Το μετέωρο βήμα του EastMed

Πολλές ελπίδες τρέφει η κατασκευή αγωγού EastMed, που θα φέρει φυσικό αέριο από τα μεγάλα κοιτάσματα Zohr, Tamas και Leviathan της Ανατολικής Μεσογείου, μέσω Κρήτης και ηπειρωτικής Ελλάδος, στο Οράντο της Ιταλίας και εκείθεν στην αγορά της Δυτικής Ευρώπης, με προφανή γεωπολιτικά οφέλη δια τα ιδιόκτητα κράτη. Εις βάθος μιας πενταετίας, ως αναφέρει πρόσφατη μελέτη σκοπιμότητος που χρηματοδοτήθη από την Κομισιόν με 10 εκατομ.ευρώ, μπορεί να κατασκευασθή υποθαλάσσιος αγωγός κόστους 7 δισ ευρώ, μήκους 2.000 χιλιομέτρων και δυναμικότητος 700 δισ m3 φυσικού αερίου.

Ο αγωγός θα μεταφέρει φυσικό αέριο από τα γνωστά και πιθανά κοιτάσματα του Ισραήλ, της Αιγύπτου και Κύπρου στην ηπειρωτική Ευρώπη, προαπαιτουμένου του καταλλήλου πολιτικού και ευνοϊκού οικονομικού κλίματος στο «κρηπίδωμα» της Ανατολικής Μεσογείου. Στα πλεονεκτήματα της προσφοράς φυσικού αερίου από το μεσογειακό «κρηπίδωμα»,  περιλαμβάνεται η απαλλαγή της ανερχομένης εκ νέου ευρωπαϊκής ζήτησης και τιμών φυσικού αερίου από τη μέχρι τούδε παραγωγή των αραβικών χωρών (Κατάρ), της Κασπίας θαλάσσης, της Ρωσίας και της Τουρκίας ως χώρας δικτύου αγωγών. Έτσι, οι εν ευρεία χρήσει πολιτικοί εκβιασμοί θα περιορισθούν.

Στα μειονεκτήματα, το υψηλό κατασκευαστικό κόστος, η επιτάχυνση της κατασκευής ανταγωνιστικών αγωγών φυσικού αερίου, ως της Μαύρης Θαλάσσης (ΤΑΝΑΡ) και της Αδριατικής (ΤΑΠ) και τα απρόβλεπτα ενός μακρυτέρου και βαθυτέρου αγωγού φυσικού αερίου που θα έχει κατασκευασθή ποτέ, δημιουργούν αναποφεύκτως αμφιβολίες. Εάν όμως επιδειχθή η μέχρι τούδε πολιτική υποστήριξη στον αγωγό ΕastMed από το Ισραήλ, την Ελλάδα και από τις ΗΠΑ, άμεσα ενδιαφερόμενες, και κυρίως αν υπογραφούν εμπορικές συμβάσεις, όπως της ΔΕΠΑ και της ιταλικής Έντισον του κονσόρτσιουμ «Ποσειδών», τότε, όχι μόνον, θα διευρυνθή ο κύκλος των συμμετοχών (πχ η Βουλγαρία) αλλά μπορεί να πραγματοποιηθή γρηγορότερα η κατασκευή.

Εναλλακτικώς, υπάρχει πάντοτε η λύσις του Ρευστού Φυσικού Αερίου (LNG), όπως του κυπριακού κοιτάσματος “Αφροδίτη” που ήδη υγροποιείται στην Αίγυπτο και εξάγεται με ειδικά πλοία. Η επέκταση των εγκαταστάσεων στη Ρεβυθούσα θα μπορεί, συντόμως, να εφοδιάζει βαλκανικές χώρες με LNG που θα αποθηκεύεται στο στενό της Σαλαμίνος. Παραφράζοντας τότε τον Καβάφη θα πούμε «έλπιζε, έχει πλοίο για σένα, έχει οδό»!