Ποιά είναι η αποτελεσματικότητα των εμβολίων στην ινδική μετάλλαξη

Την ανησυχία τους εκφράζουν οι ειδικοί για την ινδική μετάλλαξη ή “στέλεχος Δέλτα” που εντοπίστηκε για πρώτη φορά στην Ινδία αλλά πλέον κυριαρχεί στη Βρετανια και εξαπλώνεται. Οι Βέλγοι ήδη έκλεισαν τα σύνορα για τους Βρετανούς από τον φόβο εξάπλωσης του ιδιαίτερα μεταδοτικού στελέχους.

Στην Ελλάδα η κυβέρνηση, μέσω του Παναγιώτη Αρκουμανέα, προέδρου του ΕΟΔΥ, δηλώνει ότι αρκεί που εξετάζονται οι Βρετανοί τουρίστες. Επισης ο κ. Αρκουμανέας δήλωσε ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, καθώς «οι πλήρως εμβολιασμένοι είναι καλυμμένοι κατά 90% έναντι και της ινδικής μετάλλαξης, ενώ όσοι έχουν κάνει μια δόση, προστατεύονται κατά 30%» και συμπλήρωσε ότι η λύση ειναι ο εμβολιασμός όσο των δυνατόν περισσότερων πολιτών. Πάντως τα αποτελέσματα των ερευνών ως προς την προστασία δεν είναι τόσο σαφή.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) η μετάλλαξη έχει ήδη εντοπιστεί σε 80 κράτη και όπως όλα δείχνουν, θα γίνει παγκοσμίως η κυρίαρχη μετάλλαξη. Η Βρετανία, έχει αναφέρει απότομη αύξηση των λοιμώξεων από τη συγκεκριμένη μετάλλαξη και ενώ χάρη στους εμβολιασμούς και τα προληπτικά μέτρα τα κρούσματα στη χώρα είχαν μειωθεί από 62.000 στα 1.600, τις τρεις τελευταίες εβδομάδες έφθασαν τα 11.000. Ενώ προγραμματιζόταν μάλιστα άρση πολλών περιοριστικών μέτρων, η νέα αυτή εξέλιξη ανέβαλε τις σχετικές αποφάσεις για έναν μήνα.

Οι Πορτογάλοι, καθώς τα κρούσματα της μετάλλαξης αυξάνονται, έβαλαν σε καραντίνα την Λισσαβώνα και απαγόρευσαν τις μετακινήσεις από και προς αυτήν από προχτές το απόγευμα μέχρι και την Δευτέρα το πρωί. Οι μετακινήσεις επιτρέπονται μόνον για σοβαρούς λόγους. Τα κρουσματα στη χώρα, που τον Ιανουάριο είχαν φτάσει τα 16.000 και είχαν παραλύσει τα νοσοκομεία, σταδιακά μειώθηκαν στα 300 την ημέρα. Όμως, από τα τέλη Μαϊου άρχισαν να ξανασκαρφαλώνουν και τώρα έφθασαν τα 1.300. Οι υγειονομικές αρχές πιστεύουν ότι φταίει “η Δέλτα”..

Η καγκελάριος Άνγκελα Μέρκελ επέμεινε στον περιορισμό των αεροπορικών ταξιδιών αναφέροντας ότι «η Γερμανία πρέπει να προσέξει λόγω της μετάλλαξης Δέλτα και παρότι το 50% του πληθυσμού έχει λάβει μία δόση και το 29,6% δύο, δεν υπάρχουν περιθώρια εφησυχασμού». Οι Γερμανοί ειδικοί πιστεύουν ότι μέχρι το φθινόπωρο θα έχει κυριαρχήσει η Δέλτα και στην Ευρώπη, καθώς στη χώρα τους τουλαχιστον τα νέα κρούσματα με τη μετάλλαξη είναι στο 6% όμως αυξάνεται ραγδαία το ποσοστό.

 

Οι Βέλγοι, όπως ανακοίνωσε χθες εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας, από τις 27 Ιουνίου θα απαγορεύσουν την είσοδο σε όλους τους ταξιδιώτες από τη Βρετανία, εκτός και αν ειναι υπήκοοι κρατών-μελών της ΕΕ. Το Βέλγιο είναι από τις χώρες που αναλόγως του πληθυσμού τους είχαν εξαιρετικά υψηλό αριθμό θανάτων. Συγκεκριμένα, το Βέλγιο, με πληθυσμό ίσο με της Ελλάδας, έχει καταγράψει διπλάσιους θανάτους (25.125). Τώρα λόγω της ινδικής μετάλλαξης αποφάσισαν να βάλουν την Βρετανία στην ίδια λίστα με την Ινδία, τη Βραζιλία (για το στέλεχος της Βραζιλίας) και τη Νότιο Αφρική (για το νοτιοαφρικανικό στέλεχος)

Τι δείχνουν οι έρευνες

Η άρση του μέτρου της υποχρεωτικής μάσκας στους εξωτερικούς χώρους έχει, εν τω μεταξύ,  κερδίσει έδαφος σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, τ περιλαμβανομένηςης Ελλάδας. Ομως δεν τηρούν την ίδια χαλαρή στάση όλοι, καθώς οι Βρετανοί και οι Γερμανοί δείχνουν πιο συγκρατημένοι λόγω της ινδικής μετάλλαξης. Όλοι επιμένουν πάντως ότι παρά τον εμβολιασμό η μάσκα πρέπει να παραμείνει εν χρήσει εκεί όπου δεν μπορεί να τηρηθεί η απόσταση του 1,5 μ. ή των 2 μ.

Οι μελέτες που έχουν γίνει συγκρίνουν την αποτελεσματικότητα δύο ευρύτερα χορηγημένων  εμβολίων  (AtraZeneca και Pfizer) μετρώντας το πόσα αντισώματα διαθέτουν οι εμβολιασμένοι για να καταπολεμήσουν την βρετανική μετάλλαξη, την νοτιοαφρικανική και την ινδική. Διαπιστώνουν ότι η αποτελεσματικότητα μειώνεται κατά 2,6 φορές στη βρετανική, και κατά 5 φορές τόσο στη νοτιοαφρικανική όσο και στην ινδική. Σύμφωνα με έρευνα του ινστιτούτου Παστέρ στη Γαλλία, η πρώτη δόση του εμβολίου της AstraZeneca δεν παρέχει σχεδόν καμία προστασία από το στέλεχος Δέλτα ή την ινδική μετάλλαξη.

Όμως, παρότι τα δύο εμβόλια δεν παρέχουν πλήρη ανοσία, προστατεύουν και τα δύο σε σημαντικό ποσοστό από τον κίνδυνο να νοσήσει κάποιος βαριά. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσαν οι βρετανικές αρχές, δύο δόσεις του εμβολίου επιτρέπουν σε ποσοστό 96% για το Pfizer/BioNTec και 92% για το AstraZeneca την αποφυγή νοσηλείας σε όσους έχουν προβληθεί από το στέλεχος Δέλτα. Οι Βρετανοί κατέληξαν σε αυτά τα ποσοστά αναλύοντας δεδομένα από 14.000 περιστατικά.

Δύο εβδομάδες μετά τη δεύτερη δόση το εμβόλιο της Pfizer/BioNTech ο εμβολιασμένος είναι κατά 88% καλυμμένος όσον αφορά στην εμφάνιση συμπτωματικής cοvid-19 από την ινδική μετάλλαξη, έναντι 93% για τη βρετανική μετάλλαξη. Το AstraZeneca εμφανίζει αποτελεσματικότητα αντίστοιχα 60% και 66% κατά της συμπτωματικής νόσησης από τα στελέχη αυτά σύμφωνα με τους Βρετανούς.

AstraZeneca και Sputnik

Για το μονοδοσικό εμβόλιο Johnson & Johnson δεν υπάρχουν προς το παρόν στοιχεία για την αποτελεσματικότητά του έναντι της ινδικής μετάλλαξης.Οι Ρώσοι ανακοίνωσαν ότι το Sputnik V (διαφορετικού αδενοϊού από το  AstraZeneca)  είναι «πιο αποτελεσματικό απέναντι στο στέλεχος Δέλτα από οποιοδήποτε άλλο εμβόλιο σε αυτό το στάδιο», χωρίς όμως να αναφέρουν αναλυτικές έρευνες.

Για να περιοριστεί η εξάπλωση του ινδικού στελέχους το οποίο είναι κατά 60% πιο μεταδοτικό από τη βρετανική μετάλλαξη,  οι επιστήμονες επιμένουν στη σημασία του πλήρους εμβολιασμού με δύο δόσεις. Ο λόγος ειναι ότι εκτός από την “ινδική μετάλλαξη” είναι πολύ πιθανόν να εμφανιστούν και άλλες μετεξελίξεις του ιού, που παλεύει να ξεγλιστρήσει από τα αντισώματα, φυσικά ή από εμβολιασμό.

Αμερικανική έρευνα που δημοσιεύθηκε στις 10 Ιουνίου στο περιοδικό Nature επισημαίνει ότι ο εμβολιασμός έχει μεγάλη σημασία, αλλά δεν μπορούμε να βασιζόμαστε μόνο σε αυτόν. Ειναι απαραίτητο να διατηρηθεί -γράφουν οι ειδικοί-  σε χαμηλά επίπεδα η κυκλοφορία του ιού μέσω όλων των μέτρων προστασίας, καθώς, όσο περισσότερο κυκλοφορεί ο ιός, τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να μεταλλαχθεί και να προκύψουν άλλα στελέχη.