Υπάρχει χώρος για νέο κόμμα στα αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ;

Τελικά ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ δεν διαλύθηκε, τουλάχιστον ακόμα. Το αν θα διαλυθεί θα το μάθουμε με κάποια σιγουριά στις ευρωεκλογές, καθώς τον τελευταίο λόγο τον έχουν οι ψηφοφόροι. Προς το παρόν δεν είναι βέβαιο ακόμη ότι διασπάστηκε. Διότι τελικά η ανεξαρτητοποίηση δύο βουλευτών και ενός ευρωβουλευτή και η αποχώρηση διάφορων ομάδων ή στελεχών δεν μπορούν να θεωρηθούν διάσπαση, ακόμη κι εάν συγκροτήσουν νέο πολιτικό φορέα. Αν φύγει και η ομάδα Αχτσιόγλου που ακούγεται μαζί με εννέα βουλευτές, τότε μπορεί να υπάρξει δυνατότητα συγκρότησης κοινοβουλευτικής ομάδας, με πρόεδρο τον Χαρίτση κατά πως λέγεται. Φαίνεται ότι περιμένουν να δουν τις τάσεις στις δημοσκοπήσεις, δηλαδή τι θα πάρει ο Τσακαλώτος. Πάντως, αν από τους 47 βουλευτές φύγουν τελικά οι 11 μένουν 36, δηλαδή ο ΣΥΡΙΖΑ παραμένει δεύτερο κόμμα, ήτοι αξιωματική αντιπολίτευση.

Εκεί που κυριολεκτικά το κόμμα διαλύθηκε είναι στη Γερμανία, όπου η αποχώρηση της Σάρα Βάγκενκνεχτ μαζί με άλλους εννέα βουλευτές από το Die Linke για να φτιάξουν το κόμμα “BSW: Συμμαχία Σάρα Βάγκενκνεχτ-Για τη Λογική και τη Δικαιοσύνη” οδήγησε το κόμμα της γερμανικής Αριστεράς σε απώλεια του καθεστώτος της Κοινοβουλευτικής Ομάδας.

Σε ό,τι αφορά τον ΣΥΡΙΖΑ, αυτοί που τελικά θα μείνουν δεν θα μείνουν ήσυχοι και πιθανό να συνεχιστεί το white noise της εσωστρέφειας. Κάποιοι θα περιμένουν τον Κασσελάκη στη γωνία των ευρωεκλογών. Από την άλλη, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, ο Στέφανος Κασσελάκης μοιάζει να αποκτά τη δυνατότητα να τα αλλάξει όλα. Το πώς, προς τα πού και αν αυτές οι αλλαγές μπορέσουν να ενεργοποιήσουν τα μέλη και τους ψηφοφόρους του κόμματος είναι ένα ανοιχτό θέμα. Όπως ανοιχτό είναι και το ζήτημα του «ξεκάθαρου, δημόσια κοστολογημένου προγράμματος μέχρι τις επόμενες εκλογές – ένα οραματικό πρόγραμμα που θα επιτρέψει στους πολίτες αυτού του ιστορικού τόπου να ζήσουν το Ελληνικό Όνειρο». Γι’ αυτά θα επανέλθουμε σύντομα.

Αυτό που τώρα έχει σημασία στον ΣΥΡΙΖΑ είναι να ανακτηθεί η ηρεμία και να αποκατασταθεί η λειτουργία του κόμματος, ώστε η πορεία προς το συνέδριο να είναι δημιουργική. Προφανώς ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ στην πορεία αυτή πρέπει να επιβεβαιώσει ότι παραμένει αριστερό ριζοσπαστικό κόμμα εξουσίας.

Το ένστικτο της αυτοσυντήρησης

Ο ιδεολογικός και τακτικιστικός κατακερματισμός και οι διασπάσεις είναι εγγεγραμμένες στο DNA της Αριστεράς, διεθνώς και εγχωρίως. Αποτέλεσμα αυτών των αποχωρήσεων ή διασπάσεων είναι συνήθως η εκλογική ενδυνάμωση του σώματος που κρατάει την σφραγίδα του κόμματος ή του νέου πολιτικού start up. Το είδαμε τον Σεπτέμβριο του 2015 με την αποχώρηση Λαφαζάνη, Κωνσταντοπούλου κ.ά. Βέβαια, δεν μπορεί κανείς να προδικάσει τίποτε εκ των προτέρων, γιατί η πολιτική όπως και η ζωή είναι όλο ανατροπές. Στην Ισπανία η αποσχισθείσα από το Σοσιαλιστικό Κόμμα υπουργός Γιολάντα Ντίας που συγκρότησε το κόμμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς Sumar συμφώνησε τώρα με τον Σάντσεθ να συμμετάσχει την κυβέρνησή του.

Στην Ελλάδα, η ευρύτερη Αριστερά, μη μαρξιστική ή και η μαρξίζουσα αλλά φιλελεύθερη δημοκρατική αριστερά, καπελώθηκε ιστορικά από το ΚΚΕ, ένα κόμμα υποταγμένο στη Σοβιετία και στον σταλινισμό. Η Αριστερά εκείνη που συγκρότησε το ΕΑΜικό κίνημα βιάστηκε, αλλά επιβίωσε μέσα από διάφορα πολιτικά κόμματα και σχήματα, από την ΕΔΑ, το ΚΚΕ Εσωτ. και βρήκε για πρώτη φορά ουσιαστική πολιτική έκφραση με το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου. Η επικυριαρχία του ΠΑΣΟΚ στο μεγαλύτερο διάστημα της μεταπολίτευσης κατέδειξε ότι η μεγάλη πλειοψηφία του ελληνικού λαού είναι δημοκρατική, κοινωνικά φιλελεύθερη και με ζωντανή την αίσθηση του Εμείς, του συλλογικού. Είναι πατριωτική, δημοκρατική, σοσιαλιστική, πολιτικά φιλελεύθερη.

Όπως σωστά εξήγησε ο αξιοπρεπώς αποχωρήσας Γιώργος Σταθάκης στο ΚΟΝΤΡΑ, όταν τέθηκε θέμα διαδοχής στο ΠΑΣΟΚ, κόμμα και ψηφοφόροι από «ένστικτο αυτοσυντήρησης» πήγαν με τον Σημίτη. Ήταν μια αναγκαία δαρβινική προσαρμογή. Ο κόσμος καταλαβαίνει τις αλλαγές που συντελούνται στο διεθνές περιβάλλον και ξέρει να επιλέγει, διευκρινίζουμε εμείς. Έτσι, υποστήριξε ο Σταθάκης, από ένστικτο εξέλεξαν τον Κασσελάκη, κάνοντας όμως λάθος γιατί είναι ένας λαϊκιστής και η υπόσχεσή του να ρίξει τον Μητσοτάκη είναι μια εξαπάτηση, μία φενάκη. Είναι η ίδια αντίδραση με τον πασοκικό μηχανισμό όταν οι οπαδοί και ψηφοφόροι τον εγκατέλειψαν και τους οποίους άρχισε να λοιδορεί. Επιπλέον, ο “λαϊκισμός” του Κασσελάκη είναι τίποτα μπροστά στο σχίσιμο των μνημονίων και η νίκη επί του Μητσοτάκη έχει θεσμικά χρονικό ορίζοντα.

Η απελευθέρωση της μη μαρξιστικής Αριστεράς

Αλλά κάπου εδώ αρχίζει ο ντεφετισμός, η ηττοπάθεια όλων αυτών που ουδέποτε είχαν διανοηθεί την “κυβερνώσα αριστερά” και βρέθηκαν σε υπουργικούς θώκους και σε πόστα εξουσίας. Μετά το σοκ της διπλής ήττας και την εύλογη παραίτηση του Αλέξη Τσίπρα, άρχισε ο καυγάς των επιγόνων που ήταν παντελώς θρησκευτικού περιεχομένου, οι σοβαροί έμειναν απέξω (πχ Φάμελλος, Γεροβασίλη κ.ά.) και ο κόσμος κατάλαβε πως τον πάνε σιδηροδέσμιο σε άλλα οκτώ χρόνια Μητσοτάκη και φυσικά αντέδρασαν.

Το ότι εκλέχτηκε ο Κασσελάκης πρόεδρος δεν φταίει το σύστημα του δίφραγκου, αλλά –για να παραφράσουμε την κα Αρβελέρ– το ότι βγήκε ένας Αμερικάνος απολιτίκ λαϊκιστής φταίνε οι “βεριτάμπλ”, οι “ορίτζιναλ” αριστεροί… που δεν καταλαβαίνουν τις κοινωνικές κινήσεις επί του άξονα δεξιά-αριστερά.

Οι 1.300 ομολόγησαν γραπτώς ότι «πρόθεση μας και στόχος μας είναι να διασφαλίσουμε έναν πολιτικό χώρο ικανό να υπερασπίζεται και να προβάλλει την ταυτότητα, τη φυσιογνωμία, τις αξίες, τις ιδέες και τις πολιτικές προτάσεις της Αριστεράς». Μα αυτό το κάνει με επιτυχία για δεκαετίες το ΚΚΕ, το οποίο δεν θέλει ούτε να κυβερνήσει, ούτε να συγκυβερνήσει, απλά να βγάζει βουλευτές, ευρωβουλευτές και δημάρχους και να είναι “κόμμα καταφύγιο”… Με την διαφύλαξη της ταυτότητας δεν παίρνεις την εξουσία από τον Μητσοτάκη. Με τις πολιτικές προτάσεις της Αριστεράς, όπως είχαν διατυπωθεί προεκλογικά, δεν έχτιζες εναλλακτική, ούτε θεμελίωνες όραμα, όπως άλλωστε αποδείχθηκε με τις 600.000 χαμένες ψήφους που δεν ήταν ούτε “UFO” ούτε “followers”…

Σε κάθε περίπτωση τώρα αρχίζουν τα δύσκολα. Η αποχώρηση των κόκκινων causeur και του ανούσιου αριστερού βερμπαλισμού από το τηλεοπτικό προσκήνιο, εφόσον δεν ξεκινήσουν σε συνεργασία με τα κανάλια νέα αντι-ΣΥΡΙΖΑ ριάλιτι, μπορεί να υπάρξει ευκαιρία για την ανάδυση ενός σύγχρονου αριστερού λόγου της μη μαρξιστικής Αριστεράς. Αυτή η μη μαρξιστική κοινωνική Αριστερά έχει μια ισχυρή υποδόρια ιστορική παράδοση στη χώρα μας, από τους αριστερούς βενιζελικούς, το ΕΑΜ, την ΕΔΑ, το ΠΑΣΟΚ, αλλά και στους χώρους της τέχνης και της διανόησης. Ίσως ήρθε η σειρά της να μιλήσει …