Η Ζορμπά, ο Δρομέας και το προφητικό non paper του Μαξίμου

Θα ήταν για γέλια, αν δεν ήταν για κλάματα η αντιπαράθεση που έχει ξεσπάσει μεταξύ της υπουργού Πολιτισμού Μυρσίνης Ζορμπά και του γλύπτη Κώστα Βαρώτσου για τον “Δρομέα” του. Όπως είναι γνωστό, το γλυπτό αυτό βρίσκεται από το 1994 στην περιοχή του Hilton. Γέλια και κλάματα λοιπόν επειδή -προφανώς- κάποιος από τους δύο εμπλεκόμενους ψεύδεται και μάλιστα ψεύδεται ξεδιάντροπα, κατά την θρυλική κινηματογραφική ατάκα της Ρένας Βλαχοπούλου «Σούζι και τρως και ψεύδεσαι».

Ο γνωστός καλλιτέχνης ισχυρίστηκε ότι όλα ξεκίνησαν όταν ανταποκρίθηκε σε κάλεσμα της υπουργού Πολιτισμού στο γραφείο της. «Ζήτησε ένα ραντεβού μαζί μου την περασμένη Παρασκευή. Στις 7.30 το απόγευμα. Μάλιστα πήγα νωρίτερα γιατί μπερδεύτηκα και νόμιζα πως ήταν στις 7. Στη συνάντηση πριν από εμένα ήταν τα παιδιά της Μπιενάλε μέσα».

Αμέσως μετά τις σχετικές αβρότητες, η κυρία Ζορμπά του είπε ότι έχει μία ιδέα. «Τη ρώτησα ποια ήταν αυτή η ιδέα, νομίζοντας πως θα μου μιλήσει για το Μουσείο, για τα προβλήματα που υπάρχουν στο χώρο το δικό μας. Όμως η υπουργός αμέσως μετά μου λέει ‘τι θα έλεγες να μεταφέρουμε το Δρομέα στα Σκόπια και να μας στείλουν αυτοί έναν Μεγαλέξανδρο εδώ;’. Λέω δεν κατάλαβα, μπορείτε να μου επαναλάβετε την πρότασή σας; Είναι δυνατόν να λέτε κάτι τέτοιο;».

Στη συνέχεια η υπουργός του εξήγησε πως σκέφτονται να το κάνουν, καθώς «είναι πολύ ωραία πόλη τα Σκόπια και αν πάτε θα σας αρέσουν πολύ». Η συζήτηση τελείωσε, όταν, σύμφωνα πάντα με τα λεγόμενα του Βαρώτσου, εξέφρασε την έκπληξη και τη δυσαρέσκειά του, με τη φράση «Μένω εμβρόντητος». «Έμεινα εμβρόντητος και πέραν του αστείου της υπόθεσης, της είπα φυσικά όχι», είπε σε τηλεοπτική εμφάνισή του.

Η πρόταση αυτή καθαυτή προκάλεσε αίσθηση. Δύσκολα μπορεί να δεχτεί κανείς ότι η υπουργός Πολιτισμού προτείνει την ανταλλαγή ενός σύγχρονου έργου τέχνης που έχει ταυτιστεί με την Αθήνα και την τοποθέτηση σε δημόσιο χώρο ενός τερατουργήματος της εποχής του εθνικιστή Γκρουέφσκι. Παρ’ όλα αυτά, αυτό που εκτινάσσει το περιστατικό αυτό στα ύψη της παράνοιας, είναι το γεγονός πως η Ζορμπά το διέψευσε. Αμέσως μετά το σάλο που προκλήθηκε, η υπουργός αρνήθηκε κατηγορηματικά πως υπήρξε πρόταση για μεταφορά του Δρομέα.

Το γλυπτό ανήκει στον Δήμο Αθηναίων

«Το γλυπτό ανήκει στον Δήμο Αθηναίων. Στο πλαίσιο μιας γενικής συζήτησης με σημαντικούς Έλληνες καλλιτέχνες, ανάμεσά τους και με τον κ. Κ. Βαρώτσο, κουβεντιάστηκαν και σχολιάστηκαν πολλά, ωστόσο τέτοια πρόταση όχι. Οι προτεραιότητές μου είναι άλλες, εξάλλου τυχόν ανταλλαγές μνημείων ή αλλαγές ταμπελών ανήκουν στις αρμοδιότητες άλλων υπουργείων. Λυπάμαι για το θόρυβο και τον ηθικό πανικό που ορισμένοι έσπευσαν να επιδείξουν» είπε χαρακτηριστικά.

Ο γλύπτης επανήλθε με δηλώσεις του, λέγοντας πως είναι συγκλονισμένος από την αντίδραση της υπουργού, προτάσσοντας και το ότι υπήρξαν μάρτυρες. «Αυτό που με συγκλονίζει είναι ότι η κυρία Ζορμπά επιχείρησε να διαψεύσει τη συνάντησή μας στην οποία ήταν παρόντες και άλλοι καλλιτέχνες οι οποίοι θα εκπροσωπήσουν τη χώρα στην μπιενάλε της Βενετίας. Αυτό προσβάλλει την διανοητική μου ισορροπία και το ήθος μου», είπε.

Πράγματι, θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι ο καλλιτέχνης έχει χάσει τα συγκαλά του ή τη μνήμη του. Συμβαίνει, άλλωστε και στις καλύτερες οικογένειες. Το ζήτημα, όμως, είναι ότι πριν την επίσημη διάψευση του περιεχομένου του ραντεβού, επιχειρήθηκε να αμφισβητηθεί από κύκλους του υπουργείου και το ίδιο το ραντεβού. Σε ερωτήσεις δημοσιογράφων μετά τις αποκαλύψεις του Βαρώτσου, πηγές του υπουργείου υποστήριζαν αρχικά ότι δεν υπήρξε συνάντηση. Λίγο μετά, η υπουργός φάνηκε να υπαναχωρεί και να παραδέχεται συνάντηση με τον Κώστα Βαρώτσο.

Non paper Μαξίμου!

Μία άλλη ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια είναι ότι παλαιότερο non paper της κυβέρνησης έγραφε: «Οι γείτονές μας ήδη έχουν αλλάξει το όνομα του αεροδρομίου τους, του αυτοκινητοδρόμου τους και του σταδίου τους. Θα υπάρξει είτε ανταλλαγή αγαλμάτων με τον Δήμο της Θεσσαλονίκης ή σε περίπτωση που η ανταλλαγή δεν γίνει, η συμφωνία προβλέπει πως η γειτονική χώρα θα τοποθετήσει πλακέτες σε αγάλματα και μνημεία ώστε να καθίσταται σαφές ότι αποτελούν σύμβολα του ελληνικού πολιτισμού (π.χ ο Ιππέας στην πλατεία των Σκοπίων θα έχει επιγραφή πως αναφέρεται στην ελληνιστική περίοδο και θα σημειώνεται ότι συμβολίζει τη φιλία Ελλάδας – Σκοπίων)».

Σύμπτωση; Την υπόθεση περιπλέκει και η παρέμβαση της κυβέρνησης Ζάεφ. «Δεν υπάρχει καμία πρωτοβουλία για ανταλλαγή μνημείων» δήλωσε κυβερνητική πηγή των Σκοπίων στο κρατικό πρακτορείο MIA.  Από πλευράς της αξιωματικής αντιπολίτευσης, αντέδρασε η Τομεάρχης Πολιτισμού και Αθλητισμού της Νέας Δημοκρατίας και βουλευτής Α΄ Αθηνών Όλγα Κεφαλογιάννη. «Ακούγεται σαν κακόγουστο αστείο, αλλά δυστυχώς δεν είναι» σχολιάζει.

«Πρόκειται για μια θλιβερή υπόθεση. Το Υπουργείο Πολιτισμού και προσωπικά η Υπουργός κ. Μυρσίνη Ζορμπά, οφείλουν άμεσα να ξεκαθαρίσουν την αδιανόητη ιστορία της ανταλλαγής του “Δρομέα” των Αθηνών με άγαλμα από τα Σκόπια και να μας εξηγήσουν από πού ξεκίνησε η περίφημη ‘ιδέα‘”.

Βολές στην κυβέρνηση εξαπέλυσε η εκπρόσωπος Τύπου της ΝΔ Μαρία Σπυράκη. «Ξεπερνά κάθε όριο φαντασίας η πρόταση της υπουργού Πολιτισμού να ανταλλάξει τον Δρομέα με ένα κακέκτυπο άγαλμα του Μεγάλου Αλεξάνδρου, σύμβολο της παραχάραξης της ιστορίας», είπε η κ. Σπυράκη. «Μεταξύ του κ. Βαρώτσου και ενός υπουργού της κυβέρνησης, δεν έχουμε δίλημμα ποιον θα πιστέψουμε», τόνισε η κ. Σπυράκη.

Όπως ήταν φυσικό, ο Δρομέας πρωταγωνιστεί και στα σόσιαλ μίντια. Ένας χρήστης γράφει: «Ανταλλάσσονται ελαφρώς χρησιμοποιημένες Καρυάτιδες με δύο έφιππους Βορειομακεδόνες Μεγαλέξανδρους με χωρίστρα στη μέση. Πληροφορίες κα υπ. Πολιτισμού, Κα Ζορμπά». Άλλος γράφει «Και τέλος πάντων, αφού έχουμε πλεόνασμα σε αρχαία κ δη κολώνες γιατί δε τους στέλνουμε τους Στύλους του Ολυμπίου Διός; Καμιά δεκαπενταριά κολώνες είναι που στέκονται εκεί. Τις φορτώνουμε σε μια νταλίκα κ μας μένει κ το οικόπεδο να σηκώσουμε μια πολυκατοικία».

Μία άλλη ανάρτηση που προκαλεί γέλια είναι «Γιατί όχι και σε μια τουρνέ του Δρομέα; Μετά από τα Σκόπια γιατί όχι και στην Πλατεία Ταχρίρ; Η συντριπτική πλειονότητα των χρηστών του Διαδικτύπου φαίνεται να μην έχει καμία αμφιβολία για το αν έγινε ή δεν έγινε η πρόταση από πλευράς της Μυρσίνη Ζορμπά». Άλλος σχολιάζει καυστικά: «Επειδή ο Βαρώτσος ζει και δεν μπόρεσαν να τον πείσουν να συμφωνήσει για τον #δρομέας μήπως να πάμε να δούμε αν είναι ακόμα εκεί ο Παρθενώνας»