Μία από τα ίδια τα μαντάτα του Σταϊνμάιερ

Αφίχθη χθες στην Αθήνα, ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Δημοκρατίας της Γερμανίας Φράνκ Βάλτερ Σταϊνμάιερ και η σύζυγός του Έλκε Μπουντενμπέντερ, έπειτα από πρόσκληση του προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλοπούλου. Σήμερα αρχίζει και επίσημα το πρόγραμμά τους, το οποίο και θα ολοκληρωθεί την Παρασκευή. Πρόκειται για τη δεύτερη επίσκεψή του με αυτή την ιδιότητα και την πολλοστή με το προηγούμενο αξίωμά του, ως υπουργός Εξωτερικών.

Για το Βερολίνο, η κίνηση αυτή συνιστά «μήνυμα φιλίας ανάμεσα στις δύο χώρες» και «μήνυμα υπέρ της Ευρώπης», όπως σημειώνουν πολλά από τα γερμανικά Μέσα. Ο συγκεκριμένος πολιτικός, μάλιστα, επιχειρεί από το 2016 και μετά να χτίσει ένα πιο φιλελληνικό προφίλ, προτάσσοντας και τις καλές προσωπικές σχέσεις που διατηρεί και με τον Νίκο Κοτζιά και με τον Προκόπη Παυλόπουλο. Με τον πρώτο ήταν συμφοιτητής και φίλος, ενώ με τον Έλληνα Πρόεδρο της Δημοκρατίας έχει ο ίδιος ισχυριστεί ότι διατηρεί «στενές φιλικές σχέσεις». Ένδειξη αυτών είναι και η από κοινού επίσκεψη στην Καλαμάτα, την Παρασκευή, που είναι η ιδιαίτερη πατρίδα του Προκόπη Παυλόπουλου.

Ο Βάλτερ Σταϊνμάιερ είναι από τους Γερμανούς πολιτικούς πρώτης γραμμής που απέφυγε κατά τη διάρκεια των τεταμένων πρώτων χρόνων της ελληνικής οικονομικής κρίσης να υιοθετήσει πολεμική ρητορική, αν και είχε σταθεί ξεκάθαρα απέναντι στην απόφαση της ελληνικής κυβέρνησης να προχωρήσει σε δημοψήφισμα το 2015. Οι φιλίες και οι συμπάθειες, όμως, βρίσκονται πάντα ένα βήμα πίσω από την πολιτική. Και Γερμανός πρόεδρος δεν αποτελεί εξαίρεση. Το Βερολίνο εξακολουθεί να έχει υπό στενή επιτήρηση την Αθήνα, παρότι υπολογίζει πολύ σ’ αυτή για τη διαχείριση των προσφυγικών-μεταναστευτικών ροών και όχι μόνο.

Δεν είναι, άλλωστε, τυχαία και η τοποθέτηση του Γενς Πλέτνερ ως πρέσβη στην Αθήνα τον περασμένο χρόνο. Πρόκειται για τον πρώην διευθυντή του γραφείου του Σταϊνμάιερ, όταν ήταν υπουργός Εξωτερικών. Εν μέσω έντονων ευρωσκεπτικιστικών τάσεων -βλέπε Ιταλία και όχι μόνο- το Βερολίνο επιθυμεί να δώσει την εντύπωση ότι υπερασπίζεται δημόσια τις εταιρικές του σχέσεις. Μία τέτοια περίπτωση είναι και η Ελλάδα.

Αναλαμβάνοντας την ηθική ευθύνη

Το πρόβλημα σήμερα, εξάλλου, είναι η Ιταλία των Σαλβίνι και Ντι Μάιο και όχι η Ελλάδα του Τσίπρα. Οι δύο κυβερνητικοί εταίροι στη γειτονική χώρα δεν χάνουν ευκαιρία να θυμίζουν στους Ευρωπαίους αξιωματούχους πως η Ιταλία δεν είναι Ελλάδα, γεγονός που από μόνο του βάζει στο κάδρο την Αθήνα. Εξάλλου, αναμένεται ο Γερμανός πρόεδρος κατά τη διάρκεια της ομιλίας του μετά την αγόρευση του σε επίτιμο διδάκτορα του Νομικού Τμήματος του Πανεπιστημίου Αθηνών να αναφερθεί στις ελληνογερμανικές σχέσεις.

Θα κινηθεί στο ίδιο μήκος κύματος με τον υπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας Χάικο Μάας. Θα επισημάνει πόσο κοντά έχουν έρθει Γερμανία και Ελλάδα, πόσο σημαντική ήταν η ολοκλήρωση του μνημονιακού προγράμματος και πόσα εύσημα αξίζουν στον ελληνικό λαό.

Τα πιο ουσιαστικά θέματα της ατζέντας των συνομιλιών με τους Αλέξη Τσίπρα και Προκόπη Παυλόπουλο είναι το προσφυγικό-μεταναστευτικό και η συμφωνία των Πρεσπών. Η κυβέρνηση έχει αφήσει να εννοηθεί ότι πλέον ανοίγει και το ζήτημα των γερμανικών αποζημιώσεων.

Τα γερμανικά Μέσα έχουν τις τελευταίες ημέρες πολλά δημοσιεύματα για τις ελληνικές αξιώσεις προς τη Γερμανία για επανορθώσεις, αποζημιώσεις και κατοχικό δάνειο, που αθροιστικά έρχουν υπολογιστεί σε 376 δισ ευρώ. Ο Βάλτερ Σταϊνμάιερ, λοιπόν, δεν θα αιφνιδιαστεί αν οι συνομιλητές του θέσουν το ζήτημα.

Εξάλλου, το Βερολίνο φρόντισε να κλείσει το ζήτημα πριν καν αυτό ανοίξει, τουλάχιστον επισήμως. Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στέφεν Ζάιμπερτ διέλυσε τις όποιες προσδοκίες είχαν δημιουργηθεί το τελευταίο διάστημα στην Αθήνα, υποστηρίζοντας ότι δεν τίθεται θέμα για το Βερολίνο. Αυτό αναμένεται με μαθηματική ακρίβεια να επαναλάβει και ο Βάλτερ Σταϊνμάιερ. Για ακόμα μία φορά θα αναλάβει εξολοκλήρου την ηθική ευθύνη, υποστηρίζοντας παράλληλα πως για τη Γερμανία το όλο ζήτημα «έχει κλείσει πολιτικά και νομικά».

Το πρόγραμμα της επίσκεψης

Το πρόγραμμα της διήμερης επίσκεψης που θα πραγματοποιήσει ο Γερμανός πρόεδρος και η σύζυγός του Έλκε Μπουντενμπέντερ θα ξεκινήσει σήμερα Πέμπτη στις 10:00’πμ, με την κατάθεση στεφάνου στο Μνημείο Αγνώστου Στρατιώτη. Ακολουθεί στις 10:20, η επίσημη υποδοχή στο Προεδρικό Μέγαρο, η κατ΄ ιδίαν συνάντηση με τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλο και οι δηλώσεις στον Τύπο. Εν συνεχεία, είναι προγραμματισμένες διευρυμένες συνομιλίες των δύο αντιπροσωπειών και στις 12:00’πμ, ο Βάλτερ Σταϊνμάιερ θα μεταβεί στο Μέγαρο Μαξίμου, προκειμένου να συναντηθεί με τον πρωθυπουργό Αλέξη Τσίπρα.

Στις 13:20, ο Γερμανός Πρόεδρος και ο Έλληνας ομόλογός του, θα μεταβούν στο «Πολιτιστικό Κέντρο Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος», προκειμένου να παρακολουθήσουν εκδήλωση με θέμα «Νέοι και Μέλλον της Ευρώπης». Το απόγευμα της ίδιας ημέρας, ο Βάλτερ Σταϊνμάιερ θα αναγορευθεί Επίτιμος Διδάκτορας της Νομικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, παρουσία του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου. Η πρώτη ημέρα της επίσκεψης του προεδρικού ζεύγους της Γερμανίας στην Ελλάδα, θα κλείσει με το επίσημο δείπνο που θα παραθέσει προς τιμήν τους, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας και η σύζυγός του στο Προεδρικό Μέγαρο.

Την Παρασκευή 12 Οκτωβρίου, ο Γερμανός Πρόεδρος και η σύζυγός του θα μεταβούν στη Μεσσηνία, συνοδευόμενοι, από τον Έλληνα ομόλογό του. Ειδικότερα, στις 11:00’ θα επισκεφθούν τον αρχαιολογικό χώρο της Αρχαίας Μεσσήνης στην Ιθώμη, όπου θα τους ξεναγήσει ο καθηγητής και επικεφαλής της ανασκαφής Πέτρος Θέμελης. Στις 13:00’, ο Βάλτερ Σταϊνμάιερ θα ανακηρυχθεί επίτιμος δημότης Καλαμάτας, σε ειδική τελετή στο Παλαιό Δημαρχείο της πόλης. Σύμφωνα με το πρόγραμμα, το προεδρικό ζεύγος της Γερμανίας και η συνοδεύουσα αντιπροσωπεία θα αναχωρήσουν για Βερολίνο το απόγευμα γύρω στις 15:45’.