Και όπλα υβριδικού πολέμου κατά της Ελλάδας τα τουρκικά ερευνητικά σκάφη

Είναι γεγονός ότι το τελευταίο διάστημα υπάρχει μια σχετική ηρεμία σε ό,τι αφορά τις προκλήσεις των τουρκικών ερευνητικών σκαφών στις ελληνικές θαλάσσιες ζώνες. Θα είναι αστείο να πιστέψει κανείς ότι άλλαξε η αναθεωρητική πολιτική της Τουρκίας. Υπάρχει συνεχής προώθηση των παράλογων απαιτήσεών της για επέκταση της κυριαρχίας της σε τρίτες χώρες με παράκαμψη του Διεθνούς δικαίου και με εξαιρετική προσπάθεια πειθούς, προβολής ισχύος και εκμετάλλευσης των αδυναμιών των μεγάλων δυνάμεων, η οποία φαίνεται για την ώρα ότι αποδίδει.

Επειδή από πολλούς ειδικούς εκφράζεται η άποψη ότι όλος αυτός ο τουρκικός ερευνητικός στόλος εξυπηρετεί και πολιτικούς σκοπούς αμφισβήτησης της κυριότητας των θαλασσίων ζωνών της Ελλάδας, σαν υβριδικό όπλο καλυμμένο με προβιά προβάτου, είναι χρήσιμο να παρακολουθούμε συνεχώς την δραστηριότητά του. Η ύποπτη σιγή με ωθεί να ξανακοιτάξω τις κινήσεις του στόλου.

Μεγάλο κομμάτι της τουρκικής ερευνητικής δραστηριότητας έχει μεταφερθεί στον Εύξεινο Πόντο. Τα γεωτρύπανα Fatih και Kanuni εκτελούν γεωτρήσεις περιχαράκωσης (appraisal wells) στην θέση Sakarya Oil Field, που όπως ανακοινώθηκε ανακαλύφθηκε κοίτασμα 450 δισ. κυβ. μ. Βάσει των σχετικών NAVTEX φαίνεται ότι έχουν πραγματοποιηθεί τέσσερις γεωτρήσεις (Turkali 1,2,3,4) καθώς και μία ερευνητική Amasra-1 βορειοανατολικά (Σχήματα1,2). Η δραστηριότητα αυτή έχει σαν βάση το λιμάνι της Filyos που έχει αναβαθμισθεί.

Το Yavuz είναι αδρανοποιημένο 11 μήνες! Μετά την εκτέλεση της παράνομης γεώτρησης Seltzouklou-1 στο οικόπεδο 6 της κυπριακής ΑΟΖ, ελλιμενίσθηκε από τις 5/10/20 στο λιμάνι Tasucu όπου παρέμεινε μέχρι τις 25/6/21. Τότε αναχώρησε για τη Νικομήδεια όπου έφθασε στις 30/6/21. Αφού παρέμεινε εκεί ένα μήνα περίπου, αναχώρησε για την Κωνσταντινούπολη όπου βρίσκεται σήμερα περίπου ένα μήνα. Πληροφορίες αναφέρουν ότι γίνονται τροποποιήσεις για να εξυπηρετήσει εργασίες completion στο γεωτρητικό πρόγραμμα που συνεχίζεται στον Εύξεινο Πόντο. Ανάλογες εργασίες εκτελεί σήμερα και το Kanuni που βρίσκεται στην περιοχή των γεωτρήσεων του Fatih.

Barbaros και Oruc Reis

Το ερευνητικό Barbaros μετά την εκτέλεση παράνομου σεισμικού προγράμματος στα νότια της κυπριακής ΑΟΖ εντός της NAVTEX 1378/20, ελλιμενίσθηκε από τις 12/1/21 στο λιμάνι Tasucu από όπου στις 18/2/21 αναχώρησε για την Κωνσταντινούπολη (Tuzla) όπου και παρέμεινε μέχρι τις 14/4/21. Εν συνεχεία επανήλθε στο λιμάνι του Tasucu. Εκεί παρέμεινε αδρανοποιημένο μέχρι τις 27/4/21 από όπου και αναχώρησε εκ νέου για τον Εύξεινο Πόντο (Filyos). Στις 8/5/21 άρχισε την εκτέλεση σεισμικού προγράμματος στην περιοχή στην οποία και βρίσκεται μέχρι σήμερα.

Μετά την λήξη μεγάλου ερευνητικού προγράμματος νότια του Καστελlορίζου (τελευταία NAVTEX 1460/20), στις 19/11/20 το Oruc Reis ελλιμενίσθηκε στο λιμάνι του Αττάλειας μέχρι τις 21/12/20. Την επομένη ξεκίνησε την εκτέλεση νέων ερευνών σε περιοχή έκτασης 5.000 τετρ. χλμ. νοτιοανατολικά του κόλπου της Αττάλειας, που όριζε η NAVTEX 1610/20 από τις 22/12/20 έως 21/6/21.

Το πρόγραμμα συνεχίσθηκε στα λιμάνια μέχρι τον Ιούνιο, όπου με μια νέα NAVTEX 488/21 (Σχήμα 3 μπλέ γραμμή) στις 8/6/21 η Τουρκία παρέτεινε την διάρκειά του μέχρι τις 21/9/21. Εκεί βρίσκεται μέχρι σήμερα και συνεχίζει να εκτελεί το πρόγραμμα, με το οποίο προβλέπεται να ολοκληρώσει την έρευνα του στην προσχεδιασθείσα περιοχή (Σχήμα 3). Στις 9/9/21 εκδόθηκε εκ νέου η NAVTEX 783/21 που επιβεβαιώνει την συνέχιση της δραστηριότητας του σκάφους στην περιοχή αυτή μέχρι τις 21/9/21.

Tubitak Marmara Bilim II και Piri Reis

Tο Tubitak Marmara είχε κάνει την εμφάνισή του τον Μάϊο 2021 με το ερευνητικό πρόγραμμα που εκτέλεσε από 31/5/21 έως 10/6/21 στην περιοχή της NAVTEX 446/21 βόρεια της Σάμου. Η κίνηση του θεωρήθηκε χρήσιμο να καταγραφεί, ώστε να υπάρχει πληρέστερη εικόνα του τουρκικού σχεδιασμού. Απέπλευσε στις 11/6/21 από το Κουσάντασι, όπου ήταν ελλιμενισμένο, για Κωνσταντινούπολη, όπου έφθασε στις 15/6/21 και στις 21/6/21 αναχώρησε για τον Εύξεινο Πόντο.

Παρέμεινε εκεί για ένα διάστημα και στις 7/7/21 ήταν εκ νέου στην Κωνσταντινούπολη. Από εκεί στις αρχές Αυγούστου εκτέλεσε μια ερευνητική διαδρομή στα τουρκικά δυτικά παράλια  σεβόμενη εν γένει τα χωρικά ύδατα της Ελλάδας. Έφθασε στο λιμάνι της Μαρμαρίδας από όπου αναχώρησε στις 29/8/21 και επέστρεψε στην Κωνσταντινούπολη στις 31/8/21 (Σχήμα 4, πράσινη γραμμή).

Το Bilim II μετά από μια περίοδο αδράνειας στο λιμάνι του Tasucu ξεκίνησε προς δυτικά και μετά από μια στάση πέντε ημερών στη Μαρμαρίδα ξεκίνησε στις 7/9/21 με κίνηση βόρεια. Πέρασε τον κόλπο του Μαρμαρά και βγήκε στον Εύξεινο Πόντο κοντά στο Κaraburun Μahallesi. Μετά κινήθηκε μέχρι την περιοχή Karasu και κατόπιν εισήλθε εν νέου στον κόλπο του Μαρμαρά όπου βρίσκεται μέχρι τις 15/9/21. Δεν έχει εκδοθεί κάποια σχετική NAVTEX για την εκτέλεση κάποιας ερευνητικής εργασίας.

Εκδόθηκε η NAVTEX 761/21 που προσδιόριζε μια περιοχή βορειοανατολικά της Μυτιλήνης έκτασης 201 τετρ. χλμ. εντός της οποίας θα έκανε έρευνα το Piri Reis από τις 7 έως τις 9/9/21 (Σχήμα 5- μώβ γραμμή). Το σκάφος αυτό, που βρισκόταν για πολύ χρόνο στον κόλπο της Σμύρνης (Balcova), ξεκίνησε στις 7/9/21 να κινείται βόρεια προς την πιο πάνω περιοχή.

Στις 9/9/21 βρισκόταν έξω από τον κόλπο του Buyuk Maden Adaci, ένα μικρό τουρκικό νησί βορειοανατολικά της Μυτιλήνης χωρίς να έχει ξεκινήσει ερευνητικό πρόγραμμα. Τις επόμενες ημέρες κινήθηκε βόρεια και μπήκε στον κόλπο του Μαρμαρά όπου και κινείται μεταξύ των μικρών νήσων που υπάρχουν εκεί με ταχύτητες σχετικά μεγάλες που έδειχναν ότι δεν εκτελούσε κάποια σεισμική ερευνητική δραστηριότητα. Στη συνέχεια βγήκε εκ νέου στο Αιγαίο και βρίσκεται ελλιμενισμένο στη Σμύρνη.

Εντύπωση προκαλεί ο μεγάλος αριθμός γεωτεχνικών σκαφών που διαθέτει η Τουρκία τα οποία προοδευτικά παρουσιάζει στο Ανατολικό Αιγαίο. Στις 31/8/21 εκδόθηκε η NAVTEX 752/21 που περικλείει μια μεγάλη περιοχή νότια του Καστελλορίζου έκτασης 19.200 τετρ. χλμ. Αναφέρθηκε ότι στην περιοχή θα εκτελέσει έρευνες το γεωτεχνικό σκάφος Υunus-S, κατασκευής 1994, για την περίοδο 1-30/9/21.

Το Υunus-S παρέμεινε μέχρι τις 9/9/21 ελλιμενισμένο στην περιοχή της Κωνσταντινούπολης. Στις 11/9/21 βγήκε στο Αιγαίο, πήγε μέχρι την Ίμβρο και κινήθηκε νότια προς τον Τσεσμέ όπου και ελλιμενίσθηκε. Στις 15/9 κινήθηκε νότια, πιθανόν προς την περιοχή της NAVTEX 752/21 (Σχήμα 6) όπου θα εκτελέσει την έρευνα που αναγγέλθηκε μέχρι τις 30/9.

Στις 9/9/21 αναφέρθηκε η δραστηριότητα ενός νεότευκτου ερευνητικού σκάφους (κατασκευή 2016) του Virazon που χρησιμοποιείται από την Αρχαιολογική Υπηρεσία. Χωρίς να έχει εκδοθεί κάποια σχετική NAVTEX που να προσδιορίζει κάποια ερευνητική δραστηριότητά του, παρατηρείται κινητικότητα του σκάφους νότια των νησίδων Kuyruk που βρίσκονται δυτικά της Καλύμνου και νοτιοανατολικά των Ιμίων. Τέλος ένα ήσσονος σημασίας σκάφος το Dokuz Eylul 4 που χαρακτηρίζεται σαν σκάφος port tender (για μεταφορά προσωπικού εντός λιμένων) ξεκίνησε στις 14/9/21 από το Κουσάντασι ανατολικά της Σάμου και μετά από δοκιμαστικές διαδρομές άρχισε να κινείται νότια.

Ακτινογραφία των τουρκικών πλοίων

Με τη συνεχιζόμενη τουρκική ερευνητική δραστηριότητα, που σήμερα όσον αφορά στην δημιουργία προκλήσεων απέναντι στην Ελλάδα, βρίσκεται σε ύφεση, μπορούμε να διαπιστώσουμε χαρακτηριστικά και να εξάγουμε συμπεράσματα:

• Μεγάλο κομμάτι του τουρκικού ερευνητικού στόλου (2 γεωτρύπανα, 1 ερευνητικό και βοηθητικά) βρίσκεται στον Εύξεινο Πόντο και ασχολείται με την ανάπτυξη του πρόσφατα ανακαλυφθέντος κοιτάσματος.
• Το Oruc Reis εκτελεί  μέχρι τις 21/9/21 μακροχρόνιο σεισμικό πρόγραμμα στον κόλπο της Αττάλειας.
• Μια νέα ομάδα γεωτεχνικών σκαφών έκανε τελευταία την εμφάνισή της στα δυτικά τουρκικά παράλια. Το Tubitak Marmara έχει παράξενη κινητικότητα κατά μήκος των δυτικών παραλίων της Τουρκίας, χωρίς παραβιάσεις των ελληνικών χωρικών υδάτων. Το Virazon ΙΙ παρουσίασε παράξενη δραστηριότητα δυτικά της Λέσβου.
• Παράλληλα ενεργοποιήθηκαν τα Bilim II και Piri Reis.
• Διαπιστώνεται αφενός ο μεγάλος αριθμός των ερευνητικών σκαφών που έχει σήμερα η Τουρκία (περίπου 26), αφετέρου μια συστηματική επί καθημερινής βάσης εκπομπή NAVTEX για θαλάσσιες δραστηριότητες από τους σταθμούς της Αττάλειας και της Σμύρνης, οι οποίες μέχρι σήμερα υπερβαίνουν τις 800 από την αρχή του χρόνου.
• Πίσω από την ηρεμία, η Τουρκία κρατά σε εγρήγορση τα πιο πάνω ερευνητικά σκάφη με τις εκπεμπόμενες NAVTEX. Μοιάζει σαν να αναμένει υπομονετικά ένα ελληνικό λάθος για να το εκμεταλλευτεί, δημιουργώντας τετελεσμένα.
• Η Άγκυρα χρησιμοποιεί τον ερευνητικό στόλο για φαινομενικά συναφείς δραστηριότητες αλλά ταυτόχρονα και για πολιτικές. Αυτό επιβεβαιώνεται από τα μεγάλα διαστήματα αδράνειας αυτών των σκαφών, με αύξηση των δαπανών λειτουργίας των, ενώ θα έπρεπε να απασχολούνται όλο το 24ωρο.

Η σημερινή τουρκική ερευνητική δραστηριότητα, αν συνδυαστεί με τις συστηματικές και κινήσεις του μεγάλου αλιευτικού της στόλου και των συνεχιζόμενων αεροπορικών παραβιάσεων, προσδιορίζει το μέγεθος της απαιτούμενης επαυξημένης προσοχής της ελληνικής πλευράς. Η συνεχής επαύξηση της αποτρεπτικής ισχύος, των διεθνών συμμαχιών και η σφυρηλάτηση της ενότητας του λαού είναι οι πρώτες μας προτεραιότητες. Ο τουρκικός αναθεωρητισμός διακρίνεται από στρατηγική, σοβαρότητα, υπομονή και επιμονή. Τίποτα δεν αφήνεται στην τύχη.