Επιφυλακή και αγωνία για τον καύσωνα – Μέτρα και αναλυτικές οδηγίες

Σε συνθήκες καύσωνα από σήμερα η Ελλάδα και παράλληλα με τις αντοχές και την υπομονή όλων και καθενός ξεχωριστά, κρίνεται και η ετοιμότητα του κρατικού μηχανισμού απέναντι στα προβλήματα που αναμένονται ή μπορεί να προκύψουν αιφνιδίως. Οι υπηρεσίες έχουν τεθεί σε κατάσταση επιφυλακής, σύμφωνα με την κυβέρνηση, όπως επίσης οι περιφερειακές και οι δημοτικές αρχές.

Επίπεδο επικινδυνότητας 3 με ακραίες θερμοκρασίες, που έχουν σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία, προβλέπει η μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών σήμερα για την Αθήνα και την Παρασκευή για Αθήνα, Θεσσαλονίκη και Λάρισα. Επίσης, σήμερα στη Θεσσαλονίκη και τη Λάρισα αναμένεται επίπεδο επικινδυνότητας 2 με εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες, και στην Πάτρα επίπεδο επικινδυνότητας 1 με πολύ υψηλές θερμοκρασίες.
Την Παρασκευή επίπεδο επικινδυνότητας 2 με εξαιρετικά υψηλές θερμοκρασίες θα έχει η Πάτρα και πολύ υψηλές θερμοκρασίες (επίπεδο 1) τα Ιωάννινα. Οι αριθμητικοί δείκτες επικινδυνότητας, μπορεί και να μην λένε τίποτε εκεί που δεν υπάρχουν προβλήματα, όμως η κατάσταση δεν αφορά μόνο στην υγεία και τις υπηρεσίες υγείας.

Ο καύσωνας επιφέρει σημαντική αύξηση της ευφλεκτότητας των νεκρών δασικών καυσίμων, δηλαδή των ξερών χόρτων και κλαδιών, των χώρων που δεν έχουν καθαριστεί από φύλλα και σκουπίδια. Κάτω από αυτές τις πυρομετεωρολογικές συνθήκες (θερμός και ξηρός καιρός), τα νεκρά δασικά καύσιμα αποβάλλουν υγρασία, ξεραίνονται και τελικά διευκολύνουν την έναρξη και την εξάπλωση της φωτιάς.

Ετοιμότητα στην κυβέρνηση

Πέραν αυτών των δύο βασικών θεμάτων που παρακολουθούνται καταλεπτώς από τις αρμόδιες υπηρεσίες, μέτρα έχουν ληφθεί για την εργασία, τους αρχαιολογικούς χώρους, την προστασία των ανθρώπων που είναι χωρίς στέγη και μία σειρά άλλων επιμέρους κατηγοριών. Η αγωνία στην κυβέρνηση είναι μεγάλη, καθώς η περίοδος του καύσωνα θα είναι μακράς διάρκειας σύμφωνα με τις μετεωρολογικές προβλέψεις, με κάποια διαστήματα ύφεσης, που όμως δεν θα είναι ανάσες δροσιάς, καθώς οι μέσες θερμοκρασίες δεν θα υποχωρήσουν. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επισκέπτεται στις 10 το υπουργείο Εσωτερικών, (η επίσκεψη ήταν προγραμματισμένη στον κύκλο των επισκέψεων που έχει αρχίσει σε όλα τα υπουργεία) όπου συγκεντρώνονται οι αναφορές από όλες τις περιοχές, αλλά και τις δημόσιες υπηρεσίες που είναι επιφορτισμένες με την διαχείριση της κατάστασης.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης δήλωσε ότι «ο κρατικός μηχανισμός είναι σε πλήρη ετοιμότητα και έχουμε ακόμα περισσότερα μέσα και προσωπικό προκειμένου να αντιμετωπίσουμε οποιαδήποτε ανάγκη παραστεί σε επίπεδο Πολιτικής Προστασίας» και πρόσθεσε: «Έχουν γίνει οι απαραίτητες ενέργειες για να αντιμετωπιστούν οι συνέπειες των υψηλών θερμοκρασιών, με την Κυβέρνηση να δίνει έμφαση στη μέριμνα για τους ευάλωτους συμπολίτες μας που ανήκουν σε ευπαθείς ομάδες και τους εργαζομένους. Από τα αρμόδια υπουργεία έχουν σταλεί εγκύκλιοι και οδηγίες για τη λειτουργία των επιχειρήσεων, για μέτρα πυροπροστασίας, αναβολές πολιτιστικών εκδηλώσεων, συστάσεις για τηλεργασία και αποφυγή μετακινήσεων κυρίως τις μεσημεριανές ώρες».

Συμβουλές προστασίας

Οι συμβουλές της Πολιτικής Προστασίας για την προστασία από τον καύσωνα, μεταξύ άλλων, προβλέπουν: άφθονο νερό, ελαφρά γεύματα, χλιαρά και μεγάλη προσοχή στα μωρά και τους ηλικιωμένους (αναλυτικά οι οδηγίες της Πολιτικής Προστασίας και το επικαιροποιημένο Δελτίο της ΕΜΥ εδώ).

Η Πολιτική Προστασία ενημερώνει και για τις ενέργειες που πρέπει να κάνουμε σε περίπτωση πυρκαγιάς, προκειμένου να αποφύγουμε τους κινδύνους και να βοηθήσουμε στην αντιμετώπιση της απειλής. Αναλυτικά οι οδηγίες εδώ.

Από την πλευρά του το υπουργείο Υγείας έχει εκδώσει δελτίο με οδηγίες για την προστασία από την καύσωνα ειδικά για τις ευπαθείς ομάδες (εδώ), ενώ στα άτομα που παίρνουν φαρμακευτική αγωγή θα πρέπει να επικοινωνούν με τους θεράποντες γιατρούς τους. Αναλυτικές οδηγίες έχουν δοθεί και για την προστασία και αντιμετώπιση θερμοπληξίας. H Περιφέρεια Αττικής επικαιροποίησε τον χάρτη κλιματιζόμενων χώρων ανά περιοχή εδώ.

Το υπουργείο Εργασίας προχώρησε στην έκδοση εγκυκλίου για την λήψη έκτακτων μέτρων προστασίας για τον καύσωνα στους εξωτερικούς εργασιακούς χώρους αλλά και στις επιχειρήσεις των οποίων οι εργαζόμενοι είναι εκτεθειμένοι σε υψηλές θερμοκρασίες (εστίαση, οικοδομές, μεταφορές κλπ). Αναλυτικά τα μέτρα εδώ.

Η κλίμακα επικινδυνότητας

Η μονάδα ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, σε συνεργασία με την επιστημονική επιτροπή του Arsht-Rock Resilience Center του ιδρύματος Atlantic Council, εφαρμόζει επιχειρησιακά την κατηγοριοποίηση των ημερών με υψηλές θερμοκρασίες για έξι μεγάλες πόλεις της χώρας (Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Ιωάννινα, Πάτρα και Ηράκλειο).

Το σύστημα κατηγοριοποίησης βασίζεται σε έναν αλγόριθμο πρόγνωσης των επιπτώσεων επερχόμενων ημερών με υψηλές θερμοκρασίες στην υγεία των κατοίκων των έξι πόλεων. Ο αλγόριθμος λαμβάνει υπόψη του, εκτός από τη θερμοκρασία, και άλλες παραμέτρους που επηρεάζουν την ανθρώπινη θερμική αίσθηση, όπως η υγρασία και ο άνεμος. Η κατηγοριοποίηση περιλαμβάνει τέσσερις κατηγορίες ταξινόμησης (0-1-2-3), όπου 0 είναι οι υψηλές θερμοκρασίες με κινδύνους για τα ευάλωτα άτομα και 3 η κατηγορία με ακραίες θερμοκρασίες και σημαντικό κίνδυνο για την υγεία.

H σημερινή πρόγνωση

Αίθριος και ζεστός καιρός. Οι άνεμοι θα πνέουν από βόρειες διευθύνσεις 3 με 4, στα πελάγη τοπικά 5 και στο νοτιοανατολικό Αιγαίο έως 6 μποφόρ. Υψηλές θερμοκρασίες θα επικρατήσουν σε όλη σχεδόν τη χώρα και η μέγιστη τιμή της θερμοκρασίας θα φθάσει:
α. στα βόρεια ηπειρωτικά τους 37 με 38 βαθμούς και στην κεντρική Μακεδονία και το εσωτερικό της Ηπείρου τους 39 με 40 βαθμούς Κελσίου
β. στα υπόλοιπα ηπειρωτικά τους 39 με 40 και στο εσωτερικό της Στερεάς και της Θεσσαλίας τους 41 βαθμούς Κελσίου
γ. στη νησιωτική χώρα τους 33 με 35 και στα νησιά του Ιονίου, τα νησιά του ανατολικού Αιγαίου, τα Δωδεκάνησα και τη νότια Κρήτη τους 36 με 38 βαθμούς Κελσίου.

Μακεδονία, Θράκη: Πρόσκαιρες νεφώσεις το μεσημέρι – απόγευμα στα ορεινά κυρίως της ανατολικής Μακεδονίας και της Θράκης. Ανεμοι: Μεταβλητοί 3 με 4 μποφόρ και πρόσκαιρα τις μεσημβρινές και απογευματινές ώρες στα θαλάσσια-παραθαλάσσια νότιοι με την ίδια ένταση.
Θερμοκρασία: Από 21 έως 37 με 38 και στην κεντρική Μακεδονία έως 39 με 40 βαθμούς Κελσίου.

Νησιά Ιονίου, Ήπειρος, Δυτική Στερεά, Δυτική Πελοπόννησος: Ανεμοι: Δυτικοί βορειοδυτικοί 3 με 4 και στο Ιόνιο τοπικά έως 5 μποφόρ. Θερμοκρασία: Από 21 έως 36 με 38 και στα ηπειρωτικά τους 39 με 40 βαθμούς Κελσίου.

Θεσσαλία, Ανατολική Στερεά, Ανατολική Πελοπόννησος: Άνεμοι: Μεταβλητών διευθύνσεων 3 με 4 μποφόρ. Θερμοκρασία: Από 25 έως 39 με 40 και στο εσωτερικό της Στερεάς και της Θεσσαλίας έως 41 βαθμούς Κελσίου.

Κυκλάδες, Κρήτη: Άνεμοι: Βόρειοι βορειοδυτικοί 4 με 5 μποφόρ. Θερμοκρασία: Από 26 έως 33 με 35 και στη νότια Κρήτη έως 36 με 37 βαθμούς Κελσίου.

Νησιά Ανατολικού Αιγαίου, Δωδεκάνησα: Άνεμοι: Από βόρειες διευθύνσεις 3 με 5 και στα νότια τοπικά 6 μποφόρ. Θερμοκρασία: Από 26 έως 36 με 37 βαθμούς Κελσίου.

Εύβοια: Άνεμοι: Μεταβλητοί 3 με 4 μποφόρ. Θερμοκρασία: Από 24 έως 37 βαθμούς Κελσίου.

Αττική: Άνεμοι: Μεταβλητοί 3 με 4 μποφόρ και το απόγευμα νότιοι με την ίδια ένταση.
Θερμοκρασία: Από 25 έως 38 βαθμούς Κελσίου. Στα παραθαλάσσια η μέγιστη θα είναι 2 με 3 βαθμούς χαμηλότερη.

Θεσσαλονίκη: Άνεμοι: Μεταβλητοί 3 μποφόρ και πρόσκαιρα το απόγευμα από νότιες διευθύνσεις με την ίδια ένταση. Θερμοκρασία: Από 23 έως 38 βαθμούς Κελσίου.