι ήταν ακόμη σοκαρισμένοι με το πόσο γρήγορα εξελίχθηκε η ανατροπή του Άσαντ σε διάστημα 12 ημερών, μετά από έναν εμφύλιο πόλεμο 13 ετών. 

«Όλοι αιφνιδιάστηκαν, όλοι, συμπεριλαμβανομένων των μελών του συμβουλίου. Πρέπει λοιπόν να περιμένουμε και να δούμε και να παρακολουθήσουμε… και να αξιολογήσουμε πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση», είπε ο Ρώσος πρεσβευτής στον ΟΗΕ Βασίλι Νεμπένζια στους δημοσιογράφους, μετά τη συνεδρίαση του σώματος. Η Ρωσία έπαιξε σημαντικό ρόλο στην υποστήριξη της κυβέρνησης του Άσαντ και στη βοήθεια της να πολεμήσει τους αντάρτες. Ο Σύρος ηγέτης έφυγε από τη Δαμασκό για τη Μόσχα την Κυριακή, δίνοντας τέλος σε ένα καθεστώς 50 χρόνων.

«Κανένας δεν περίμενε ότι οι συριακές δυνάμεις θα κατέρρεαν σαν πύργος από τραπουλόχαρτα», ανέφερε ο αμερικανός αναπληρωτής πρεσβευτής στον ΟΗΕ Ρόμπερτ Γουντ και πρόσθεσε: «Όπως είπαν πολλοί κατά τη διάρκεια των διαβουλεύσεων η κατάσταση είναι εξαιρετικά ρευστή και πιθανόν θα αλλάζει από μέρα σε μέρα. Επομένως πρέπει να δούμε πώς θα εξελιχτεί». Παρ’ όλ’ αυτά, «σχεδόν όλοι μίλησαν για την ανάγκη να τύχουν σεβασμού η εθνική κυριαρχία, η εδαφική ακεραιότητα της Συρίας και εξέφρασαν ανησυχία για την ανθρωπιστική κατάσταση», συνέχισε, σημειώνοντας ακόμη πως το ΣΑ θα εργαστεί ώστε να προετοιμαστεί δήλωσή του, να «μιλήσει με μια φωνή. Θα δούμε αν θα μπορέσουμε να καταλήξουμε σε ενιαίο μήνυμα τις επόμενες ημέρες (…). Πολλοί περιμένουν να πάρει τον λόγο το Συμβούλιο». Ερωτηθέντες για το ενδεχόμενο να αφαιρεθεί από τον κατάλογο κυρώσεων του ΟΗΕ η ριζοσπαστική ισλαμιστική οργάνωση Χαγιάτ Ταχρίρ ας Σαμ (ΧΤΣ), αιχμή του δόρατος της συμμαχίας ανταρτών που προκάλεσε την πτώση του προέδρου Άσαντ, οι πρεσβευτές τόσο της Ρωσίας όσο και των ΗΠΑ ανέφεραν πως το Συμβούλιο δεν έθιξε το ζήτημα, προς το παρόν.

Το  Ισραήλ έχει εξαπολύσει κάπου 250 επιδρομές στη Συρία από προχθές Κυριακή, όταν ανατράπηκε ο πρόεδρος Μπασάρ αλ Άσαντ πλήττοντας τις κυριότερες εγκαταστάσεις των συριακών ενόπλων δυνάμεων για να καταστρέψουν δυνατότητές τους.  «Το Συμβούλιο, νομίζω, ήταν λίγο ως πολύ ενωμένο όσον αφορά την ανάγκη να προστατευτεί η εδαφική ακεραιότητα και η ενότητα της Συρίας, να διασφαλιστεί η προστασία των αμάχων, να εξασφαλιστεί πρόσβαση στην ανθρωπιστική βοήθεια», είπε στον Τύπο ο πρεσβευτής της Ρωσίας στα Ηνωμένα Έθνη Βασίλι Νεμπένζια.

Προς μεταβατική κυβέρνηση ανταρτών 

Εν τω μεταξύ ο ηγέτης των Σύρων ανταρτών, ο Αμπού Μοχάμεντ αλ-Τζολάνι, συναντήθηκε χθες με τον πρώην πρωθυπουργό της Συρίας, Μοχάμεντ αλ Τζαλάλι με θέμα τον «συντονισμό για την μετάβαση της εξουσίας». Ο αλ-Τζολάνι, ο οποίος χρησιμοποιεί πλέον το πραγματικό του όνομα, Άχμεντ αλ Σάρα, συνομίλησε με τον Τζαλάλι «για να συντονίσει τη μεταβίβαση εξουσίας, διασφαλίζοντας την παροχή υπηρεσιών» στον συριακό πληθυσμό, ανέφεραν οι αντάρτες σε ανακοίνωσή τους. Οι αντάρτες έδωσαν επίσης στη δημοσιότητα ένα βίντεο – απόσπασμα της συνομιλίας των δύο ανδρών. Παρών ήταν και ο πρωθυπουργός της λεγόμενης Κυβέρνησης Σωτηρίας που έχουν εγκαταστήσει στις περιοχές της βορειοδυτικής Συρίας τις οποίες ελέγχουν. Ο Μοχάμεντ Τζαλάλι, συμφώνησε να παραδώσει την εξουσία στην Κυβέρνηση Σωτηρίας. Ο Τζαλάλι είπε ότι η παράδοση μπορεί να πάρει μέρες για να πραγματοποιηθεί. Το τηλεοπτικό δίκτυο Al Jazeera ανέφερε ότι επικεφαλής της μεταβατικής αρχής θα είναι ο Μοχάμεντ αλ Μπασίρ, ο οποίος έχει ηγηθεί της Κυβέρνησης Σωτηρίας.

Ωστόσο, η συμμαχία των ανταρτών δεν έχει κοινοποιήσει σχέδια για το μέλλον της Συρίας και δεν υπάρχει πρότυπο για μια τέτοια μετάβαση στη διχασμένη περιοχή.

«Αυτή είναι μια απίστευτη στιγμή για τον συριακό λαό», δήλωσε στη Νέα Υόρκη ο αναπληρωτής πρεσβευτής των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Έθνη Ρόμπερτ Γουντ. «Τώρα είμαστε πραγματικά συγκεντρωμένοι αυτή τη στιγμή στην προσπάθεια να δούμε πού πηγαίνει η κατάσταση. Μπορεί να υπάρξει μια κυβερνητική αρχή στη Συρία που να σέβεται τα δικαιώματα και την αξιοπρέπεια του συριακού πληθυσμού;».

Πάντως οι ΗΠΑ αναζητούσαν τρόπους για να εμπλακούν με ομάδες ανταρτών της Συρίας και προσεγγίζουν εταίρους στην περιοχή όπως η Τουρκία για να ξεκινήσουν άτυπη διπλωματία, ανέφερε η Ουάσιγκτον.

Ο Τζολάνι που έχει χαρακτηριστεί τρομοκράτης έχει ορκιστεί να ανοικοδομήσει τη Συρία και το HTS έχει περάσει χρόνια προσπαθώντας να μαλακώσει την εικόνα του για να καθησυχάσει τα ξένα έθνη και τις μειονοτικές ομάδες στη Συρία.

Υπάρχουν φόβοι για αντίποινα ενώ ο Τζολάνι δήλωσε ότι οι αξιωματούχοι του καθεστώτος που είναι υπεύθυνοι για τα βασανιστήρια θα λογοδοτήσουν. «Θα δημοσιοποιήσουμε μια λίστα που περιλαμβάνει τα ονόματα των υψηλότερων αξιωματούχων που εμπλέκονται στα βασανιστήρια του συριακού λαού», είπε ο Γκολάνι σε δήλωση. «Θα προσφερθούν ανταμοιβές σε όσους θα παράσχουν πληροφορίες για ανώτερους αξιωματικούς του στρατού και της ασφάλειας που εμπλέκονται σε εγκλήματα πολέμου».

Στην αναμπουμπούλα το Ισραήλ χαίρεται…

Ίσως η βασικότερη πρόκληση που αντιμετωπίζει πλέον η Σύρια είναι η κατάληψη από το Ισραήλ της ουδέτερης ζώνης στο νότο της χώρας, μια κίνηση που καταδικάστηκε από την Αίγυπτο, το Κατάρ και τη Σαουδική Αραβία. Η Σαουδική Αραβία είπε ότι η κίνηση θα «καταστρέψει τις πιθανότητες της Συρίας να αποκαταστήσει την ασφάλεια». Το Ισραήλ είπε ότι οι αεροπορικές του επιδρομές θα συνεχιστούν για μέρες, αλλά είπε στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ότι δεν παρεμβαίνει στη σύγκρουση της Συρίας. Είπε ότι έλαβε «περιορισμένα και προσωρινά μέτρα» αποκλειστικά για την προστασία της ασφάλειάς της

Η ανάπτυξη ισραηλινών στρατευμάτων στην ουδέτερη ζώνη του Γκολάν συνιστά «παραβίαση» της συμφωνίας του 1974, υπογραμμίζει ο ΟΗΕ. Σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε χθες ο Νετανιάχου, διεμήνυσε ότι το τμήμα του συριακού Γκολάν που κατέλαβε και προσάρτησε το Ισραήλ ανήκει «για πάντα» στη χώρα του, μετά την ανατροπή του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία. Αφού ευχαρίστησε τον εκλεγμένο πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, ο οποίος αναγνώρισε την προσάρτηση κατά την προηγούμενη θητεία του στον Λευκό Οίκο (2017-2021), ο Νετανιάχου είπε ότι «το Γκολάν θα είναι για πάντα τμήμα του κράτους του Ισραήλ».