Γιατί απουσίαζαν τα ελληνοτουρκικά από τις δηλώσεις Μητσοτάκη-Μπάιντεν

Ο πρόεδρος Μπάιντεν δεν εφείσθη καλών λόγων για την ιστορική σχέση Ελλάδας – Αμερικής και για την προοπτική της περαιτέρω αναβάθμισής της, ενώ αναγνώρισε και την στάση της χώρας μας στην ουκρανική κρίση, ωστόσο στις δημόσιες τοποθετήσεις του δεν έκανε καμία αναφορά στα ελληνοτουρκικά και στην κλιμάκωση των τουρκικών προκλήσεων.

Η πολυπόθητη αναφορά που θα μπορούσε να προβληθεί ότι οι ΗΠΑ εγγυώνται την ασφάλεια της Ελλάδας  ή ότι αποδοκιμάζουν την τουρκική προκλητικότητα, δεν υπήρξε. Ο πρόεδρος Μπάιντεν, απλώς απέφυγε οποιαδήποτε αναφορά στο κρίσιμο ζήτημα των δύο εταίρων του ΝΑΤΟ. Η είδηση που έβγαλε μέχρι στιγμής η επίσκεψη είναι από ελληνικής πλευράς, ότι όπως ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης «η χώρα μας δρομολογεί μέχρι το 2030 την αγορά ενός σμήνους μαχητικών F-35».

Στην προσφώνησή του κατά την δεξίωση που παρέθεσε Λευκός Οίκος για τον εορτασμό των 201 χρόνων από την Ελληνική επανάσταση τόσο ο πρόεδρος Μπάιντεν όσο και ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκαν εκτεταμένα στον πόλεμο στην Ουκρανία. Ο Έλληνας πρωθυπουργός συνέδεσε το ουκρανικό εμμέσως με τα ελληνοτουρκικά, ως θέμα παραβίασης της διεθνούς νομιμότητας και αναθεώρησης του χάρτη της Ευρώπης, ενώ επανέλαβε το αυτονόητο ότι «η χώρα μας δεν θα ανεχθεί παραβίαση της κυριαρχίας και των κυριαρχικών της δικαιωμάτων». Ο πρόεδρος Μπάιντεν πάλι απέφυγε οποιαδήποτε αναφορά που θα μπορούσε έστω και ερμηνευτικά να εκληφθεί ως μήνυμα στην Τουρκία. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναφέρθηκε και στο Κυπριακό, ζητώντας από τον πρόεδρο Μπάιντεν να ασκήσει την επιρροή του για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων  και προσθέτοντας ότι δεν μπορεί να υπάρξουν δύο κράτη στην Κύπρο.

Τα Ελληνοτουρκικά

Στο συμβολικό πεδίο τα  πράγματα πήγαν καλά για τον Κυριάκο Μητσοτάκη και θα ολοκληρωθούν σήμερα με την ομιλία του στα δύο αντιπροσωπευτικά σώματα των ΗΠΑ. Η σημειολογία της επίσκεψης θρέφει και τον ενθουσιασμό της ελληνικής αποστολής, που σημειώνει ότι παρόμοια υποδοχή δεν είχε στο παρελθόν Έλληνας πρωθυπουργός. Το ερώτημα, ωστόσο είναι πέραν του συμβολικού κερδίζει κάτι η χώρα μας με δεδομένο ότι έχει ψηφιστεί  και η Αμυντική Συμφωνία που ικανοποιεί τα αιτήματα της αμερικανικής πλευράς. Κυρίως εάν τα ελληνοτουρκικά και η έξαρση της τουρκικής προκλητικότητας, ετέθησαν στην κατ ιδίαν συνάντηση του πρωθυπουργού με τον πρόεδρο Μπάιντεν. Σύμφωνα με πληροφορίες από την ελληνική αποστολή στον φάκελο που παρέδωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στον πρόεδρο των ΗΠΑ υπάρχουν οι παραβιάσεις της Άγκυρας. Παραμένει το ερώτημα αν ο Κυριάκος Μητσοτάκης έθεσε στον πρόεδρο Μπάιντεν το ζήτημα της αναβάθμισης και πώλησης F-16 στην Τουρκία.

Αν και είχε διαρρεύσει, εντούτοις η αναγγελία του πρωθυπουργού ότι η Ελλάδα θα δρομολογήσει την αγορά F-35 σε ορίζοντα δεκαετίας προκάλεσε αίσθηση, όπως και η αναφορά ότι θα υπάρξει συνεργασία της Lockheed Martin με την ΕΑΒ  για την κατασκευή ανταλλακτικών των F-35. Τα στρατιωτικά ζητήματα θα συζητηθούν και στις συναντήσεις που θα έχει ο Έλληνας υπουργός Άμυνας, Νίκος Παναγιωτόπουλος. Η ελληνική πλευρά σημείωνε ότι η Τουρκία δεν μπορεί να προμηθευτεί F-35 λόγω της αγοράς των ρωσικών S-400. Ανησυχητικό είναι το ενδεχόμενο που διαφαίνεται, η χώρα να μπει σε μία νέα κούρσα εξοπλισμών με την Τουρκία την οποία είναι αμφίβολο αν αντέχει η καταπονημένη οικονομία της.

Για σήμερα είναι προγραμματισμένη η «ιστορική», όπως προβάλλει το Μέγαρο Μαξίμου ομιλία του Κυριάκου Μητσοτάκη στο Κογκρέσο που θα αποφασίσει και για το αίτημα Μπάιντεν για αναβάθμιση και νέα αγορά F-16 από την Τουρκία. Θεωρητικά το πεδίο προσφέρεται για μία πιο αναλυτική παρουσίαση των ελληνικών θέσεων στα ελληνοτουρκικά και την διαρκή απειλή από την Τουρκία. Το αν θα την αξιοποιήσει και σε ποιους τόνους ο πρωθυπουργός μένει να φανεί.