Η διαχρονικότητα της πολιτικής ευαισθησίας – Κολούμπια, Σορβόννη και Πολ Όστερ
04/05/2024Περίεργες συμπτώσεις και τώρα πλέον αναζητείται το τι αποτύπωμα θα αφήσουν στην αμερικανική κοινωνία, αλλά και στην Ευρώπη. Οι φοιτητές των μεγάλων αμερικανικών πανεπιστημίων, αλλά και σημαντικών ευρωπαϊκών, ξεσηκώνονται διαμαρτυρόμενοι για την σφαγή των Παλαιστινίων στη Γάζα.
Διαμαρτύρονται για την έλλειψη ουσιαστικών πρωτοβουλιών για ειρήνευση, την μη άσκηση πίεσης στην κυβέρνηση του Ισραήλ, στην οποία μετέχουν ακροδεξιά κόμματα, να σταματήσει την καταστροφή, αλλά και για να διακοπούν οι σχέσεις των πανεπιστημίων με εταιρείες που χρηματοδοτούν τους εξοπλισμούς του Νετανιάχου. Το Κολούμπια πρωτοστατεί και πάλι όπως και στις μεγάλες κινητοποιήσεις της άνοιξης του 1968 κατά του πολέμου στο Βιετνάμ. Η καταστολή ήδη ξεκίνησε με την εισβολή της αστυνομίας στο ιστορικό πανεπιστήμιο (όπως και σε άλλα πανεπιστήμια) και με εκατοντάδες συλλήψεις.
Το ιστορικό πανεπιστήμιο της Σορβόννης, μαζί με την περιβόητη Sciences Po μπήκαν πρώτες στο χορό των κινητοποιήσεων στη Γαλλία. Εκείνο τον ανατρεπτικό Μάιο του 1968, αν και η εξέγερση των φοιτητών ξεκίνησε από το πανεπιστήμιο της Ναντέρ στο Παρίσι, η Σορβόννη που ακολούθησε, ήταν το κέντρο των κινητοποιήσεων και στο μεγάλο αμφιθέατρο στο κτίριο της στο Καρτιέ Λατέν παρέλασαν όλες οι προσωπικότητες που σημάδεψαν τον Γαλλικό Μάη και ήταν το κέντρο λήψης των αποφάσεων για τις κινητοποιήσεις.
Ο σημαντικός και χαρισματικός συγγραφέας Πολ Όστερ έφυγε από την ζωή στις 30 Απριλίου του 2024, αφήνοντας πίσω του ένα σημαντικό έργο. Μια ακόμα σύμπτωση. Ο Όστερ είχε γαλλική παιδεία και κουλτούρα, αφού έζησε και στο Παρίσι, αν και γεννήθηκε στο Νιούαρκ του Νιου Τζέρσεϊ από εβραϊκή οικογένεια με ουκρανικές ρίζες και με σπουδές στο πανεπιστήμιο Κολούμπια. Έφυγε τις ώρες που μαίνεται ο πόλεμος στην Ουκρανία, ο πόλεμος στη Γάζα και ο ξεσηκωμός στο Κολούμπια και σε σημαντικά γαλλικά πανεπιστήμια.
Στο βιβλίο του “4 3 2 1” αναδεικνύει μια διχασμένη Αμερική στα μέσα του 20ου αιώνα, με την δολοφονία του Κένεντι, τον πόλεμο στο Βιετνάμ και την εξέγερση τότε των φοιτητών στο πανεπιστήμιο Κολούμπια ενάντια στον πόλεμο, μια κατάσταση που έχει αρκετές ομοιότητες με τις πρόσφατες μεγάλες κινητοποιήσεις για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή. Οι νοσταλγικές αναλογίες του 1968 με το σήμερα οριοθετούνται κάπου εδώ. Το ειρηνιστικό κίνημα κατά του πολέμου στο Βιετνάμ είναι μέρος πλέον της αμερικανικής, αλλά και της ευρωπαϊκής Iστορίας. Ο πόλεμος στο Βιετνάμ σταμάτησε με την κατάληψη της Σαϊγκόν από τους Βιετκόνγκ και την ήττα των Αμερικανών το 1975. Όμως οι εξεγέρσεις προκάλεσαν μεγάλες συζητήσεις και προβληματισμούς στις δυτικές κοινωνίες.
Αν ερχόταν νέος Μάης…
Το αποτύπωμα του Γαλλικού Μάη του ’68 και των μεγάλων φοιτητικών κινητοποιήσεων στις ΗΠΑ, ήταν μεγάλο και σημαντικό. Άλλαξε πολλά στις δυτικές κοινωνίες. Άλλαξε τον τρόπο σκέψης, μετέβαλε συντηρητικά στερεότυπα, άνοιξε νέους ορίζοντες στην παιδεία, άλλαξε τις εργασιακές σχέσεις, έσπρωξε στην αύξηση των μισθών στην επέκταση των συλλογικών συμβάσεων, με δυο λόγια έσπρωξε μπροστά και σε πιο προοδευτική κατεύθυνση την γαλλική κοινωνία, τις ευρωπαϊκές κοινωνίες αλλά και την αμερικανική. Δίπλα και παράλληλα με τις φοιτητικές εξεγέρσεις αναδιαμορφώθηκαν και ισχυροποιήθηκαν τα λεγόμενα προοδευτικά κόμματα (Σοσιαλιστές, Σοσιαλδημοκράτες, Αριστερά κ.α.) που με την πάροδο του χρόνου πρωτίστως στην Ευρώπη αποτέλεσαν τους εναλλακτικούς κυβερνητικούς πόλους απέναντι στους Συντηρητικούς.
Η Αμερική είναι σε προεκλογική περίοδο και οι διεκδικητές της Προεδρίας έχουν ανάγκη από την στήριξη του εβραϊκού λόμπυ. Οι λεγόμενες μετριοπαθείς αραβικές χώρες φοβούνται κλιμάκωση του πολέμου και μεγάλα κύματα προσφύγων. Στην Ευρώπη που είναι “άφωνη” και χωρίς πρωτοβουλίες, τα λεγόμενα ακροδεξιά κόμματα ετοιμάζονται για εκλογική επέλαση στις ευρωεκλογές. Το ποιο αποτύπωμα θα αφήσουν αυτές οι νέες φοιτητικές εξεγέρσεις είναι ζητούμενο. Όμως, για την ώρα οι φοιτητές είχαν το θάρρος να καταγράψουν μια πραγματικότητα: Ότι η ευαισθησία και η διαμαρτυρία είναι αναπόσπαστο τμήμα της εκπαιδευτικής διαδικασίας στα πανεπιστήμια.