“Νόβα Ματσεντόνια” θα σερβίρει ο Νίμιτς

της Νεφέλης Λυγερού  – 

Ο Αλβανός στην εθνικότητα αντιπρόεδρος της ΠΓΔΜ Μπούγιαρ Οσμάνι επισκέπτεται την Αθήνα και παρότι επισήμως στην ατζέντα δεν είναι το ζήτημα της ονομασίας, είναι δεδομένο πως στις συνομιλίες του με τον Νίκο Κοτζιά θα κυριαρχήσει. Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Οσμάνι, όπως και όλοι σχεδόν οι Αλβανοί πολιτικοί του γειτονικού κράτους, υποστηρίζουν την άμεση λύση του προβλήματος της ονομασίας, χωρίς να ενδιαφέρονται για το όνομα “Μακεδονία”. Προς την ίδια κατεύθυνση τους ωθεί, άλλωστε, και η Δύση.

Παρά την αισιοδοξία, όμως, στην Αθήνα προβληματίζονται για το αν ο πρωθυπουργός Ζόραν Ζάεφ είναι διατεθειμένος να κάνει και εμπράκτως βήματα πίσω. Αλλά ακόμα και εάν είναι διατεθειμένος, το επόμενο κρίσιμο ερώτημα είναι το εάν μπορεί να επιβάλει μία συμφωνία, δεδομένου ότι Αμερικανοί και Ευρωπαίοι επιδιώκουν λύση μέχρι το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2018.

Έχει ιδιαίτερη σημασία η προεκλογική δέσμευση του Ζάεφ (ήταν δέσμευση και του προκατόχου του Νίκολα Γκρουέφσκι) ότι οποιαδήποτε συμφωνία προκύψει από τις διαπραγματεύσεις θα τεθεί προς έγκριση σε δημοψήφισμα. Ένα δημοψήφισμα που –σύμφωνα με όλες τις εκτιμήσεις– κατά πάσα πιθανότητα θα έχει αρνητικό αποτέλεσμα. Σύμφωνα με πληροφορίες, για να αποφευχθεί ένα αδιέξοδο, γίνονται παρασκηνιακές προσπάθειες προκειμένου να αποφευχθεί.

«Εκτιμώ ότι μέχρι το τέλος του πρώτου εξαμήνου του 2018 αυτό το ζήτημα μπορεί να κλείσει. Η αισιοδοξία μου αυτή βασίζεται στην ετοιμότητα των δύο πλευρών να συζητήσουν ανοιχτά και χωρίς προκαταλήψεις για όλα τα θέματα και για όλες τις λύσεις που οδηγούν στη βελτίωση των σχέσεων και είναι προς το συμφέρον των πολιτών των δύο χωρών. Πιστεύω ακράδαντα ότι θα πετύχουμε το σκοπό αυτό, διατηρώντας πλήρως την αξιοπρέπειά μας. Οι πολίτες μας θα μας ανταμείψουν για το θάρρος και την πίστη στις προοπτικές του μέλλοντος και όχι για πιθανές καθυστερήσεις, αν παραμείνουμε κολλημένοι στο παρελθόν» δήλωσε ο Ζάεφ στην εφημερίδα των Σκοπίων Nezavisen.

Στο Υπουργικό Συμβούλιο

Στο Υπουργικό Συμβούλιο ο υπουργός Εξωτερικών ενημέρωσε για τις θέσεις, με τις οποίες προσέρχεται η ελληνική πλευρά. Είπε χαρακτηριστικά, πως η εθνική θέση έχει ήδη παρουσιαστεί το 2007-08. Σύμφωνα με πληροφορίες, στην τοποθέτησή του σημείωσε, επίσης, πως η κυβέρνηση κληρονόμησε προβλήματα, καθώς στο παρελθόν η εξωτερική πολιτική λειτουργούσε με τη λογική του δεν παίρνω πρωτοβουλίες και περιμένω πως κάποια στιγμή θα κερδίσω τα πάντα.

Είναι αξιοσημείωτο, πάντως, πως ο Κοτζιάς σε δηλώσεις του μίλησε για σύνθετη ονομασία, αποφεύγοντας να προσθέσει με «γεωγραφικό προσδιορισμό». Όλα δείχνουν πως πρόκειται για σκόπιμη παράλειψη. Πληθαίνουν οι πληροφορίες ότι το όνομα που θα καταθέσει στο τραπέζι ο Νίμιτς θα είναι το Νόβα Ματσεντόνια (Νέα Μακεδονία). Τις ενίσχυσε και σχετική διαρροή σε αλβανικό έντυπο. Το Νόβα Ματσεντόνια, βέβαια, είναι χρονικός και όχι γεωγραφικός προσδιορισμός. Ως εκ τούτου κατοχυρώνει αντί να εξουδετερώνει την κρατική ιδεολογία των Σκοπίων περί «διαμελισμένου μακεδονικού έθνους», περί ελληνικής κατοχής στη «Μακεδονία του Αιγαίου» και βουλγαρική στη «Μακεδονία του Πιρίν» κλπ.

Παρόλα αυτά, σύμφωνα με πληροφορίες, δεν διαφαίνεται ρήγμα στον κυβερνητικό συνασπισμό. Ο Πάνος Καμμένος φέρεται να έχει συμφωνήσει πως δεν θα διαχωρίσει τη θέση του εάν η σύνθετη ονομασία είναι στα σλαβικά.

Τη σημασία της διατήρησης καλών σχέσεων γειτονίας από την πλευρά της ΠΓΔΜ, συμπεριλαμβανομένων των διαπραγματεύσεων για μία αμοιβαία αποδεκτή λύση στο θέμα της ονομασίας υπογράμμισε και η εκπρόσωπος της Κομισιόν, αρμόδια για θέματα Εξωτερικών Υποθέσεων και Διεύρυνσης Μάγια Κοτσίγιαντσιτς. «Καλωσορίζουμε τα βήματα προόδου που έχουν γίνει και συνεχίζουμε να παρακολουθούμε τις εξελίξεις».

Σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, μέχρι τέλη Μαρτίου, αρχές Απριλίου, θα έχει διαφανεί εάν θα προκύψει λύση. Σε μία τέτοια περίπτωση η κυβέρνηση σκέφτεται το ενδεχόμενο ζητήσει σύσκεψη των πολιτικών αρχηγών υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Επίσης εάν διαφανεί θετικό κλίμα μετά την πρόταση Νίμιτς, τη σκυτάλη θα αναλάβουν οι δύο υπουργοί Εξωτερικών και είναι πολύ πιθανό να υπάρξει συνάντηση στο Νταβός και των δύο πρωθυπουργών.