Δέκα χρόνια μνημόνια – Γιατί διογκώνεται το χρέος
25/06/2020
Γράφει η Λ. Σ. * –
Τον Αύγουστο του 2018 ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας ανακοίνωσε την έξοδο της χώρας από τα προγράμματα στήριξης, δηλαδή τα Μνημόνια. Δύο χρόνια από τότε και δέκα χρόνια από την έναρξη των Μνημονίων τίθεται το εύλογο ερώτημα: Πού πήγαν οι “θυσίες” του ελληνικού λαού, αφού το χρέος διογκώνεται; Επίσημη απάντηση δεν έχει δοθεί. Ο μηχανισμός των δημοσιονομικών περικοπών λειτουργεί ουσιαστικά σαν μηχανή ανακύκλωσης του χρέους.
Οι δημοσιονομικές περικοπές φτωχοποιούν τους δανειολήπτες που δεν μπορούν να εξυπηρετούν τα δάνειά τους, με αποτέλεσμα οι εισοδηματικές τους απώλειες να μετατρέπονται σε ζημιές των τραπεζών. Αυτό στη συνέχεια φέρνει νέα δάνεια, με νέα Μνημόνια, διογκώνοντας το χρέος στο διηνεκές. Θυμίζουμε ότι τα κόκκινα δάνεια το 2016 ήταν ύψους 108 δισ. ενώ από πιο πριν και σε τακτά χρονιά διαστήματα (2012, 2015, 2020 coming soon) τις τράπεζες τις έσωζε το ελληνικό κράτος. Αυτός είναι ο λόγος που το κράτος από το 2010 δεν πληρώνει χρεολύσια (ετήσιες εξοφλητικές δόσεις των δανείων), όπως ομολογεί η ΤτΕ (Τράπεζα της Ελλάδας).
Αυτό όμως είναι ο ορισμός της χρεοκοπίας (φωτ. 1). Η ΤτΕ καταβάλλει μόνο τους τόκους, ύψους 5-6 δισ. ευρώ ετησίως και συνεπώς αυτό οδηγεί τα χρεολύσια να συσσωρεύονται και το χρέος να διογκώνεται. Έτσι, οι θυσίες των Ελλήνων πηγαίνουν στη μαύρη τρύπα (διάσωση) των χρεοκοπημένων τραπεζών, για να ξαναγίνουν χρέος, με αποτέλεσμα τη χρεοκοπία του κράτους.
Δεν υπάρχουν σταθερές τράπεζες με αφερέγγυους δανειολήπτες. Αυτό αποδεικνύεται από την εκτόξευση των “κόκκινων” (μη εξυπηρετούμενων) δανείων από 6,7% του συνόλου το 2009 (Έκθεση ΤτΕ, 2009) στο 53% το 2016 (δημοσιευμένα στοιχεία ΔΝΤ). Έτσι, μετατρέπονται οι τράπεζες σε “πίθους των Δαναΐδων” και το χρέος σε “λερναία ύδρα” που απειλεί να καταπιεί όλη τη χώρα.
Ρευστοποίησαν δημόσια περιουσία 50 δισ. (αεροδρόμια, κτίρια, “φιλέτα” γης, επιχειρήσεις κ.ο.κ.) υπέρ των δανειστών, δεσμεύοντας ολόκληρη τη δημόσια περιουσία για έναν αιώνα (τρίτο Μνημόνιο). Ναι μεν η Ελλάδα δανείζεται φτηνά από τον EFSF-ESM (Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας-Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας), που αποτελεί τον κύριο δανειστή της χώρας από το 2012, αλλά το αντίτιμο που καταβάλει είναι βαρύ καθώς πληρώνει τους δανειστές σε είδος, ξεπουλώντας εθνικό πλούτο. Αυτό λέγεται τοκογλυφία.
Θύμα της γερμανικής λιτότητας
Παρακάτω βλέπουμε την αριθμητική απόδειξη του μηχανισμού δημοσιονομικών περικοπών, που ουσιαστικά ανακυκλώνει το χρέος με βάση τα δημοσιονομικά στοιχεία των ετών 2009-2018. Η μείωση του ΑΕΠ την περίοδο 2009-2016, ήταν 61 δισ., εκ των οποίων τα 55,5 δισ. πήγαν στην κρατική διάσωση των τραπεζών. Οι τράπεζες πήραν 50 δισ. ευρώ τον Μάιο 2012 και 5,5 δισ. τον Νοέμβρη 2015, ποσά που μετατράπηκαν σε νέο χρέος μέχρι το 2018. Το χρέος, από 301 δισ. το 2009 πήγε στα 356 δισ. το 2018 (στοιχεία ΟΔΔΗΧ, 30/6/2019). Αυτή την άνοδο όμως η Eurostat την αναθεώρησε προς τα κάτω για ευνόητους λόγους στις 9-9-2019 στα 334,6 δισ. Αλλά και έτσι, το χρέος το 2018 είναι στο ύψος του 2010 (330,6) και ας έχουν προηγηθεί θυσίες, όπως βλέπουμε στον Πίνακα 1.
Τα τρία μεγέθη (μείωση ΑΕΠ, αύξηση χρέους και διάσωση τραπεζών) τυχαία ταυτίζονται μεταξύ τους σε μια ορισμένη χρονική περίοδο. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι οι φορολογούμενοι δεν είναι όλοι δανειολήπτες, έτσι κάποιοι δανειολήπτες μπορούν και εξυπηρετούν τα δάνειά τους. Αυτός ο χρόνος απαιτείται μέχρι οι εισοδηματικές απώλειες των δανειοληπτών να μετατραπούν σε δημόσιο χρέος, μέσω της κρατικής διάσωσης των τραπεζών.
Όπως όταν ένα χωράφι δεν το ποτίζεις ξεραίνεται, έτσι και την οικονομία πρέπει να την ποτίζεις με ρευστότητα. Αυτήν πλήττουν με τις δημοσιονομικές περικοπές, με στόχο την ανάσχεση της ανάπτυξης, με πρόσχημα το γερμανικό δημοσιονομικό σύμφωνο των ισοσκελισμένων προϋπολογισμών. Ένα τέτοιο σύμφωνο είναι στον αντίποδα της κεϋνσιανής οικονομίας, καθώς είναι γνωστό ότι μόνο τα κράτη μπορούν να βγάλουν τις οικονομίες τους από την ύφεση. Αυτό γίνεται μέσω ελλειμματικών προϋπολογισμών, μέσω αύξησης των δημόσιων επενδύσεων για τη τόνωση της ρευστότητας και της ζήτησης. Οι ιδιώτες δεν επενδύει σε νεκρή αγορά.
Συμφωνία με μια ανώνυμη εταιρεία!
Όλα ήταν εσκεμμένα καθώς, a priori, δεν υπάρχει εγκληματική επιστήμη, αλλά μόνο εγκληματικές οικονομικές πολιτικές. Η Τρόικα και το Eurogroup επέλεξαν να υπηρετήσουν τους κερδοσκόπους. Ποιοι είναι άραγε οι περιβόητοι δανειστές; Φυσικά, είναι οι κερδοσκόποι των αγορών, αφού από αυτές δανείζεται ο EFSF-ESM. Είναι εντυπωσιακό ότι πρόκειται για ανώνυμη εταιρία με μετόχους και εγγυητές των δανείων τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης.
Η σύμβαση πλαίσιο του ESM συνάπτεται μεταξύ των κρατών-μελών της Ευρωζώνης και του EFSF. Το τελευταίο είναι μια ανώνυμη εταιρεία με έδρα (43, avenue John F. Kennedy, L-1855 Luxemburg R.C.S. Luxemburg B153.414). Στην ιστοσελίδα της EFSF-ESM φαίνεται ότι η ταυτότητα των πιστωτών-επενδυτών είναι ιδιώτες και κυρίως τράπεζες (Πίνακας 2.).
Με βάση το παραπάνω διάγραμμα του EFSF, στις 23-4-2013, οι πιστωτές του κατά 39% είναι τράπεζες, 21% διαχειριστές των κεφαλαίων, που είναι η Deutsche Bank, το 8% ασφαλιστικά ταμεία και 1% διάφοροι άλλοι. Το υπόλοιπο 31% ανήκει στις κεντρικές τράπεζες των κρατών της Ευρωζώνης σαν εγγυητές του δανεισμού του EFSF/ESM από τις αγορές και όχι σαν πιστωτές του.
Ο ιδιωτικός χαρακτήρας του EFSF-ESM προκύπτει εμμέσως και από τη Σύμβαση Πλαίσιο του EFSF όπου αναφέρεται ότι οι διαφορές των κρατών-μελών της ΕΕ με τον EFSF εκδικάζονται από το Δικαστήρια του Λουξεμβούργου και όχι από το Δικαστήριο της ΕΕ, όπως ισχύει για τις διαφορές μεταξύ των κρατών-μελών. Αυτό σημαίνει ότι η εταιρία EFSF-ESM είναι ο τρίτος στη παράνομη τριγωνική συναλλαγή Ευρωζώνη, Αγορές και EFSF-ESM για τη δική τους διάσωση από τη λεηλασία του νότου. Εξιλαστήριο θύμα εξελίχθηκε η Ελλάδα, ενώ οι κυβερνήσεις του Νότου έπαιξαν ρόλο εκτελεστών των μνημονίων εις βάρος των λαών τους.
Κρίση δημοκρατίας
Ποιες είναι οι αγορές; Είναι οι μεγάλες σύνθετες γαλλογερμανικές, κυρίως, επενδυτικές τράπεζες. Μιλάμε για πιστωτικά ιδρύματα (εμπορικές τράπεζες) και επενδυτικές εταιρίες μαζί, όπως π.χ. η Deutsche Bank, η BNP κ.α. Μέχρι το τραπεζικό κραχ το 2008-2009, το 75% του τζίρου των εταιριών αυτών προερχόταν από την επενδυτική τραπεζική, δηλαδή από την κερδοσκοπία με δανειακά κεφάλαια.
Αυτό φαίνεται από την υπέρμετρη μόχλευσή τους (Financial Stability Review, 2012, δηλαδή από τον λόγο των δανειακών τους κεφαλαίων, ή του χρέους τους, προς τα ίδια τους κεφάλαια. Η μόχλευση αυτή ήταν ίση με αυτή της Lehman Brothers όταν χρεοκόπησε. Η αξία του ενεργητικού της Deutsche Bank είναι όσο το γερμανικό ΑΕΠ του 2008 (2,5 τρισ. ευρώ).
Αυτές τις τράπεζες διασώζουν οι ευρωπαϊκές ελίτ, με πρώτη την Deutsche Bank, που κινδυνεύει μέχρι σήμερα, συμπαρασύροντας στον κίνδυνο και τις γαλλικές τράπεζες και αμερικανικά κερδοσκοπικά κεφάλαια (Τζορτζ Σόρος) που είναι εκτεθειμένα σε γαλλογερμανικές τράπεζες. Χωρίς όμως ευημερία δεν υπάρχουν ανθρώπινα δικαιώματα και χωρίς ανθρώπινα δικαιώματα δεν υπάρχει πολιτισμός. Γι’ αυτό, η μάχη κατά της γερμανικής λιτότητας είναι μάχη υπέρ του πολιτισμού. Εγκληματούν, με μοναδικό τους άλλοθι, τη μεταξύ τους συνενοχή. Κανένα κακό, όμως, δεν διαρκεί για πάντα. Αυτό μόνο οι μωροί και οι ανιστόρητοι το αγνοούν.
Η Λ. Σ. είναι ειδικός οικονομολόγος εθνικών λογαριασμών με μετεκπαίδευση στην Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Γαλλίας (INSEE) . Έχει υπηρετήσει για πολλά χρόνια στο υπουργείο Οικονομικών. Το παρόν άρθρο είναι το πρώτο σειράς άρθρων, τα οποία αποτελούν προϊόν πολυετούς έρευνας γι’ αυτή την περίοδο.
