Η επίσκεψη Μητσοτάκη στις ΗΠΑ – Τα F-35 και το πολιτικό διακύβευμα

Λίγες ώρες μετά από την συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού με τον πρόεδρο Μπάιντεν και το ερώτημα για τον ποιον πολιτικό στόχο είχε θέσει η ελληνική πλευρά για την επίσκεψη Μητσοτάκη, παραμένει ακόμα ανοικτό. Προφανώς δεν ήταν μόνο η αγορά μίας μοίρας μαχητικών F-35, την οποία ανακοίνωσε προς ολίγου. Κάθε νέος Έλληνας πρωθυπουργός (εκτός αν συντρέχει λόγος) αναμένει πρόσκληση από τον πρόεδρο των ΗΠΑ μετά την εκλογή του. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης πήρε μία πρόσκληση που στο συμβολικό πεδίο, από την φιλοξενία στο Μπλερ Χάουζ μέχρι την ομιλία στο Κογκρέσο, έχει τιμητικά στοιχεία.

Το ότι η επίσκεψη Μητσοτάκη επιβεβαιώνει την περαιτέρω αναβάθμιση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων, είναι μία πάγια διατύπωση που έχουν χρησιμοποιήσει τα τελευταία 20 χρόνια όλοι οι πρωθυπουργοί που έχουν περάσει το κατώφλι του Λευκού Οίκου. Στην συζήτηση  που είχε στο Τζορτζτάουν με τον David Ignatius, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανέφερε σε σχέση με τον σκοπό της επίσκεψής του και με το αν θα θέσει το θέμα των τουρκικών προκλήσεων:

«Αυτή είναι μία συνάντηση που θα ενισχύσει τις διμερείς μας σχέσεις. Δεν ορίζω τα συμφέροντα της Ελλάδας σε αντίθεση με κάποιον άλλον. Είμαι εδώ για να μιλήσω για την Ελλάδα και πως η Ελλάδα μπορεί να δουλέψει μαζί με τις ΗΠΑ για να δυναμώσουμε την ήδη εξαιρετικά δυνατή μας συνεργασία. Η Ελλάδα είναι σημαντική για τις ΗΠΑ, γιατί είναι μία σταθερή Δημοκρατία στην Ανατολική Μεσόγειο. Είναι η μεγαλύτερη οικονομία στα Βαλκάνια. Είναι μία φυσική είσοδος ενέργειας προς την Ευρώπη».

Αφού δεν θέλει να “στενοχωρήσει” τον Τζο Μπάιντεν, θέτοντας το ζήτημα των συστηματικών τουρκικών προκλήσεων, δύσκολα ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα ζητούσε να μην δώσουν οι ΗΠΑ F-16 στην Τουρκία, κάτι που άλλωστε απέφυγε να πει και στην πρόσφατη συζήτηση στην Βουλή. Όσον αφορά τα ελληνοτουρκικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης έδειξε έγνοια κυρίως για την σταθερότητα του ΝΑΤΟ.

Η επίσκεψη Μητσοτάκη και το ΝΑΤΟ

Δήλωσε, λοιπόν: «Την ώρα που όλοι ασχολούμαστε με το πρόβλημα της Ουκρανίας, το τελευταίο που χρειάζεται το ΝΑΤΟ είναι μία άλλη πηγή έντασης μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας. Δεν είναι ώρα για επιθετικές κινήσεις Δεν είναι ώρα για αναθεωρητικές δηλώσεις. Ας βρούμε ένα πλαίσιο διαλόγου, αλλά σίγουρα ας μην εμπλεκόμαστε σε δραστηριότητες που προκαλούν… Είναι απολύτως απαράδεκτο. Δεν μπορεί ένα μέλος του ΝΑΤΟ να παραβιάζει τον εναέριο χώρο ενός άλλου μέλους του ΝΑΤΟ. Αυτές οι συμπεριφορές πρέπει να σταματήσουν».

Παρά την έξαρση της τουρκικής προκλητικότητας, όμως, επέμεινε ότι Ελλάδα και Τουρκία μπορούν να δουλέψουν πάνω σε μία θετική ατζέντα, ή να συμφωνήσουν ότι διαφωνούν για παράδειγμα στο να μην αντιμετωπίσουν την βασική διαφορά, που είναι ο καθορισμός των θαλάσσιων ζωνών. Διπλωματικές πηγές, πάντως, εκτιμούν ότι το περισσότερο που μπορεί να ανέμενε ο Κυριάκος Μητσοτάκης ήταν μία θετική δήλωση για την σταθερότητα στην περιοχή (κάτι που επιθυμούν οι ΗΠΑ λόγω της ουκρανικής κρίσης), που θα μπορεί να ερμηνευτεί και σαν μήνυμα προς την Τουρκία να μην κλιμακώσει τις προκλήσεις.

Όσο για την αμερικανική πλευρά, μετά την ψήφιση της Αμυντικής Συμφωνίας, όπου πήρε όλα όσα επιθυμούσε, το μόνο που έχει μείνει είναι η πίεση προς την Αθήνα να στείλει στην Ουκρανία κι άλλα οπλικά συστήματα ανατολικής προέλευσης, που υπάρχουν στο ελληνικό οπλοστάσιο. Το εάν οι Αμερικανοί εκμεταλλεύτηκαν την επίσκεψη Μητσοτάκη για να τους ζητήσουν να δείξει “ελαστικότητα” απέναντι στην Τουρκία στο όνομα της ενότητας στην σταθερότητα της νοτιοανατολικής πτέρυγας του ΝΑΤΟ, είναι προς το παρόν άγνωστο. Σε κάθε περίπτωση ο πρωθυπουργός πραγματοποίησε μία επίσημη επίσκεψη πρωτίστως για να ανεβάσει τις προσωπικές του μετοχές εντός και εκτός της Ελλάδας.