Τι θέλει η τουρκική αλεπού στο βαλκανικό παζάρι…

Συγκεκριμένα η Γκερβάλα-Σβαρτς δήλωσε ότι «η Τουρκία και το ΝΑΤΟ αποτελούν εγγύηση για την σταθερότητα στην περιοχή». Είναι σαφές ότι η Τουρκία παίζει ένα αυτόνομο παιχνίδι. Αξιοποιεί δικά της ερείσματα στο Ισλάμ των χωρών στα Βαλκάνια, που έχει κληρονομήσει από την οθωμανική εποχή, και πάνω στα οποία κτίζει πολιτικές σχέσεις με δορυφορικά σχήματα. Συμπτωματικά ή όχι, στις 6 Σεπτεμβρίου βρέθηκαν ταυτόχρονα στην Πρίστινα και ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας και ο Ειδικός Εκπρόσωπος της ΕΕ, Μίροσλαβ Λαϊτσακ, ο οποίος μεσολαβεί μεταξύ Βελιγραδίου-Πρίστινας.

Χθες και προχθές, ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών βρέθηκε σε επίσημη επίσκεψη στα Σκόπια. Και εκεί, όπως και την Παρασκευή στην Πρίστινα αναφέρθηκε στους ιστορικούς δεσμούς των περιοχών με την Τουρκία και το κοινό υπόβαθρο της εγγύτητας που διασφαλίζει η μακραίωνη οθωμανική κυριαρχία στα Δυτικά Βαλκάνια. Δεν είναι συναισθηματικές υπενθυμίσεις. Μάλλον πρόκειται για ουσιαστικές υπογραμμίσεις των πολιτικών στοχεύσεων της Άγκυρας σε μια ιστορική στιγμή όπου οι χώρες της περιοχές (οι νεοσύστατες ή λίγο παλιότερες κρατικές οντότητες Σκόπια, Κόσσοβο, Αλβανία κ.α.) βιώνουν τις δικές τους ανασφάλειες. Είναι αξιοσημείωτο ότι ενώ η ΕΕ δείχνει αδύναμη να διασφαλίσει τη συνοχή, η τουρκική διπλωματία κινείται παράλληλα και ως εναλλακτική εκδοχή.

Παρότι ρητορικά ο Φιντάν δεν παρεκτράπηκε σε ανοικτή πρόκληση, το πρόγραμμα των επαφών και τα υπονοούμενά του δείχνουν σαφώς προθέσεις: «Η Τουρκία είναι εδώ και μάλιστα η αξιοπιστία της προκύπτει από την μακραίωνη παρουσία της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας». Στα Σκόπια και την Πρίστινα αναφέρθηκε ειδικά στην παρουσία των τουρκογεννών μειονοτήτων που αποτελούν παράγοντα φιλίας και έλκουν το ενδιαφέρον της Άγκυρας προς τις χώρες αντίστοιχα. Ταυτόχρονα, συναντήθηκε και με τον Συνασπισμό VLEN των Αλβανών στα Σκόπια που εξασφαλίζει την απαραίτητη κοινοβουλευτική πλειοψηφία στην κυβέρνηση Μίτσκοσκι, στέλνοντάς του σαφές μήνυμα ότι η Άγκυρα ασκεί πολιτική επιρροή σε ό,τι αφορά στην πολιτική σταθερότητα της Βόρειας Μακεδονίας.

Εδώ είναι Βαλκάνια

Στην Πρίστινα, ο Φιντάν πραγματοποίησε παράλληλες επισκέψεις στη Διοίκηση της KFOR (ειρήσθω εν παρόδω διοικείται από Τούρκο στρατηγό) αλλά και στο Στρατόπεδο “Σουλτάνος Μουράτ Β'” στο Πριζρέν όπου είναι έδρα πολυάριθμης δύναμης Τούρκων καταδρομέων. Εξ άλλου ενώ δια αυτού η Άγκυρα δηλώνει πως στηρίζει τις διαδικασίες διαλόγου των Αλβανών του Κοσσόβου με το Βελιγράδι για την εξεύρεση λύσης, παράλληλα φροντίζει να αναβαθμίσει και τον εξοπλισμό του στρατού των Αλβανοκοσσοβάρων, παίζοντας το δικό της παιχνίδι στα Δυτικά Βαλκάνια.

Συχνά, η κυβέρνηση του Κοσσόβου, με πρωτοβουλίες του πρωθυπουργού Αλμπίν Κούρτι, ενεργεί κατά τρόπο που προκαλεί τετελεσμένα εις βάρος των γηγενών Σέρβων της περιοχής, χωρίς την έγκριση του Δυτικού παράγοντα. Τετελεσμένα που ωθούν σε τριβές και πιθανόν να οδηγήσουν σε γενικευμένες συγκρούσεις. Τις τελευταίες μέρες, η Πρίστινα επεκτείνει την δικαιοδοσία της και στο Βόρειο Κόσσοβο, πέραν δηλαδή του ποταμού Ίμπαρ, που είναι σύνορο με την περιοχή της σερβικής μειονότητας. Η Πρίστινα, λοιπόν, ανέστειλε την λειτουργία φορέων τοπικής αυτοδιοίκησης της σερβικής μειονότητας και επιμένει για ελεύθερη κυκλοφορία στη γέφυρα επί του ποταμού Ίμπαρ που λειτουργεί ως ζώνη ασφαλείας για του γηγενείς Σέρβους.

Το Βελιγράδι, ευθυγραμμισμένο με τη μειονότητα των γηγενών Σέρβων του Κοσσόβου, θεωρεί το ζήτημα της γέφυρας στη Μιτρόβιτσα επί του Ίμπαρ κόκκινη γραμμή. Για την αποφυγή της κλιμακούμενης όξυνσης (στο Κόσσοβο έχουν ανακοινωθεί εκλογές τον επόμενο Φεβρουάριο) ο απεσταλμένος της ΕΕ Λαϊτσεκ συνεχίζει την μεσολάβηση. Προφανές είναι ότι είναι άλλες οι στοχεύσεις της ευρωπαϊκής διαμεσολάβησης κι άλλες οι επιδιώξεις της τουρκικής διπλωματίας στην περιοχή. Η Άγκυρα ενθαρρύνει πολιτικούς παράγοντες να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες, οι οποίες εκβιάζουν την ΕΕ κι απειλούν με αποσταθεροποίηση…