Η Αράχωβα ως γαστρονομικός προορισμός
29/03/2024Η Αράχωβα, η νύφη του Παρνασσού όπως χαρακτηρίζεται, βρίσκεται χτισμένη στους πρόποδες του βουνού. Είναι γνωστή ως ένας κοσμοπολίτικος προορισμός, ωστόσο έχει μεγάλη παράδοση και λαογραφία, καθώς και παραδοσιακά τοπικά προϊόντα. Αν επιλέξεις την Αράχωβα το χειμώνα, μπορείς να περιηγηθείς στα λιθόστρωτα σοκάκια της, να επισκεφθείς τον βράχο της ώρας, που είναι και το σήμα κατατεθέν του χωριού και φυσικά το Χιονοδρομικό Κέντρο Παρνασσού.
Ίσως πολλοί να αγνοούν ότι η Αράχωβα είναι πανέμορφη και το καλοκαίρι, αφού απέχει μόλις 20’ από τις παραλίες και μόλις 10΄ από τους Δελφούς. Αυτό που είναι σίγουρο όμως, είναι ότι όποια στιγμή και να επισκεφθείς το χωριό θα δοκιμάσεις νόστιμα τοπικά προϊόντα, φτιαγμένα με αγάπη και μεράκι.
Σίγουρα όταν ακούς το όνομα αυτού του μικρού χωριού, το πρώτο πράγμα που σου έρχεται στο μυαλό είναι ότι οι κάτοικοί της ασχολούνται μόνο με τον τουρισμό. Εν μέρει είναι σωστό, ωστόσο, βασικό κομμάτι της οικονομίας της Αράχωβας είναι και η κτηνοτροφία. Η τοπική κτηνοτροφία τροφοδοτεί τα καταστήματα του χωριού, με αποτέλεσμα τα προϊόντα να πηγαίνουν από την παραγωγή στην κατανάλωση.
Γαλακτοκομικά προϊόντα:
Το πιο φημισμένο τυρί και με πιστοποίηση ΠΟΠ, είναι το αραχωβίτικο τυρί “Φορμαέλα”. Έχει κυλινδρικό σχήμα, το οποίο παίρνει από τα πλεκτά καλαθάκια από ξύλο λυγαριάς, στα οποία τοποθετείται για την ωρίμανσή της, σχηματίζοντας μια σκληρή φυσική κρούστα. Μπορεί να ψηθεί στη σχάρα είτε να γίνει σαγανάκι και μπορεί να γίνει ο τέλειος μεζές για το κρασί και το τσίπουρο. Καθώς μιλάμε για τυριά, αξίζει να δοκιμάσεις την ιδιαίτερη φέτα Παρνασσού, που φτιάχνεται από αιγοπρόβειο γάλα και μπορείς να τη βρεις σε πολλές ταβέρνες. Επιπλέον, μπορείς να γευτείς γιαούρτι με αυθεντική και πλούσια γεύση, φτιαγμένο χωρίς συντηρητικά και πρόσθετα και να προσθέσεις και γλυκό του κουταλιού για να το απογειώσεις.
Χυλοπίτες και τραχανάς:
Αν δεν φύγεις κρατώντας μια σακούλα με τις παραδοσιακές χυλοπίτες και το χειροποίητο τραχανά, η εκδρομή σου δεν είναι ολοκληρωμένη. Παλιότερα, κάθε σπίτι έφτιαχνε το δικό του τραχανά και χυλοπίτες, πλέον αυτή τη δύσκολη και χρονοβόρα δουλειά την έχει αναλάβει το παραδοσιακό εργαστήριο χυλοπίτας, όπου μπορείς να βρεις διάφορα προϊόντα ανάλογα με τις προτιμήσεις σου.
Κρέατα και όσπρια:
Όπως σου ανέφερα παραπάνω και καθώς η κτηνοτροφία αποτελεί βασικό κομμάτι της καθημερινότητας πολλών κατοίκων, στην Αράχωβα μπορείς να δοκιμάσεις ντόπια κρέατα μαγειρεμένα με πολλή αγάπη είτε ψητά στη σχάρα, όπως παϊδάκια προβατίνας, κοκορέτσι, αρνί στο φούρνο.
Τα γαλακτοκομικά προϊόντα και τα κρέατα μπορεί να έχουν την τιμητική τους, αυτό που ίσως σε ξαφνιάσει είναι ότι στην Αράχωβα παράγονται και όσπρια. Το πιο γνωστό από αυτά είναι το λαθούρι, που είναι πιο γνωστό με τη μορφή της φάβας. Μπορείς όμως να το δοκιμάσεις αφού έχει σιγομαγειρευτεί και έχει χυλώσει. Είναι το τέλειο πιάτο για όσους είναι χορτοφάγοι ή απλά θέλουν να δοκιμάσουν την τέλεια σούπα οσπρίων.
Ρίγανη και τσάι Παρνασσού:
Η προστατευόμενη περιοχή του Παρνασσού λόγω της γεωγραφικής του θέσης και της ποικιλίας του ανάγλυφου, βοήθησαν στη διαμόρφωση ιδιαιτέρων συνθηκών που είναι ιδανικές για την εμφάνιση της πλούσιας χλωρίδας. Ανάμεσα στα ενδημικά φυτά και βότανα της περιοχής, θα ξεχωρίσει το τσάι και η ρίγανη με το ιδιαίτερο άρωμα τους και την πλούσια γεύση τους.
Γλυκά:
Φυσικά δε θα μπορούσαν να λείπουν τα γλυκά από αυτό το γαστρονομικό ταξίδι. Γλυκά με συνταγές που έχουν περάσει από γενιά σε γενιά και μπορείτε να βρείτε στα διάφορα καταστήματα της Αράχωβας. Ανάμεσα στις γλυκιές “αναμνήσεις από γιαγιά”, ξεχωρίζουν οι ροζιέδες, τα αμυγδαλωτά, τα καρυδάτα και τα “πούρα”.
Κρασί και τσίπουρο:
Καθώς αγναντεύεις και βγάζεις τις φωτογραφίες σου στις πολυφωτογραφημένες “Καμάρες”, μπορείς να δεις την πλαγιά που κάποτε ήταν γεμάτη με αμπελώνες, από τους οποίους έβγαινε το φημισμένο μπρούσκο αραχωβίτικο κρασί και το τσίπουρο. Σήμερα υπάρχουν μόνο μερικά μικρά αμπέλια που παράγουν μικρές ποσότητες κρασιού, καθώς υπάρχουν και κάποια μικρά αποστακτήρια τσίπουρου, όπου ακολουθείται η παραδοσιακή διαδικασία απόσταξης. Και καθώς αυτό το γευστικό ταξίδι φτάνει στο τέλος του, ελπίζω να ταξίδεψες –έστω και νοητά– κι εσύ μαζί μου και να γεύτηκες όλα αυτά τα υπέροχα που μπορείς να δοκιμάσεις σε μία σου επίσκεψη στην Αράχωβα.
Η Σταμουλία Κοκκοβού είναι διαιτολόγος-διατροφολόγος
Σε συνεργασία με το medNutrition