Τα τρία κρίσιμα μέτωπα του 2024
02/01/2024Καθώς το νέο έτος έρχεται σε ένα κόσμο σε μετάβαση, αντιφατικό, επικίνδυνο, βίαιο, άνισο αλλά και με νέες δυνατότητες, ανάμεσα στα πολλά μέτωπα, πολλών ειδών που θα παραμείνουν ανοιχτά ή που θα ανοίξουν, ξεχωρίζουμε τρία, τα οποία θα διαδραματίσουν μείζονα ρόλο.
Το πρώτο κρίσιμο μέτωπο για το 2024 είναι οι εξελίξεις στην Παλαιστίνη και στην ευρύτερη περιοχή. Η πολιτική Νετανιάχου ωθεί σε γενίκευση του πολέμου. Το Ισραήλ θέλει να αναγκάσει τις ΗΠΑ να επιτεθούν στο Ιράν, ενώ ο σιωνιστής ένοικος του Λευκού Οίκου Τζο Μπάιντεν, παρότι θέλει να αποφύγει τον πόλεμο με το Ιράν, στην πραγματικότητα τον φέρνει πιο κοντά με τις πράξεις του. Εν τω μεταξύ, από τη μια το Ισραήλ υλοποιεί πολιτικές γενοκτονίας σε ζωντανή μετάδοση, ενώ από την άλλη δέχεται πρωτοφανή πλήγματα στη στρατιωτική του ικανότητα.
Τα καιόμενα τεθωρακισμένα, ο αριθμός των απωλειών μεταξύ των στρατιωτών του, χωρίς καν πλήρη εμπλοκή της Χεζμπολά (πολλώ δε μάλλον του Ιράν) και οι οικονομικές συνέπειες λόγω της δράσης των Ανσαράλα (Χούτι) στην Ερυθρά Θάλασσα έχουν φέρει το Ισραήλ σε μια εξαιρετικώς δύσκολη θέση, σε ό,τι αφορά την ασφάλειά του και έχουν θρυμματίσει το μύθο των ανίκητων Ισραηλινών Ενόπλων Δυνάμεων.
Η επίτευξη εκεχειρίας στη Γάζα και ο πειθαναγκασμός του Ισραήλ σε μια δύσκολη συμφωνία για ίδρυση ενιαίου, βιώσιμου και ανεξάρτητου παλαιστινιακού κράτους είναι ο καλύτερος δρόμος για το Ισραήλ, αλλά είναι και ο λιγότερο πιθανός αυτήν τη στιγμή. Η επέκταση της σύγκρουσης προς το Λίβανο, τη Συρία, το Ιράκ, την Υεμένη (σύμφωνα με ορισμένα ΜΜΕ) και τελικώς το Ιράν, θα κλονίσει το κράτος του Ισραήλ συθέμελα, ενώ ταυτοχρόνως θα προκαλέσει στρατηγικό πλήγμα στη μεσανατολική πολιτική των ΗΠΑ.
Η Ουάσιγκτον ούτε είναι έτοιμη, ούτε θέλει να πολεμήσει με τις σιιτικές πολιτοφυλακές στο Ιράκ, με τους Ανσαράλα και πολύ περισσότερο με το Ιράν. Ιδίως σε μια προεκλογική χρονιά, η πιθανότητα να πληγεί ένα πολεμικό πλοίο ή να υπάρξουν θύματα μεταξύ των στελεχών του σε στρατιωτικές βάσεις είναι πραγματικός εφιάλτης. Εξ’ ου και διακινούνται ταυτόχρονα φήμες για κρυφά μηνύματα των ΗΠΑ στο Ιράν, μέσω Σαουδικής Αραβίας.
Φυσικά υπάρχει πάντα η πιθανότητα να προσπαθήσουν οι Δημοκρατικοί να εμφανίσουν τον Μπάιντεν ως πρόεδρο εν καιρώ πολέμου για να κερδίσουν τις προεδρικές εκλογές, αλλά το στοίχημα είναι πολύ δύσκολο και πολύ επικίνδυνο, ιδίως με τη νεολαία στις ΗΠΑ να δείχνει μέχρι τώρα ότι δεν “τσιμπάει” εύκολα στην κυρίαρχη προπαγάνδα και με το κοινό στις ΗΠΑ να μην είναι ανεκτικό σε μακροχρόνιες και αιματηρές πολεμικές εμπλοκές. Το πρώτο μείζον μέτωπο, λοιπόν, για το 2024 αφορά και κρίνει (πέραν όλων των άλλων) την παρουσία των ΗΠΑ, αλλά και του Ισραήλ στην Ανατολική Μεσόγειο και στην ευρύτερη Δυτική Ασία/ Μέση Ανατολή.
Οι εκλογές στις ΗΠΑ
Το δεύτερο μέτωπο είναι οι προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ. Είναι βέβαιο ότι οι εκλογές αυτές θα είναι πολωτικές, βρώμικες και ότι θα δοκιμάσουν τις αντοχές του πολιτικού συστήματος των ΗΠΑ (σε κάποιες εκδοχές τους ίσως και του πολιτειακού μοντέλου). Τα γεγονότα στο Κολοράντο με την προσπάθεια αποκλεισμού του Τραμπ από τα ψηφοδέλτια μέσα από δικαστική απόφαση, δείχνουν ότι οι ΗΠΑ έχουν μπει εδώ και χρόνια σε αχαρτογράφητα νερά ως προς το επίπεδο και τη διατήρηση της “δημοκρατίας” τους.
Οι δικαστές και οι προσκείμενοι στους Δημοκρατικούς μηνυτές του Τραμπ, προσπαθούν να τον αποκλείσουν με βάση νομοθεσία του εμφυλίου πολέμου των ΗΠΑ, η οποία αφορούσε καταδικασθέντες για στάση. Ο Τραμπ βεβαίως ούτε έχει κατηγορηθεί, ούτε έχει καταδικαστεί για στάση, παρότι με τελείως αστήρικτο τρόπο, αυτήν την πολιτική κατηγορία προωθούν οι Δημοκρατικοί, ήδη από τον Ιανουάριο του 2021. Είναι σαφές ότι οι Δημοκρατικοί και συγκεκριμένες μερίδες του κατεστημένου των ΗΠΑ θα κάνουν ό,τι μπορούν προκειμένου να μην είναι υποψήφιος ο Τραμπ και σίγουρα να μην κερδίσει τις εκλογές.
Μ’ όλα ταύτα, ο Τραμπ παραμένει το φαβορί, ενώ ο Μπάιντεν, πέρα από δικαστικούς κινδύνους εξαιτίας της διαφθοράς της οικογένειάς του και του ίδιου, έχει να αντιμετωπίσει την απογοήτευση μεγάλου μέρους των ψηφοφόρων του και την προϊούσα κρίση μέσα στις ίδιες τις ΗΠΑ, αν και στο μεταξύ κράτησε τον επίσημο πληθωρισμό υπό σχετικό έλεγχο, ξοδεύοντας τα στρατηγικά αποθέματα του πετρελαίου των ΗΠΑ.
Το πώς θα φτάσουν σε εκλογές οι ΗΠΑ θα κρίνει τη βιωσιμότητά τους, πολλώ δε μάλλον το μέλλον της κυριαρχίας τους. Θα διαδραματίσει καταλυτικό ρόλο στο επίπεδο της παγκόσμιας οικονομίας, της κυριαρχίας του δολαρίου, του ανταγωνισμού με την Κίνα και με τις αναδυόμενες δυνάμεις. Ίσως με άλλα λόγια κρισιμότερο από το ποιος εκ των δύο θα εκλεγεί είναι το πώς θα διεξαχθούν οι εκλογές αυτές, συνθήκη η οποία αποδεικνύει τη βαθύτατη κρίση στις ΗΠΑ.
Το τρίτο μέτωπο για το 2024
Το τρίτο μέτωπο είναι η ανισότητα σε παγκόσμια και τοπική κλίμακα. Όσο και αν υποτιμάται συνειδητώς από τα κυρίαρχα ΜΜΕ, πρόκειται για μια “βόμβα” παγκοσμίων διαστάσεων. Από το γεγονός ότι τα τεράστια συσσωρευμένα κεφάλαια κατευθύνονται σε ακίνητα, χρηματοπιστωτικά προϊόντα και περιουσιακά στοιχεία πολυτελείας, αντί για παραγωγικές επενδύσεις, ιδίως στη Δύση, έως τον τρόπο διαχείρισης της Τεχνητής Νοημοσύνης, η ελίτ των υπερπλουσίων έχει πρακτικώς σφετεριστεί την όποια αστική δημοκρατία συνολικώς, κατευθύνοντας τις ασκούμενες πολιτικές με τρόπο που να εξυπηρετεί τα δικά της συμφέροντα. Πρόκειται για συνταγή κοινωνικής έκρηξης.
Οι δημοκρατίες και η εναπομείνασα κοινωνική συνοχή δεν μπορούν να επιβιώσουν μέσα σε τέτοιες συνθήκες. Οι ανισότητες οδηγούν στον αυταρχισμό και στα φαινόμενα κοινωνικής διάλυσης. Οι ανισότητες ωθούν τον ίδιο τον καπιταλισμό στο σάπισμά του μέσα από την ολιγοπωλιακή συγκρότησή του και ωθούνται από αυτήν. Η επίδραση των νέων τεχνολογιών (νανοτεχνολογίες, τεχνητή νοημοσύνη) μπορούν να οδηγήσουν ακόμα και σε ένα καθεστώς οντολογικώς κατοχυρωμένων ανισοτήτων. Η περαιτέρω εμφάνιση δε, ευφυών αλγορίθμων θα δοκιμάσει τους θεσμούς λήψης αποφάσεων, ιδίως με το δεδομένο ταξικό πρόσημο του καπιταλιστικού κόσμου.
Είναι σίγουρο ότι το 2024 θα έχει πολύ περισσότερα γεγονότα και μέτωπα από όσα σήμερα μπορούμε να φανταστούμε. Τα τρία όμως αυτά μέτωπα είναι σίγουρο ότι θα μας επηρεάσουν καταλυτικώς.