Προεκλογικό ξεκαθάρισμα λογαριασμών σε τοξικό κλίμα

Σε αυτήν την προεκλογική περίοδο δίνεται η εντύπωση πως γίνεται “ξεκαθάρισμα λογαριασμών”, ότι δεν θα υπάρχει “αύριο” μετά τις εκλογές της ερχόμενης Κυριακής. Δίνεται η εντύπωση πως οι πρωταγωνιστές αυτής της προεκλογικής περιόδου δεν αντιλαμβάνονται την κρισιμότητα των καιρών, τη συγκυρία που διανύουμε και τις προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η χώρα σε διάφορα πεδία.

Δίνεται η εντύπωση πως την επομένη των εκλογών αυτό το τοξικό κλίμα δεν θα αλλάξει και πως θα συντηρηθεί και στις αναμετρήσεις που έπονται, στις εκλογές για την Τοπική Αυτοδιοίκηση τον Δεκέμβριο, ενώ στο βάθος θα είναι οι Προεδρικές του 2023. Οι κομματικοί μηχανισμοί, τα εκλογικά επιτελεία, έχουν στα χέρια τους πολλά καινούργια εργαλεία, τα οποία η πανδημία τους ανάγκασε να τα χρησιμοποιήσουν περισσότερο, όπως τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Πολλοί εξ αυτών, ωστόσο, παρέμειναν παλιομοδίτες. Είναι προβλέψιμοι στο τι θα πουν και πώς. Τους περισσότερους τους έχει ξεπεράσει η πραγματικότητα. Τους ξεπέρασε η κοινωνία. Αλλά επιμένουν σε ξύλινη γλώσσα και επανάληψη “διαχρονικών θέσεων”, κενών ενίοτε περιεχομένου. Εστιάζουν στο παρελθόν και κάνουν “ανασκαφές” για να βρουν τα “λερωμένα” του αντιπάλου.

Παρόλο, λοιπόν, που η παρατεταμένη πανδημία δεν επέτρεψε τη διεξαγωγή μιας κανονικής προεκλογικής εκστρατείας, ωστόσο, βρέθηκε ο τρόπος να εκπέμψουν τοξικότητα. Επενδύουν στην πόλωση και τον φανατισμό, που είναι ξένο προς το κυρίαρχο ρεύμα στην κοινωνία. Η κοινωνία δεν αντέχει φανατισμούς και καυγάδες στον δημόσιο λόγο.

Ποδοσφαιροποίηση της πολιτικής

Οι στρατιές, όμως, των φανατικών των γηπέδων δεν είναι πλέον δεδομένες για τα κομματικά επιτελεία των μεγάλων κομμάτων. Κάποιες από αυτές φαίνεται να  φλερτάρουν με την ακροδεξιά. Την ακροδεξιά που αφέθηκε να θεριεύσει. Κι αυτό γιατί κάποιοι θεώρησαν πως θα μπορούσε να λειτουργήσει “χρήσιμα” για προώθηση κοινωνικών πολιτικών ανισότητας και άλλοι γιατί η “σύγκρουση” μαζί τους, εκτιμούσαν ότι τους συσπείρωνε. Αναζητούσαν αντίπαλο δέος για να στηρίξουν το διαχρονικό αφήγημα.

Η ενίσχυση από εκλογική αναμέτρηση σε εκλογική αναμέτρηση του ΕΛΑΜ ήταν και είναι ευθύνη των δυνάμεων του λεγόμενου δημοκρατικού τόξου. Θεωρούσαν πως η παρουσία του κόμματος αυτού, θα τους χρησίμευε εκλογικά γι’ αυτό και οι αντιπαραθέσεις στη Βουλή κατέληγαν, όταν έκλειναν τα φώτα της δημοσιότητας, σε χαριεντίσματα. Τώρα, όμως, ενδεχομένως να βρεθούν ενώπιον μιας άλλης πραγματικότητας. Πιθανόν αυτή η στάση τους να καταστήσει τη Χρυσή Αυγή της Κύπρου σε υπολογίσιμη δύναμη. Και τότε τι θα γίνει;

Σε αυτές τις εκλογές άλλαξε η ατζέντα των συζητήσεων και η ιεράρχηση των θεμάτων. Η διαφθορά και η διαπλοκή, που αποτελεί τρόπο λειτουργίας για κάποια κατεστημένα, πολιτικά και οικονομικά, βρέθηκε ψηλά στην προεκλογική περίοδο. Συζητήθηκε και αποτέλεσε πεδίο αντιπαράθεσης, μέχρι όμως, ενός σημείου.

Θα παραμείνει το “τοξικό κλίμα”

Είναι σαφές πως αν δεν υπάρξει κάθαρση δεν μπορεί να προχωρήσει η χώρα. Θα βρίσκεται αιχμάλωτη των οικονομικών συμφερόντων, που καθορίζουν τους όρους ενός διεφθαρμένου παιχνιδιού. Για να υπάρξει κάθαρση θα πρέπει να διασφαλιστεί σωστός και συστηματικός έλεγχος, αλλά και τιμωρία όσων εμπλέκονται. Διαφορετικά τα μεγάλα λόγια θα διαιωνίζουν ένα φαινόμενο, το οποίο –ειρήσθω εν παρόδω– όλοι καταδικάζουν, αλλά για κάποιους είναι “πεδίον δόξης λαμπρόν”!

Σε αυτή την προεκλογική περίοδο έδωσε τα “ρέστα της” η πόλωση, γιατί διαπιστώνεται αδυναμία συσπείρωσης. Τα δύο μεγάλα κόμματα δεν μπορούν να πείσουν σημαντικό αριθμό ψηφοφόρων τους. Αλλά και τα υπόλοιπα δεν μπορούν να προσφέρουν εναλλακτική επιλογή, την ώρα που οι “μεγάλοι” παλεύουν με τις “αμαρτίες” τους.

Η προσπάθεια της πλειοψηφίας των πολιτικών σχηματισμών είναι να συντηρήσει τις εκλογικές της δυνάμεις, δείχνει όμως και την αδυναμία της να καταστεί φορέας διεξόδου και προοπτικής. Θα είναι στην καλύτερη περίπτωση δυνάμεις συντήρησης, με ό,τι αυτό σημαίνει, ουσιαστικά και σημειολογικά. Οι πολίτες όμως θέλουν λύσεις και στα μεγάλα ζητήματα και σε αυτά της καθημερινότητας, που είναι πιεστικά. Δεν θέλουν να είναι μπαλάκι του πινγκ πονγκ στις αντιπαραθέσεις και σε μια τοξική ατμόσφαιρα.