Το τουρκικό μακρύ χέρι στα Βαλκάνια και το παίγνιο με τις “γενοκτονίες”…

Η προσοχή μπορεί να είναι στραμμένη σε μεγάλης στρατηγικής σημασίας γεγονότα, όπως οι πολεμικές συγκρούσεις στην Ουκρανία, ή η ένταση ως προοίμιο πολέμου στο Αιγαίο. Η τουρκική εξωτερική πολιτική ωστόσο δεν μειώνει καθόλου το ενδιαφέρον της για τη Βαλκανική, για την σταθεροποίηση τετελεσμένων και την εμπέδωση πολιτικής επιρροής, σαν κληρονομικό δικαίωμα από την εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Και στο κλίμα αυτό ο όρος “γενοκτονίες” χρησιμοποιείται για να εξυπηρετήσει πολιτικές σκοπιμότητες.

Το κρατικό τουρκικό τηλεοπτικό δίκτυο TRT εγκαινίασε στο Σαράγεβο τις εγκαταστάσεις του TRT Balkan, παρουσία του προέδρου της τουρκικής Εθνοσυνέλευσης Σεντέπ κι άλλων Τούρκων αξιωματούχων. Συνδυαστικά στην περιοχή περιοδεύει ο υπουργός Εξωτερικών Τσαβούσογλου. Ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας δεν θα επισκεφθεί τα Τίρανα. Εάν παρακολουθεί κανείς τα τεκταινόμενα στο πεδίο των διώξεων που έχει εξαπολύσει το καθεστώς Ερντογάν εναντίον της οργάνωσης Hismet του ιμάμη Γκιουλέν, θα μπορούσε να προσδώσει και πολιτική σημασία στο γεγονός ότι ο Τσαβούσογλου δεν επισκέφθηκε τα Τίρανα.

Στο εσωτερικό της μουσουλμανικής κοινότητας στην Αλβανία έχει ξεσπάσει εμφύλιος πόλεμος. Η επίσημη ηγεσία της κοινότητας δεν είναι αρεστή στον Ερντογάν, ο οποίος ενώ είχε υποσχεθεί την ολοκλήρωση της κατασκευής του μεγάλου τζαμιού στο προαύλιο της Βουλής της Αλβανίας για την άνοιξη του 2022, δεν τήρησε τον λόγο του. Ένας Αμερικανός πάστορας έριξε βενζίνη στη φωτιά. Πρόκειται για τον Jon Pahl –καθηγητής της Ιστορίας του Χριστιανισμού σε Πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια– που παρουσίασε το βιβλίο του “Φετουλάχ Γκουλέν: Μια ζωή στην υπηρεσία του ανθρώπου”. Στην εκδήλωση μετείχαν ηγετικά στελέχη της μουσουλμανικής κοινότητας.

Το τουρκικό μακρύ χέρι

Στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ωστόσο, χοτζάδες και ιμάμηδες που πρόσκεινται στις τουρκικές υπηρεσίες, έχουν εξαπολύσει ρητορικό –προς το παρόν– τζιχάντ. Πρόκειται για ενδείξεις για το μέχρι που μπορούν να οδηγήσουν την κατάσταση οι τουρκικές υπηρεσίες, εφόσον έχουν αποκτήσει υψηλού βαθμού διείσδυση και δικτύωση στις κοινότητες των μουσουλμάνων στη Βαλκανική, ώστε να τις χειραγωγήσουν και να τις βάζουν να υπηρετούν πολιτικές σκοπιμότητες της Άγκυρας.

Προφανώς, μείζονος σημασίας είναι τα εγκαίνια του τουρκικού κρατικού τηλεοπτικού δικτύου TRT στο Σαράγεβο. Θα εκπέμπει σε τοπικές γλώσσες, έχοντας μάλιστα ξεχωριστό ενημερωτικό δελτίο για την κάθε μια χώρα των Δυτικών Βαλκανίων. Πρόκειται για προσπάθεια άσκησης πολιτικής-πολιτιστικής επιρροής, αν όχι παρέμβασης στις εσωτερικές υποθέσεις των κρατών της περιοχής. Μέσω των πολιτικών επαφών της τουρκικής διπλωματίας, αλλά και αξιοποιώντας μουσουλμανικές μειονότητες και οθωμανικά κατάλοιπα, η Άγκυρα επιχειρεί τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια να ασκήσει έναν πατερναλιστικό ρόλο στη Βαλκανική.

Σημασία σε αμιγές πολιτικό επίπεδο έχουν και κάποιες κοινοβουλευτικές διαδικασίες στο ευαίσθητο πεδίο των θρησκευτικών και εθνικών ισορροπιών. Στα Τίρανα προσποιούνται να μην καταλαβαίνουν το ειδικό βάρος των λέξεων. Ένα Κοινοβούλιο χώρας που δηλώνει ότι επιδιώκει την ένταξη στην ΕΕ και γι’ αυτό προσπαθεί να προσαρμοστεί στις ευρωπαϊκές προδιαγραφές, πρέπει να το αποδεικνύει και στην πράξη.

Γενοκτονίες

Ο πρώην πρόεδρος και πρωθυπουργός Σαλί Μπερίσα (έχει χαρακτηριστεί από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανεπιθύμητος για διαφθορά και επικίνδυνος για τη δημοκρατία και την ασφάλεια!) έχει μέσα από το αλβανικό έθιμο της βεντέτας ανακαταλάβει την ηγεσία του Δημοκρατικού Κόμματος, που είναι η αξιωματική αντιπολίτευση. Πρώτη πρωτοβουλία της ομάδας των βουλευτών που τον ακολουθούν (12 Μαΐου) ήταν η κατάθεση πρότασης για “Αναγνώριση της Γενοκτονίας μουσουλμάνων από Σέρβους στη Σρεμπρένιτσα”! Οι βουλευτές του Δημοκρατικού Κόμματος που έμειναν πιστοί στην ηγεσία, στις 30 Μάη κατέθεσαν πρόταση νόμου για “Αναγνώριση της Γενοκτονίας των Αλβανών από Σέρβους στο Κοσσυφοπέδιο”!

Ουδείς μπορεί να αμφισβητήσει ότι στη Βαλκανική τη δεκαετία του 1990 και καθώς η Γιουγκοσλαβία διαλύονταν, σημειώθηκαν επεισόδια διεθνικού ή διαθρησκευτικού μίσους και αντίστοιχα εγκλήματα στις πολεμικές συγκρούσεις. Ωστόσο, ο χαρακτηρισμός τους σαν “γενοκτονίες” δεν είναι μόνο υπερβολικός, επιστρατεύεται και για να υπηρετήσει εθνικές και στενά πολιτικές σκοπιμότητες.

Αναμφισβήτητες γενοκτονίες εναντίον των Αρμενίων και των Ελλήνων της Μικράς Ασίας πραγματοποίησαν οι Τούρκοι στις αρχές του 20ου αιώνα. Ενδεικτικό της αλβανικής αναξιοπιστίας είναι ότι το Κόμμα των Αλβανοτσάμηδων, που ελέγχεται από την τουρκική πρεσβεία στα Τίρανα αποκαλεί “γενοκτονία” την εκδίωξή τους από τη Θεσπρωτία το 1944, επειδή είχαν συνεργαστεί με τους Ιταλούς και Γερμανούς κατακτητές. Υπάρχει πράξη της Αλβανικής Βουλής και Προεδρικό Διάταγμα του 1994 που καθιστά την 27η Ιουνίου ημέρα μνημόνευσης της “Γενοκτονίας των Ελλήνων εις βάρος των Αλβανοτσάμηδων”!

Για να επανέλθουμε, ωστόσο, στις τωρινές προτάσεις για αναγνώριση “γενοκτονιών”, ας σημειωθεί ότι η πλειοψηφία του κυβερνώντος Σοσιαλιστικού Κόμματος απέρριψε την πρόταση της κοινοβουλευτικής ομάδας του Μπερίσα για αναγνώριση της “Γενοκτονίας στη Σρεμπρένιτσα”. Αντιπρότεινε, ωστόσο, να καθιερωθεί η 7η Ιουλίου “Ημέρα Μνήμης για τη Σφαγής στη Σρεμπρένιτσα”, οπότε η αλβανική Βουλή και πολιτική ηγεσία θα αποδώσει τιμές στα θύματα.

Στο προαναφερόμενο πλαίσιο, παρουσιάζει ενδιαφέρον η από κοινού επίσκεψη στο Αζερμπαϊτζάν του αποχωρούντα Προέδρου της Δημοκρατίας Ιλίρ Μέτα και του “καταληψία” της αρχηγίας του Δημοκρατικού Κόμματος Σαλί Μπερίσα. Αφορμή του 9ο Διεθνές Φόρουμ του Μπακού. Παρασκήνιο υπάρχει πλούσιο και αφορά σε οριακά νόμιμες συναλλαγές στο πεδίο των υδρογονανθράκων από την περίοδο 2009-2013 που οι δύο προαναφερθέντες συγκυβερνούσαν…