Στοίχημα Ελλάδος-Κύπρου το καλώδιο ηλεκτρικής σύνδεσης, όχι της Τουρκίας
24/09/2024Με την υπογραφή της συμφωνίας μεταξύ Αθηνών και Λευκωσίας, για την ηλεκτρική διασύνδεση Κύπρου-Κρήτης, δημιουργούνται νέα δεδομένα στο ενεργειακό πεδίο. Αυτό, βέβαια, που έχει σημασία πλέον, είναι η συμφωνία να υλοποιηθεί και να επιβεβαιωθούν οι προβλέψεις, εκτιμήσεις, σε σχέση με τα οφέλη, που θα έχουν οι χώρες και οι πολίτες.
Είναι σαφές πως μέχρι να φθάσουμε στις υπογραφές δεν ήταν καθόλου εύκολο εγχείρημα κι ακόμη υπάρχουν βήματα να γίνουν και αρκετά ζητήματα να ξεκαθαρίσουν. Για αυτό και υπήρξε και καθυστέρηση και αναλώθηκε χρόνος για να συζητηθούν λεπτομερώς πολλές παράμετροι.
Όλη αυτή την περίοδο έχουν αναδειχθεί τόσο τα οφέλη όσο και τα όποια προβλήματα μπορούν να υπάρξουν. Στην αρχή εκτέλεσης του έργου αλλά και στη συνέχεια. Πρόκειται για ένα έργο με γεωπολιτική σημασία, αλλά και ρίσκο. Άλλωστε οτιδήποτε επηρεάζει τρίτους ή νομίζουν ότι τους επηρεάζει, μερικές φορές εμπεριέχει κινδύνους και προκαλούνται περιπλοκές. Η κατοχική Τουρκία, αυτή είναι η μόνη που ενδεχομένως να αντιδράσει, αντιλαμβάνεται προφανώς τι σημαίνει η υλοποίησή της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου- Κρήτης και μέσω αυτής με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Η υλοποίηση του έργου αναβαθμίζει τη στρατηγική σημασία της Κύπρου, εξέλιξη που δεν θέλει προφανώς η κατοχική δύναμη, η οποία φαίνεται να επισπεύδει το δικό της έργο, για ηλεκτρική διασύνδεση με τα κατεχόμενα.
Η εμπλοκή της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η συμμετοχή επενδυτών, όπως οι ΗΠΑ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (αυτό συζήτησε ο Πρόεδρος κατά τη διάρκεια της εκεί επίσκεψή του αλλά και στη Νέα Υόρκη), η Γαλλία, το Κατάρ, μπορούν να λειτουργήσουν αποτρεπτικά. Σε σχέση με τους Αμερικανούς, είναι προφανές πως η εμπλοκή τους συνδέεται και με το Ισραήλ και τη συνεχή στήριξή του (γι αυτό και οι θετικές τοποθετήσεις Αμερικανών αξιωματούχων για το έργο).
Όλοι αυτοί οι παράγοντες, έχοντας διαφορετική ατζέντα και συμφέροντα, ενδεχομένως να οδηγήσουν την κατοχική Τουρκία σε μια άλλη προσέγγιση. Εύκολο; Όχι. Καθώς ο Ερντογάν έχει δείξει σε πολλές περιπτώσεις ότι δεν ορρωδεί προ ουδενός. Κι αυτό πρέπει να ληφθεί υπόψη από όλους. Ο Ερντογάν εφαρμόζει μια αναθεωρητική πολιτική, επιδιώκει αλλαγή συνόρων, αύξηση της επιρροής της Τουρκίας κι αυτό δεν συνιστά περιστασιακή επιδίωξη. Στο κάδρο του, πάντα, είναι η Κύπρος και η Ελλάδα.
Το μείζον με την ηλεκτρική διασύνδεση
Το μείζον στην υλοποίηση ενός τέτοιου έργου δεν είναι μόνο η ενδεχόμενη αντίδραση της κατοχικής δύναμης. Να απασχολεί τούτο αλλά να μην αποτελεί το κεντρικό θέμα γιατί κάτι τέτοιο θα καταστήσει ομήρους τους εμπλεκόμενους στις τουρκικές επιδιώξεις.
Το έργο είναι σημαντικό και εάν και εφόσον προχωρήσει θα σπάσει την ενεργειακή απομόνωση της Κύπρου, θα αναβαθμίσει τη θέση της στην περιοχή (όπως και της Ελλάδος) ενώ σε ό,τι αφορά την κοινωνία θα μειωθεί η τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος.
Το γεγονός ότι κράτησαν σε χρόνο οι συζητήσεις, τούτο δεν είναι καθόλου αρνητικό. Ενόψει του γεγονότος ότι πρόκειται για ένα τεράστιο έργο, δεν μπορεί παρά να αποσαφηνιστούν όλα όσα περιγράφονταν με ασάφειες. Σε τέτοιας σημασίας και εμβέλειας έργα, έχουν σημασία οι λεπτομέρειες και οι υποσημειώσεις, οι ουρές που πιθανόν να υπάρχουν. Κυρίως, όταν αυτό το κράτος, αυτή η χώρα υποφέρει λόγω σκανδάλων. Είναι γνωστό ότι μεγάλα έργα σταμάτησαν επειδή το μείζον για τους εμπλεκόμενους δεν ήταν η υλοποίηση αλλά η μίζα.
Για αυτό, λοιπόν, οι συζητήσεις κράτησαν στο χρόνο (και θα συνεχιστούν) ενώ όπως είναι γνωστό, ενόψει τούτου ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας συγκάλεσε σύσκεψη εμπλεκομένων στο Προεδρικό και τέθηκαν όλα επί τάπητος.
Η ηλεκτρική διασύνδεση είναι ένα κομμάτι του πάζλ. Στη μεγάλη εικόνα υπάρχουν και η εισαγωγή φυσικού αερίου και η επέκταση της χρήσης των ΑΠΕ. Είναι πυλώνες μιας συνολικής ενεργειακής πολιτικής. Ο ένας πυλώνας δεν αναιρεί τον άλλο. Όλα πρέπει να έχουν ένα βασικό προσανατολισμό: Να εξυπηρετούν τη χώρα, τους πολίτες.