Τα ελληνικά κοιτάσματα και οι ενεργειακές ανάγκες της ΕΕ με αριθμούς

Δεν πρόφτασε να στεγνώσει το μελάνη της υπογραφής για την κατασκευή του αγωγού EastMed από τα συμβαλλόμενα κράτη Ισραήλ, Κύπρο και Ελλάδα και άρχισαν οι μπηχτές. Θα βρεθεί αγοραστής που θα αγοράσει το φυσικό αέριο; Η απάντηση είναι η εξής: Η ΕΕ δεν θα χρηματοδοτούσε την μελέτη ενός αγωγού που δεν έχει μέλλον και δεν θα την ωφελούσε. Κριτήριό της είναι οι αυξανόμενες ενεργειακές ανάγκες της. Η δεύτερη απάντηση έχει δοθεί το 2012 από την ΔΕΠΑ και από τον υπογράφοντα σε ένα συνέδριο που οργάνωσε το υπουργείο Εθνικής Άμυνας τον Απρίλιο του 2014, Αθήνα 2014, και ξανά τον Ιούνιο του 2015 σε ένα συνέδριο του ΝΑΤΟ ΚΕΝΑΠ.

Είχαμε αναφέρει, ΔΕΠΑ και εγώ, ότι οι ετήσιες ανάγκες της ΕΕ σε φυσικό αέριο μετά το 2020 θα αυξηθούν κατά 240 δισ. Μ3 (κυβικά μέτρα) φυσικού αερίου πέραν των 400 δισ. Μ3 φυσικού αερίου που είναι οι σημερινές απαιτήσεις της ΕΕ. Τα 200 δισ. Μ3 φυσικού αερίου ετησίως καλύπτονται από τις Νορβηγία, Ολλανδία, Αγγλία και Δανία, ενώ τα υπόλοιπα 200 δισ. Μ3 φυσικού αερίου ετησίως καλύπτονται από εισαγωγές. Κύριος τροφοδότης της ΕΕ είναι η Ρωσία, που στέλνει στην ΕΕ 125 δισ. Μ3 φυσικού αερίου ετησίως.

Στις διαλέξεις μου είχα εξηγήσει ότι αυτή την επιπρόσθετη ποσότητα των 240 δισ. Μ3 φυσικού αερίου ανά έτος που χρειάζεται η ΕΕ  δεν μπορεί να την ικανοποιήσουν ούτε η Ρωσία ούτε οι ΗΠΑ. Αυτή η λεπτομέρεια έχει κολοσσιαία σημασία για την Ελλάδα. Η Ρωσία παράγει ετησίως 620 δισ. Μ3 φυσικού αερίου, εκ των οποίων τα 410 δισ. Μ3 τα χρειάζεται για τις εσωτερικές τις ανάγκες.

Από τα υπόλοιπα, 125 δισ. Μ3 φυσικού αερίου τα εξάγει στην ΕΕ, 40 δισ. Μ3 φυσικού αερίου διοχετεύονται σε Τουρκία και Λευκορωσία και 38 δισ. Μ3 φυσικού αερίου θα τα διοχετεύσει μέσω του αγωγού Power of Siberia στην Κίνα που μελλοντικά θα έχει ανάγκη από 80 δισ. Μ3 φυσικού αερίου. Η σημερινή ετήσια παραγωγή της των 2,8 δισ. τόνων λιθάνθρακα και λιγνίτη, τους οποίους χρησιμοποιεί για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας η Κίνα, μετά από 20 χρόνια θα έχει μηδενιστεί.

Αυτό σημαίνει ότι η Ρωσία δεν θα μπορέσει να καλύψει το επερχόμενο έλλειμμα των 240 δισ. Μ3 φυσικού αερίου της ΕΕ. Για να το καλύψει, χρειάζεται μια ετήσια παραγωγή των 860 δισ. Μ3 φυσικού αερίου, πράγμα αδύνατον, διότι δεν διαθέτει κοιτάσματα, από τα οποία θα μπορούσε να εξορύξει τέτοια ποσότητα. Χρειάζονται αποθέματα των 40 τρισ. Μ3, τα οποία η Ρωσία δεν διαθέτει και ούτε καμία άλλη χώρα στον κόσμο.

Τα προβλήματα στις ΗΠΑ

Στις ΗΠΑ, έχει αρχίσει η πτώση της παραγωγής του σχιστολιθικού αερίου. Το πρόβλημα με την παραγωγή φυσικού αερίου από τους αργιλικούς σχιστόλιθους είναι ότι μετά τα πρώτα τρία χρόνια παραγωγής, οι ποσότητες του φυσικού αερίου μειώνονται στο ήμισυ και μετά έρχεται η κατηφόρα. Άλλο πράγμα η παραγωγή από ένα ταμιευτήρα φυσικού αερίου και άλλο πράγμα η παραγωγή από ένα διαρκώς θρυμματιζόμενο γεωλογικό σχηματισμό.

Αποτέλεσμα αυτής της μείωσης, που θα πάρει μεγάλες διαστάσεις τα επόμενα χρόνια, είναι η μετακίνηση των εταιρειών παραγωγής σχιστολιθικού φυσικού αερίου από τις ΗΠΑ στον βορειοδυτικό Καναδά. Συγκεκριμένα μετακινούνται στην βορειοανατολική περιοχή της Βρετανικής Κολομβίας, όπου τα αποθέματα σχιστολιθικού αερίου είναι πράγματι τεράστια.

Ήδη έχει γίνει ένας αγωγός που θα μεταφέρει σχιστολιθικό φυσικό αέριο στους σταθμούς υγροποίησης που βρίσκονται στα δυτικά παράλια του Καναδά με προορισμό την ικανοποίηση των αναγκών της Κίνας, Ινδίας και Ιαπωνίας. Πρέπει να γνωρίζουμε ότι το φυσικό αέριο δεν χρησιμοποιείται μόνο για ηλεκτροπαραγωγή, αλλά είναι και το βασικό υλικό της παγκόσμιας χημικής βιομηχανίας.

Άρα τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Ρωσία δεν θα μπορέσουν να καλύψουν τις μελλοντικές ενεργειακές ανάγκες της Ευρώπης. Τίθεται το ερώτημα πώς θα ικανοποιηθούν αυτές οι ανάγκες των 240 δισ. Μ3 φυσικού αερίου που θέλει η Ευρώπη. Μήπως η λύση είναι τα 30 δισ. Μ3 φυσικού αερίου ετησίως που θα μεταφέρουν οι αγωγοί ΤΑΠ και EastMed (από 15 δισ. Μ3 έκαστος); Δηλαδή μιλάμε για την κάλυψη μόλις του 12,5% των ευρωπαϊκών αναγκών.

Ακόμα κι αν μεταφέρονται προς το παρόν άλλα 30 δισ. Μ3 φυσικού αερίου υπό μορφή LNG (υγροποιημένο φυσικό αέριο) από τα κοιτάσματα της Αιγύπτου, του Ισραήλ και της Κύπρου, θα καλυφθεί άλλο ένα 12,5% των ολικών αναγκών της Ευρώπης, σύνολο 25%. Το υπόλοιπο 75% των ενεργειακών αναγκών της ΕΕ πως θα καλυφθεί; Ποια είναι η λύση;

Η εκμετάλλευση των κοιτασμάτων της Κρήτης

Μετά τις επιστημονικές δημοσιεύσεις και ανακοινώσεις της ΕΔΕΥ (Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων) είναι τεκμηριωμένο ότι τα υπάρχοντα αποθέματα νότια της Κρήτης υπερβαίνουν τα 5 τρισ Μ3 φυσικού αερίου. Η ανακοίνωση της ΕΔΕΥ έχει ως εξής: «Ομοιότητες με τα κοιτάσματα Ζόρ και Λεβιάθαν δείχνουν τα σεισμικά δεδομένα νότια της Κρήτης».

Δηλαδή, από τους 7 στόχους που σημειώνονται στην παρακάτω εικόνα, όσοι είναι ψαμμιτικοί είναι τύπου Λεβιάθαν με απόθεμα περίπου 620 δισ Μ3 ο κάθε ένας και όσοι είναι ασβεστολιθικοί-κοραλλιογενείς ύφαλοι, τύπου Ζόρ, έχουν απόθεμα της τάξης των 850 δισ Μ3. Άρα τα αθροιστικά αποθέματα κυμαίνονται από 4,4 τρισ. Μ3 έως 6 τρισ Μ3. Η μέση περιεκτικότητα ανέρχεται σε 5.1 τρισ Μ3 φυσικού αερίου.

Πρέπει να δοθεί προσοχή στην ανακοίνωση της ΕΔΕΥ. Δεν προσομοίωσε τους ψαμμιτικούς στόχους όπως την Αφροδίτη που έχει απόθεμα 128 δισ. Μ3, αλλά τους προσομοίωσε με το Λεβιάθαν που έχει απόθεμα περίπου 620 δισ Μ3. Και δεν προσομοίωσε τους ασβεστολιθικούς στόχους όπως τον Γλαύκο ή την Καλυψώ που έχουν απόθεμα 225 δισ. Μ3 έκαστος, αλλά τους προσομοίωσε με το Ζόρ που έχει 850 δισ Μ3.

Συμπερασματικά, μας λέει η ΕΔΕΥ ότι σύμφωνα με τις επιστημονικές εκτιμήσεις μπορούμε να εξάγουμε προς την Ευρώπη 100 δισ. Μ3 φυσικού αερίου ανά έτος για 50 χρόνια από τη νότια Κρήτη, καλύπτοντας σχεδόν το 50% των ενεργειακών αναγκών της ΕΕ, γεγονός που θα προσδώσει τεράστια γεωπολιτική σημασία στην Ελλάδα. Αυτή την πραγματικότητα πρέπει να εκμεταλλευτεί η ΔΕΠΑ. Μπορούμε να μεταφέρουμε αυτή την ποσότητα και με αγωγό και με LNG πλοία. Ο αγωγός EastMed καίτοι γεωστρατηγικά είναι υπερπολύτιμος δεν λύνει το ενεργειακό πρόβλημα της Ευρώπης, αλλά οριοθετεί de facto την ελληνική ΑΟΖ.

Αν προσέξουμε την εικόνα, βλέπουμε ότι δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης υπάρχουν άλλοι 13 στόχοι και δυτικά και νότια του κόλπου της Κυπαρισσίας υπάρχουν άλλοι 4 στόχοι. Πρόκειται για έναν αμύθητο πλούτο 30 στόχων δίχως να υπολογίζουμε πόσοι άλλοι θα υπάρχουν νοτίως της Κάσου, Καρπάθου και Ρόδου. Και τι έχουμε στην λεκάνη του Ηρόδοτου (ελληνικό τμήμα). Η αξία των 7 στόχων νότια της Κρήτης ανέρχεται σε 1,4 τρισ. δολάρια των οποίων τα 280 δισ. πάνε στο δημόσιο και τα 70 δισ. στην περιφέρεια. Ταυτόχρονα δημιουργούνται πάνω από 150.000 θέσεις εργασίας για 50 χρόνια.

Η αχαριστία του υπουργείου

Διερωτώμαι αν το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας έχει συνειδητοποιήσει την τεράστια γεωπολιτική και οικονομική δύναμη που μας δίνει η εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων. Δεν είναι οι ανεμογεννήτριες στα Άγραφα ή οι ανεμογεννήτριες στην Σπίνα της Κανδάνου, Κρήτης. Είναι τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων στην υπεράκτια Κρήτη.

Αυτή την πραγματικότητα μας την κατέστησε γνωστή η ΕΔΕΥ όταν πρόεδρός της ήταν ο Γιάννης Μπασιάς. Πρέπει να γνωρίζει ο πρώην πρόεδρος της ΕΔΕΥ ότι και ο Θεμιστοκλής που έσωσε την Αθήνα και τον Δυτικό πολιτισμό από τους Πέρσες, τελικά πέθανε στην αυλή του Δαρείου. Και τον Σωκράτη δηλητηρίασαν οι Αθηναίοι. Η αχαριστία είναι στο αίμα των Ελλήνων. Μόνο στα λόγια θέλουμε επιστροφή των Ελλήνων επιστημόνων από το εξωτερικό.

Ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας δεν πρέπει να κάνει το σφάλμα που έκανε όταν ήταν υπουργός επί κυβερνήσεως Καραμανλή το 2009. Τότε, ο διευθυντής μιας νορβηγικής γεωφυσικής εταιρείας, της TG-NOPEC, προσπάθησε να τον δει για να τον ενημερώσει για τον πλούτο των υδρογονανθράκων που βρισκόταν νοτιοανατολικά της Ιεράπετρας. Τον είχε στείλει στον γενικό γραμματέα του υπουργείου Ενέργειας κ. Μουσουρούλη. Η απάντηση του κ. Μουσουρούλη στον διευθυντή της νορβηγικής γεωφυσικής εταιρείας ήταν: «Δεν έχουμε νομοθεσία για την εκμετάλλευση υδρογονανθράκων νότια της Κρήτης»!

Τα αποτελέσματα αυτής της τύφλωσης ήταν να μπούμε στα μνημόνια και να έχουμε σε αυτή την περιοχή προβλήματα με τους Τούρκους. Το ίδιο συνέβη και τον Ιανουάριο του 2011 όταν ο τότε πρωθυπουργός Γιώργος Παπανδρέου επισκέφθηκε το Όσλο της Νορβηγίας. Ο τότε πρωθυπουργός της Νορβηγίας και σημερινός γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γιένς Στόλτενμπεργκ είχε πει στον Έλληνας πρωθυπουργό: «Εκμεταλλευτείτε τα κοιτάσματα νότια της Κρήτης για να βγάλετε το χρέος σας. Και αυτός απαντούσε. Κοιτάσματα έχουμε μόνο στο Ιόνιο». Ο Στόλτενμπεργκ είχε επιμείνει: «Εγώ αναφέρομαι σ’ αυτά νότια της Κρήτης». Τότε μία “γάτα” έπιασε την κουβέντα. Η “γάτα” λέγεται Γιάννης Μανιάτης. Έτσι ξεκίνησαν οι γεωφυσικές μελέτες στο Ιόνιο και την Κρήτη.

Κύριε υπουργέ το δις εξαμαρτείν ουκ ανδρός σοφού… Ο ελληνικός λαός έχει γονατίσει από την κρίση. Τρισήμισυ εκατομμύρια Έλληνες βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας. Δεν τους ενδιαφέρει να αποκτήσουν επιδοτούμενα ηλεκτρικά αυτοκίνητα. Τα καλύτερα μυαλά των νέων Ελλήνων έχουν πάρει τον δρόμο της ξενητιάς. Ας μη χάσουμε την ευκαιρία να σώσουμε την Ελλάδα και να λύσουμε το ενεργειακό πρόβλημα της Ευρώπης.