Δέκα χρόνια Μνημόνια – Η υπερχρέωση του Νότου και η ελληνική χρεοκοπία
28/06/2020
Γράφει η Λ. Σ. * –
Είναι γεγονός ότι τα κράτη χρεοκοπούν, μόνο, λόγω της απουσίας ανάπτυξης και όχι λόγω υψηλού χρέους, φτάνει να μπορούν να το εξυπηρετούν. Στο διάγραμμα 1, βλέπουμε τους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας μέχρι το τραπεζικό κραχ του 2008-2010. Η κρίση αυτή άφησε τις ελληνικές τράπεζες αλώβητες, επειδή δεν είχαν εκτεθεί στα αμερικανικά τοξικά ομόλογα.
H αλματώδης ανάπτυξη της οικονομίας εξηγεί γιατί η Ελλάδα δανειζόταν από τις αγορές μέχρι το 2009, παρά το υψηλό χρέος της. Επιπλέον τράπεζες όπως π.χ. η Deutsche Bank και η BNP διέθεταν χρήματα για να της δανείσουν. Η ελληνική χρεοκοπία έδωσε την ευκαιρία στη Γερμανία να επιβάλει Μνημόνια σε ολόκληρο το Νότο, με σκοπό τη διάσωση της Deutsche Bank! Παρακάτω θα δείξουμε γιατί η ελληνική χρεοκοπία ήταν κατασκεύασμα και όχι πραγματική.
Διάγραμμα 1.Πρώτον, υπάρχει η ομολογία του τέως διοικητή της ΕΚΤ, (Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα) Τρισέ, στις 13 Ιουλίου 2010 για τη μετακύληση του χρέους των γαλλογερμανικών τραπεζών στους φορολογούμενους της ΟΝΕ, μέσω των μέτρων λιτότητας. Η αποκαλυπτική αυτή ομιλία πραγματοποιήθηκε ένα χρόνο πριν τη λεγόμενη ελληνική κρίση δανεισμού και χρέους, τον Μάη του 2010. Έτσι, έπρεπε να βρεθεί ένα εξιλαστήριο θύμα.
Δεύτερον, το χτύπημα κατά της χώρας με τη δήλωση-κράχτη του τότε Έλληνα πρωθυπουργού (9 Δεκεμβρίου 2009) στα διεθνή ΜΜΕ, «είμαστε Τιτανικός» (μετά το «λεφτά υπάρχουν»). Έτσι, οι διεθνείς οίκοι αξιολόγησης, υποβάθμισαν την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας, μέσα στον ίδιο μήνα, εκτοξεύοντας τα spreads των ελληνικών, δεκαετών ομολόγων από 190,4 μονάδες βάσης (Δεκ. 2009) στις 1000 (Απρίλιος 2010). Και όλα αυτά, χωρίς να είχε αλλάξει κάτι στην ελληνική οικονομία.
Στόχος των ιθυνόντων ήταν αφενός να αποτρέψουν τους επενδυτές από την αγορά ελληνικών ομολόγων, οδηγώντας την Ελλάδα στα Μνημόνια, αφετέρου να πείσουν τον γερμανικό λαό για την ανάγκη σύστασης του EFSF-ESM, για τη διάσωση της Ελλάδας, επειδή το ελληνικό χρέος απειλούσε τις γαλλογερμανικές τράπεζες.
Η ελληνική χρεοκοπία
Τρίτον, αντίθετα από το επίσημο αφήγημα, δεν υπήρχε μεγάλος όγκος ελληνικού χρέους προς τις γαλλογερμανικές τράπεζες που να έληγε τον Μάη 2010 και τους αμέσως επόμενους μήνες. Αυτό αποδεικνύεται από το γεγονός ότι γαλλογερμανικές τράπεζες ξεφορτώνονταν το ελληνικό χρέος στο τέλος του 2011, ενόψει του PSI (κούρεμα ελληνικού χρέους στα χέρια ιδιωτών – Μάρτιος 2012). Οι αγοραστές των ελληνικών ομολόγων θα ήταν η ΕΚΤ και οι ελληνικές τράπεζες.
Τέταρτον, οι δανειακές ανάγκες της χώρας το 2010 ήταν 44,6 δισ., εκ των οποίων 19,5 δισ. για χρεολύσια (το χρέος που έληγε) με βάση την Εισηγητική Έκθεση (Κεφ. 3) του υπουργού Οικονομικών Γιώργου Παπακωνσταντίνου για το προσχέδιο του προϋπολογισμού του 2010. Εφόσον οι δανειακές ανάγκες ήταν 44,6 δισ., πώς προέκυψαν τα 110 δισ. της δανειακής σύμβασης του Μάη 2010. Αυτό προέκυψε με την προσθήκη στις δανειακές ανάγκες του 2010 ενός ποσού 57 δισ. σαν χρέος προς την ΕΚΤ, από τα ομόλογα που αυτή αγόρασε από γαλλογερμανικές τράπεζες και τα οποία έληγαν από το 2012 και μετά.
Πίνακας 2.Η ελληνική κυβέρνηση, μάλιστα, συμφώνησε να εξοφλήσει το χρέος προς την ΕΚΤ, στην ονομαστική τιμή των ομολόγων (55 δισ. ευρώ, μαζί με τους τόκους 57 δισ. ευρώ) κι όχι στην τιμή που η ΕΚΤ τα αγόρασε. Αυτό έγινε παρότι τα ελληνικά ομόλογα τον Μάη 2010, που έγινε η συμφωνία, είχαν χάσει το 82% της ονομαστικής τους τιμής (Γ. Βαρουφάκης “Η αρπαγή της Ευρώπης” σελ. 240) μετά την εκτόξευση των spreads, τον Απρίλη του 2010, στις 1000 μονάδες βάσης (υπόψη ότι η τιμή των ομολόγων κινείται αντίθετα προς αποδόσεις τους). Σ’ αυτή τη μειωμένη τιμή αγόρασαν ελληνικά ομόλογα, γνωστά κερδοσκοπικά funds.
Οπότε ανέβηκε το χρέος στα 101,6. Σε αυτό το ποσό λοιπόν ήρθαν να προστεθούν και άλλα 8,4 δισ. ευρώ (44,6+57+8,4=110) σαν προκαταβολή για τη σύσταση του μετοχικού κεφαλαίου του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, μια άλλη “ανεξάρτητη αρχή” ύψους 50 δισ. Αυτό το ποσό θα το κατέβαλε το ελληνικό δημόσιο για τη μελλοντική διάσωση των τραπεζών, αφού οι ελληνικές τράπεζες το Μάη του 2010 δεν χρειάζονταν διάσωση. Αυτό αποδεικνύει ότι γνώριζαν ότι θα χρεοκοπήσουν τις τράπεζας με τα Μνημόνια! Και πώς όχι, αφού δεν υπάρχουν φερέγγυες τράπεζες με αφερέγγυους δανειολήπτες; Όπως και έγινε δύο χρόνια αργότερα, από την επιβολή των μνημονίων, με τη κρατική τους διάσωση (Μάης 2012) ύψους 50 δισ ευρώ …ακριβώς.
Η εσκεμμένη διόγκωση του ελλείμματος
Πέμπτον, η ΕΛΣΤΑΤ διόγκωσε τεχνητά το δημοσιονομικό έλλειμμα του 2009 στο 15,2% του ΑΕΠ, από 3,9% (Ετήσια Έκθεση της Τράπεζας της Ελλάδας του 2008, σελ. 26, 29) σαν πρόσχημα για τη περικοπή ρευστότητας στο αντίστοιχο ύψος (36 δισ.) τη περίοδο 2010-2016. Έτσι προκάλεσε μια ύφεση πολεμικών διαστάσεων, στο 27% του ΑΕΠ. Πρόκειται για εσκεμμένη κίνηση και όχι λάθος στους πολλαπλασιαστές, όπως διατεινόταν η Τρόικα. Η τεχνητή διόγκωση του δημοσιονομικού ελλείμματος του 2009, “βγάζει μάτι”, όπως και η εκτόξευση του χρέους από το 2010 και μετά, στο Διάγραμμα της Τράπεζας της Ελλάδας (Γενάρης 2015).
Έκτον, η δημοσιονομική υπέρβαση του 2009 ήταν δικαιολογημένη, ακόμα και με δημοσιονομικό έλλειμμα στο 15,2% του ΑΕΠ (όπως το διόγκωσε η ΕΛΣΤΑΤ), λόγω των υπέρογκων ελληνικών εξοπλιστικών δαπανών (2,5 φορές πάνω από το μέσο όρο της ΕΕ) που ευθύνονταν για τα υψηλά εμπορικά ελλείμματα της χώρας κι αυτά για τα δημοσιονομικά της ελλείμματα και αυτά για το υψηλό χρέος.
Με βάση τα στοιχεία μας (βλ. Παράρτημα 1) το υπερβάλλον ποσό των ελληνικών εξοπλιστικών δαπανών, πάνω από το μέσο της ΕΕ, για τη περίοδο 1992-2009 (σε τιμές 2009) ανέρχεται στα 103,6 δισ. Αν αφαιρέσουμε το ποσό των 103,6 δις από το χρέος του 2009 (301 δισ.) αυτό πέφτει στα 197,4 δισ., ή στο 83,1% του ΑΕΠ (ΑΕΠ 237,5 δισ), με το χρέος της Γαλλίας στο 78,1%, της Γερμανίας στο 73,4% και της Ιταλίας στο 116%. Τα στοιχεία για τις υπέρογκες δαπάνες στα εξοπλιστικά τα αντλήσαμε το 2011 από την γερμανική ιστοσελίδα www.greek-book.de. Ωστόσο, σε νεότερη αναζήτησή της ιστοσελίδας διαπιστώσαμε ότι την είχαν κατεβάσει!
Ο Σόϊμπλε κατηγορούσε τον ελληνικό λαό σαν υπεύθυνο για την υπερχρέωση της Ελλάδας, επειδή, δήθεν, ζούσε πάνω από τις δυνατότητές του! Εκτός από ψέμα, είναι και ανοησία! Οι ευημερούσες Δανία και Ολλανδία δεν χρεοκόπησαν, παρά το υψηλό ιδιωτικό χρέος τους, πάνω από 230% του ΑΕΠ τους το 2009! Αντίθετα, χρεοκόπησε η Ελλάδα με χαμηλό ιδιωτικό χρέος μέχρι το 2009, κάτω από το 100% του ΑΕΠ της (στοιχεία ΟΟΣΑ και Παγκόσμιας Τράπεζας).
Δαιμονοποιήθηκε και ο δήθεν σπάταλος δημόσιος τομέας, ενώ η Ελλάδα το 2009 είχε μεσαίου μεγέθους δημόσιο τομέα, με βάση τα στοιχεία της Eurostat του 2011. Τον μεγαλύτερο δημόσιο τομέα στην ΕΕ τον έχει και πάλι η ευημερούσα Δανία! Ο δημόσιος τομέας παρέχει στο κράτος τα απαιτούμενα δημοσιονομικά εργαλεία για την άσκηση αναπτυξιακής οικονομικής πολιτικής, ακόμα και όταν ο ιδιωτικός τομέας αδρανεί, όπως συμβαίνει σε περιόδους ύφεσης.
Η υπερχρέωση του Νότου
Η υπερχρέωση του Νότου ήταν προσχεδιασμένη. Μάρτυρας σε αυτό είναι ο νόμος (αιμοδότης των αγορών και πυλώνας της Ευρωζώνης) που απαγορεύει στα κράτη-μέλη να δανείζονται από τις Κεντρικές τους Τράπεζες, ή από την ΕΚΤ παρότι της εκχώρησαν το εκδοτικό τους προνόμιο. Πρόκειται για τον “χρυσό κανόνα” της Συνθήκης του Μάαστριχτ που πέρασε αργότερα ως άρθρο 123 στη Συνθήκη της ΕΕ. Αρνείται στις κυβερνήσεις να δανείζονται, αλλά το επιτρέπει στις εμπορικές τράπεζες. Σκανδαλωδώς ευνοημένες είναι οι μεγάλες γαλλογερμανικές τράπεζες που νέμονται τις φτηνές πιστώσεις της ΕΚΤ (από το 2010 τσάμπα) εις βάρος των κρατών του Νότου.
Η υπερχρέωση του Νότου ήταν θέμα χρόνου να συμβεί. Και συνέβη μέσα σε μια δεκαετία από τη σύσταση της Ευρωζώνης (1999-2009). Η πιστωτική ασυδοσία καθόλη την πρώτη δεκαετία του ευρώ οδήγησε στην υπερχρέωση και των κρατών και του ιδιωτικού τομέα (νοικοκυριά, επιχειρήσεις). Στη συνέχεια, το χρέος του Νότου χρησιμοποιήθηκε ως πρόσχημα για την επιβολή λιτότητας και τη μεγάλη λεηλασία που θα ακολουθούσε.
Αυτή ήταν η ιδέα της νομισματικής ένωσης, που δήθεν θα οδηγούσε σε σύγκλιση Βορρά-Νότου. Δέλεαρ το “Αμάλθειο κέρας” της Συνθήκης του Μάαστριχτ! Η μεγαλύτερη λεηλασία των λαών από τις κρατικές εξουσίες τους, για λογαριασμό των αρχουσών ελίτ, σε καιρό ειρήνης, από την εποχή των απολυταρχικών ηγεμόνων της φεουδαρχικής Ευρώπης! Μία ακόμα απόδειξη ότι οι ελίτ δεν μπορούν να επιβιώσουν χωρίς εξαπάτηση!
Δεν υπάρχει επιστροφή στη ρευστότητα, στην ανάπτυξη και στην ευημερία για όλους χωρίς άρση του νόμου-αιμοδότη υπέρ των αγορών που εγκαθίδρυσε το Μάαστριχτ! Αυτός είναι η “Βαστίλη” που πρέπει να πέσει! Όποιος διαχειρίζεται το χρήμα μιας οικονομίας, αυτός και την εξουσιάζει, άσχετα τι λένε τα Συντάγματα! Απόδειξη η κρίση του Νότου, με όπλο την πιστωτική ασφυξία (έλλειψη ρευστότητας)! Η ιστορία επαναλαμβάνεται …μασκαρεμένη! Παραμένοντας με τους σημερινούς όρους στην Ευρωζώνη δίνουμε το όπλο (κοινό νόμισμα) στους κερδοσκόπους να μας λεηλατούν!
Η Λ. Σ. είναι ειδικός οικονομολόγος εθνικών λογαριασμών με μετεκπαίδευση στην Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Γαλλίας (INSEE) . Έχει υπηρετήσει για πολλά χρόνια στο υπουργείο Οικονομικών. Το παρόν άρθρο είναι το πρώτο σειράς άρθρων, τα οποία αποτελούν προϊόν πολυετούς έρευνας γι’ αυτή την περίοδο.
