Σελίδες από το φοιτητικό κίνημα της δεκαετίας του ’60

Στο πρώτο μέρος του αφιερώματος  μας, θα ανοίξουμε σελίδες από το φοιτητικό κίνημα της δεκαετίας του ’60, με ένα παλιό κάλεσμα στους πρωτοετείς:

Σήμερα η νεολαία σ ́ όλο το κόσμο στην Ελλάδα, στην Αφρική, στην Ασία, στην Λατινική Αμερική, πολεμάει με σύνθημα σεβασμό στα ανθρώπινα δικαιώματα, όχι στον πόλεμο, όχι στους πυρηνικούς εξοπλισμούς, όχι στο θάνατο. Σήμερα η νεολαία όλου του κόσμου παλεύει για μια όμορφη λεύτερη, γαλήνια ζωή. Αυτό είναι το απαράβατο χρέος, η ηθική επιταγή για κάθε νέο και κάθε νέα. Να παλέψει για μια ανθρώπινη ζωή.

Φίλοι Συνάδελφοι, περνώντας από τα γυμνασιακά θρανία στην Ανώτατη Εκπαίδευση έχετε χρέος να νοιώσετε βαθιά την ευθύνη και την απoστολή σας και σαν άτομα και σαν κύτταρα της κοινωνίας μας. Έχετε χρέος σαν άτομα να κατακτήσετε την επιστήμη και σαν κοινωνικά κύτταρα να φανείτε χρήσιμοι και αποδοτικοί. Το όραμα για μια καλύτερη αύριο δική σας, για μια καλύτερη αύριο του Ελληνικού Έθνους, για λεύτερη, αξιοκρατούμενη, αδέσμευτη, Δημοκρατική πατρίδα, έχετε σεις χρέος να το πραγματώσετε.

Πρέπει κάθε λεπτό κάθε ώρα και κάθε μέρα να κερδίζετε και μια μάχη. Κάθε μάχη και νίκη, κάθε νίκη ας είναι ένα καινούργιο ξεκίνημα για μια νέα μάχη. Η πρώτη μάχη που καλείσθε να κερδίσετε είναι η μάχη με τον ίδιο τον εαυτό σας. Η πρώτη νίκη να τον γνωρίσετε, η καθημερινή μάχη να τον βελτιώνετε και η τελευταία νίκη να τον δικαιώσετε, να δικαιολογήσετε την ύπαρξή σας σ ́αυτό το κόσμο.

Όλος αυτός ο αγώνας θα κερδηθεί αν αγαπήσετε την γνώση, αν αγαπήσετε την επιστήμη, αν δείτε την ανωτάτη εκπαίδευση όχι μονάχα σαν το μέσο που θα σας δώσει τον καλύτερο μισθό και το ανώτερο πόστο, αλλά σαν το μέσο που θα σας οδηγήσει να κατανοήσετε καλύτερα το γύρω σας κόσμο, την αλήθεια. Αυτή η μάχη θα κερδηθεί αν δείτε την επιστήμη σα το μόνο δρόμο που θα σας οδηγήσει να δώσετε σωστή λύση στα μικρά και μεγάλα προβλήματα που απασχολούν εσάς τους ίδιους, την οικογένειά σας, την κοινωνίας, τον κόσμο ολόκληρο.

Η αληθινή, η σωστή, η σύγχρονη επιστήμη ας είναι το πάθος σας. Η γνώση, η ξεκάθαρη γνώση, η αντικειμενική παρουσίαση των γεγονότων και των φαινομένων, ας είναι το όπλο σας και αντίπαλος καθημερινός εκείνος που σας κρύβει την αλήθεια, τη σωστή γνώση, την επιστήμη, εκείνος που εμπόδισε το μορφωτικό-εκπολιτιστικό ανέβασμα των αδελφών σας, των πατέρων σας, εκείνος που με προφάσεις, όμορφες δικαιολογίες και κινδυνολογίες εμποδίζει την πρόοδό σας. Μέσα σε ένα τέτοιο κλίμα κινήθηκαν, μέσα σε τέτοιες περίπου αρχές γαλουχήθηκαν και οι παλιές φοιτητικές γενιές, από τις προπολεμικές φοιτητικές συντροφιές μέχρι την σημερινή Εθνική Φοιτητική Ένωση Ελλάδος.

Φοιτητικό κίνημα

Έτσι οι φοιτητικές γενιές προσπαθώντας να κάνουν πράξη τα όνειρα, να δώσουν σάρκα και οστά στους πόθους, άρχισαν σιγά σιγά στην αρχή αλλά και σταθερά να οργανώνονται, δημιούργησαν τους τοπικούς φοιτητικούς Συλλόγους, τους Συλλόγους με βάση το τόπο καταγωγής τους και με ανώτερο Συντονιστικό όργανο στην Ομοσπονδία των Τοπικών Σπουδαστικών Συλλόγων Ελλάδος (ΟΤΣΣΕ). Αργότερα δημιούργησαν τους φοιτητικούς Συλλόγους των Σχολών με ανώτατο συντονιστικό όργανο την Εθνική Φοιτητική Ένωση Ελλάδος (ΕΦΕΕ).

Έτσι σήμερα η Ελληνική Σπουδάζουσα νεολαία δουλεύει, προσφέρει, αγωνίζεται μέσα από δύο οργανισμούς. Την ΕΦΕΕ και την ΟΤΣΣΕ. Η ΕΦΕΕ έχει σαν βάση το Σύλλογο της Σχολής. Ο Σύλλογος της Σχολής εκλέγει μια φορά το χρόνο το Α.Δ. Συμβούλιο σε εκλογές μετά από γενική Συνέλευση των γραμμένων μελών του. Επίσης μια φορά το χρόνο σε συνέδριο, αντιπρόσωποι από κάθε σχολή εκλέγουν το Κεντρικό Συμβούλιο της ΕΦΕΕ.

Οι συναφείς Σχολές μπορούν να διατηρούν δικές τους φοιτητικές ενώσεις οι οποίες υπάγονται στην ΕΦΕΕ όπως οι Σχολές του Πολυτεχνείου έχουν τον ΣΣΕΜΠ, του Πανεπιστημίου την ΔΕΣΠΑ, η Βιομηχανική, Πάντειος, Γεωπονική και Εμπορική δημιουργούν την ΔΕΣΣΕΣ. Η ΟΤΣΣΕ σαν τριτοβάθμιο όργανο με κατώτερες τις περιφερειακές Σπουδαστικές Ενώσεις (π.χ. Επτανησίων, Δωδεκανησίων) και με βάση το τοπικό Σύλλογο, ακολουθεί οργανωτικά τον ίδιο δρόμο.

Η οργάνωση της νεολαίας

Η διαφορά ανάμεσα στις δύο οργανώσεις υπάρχει από τη βάση μέχρι τη κορυφή. Ο Σύλλογος της Σχολής έχει χρέος να ασχολείται σε πρώτο κύκλο με τα προβλήματα που απασχολούν τους Σπουδαστές της Σχολής. Επαγγελματική σταδιοδρομία, κοινωνική, απορρόφηση, κατοχύρωση πτυχίου, περιεχόμενο Σπουδών. Γενική εξυπηρέτηση των Σπουδαστών και γενικό μορφωτικό εκπολιτιστικό ανέβασμά τους. Σε δεύτερο κύκλο τα γενικά φοιτητικά θέματα: τρόπος διδασκαλίας, σχέση καθηγητών-σπουδαστών, συνδιοίκηση στα Πανεπιστήμια, αποστολή και στόχοι της Ανωτάτης Παιδείας, επενδύσεις στην Παιδεία, ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, ακαδημαϊκές συνδικαλιστικές ελευθερίες σε τρίτο κύκλο.

Την οργάνωση και την καθοδήγηση της νεολαίας. Εθνικά θέματα, συνταγματικές ελευθερίες, υποανάπτυξη, αμορφωσιά,  ανοργανωσιά του λαού μας, βιοτικό και πολιτιστικό επίπεδο, μετανάστευση, αστυφιλία, οικονομική και πολιτική εξάρτηση της χώρας μας από το εξωτερικό. Διεθνή θέματα επέμβασης των μεγάλων δυνάμεων στις μικρές και υποανάπτυκτες χώρες, ξενοκίνητα στρατιωτικά πραξικοπήματα, ιμπεριαλισμός, ειρήνη και πόλεμος.

Ο Τοπικός Σπουδαστικός Σύλλογος έχει σαν αποστολή σε πρώτο κύκλο τα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο φοιτητής της επαρχίας, στη σπουδή, τη διαβίωσή του, την αναψυχή του. Σε δεύτερο κύκλο τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η γη που τον γέννησε, οικονομικά, κοινωνικά, μορφωτικά, κατ’ επέκταση πολιτικά και όχι κομματικά. Έχει σαν στόχο την κοινωνική ανάπτυξη, την καλλιέργεια της συνεταιριστικής ιδέας, την δημιουργία αγροτικής Κοινοτικής Βιβλιοθήκης, τη λαϊκή επιμόρφωση, την περιφερειακή ανάπτυξη.

Σε τρίτο κύκλο την δημιουργία του μικρού επιτελείου των νέων επιστημόνων, των διανοουμένων στο νομό και την προσπάθεια για τη γενική οικονομική ιδεολογική πολιτική πάλη, ενάντια στην στραβή αντιμετώπιση από το πληθυσμό των κοινωνικοπολιτικών φαινομένων. Με άλλα λόγια την δημιουργία μιας πνευματικής ηγεσίας στο νομό με επίγνωση της αποστολής και του χρέους της.

Περιεχόμενο του αγώνα

Μέσα σ ́αυτό τον αγώνα στο κέντρο και τη ύπαιθρο, στο έτος στη Σχολή, στο χωριό και στην πόλη θα πρέπει να στρατευθή ο καθένας από εμάς, έτσι και μονάχα έτσι θα αφήσει η γενιά μας τ ́αχνάρια της στο κύλισμα του χρόνου. Έτσι και μονάχα έτσι θα μπορούμε να κοιτάξουμε τα παιδιά μας κατάματα και να τους πούμε ότι κάναμε το χρέος μας. Έτσι και μονάχα έτσι θα ‘χουμε το δικαίωμα να απαιτήσουμε απ’ αυτά να ακολουθήσουν το δρόμο του χρέους και της τιμής.

Φίλοι Συνάδελφοι, πέρα από συνθήματα και φανατισμούς, πέρα από φίρμες και σχήματα υπάρχει η πραγματικότητα. Υπάρχουν συγκεκριμένα προβλήματα που χρειάζονται λύση φοιτητικά, κοινωνικά, οικονομικά, πολιτικά. Υπάρχει ο καταπροδομένος λαός μας, 1.220.000 αναλφάβητοι, 2.660.000 δεν έχουν τελειώσει το Δημοτικό, 50.000 το χρόνο φεύγουν για τη ξενιτιά, το μέσο εισόδημα στις αγροτικές περιοχές είναι 800 δραχμές το μήνα. Οι οικονομικο-κοινωνικοπολιτικές εξελίξεις, στη χώρα μας, καθορίζονται στο εξωτερικό. Τα μέσα αναμεταδόσεως γνώσεως, τύπος, ραδιόφωνο, κινηματογράφος, βρίσκονται σε χέρια που έχουν συμφέρον να στραβώνουν, να εξαθλιώνουν, να καθηλώνουν το λαό μας.

Ποιος και γιατί κυβερνάει; Ποιοι και γιατί μπόρεσαν μέχρι σήμερα να περάσουν στα Πανεπιστήμια; Ποιοι, πώς, και γιατί μπόρεσαν να καταλάβουν πανεπιστημιακές έδρες, τι και γιατί μας διδάσκουν; Ποιος ευθύνεται για την αμορφωσιά του λαού μας; Θα σπουδάζουν οι φτωχοί, ναι ή όχι, και πώς; Ποιος θα ευθύνεται για την αμορφωσιά του λαού μας; Ποιος και γιατί ελέγχει τον τύπο, το ραδιόφωνο; Ποιος, γιατί και πώς αναρριχάται στην πολιτική εξουσία; Ποιοι είναι οι στόχοι του Έθνους; Ποιες είναι οι ανάγκες; Ποια πρέπει να είναι η πορεία του;

Τί θα γίνει με την αμορφωσιά του λαού; Πού οδηγεί η σύνδεση με την Κοινή Αγορά; Γιατί υπάρχει και τι εξυπηρετεί η πολιτική και η εμπορική εξάρτιση της χώρας απ’ το εξωτερικό στο βαθμό που υπάρχει; Θα αλλάξει η απελπιστική αυτή κατάσταση και πως; Ποιος μπορεί να φέρει την αλλαγή και πως; Αν σταθούμε ψύχραιμα χωρίς προκατάληψη χωρίς πάθη και μικροκομματισμούς με βάση τη γνώση και την επιστήμη με διάθεση την προσφορά και το καλύτερο μέλλον θα δώσουμε μια κάποια σωστή απάντηση.

Από την απάντηση που θα δώσουμε σ ́αυτά τα συγκεκριμένα προβλήματα θα φανεί ξεκάθαρα ποιος από μας είναι γνήσιο Ελληνόπουλο, πραγματικά εθνικόφρονας και προοδευτικός Δημοκράτης. Σε όποιον καλοθελητή σας πλησιάσει, θέστε αυτά τα ερωτήματα και κάθε άλλο που βγαίνει από την υπάρχουσα κατάσταση, συζητήστε μαζί του και από την απάντηση που θα δώσει, από τον αγώνα που κάνει θα δείτε ποιός πραγματικά είναι.

Αγώνας για αδέσμευτη Ελλάδα

Εμείς σαν διοικητικό Συμβούλιο σας καλούμε να μπείτε να οργανωθείτε στους φοιτητικούς Συλλόγους με ένα τέτοιο προβληματισμό. Ζητείστε το διάλογο, τον ελεύθερο και ανεπηρέαστο διάλογο, έχετε όμως πάντα σαν στόχο την αλήθεια. Θα σας καλέσουν να γραφτείτε στις κομματικές νεολαίες, σαν το κρίνετε σκόπιμο γραφτείτε σ ́ όποιαν σας ταιριάζει. Όταν όμως γραφτείτε, όταν οργανωθείτε, αξιώστε έξω και πέρα από συνθήματα έξω από μύθους και φανατισμούς επιστημονική ανάλυση των φαινομένων, αγώνα για τη λύση συγκεκριμένων πραγμάτων.

Κρατήστε για τον εαυτό σας άδολη την αντάρτισσα καρδιά της νιότης και στη δεδομένη σπάστε τα σχήματα, δημιουργείστε νέα. Έχετε τη δύναμη, αποκτείστε τη θέληση να γίνετε οι πλαστουργοί της νέας ζωής. Στη νέα γενιά ανήκει το μέλλον, η ζωή, ας βάλουμε λοιπόν τα θεμέλια. Λεύτερη σκέψη, λεύτερο άτομο, λεύτερη κοινωνία: Ας υψώσουμε τη φωνή για λεύτερη, για Ελληνική πατρίδα, ας μη ξεχνάμε ότι πρώτα ελληνικά κόμματα ήταν το γαλλόφιλο, το αγγλόφιλο και ρωσικόφιλο και σήμερα η κατάσταση λίγο διαφέρει.

Ας μπούμε μπροστά στον αγώνα για να δώσουμε μια λεύτερη αδέσμευτη Ελλάδα στις νέες γενιές για να δώσουμε την ευχέρεια στο λαό να κατευθύνει τις τύχες του χωρίς προστάτες και πάτρονες. Ο αγώνας ας αρχίσει από σήμερα κιόλας και η πρώτη μάχη ας δεθεί όπως είπαμε με τον ίδιο τον εαυτό μας, κάθε στιγμή θα πρέπει να το ξεπερνάμε, κάθε αύριο καλύτερο απ’ το χθες. Ας γίνουμε πομποί και δέκτες κάθε ωραίου, κάθε μεγάλου, κάθε αληθινού, η ανθρώπινη η εθνική και πανανθρώπινη πρόοδος και αξιοπρέπεια ας αποτελούν την συνισταμένη της κάθε προσπάθειας.

Με πίστη στη νίκη, στην επιτυχία, την προσωπική, στη νίκη του δίκαιου και της λευτεριάς, της ειρήνης και της ανθρωπιάς σε εθνική και παγκόσμια βάση, σας ευχόμαστε να φανείτε αντάξιοι του παρελθόντος της σπουδάζουσας νεολαίας, να νοιώσετε τους ρυθμούς, τις απαιτήσεις και τα μηνύματα της εποχής, να μας ξεπεράσετε.

---

 

Το ιστορικό κείμενο είναι από την  Έκδοση Συλλόγου Φοιτητών της Ανωτάτης Σχολής Βιομηχανικής Σχολής Πειραιώς του 1966.