Καθοριστικός ο ρόλος του Τραμπ στη συμφωνία Ισραήλ-Χαμάς – Η αντίδραση Νετανιάχου
15/01/2025Χιλιάδες Παλαιστίνιοι ξέσπασαν σήμερα σε πανηγυρισμούς στη Λωρίδα της Γάζας, στο άκουσμα της επίτευξης συμφωνίας εκεχειρίας μεταξύ του Ισραήλ και της ισλαμικής οργάνωσης Χαμάς, ύστερα από περισσότερους από 15 μήνες πολέμου. Εκπρόσωπος της Χαμάς χαρακτήρισε απόψε «μεγάλο κέρδος» την επίτευξη συμφωνίας.
Το γραφείο του ισραηλινού πρωθυπουργού εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία αναφέρει ότι «ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου μίλησε με τον εκλεγμένο πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ και τον ευχαρίστησε για τη βοήθειά του» στο ζήτημα της απελευθέρωσης των ομήρων. Προσθέτει ότι ο Νετανιάχου επικοινώνησε τηλεφωνικά με τον απερχόμενο πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν προκειμένου «να τον ευχαριστήσει επίσης για τη βοήθειά του στη συμφωνία».
Την επίτευξη συμφωνίας ανακωχής στη Γάζα και απελευθέρωσης των ομήρων ανακοίνωσε προηγουμένως μέσω του κοινωνικού δικτύου Truth Social ο νέος Αμερικανός πρόεδρος, Ντόναλντ Τραμπ. Σε ανάρτησή του, ο Τραμπ δήλωσε πως “Έχουμε συμφωνία (Ισραήλ και Χαμάς) για τους ομήρους στη Μέση Ανατολή. Θα απελευθερωθούν σύντομα. Σας ευχαριστώ!”. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν δήλωσε απόψε ότι «συνεργάστηκε» με τον διάδοχό του, τον Ρεπουμπλικάνο Ντόναλντ Τραμπ, για την επίτευξη της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας.
Ελλάδα και Τουρκία
Την ικανοποίηση του εξέφρασε το υπουργείο Εξωτερικών για τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και την συμφωνία: “Η Ελλάδα χαιρετίζει θερμά την πολυαναμενόμενη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και απελευθέρωσης των ομήρων” σημειώνει σε ανάρτηση του στα αγγλικά το υπουργείο Εξωτερικών, σχετικά με την συμφωνία. «Είναι τώρα καιρός να τηρηθεί η συμφωνία αυτή και να επιτραπεί στους ομήρους να επιστρέψουν με ασφάλεια στα σπίτια τους, να ανακουφιστούν οι άμαχοι από τα δεινά και να αυξηθεί η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας στον πληθυσμό της Γάζας», αναφέρει.
Δήλωση του Τούρκου προέδρου Ερντογάν: «Χαιρετίζουμε το γεγονός ότι οι διαπραγματεύσεις για την εκεχειρία μεταξύ του Κινήματος Αντίστασης της Παλαιστίνης ΧΑΜΑΣ και του Ισραήλ κατέληξαν σε συμφωνία. Ευχόμαστε η συμφωνία να είναι ευεργετική για την περιοχή μας και για όλη την ανθρωπότητα, με την ελπίδα ότι θα ανοίξει τον δρόμο για μόνιμη ειρήνη και σταθερότητα, κυρίως για τους αδελφούς μας Παλαιστίνιους.
Χαιρετίζουμε με σεβασμό τον ηρωικό λαό της Γάζας και τα γενναία παιδιά της, τα οποία με θάρρος υπερασπίστηκαν τα εδάφη και την ελευθερία τους απέναντι στις παρανομίες και τις απάνθρωπες επιθέσεις του Ισραήλ. Ως Τουρκία, δεν αφήσαμε ποτέ τους Παλαιστίνιους αδελφούς μας μόνοι τους στον αγώνα τους κατά της αδικίας και των καταπιεστών.
Ελπίζουμε ότι στο εξής θα συνεχίσουμε να βρισκόμαστε στο πλευρό του λαού της Γάζας, προσφέροντας όλες μας τις δυνατότητες για την ανάρρωση της Γάζας και την αποκατάστασή της. Με την ευκαιρία αυτή, τιμούμε με σεβασμό όλους τους μάρτυρες που πότισαν τα εδάφη της Γάζας με το ευλογημένο αίμα τους και προσεύχομαι στον Θεό για το καλό της συμφωνίας εκεχειρίας».
Ανακοινώσεις από Κατάρ-Ισραήλ
Ο πρωθυπουργός του Κατάρ Μοχάμεντ μπιν Αμπντελραχμάν Αλ Θάνι, επιβεβαίωσε απόψε, σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε στην Ντόχα, ότι 33 όμηροι θα απελευθερωθούν κατά την πρώτη φάση εφαρμογής της κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα, η οποία θα διαρκέσει 42 ημέρες. Η συμφωνία θα τεθεί σε εφαρμογή την Κυριακή, σύμφωνα με τον Αλ Θάνι.
Το Κατάρ, η Αίγυπτος και οι ΗΠΑ θα παρακολουθούν την εφαρμογή της συμφωνίας, μέσω ενός μηχανισμού που θα εδρεύει στο Κάιρο, πρόσθεσε. Στον μηχανισμό αυτόν θα μετέχει μια ομάδα αποτελούμενη από εκπροσώπους και των τριών χωρών, οι οποίες μεσολάβησαν για την επίτευξη συμφωνίας. Από το Κάιρο, ο Αιγύπτιος πρόεδρος Άμπντελ Φάταχ Αλ Σίσι χαιρέτισε τη συμφωνία και τόνισε ότι πλέον είναι σημαντικό να παραδοθεί γρήγορα ανθρωπιστική βοήθεια στη Γάζα.
Προηγουμένως το γραφείο του Ισραηλινού πρωθυπουργού είχε ανακοινώσει ότι απομένουν ακόμη να «επιλυθούν» κάποια ζητήματα στη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός με τη Χαμάς, εκφράζοντας την ελπίδα να υπάρξει θετική κατάληξη «απόψε». Σύμφωνα με την ισραηλινή ανακοίνωση, «απέναντι στη σταθερή θέση του πρωθυπουργού Νετανιάχου, η Χαμάς υπαναχώρησε την τελευταία στιγμή στο αίτημά της να τροποποιηθεί η ανάπτυξη των (ισραηλινών) δυνάμεων κατά μήκος του διαδρόμου της Φιλαδέλφειας», της ουδέτερης ζώνης εντός της Λωρίδας της Γάζας, κατά μήκος των συνόρων με την Αίγυπτο. Προκειμένου να τεθεί σε ισχύ, η συμφωνία θα πρέπει να επικυρωθεί δια ψηφοφορίας από την ισραηλινή κυβέρνηση.
Τι προβλέπει η συμφωνία
Η συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς περιλαμβάνει την κατάπαυση του πυρός στη Λωρίδα της Γάζας για έξι εβδομάδες, κατά την οποία οι ισραηλινές δυνάμεις θα αποσυρθούν σταδιακά από τις κεντρικές περιοχές του θύλακα και οι εκτοπισμένοι Παλαιστίνιοι θα επιστρέψουν στη βόρεια Γάζα, σύμφωνα με έναν Αμερικανό αξιωματούχο που ενημερώθηκε για τις λεπτομέρειές της. Σε αυτήν την πρώτη φάση θα απελευθερώνονται τουλάχιστον 3 όμηροι κάθε εβδομάδα και συνολικά θα απελευθερωθούν 33, στους οποίους περιλαμβάνονται όλες οι γυναίκες (και εκείνες που υπηρετούν στον ισραηλινό στρατό), τα παιδιά και οι άνδρες άνω των 50 ετών.
Η Χαμάς θα αφήσει αρχικά ελεύθερες τις γυναίκες και τους νέους κάτω των 19 ετών και θα ακολουθήσουν οι άνδρες άνω των 50. Πρώτα θα απελευθερωθούν οι όμηροι που είναι ακόμη εν ζωή και στη συνέχεια θα παραδοθούν τα λείψανα των υπολοίπων.
Παράλληλα, το Ισραήλ θα απελευθερώνει 30 Παλαιστίνιους κρατουμένους για κάθε πολίτη όμηρο και 50 για κάθε στρατιώτη Μέχρι το τέλος της πρώτης φάσης, το Ισραήλ θα απελευθερώσει επίσης όλες τις Παλαιστίνιες και τους ανήλικους κάτω των 19 ετών που κρατούνται σε ισραηλινές φυλακές μετά την 7η Οκτωβρίου 2023. Ο συνολικός αριθμός των Παλαιστινίων που θα απελευθερωθούν θα εξαρτηθεί από τον αριθμό των ομήρων που θα αφήσει η Χαμάς. Μπορεί να κυμαίνεται από 990 έως και 1.650.
Η συμφωνία προβλέπει επίσης ότι καθημερινά θα εισέρχονται στη Λωρίδα της Γάζας 600 φορτηγά που θα μεταφέρουν ανθρωπιστική βοήθεια. Τα 50 από αυτά θα εφοδιάζουν τον θύλακα με καύσιμα και τα 300 θα κατευθύνονται στις βόρειες περιοχές της Λωρίδας. Την εφαρμογή της συμφωνίας θα εγγυηθούν το Κατάρ, η Αίγυπτος και οι ΗΠΑ.
Οι διαπραγματεύσεις για τη δεύτερη φάση της συμφωνίας θα ξεκινήσουν κατά τη 16η ημέρα της πρώτης φάσης και αναμένεται ότι θα περιλαμβάνουν την απελευθέρωση όλων των υπολοίπων ομήρων (περιλαμβάνονται και οι Ισραηλινοί στρατιώτες), τη μόνιμη κατάπαυση του πυρός και την πλήρη αποχώρηση του ισραηλινού στρατού. Η τρίτη φάση θα περιλαμβάνει την επιστροφή όλων των νεκρών ομήρων και την έναρξη της ανοικοδόμησης της Γάζας, με την επίβλεψη της Αιγύπτου, του Κατάρ και των Ηνωμένων Εθνών.
Διεθνείς αντιδράσεις
Η διατήρηση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός (μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς) είναι υψίστης σημασίας για την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια έγραψε ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας στην πλατφόρμα Χ το βράδυ της Τετάρτης χαιρετίζοντας τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα.
Η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν χαιρέτισε τη συμφωνία εκεχειρίας μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς και προέτρεψε και τις δύο πλευρές «να την εφαρμόσουν πλήρως». “Χαιρετίζω θερμά τη συμφωνία κατάπαυσης του πυρός και απελευθέρωσης ομήρων στη Γάζα. Οι όμηροι θα επανενωθούν με τα αγαπημένα τους πρόσωπα και η ανθρωπιστική βοήθεια μπορεί να φτάσει στους αμάχους στη Γάζα. Αυτό φέρνει ελπίδα σε μια ολόκληρη περιοχή, όπου οι άνθρωποι έχουν υπομείνει τεράστια δεινά για πάρα πολύ καιρό. Και τα δύο μέρη πρέπει να εφαρμόσουν πλήρως αυτή τη συμφωνία, ως σκαλοπάτι προς τη διαρκή σταθερότητα στην περιοχή και τη διπλωματική επίλυση της σύγκρουσης”, αναφέρει η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην ανάρτησή της στο «Χ».
Από την πλευρά της, η Ύπατη Εκπρόσωπος της ΕΕ Κάγια Κάλας δήλωσε μέσω του «Χ»: «Καλωσορίζω την κατάπαυση του πυρός και τη συμφωνία για την απελευθέρωση των ομήρων. Αυτό είναι ένα τεράστιο, θετικό βήμα για τον τερματισμό της βίας. Είναι πλέον καιρός να επιτευχθεί αυτή η συμφωνία για όλους τους ομήρους και τις οικογένειές τους, για τον λαό της Γάζας και για τον λαό της περιοχής».
Τη συμφωνία για την επίτευξη εκεχειρίας και την απελευθέρωση ομήρων στη Γάζα, καλωσόρισε ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Ο κ. Γκουτέρες τόνισε τη σημασία της πλήρους εφαρμογής της συμφωνίας και της διασφάλισης της παράδοσης ανθρωπιστικής βοήθειας στον πληθυσμό που υποφέρει στη Γάζα. Ο ΟΗΕ, τόνισε, είναι έτοιμος να υποστηρίξει τη συμφωνία και να ενισχύσει την ανθρωπιστική βοήθεια.
Ο Γενικός Γραμματέας ζήτησε την ενότητα των Παλαιστινίων και επεσήμανε την επείγουσα ανάγκη για μια βιώσιμη λύση δύο κρατών, κατόπιν διαπραγματεύσεων, προκειμένου να επιτευχθεί μόνιμη ειρήνη. Απέτισε επίσης φόρο τιμής τους αμάχους που έχασαν τη ζωή τους, συμπεριλαμβανομένων των υπαλλήλων του ΟΗΕ και των εργαζομένων στον ανθρωπιστικό τομέα. Ο ΟΗΕ, ανέφερε ο κ. Γκουτέρες, παραμένει αφοσιωμένος στην προώθηση της ειρήνης και της σταθερότητας στην περιοχή.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός Κιρ Στάρμερ δήλωσε σήμερα ότι η συμφωνία στη Γάζα, «μια είδηση που περίμεναν απεγνωσμένα οι Ισραηλινοί και οι Παλαιστίνιοι», «καθυστέρησε πολύ». «Και τώρα η προσοχή μας πρέπει να στραφεί στο πώς θα εξασφαλίσουμε οριστικά ένα καλύτερο μέλλον για τον ισραηλινό και τον παλαιστινιακό λαό», συνέχισε ο Στάρμερ, αναφερόμενος στη λύση δύο κρατών.
Ο καθοριστικός ρόλος του Γουίτκοφ
Προηγήθηκε μία έντονη συνάντηση το περασμένο Σαββατοκύριακο μεταξύ του Στιβ Γουίτκοφ και του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, ανέφεραν αραβικές πηγές στους Times of Israel. Σύμφωνα με τους Άραβες αξιωματούχους που μίλησαν υπό τον όρο της ανωνυμίας στο ισραηλινό μέσο, στη διάρκεια μίας και μόνο συνάντησης ο Γουίτκοφ επηρέασε περισσότερο τον Νετανιάχου από ό,τι ο απερχόμενος πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν κατάφερε (να τον επηρεάσει) όλο το χρόνο.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα, κατά τη διάρκεια της συνάντησης, ο Γουίτκοφ προέτρεψε τον Νετανιάχου να κάνει σημαντικούς συμβιβασμούς που είναι απαραίτητοι για να κλειστεί η συμφωνία. Μάλιστα, το περασμένο Σάββατο σύμφωνα με την Telegraph, απαίτησε συνάντηση με τον Νετανιάχου, παρά το γεγονός πως ήταν Σάββατο, δηλαδή ημέρα αργίας για το Ισραήλ. Η αποφασιστικότητά του να δώσει προτεραιότητα στις συνομιλίες για κατάπαυση του πυρός αποτυπώθηκε στη φράση που φέρεται να είπε: «Το Σάββατο δεν με αφορά».
Ο Γουίτκοφ βρίσκεται στην Ντόχα από την περασμένη εβδομάδα για να συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις καθώς οι μεσολαβητές προσπαθούν να εξασφαλίσουν μια συμφωνία πριν από την ορκωμοσία του Τραμπ στις 20 Ιανουαρίου.
Τί λένε διεθνή ΜΜΕ
Την επίτευξη συμφωνίας εκεχειρίας μεταξύ Χαμάς και Ισραήλ στην Λωρίδα της Γάζας γνωστοποίησαν προηγουμένως διεθνή μέσα ενημέρωσης. Η συμφωνία σκοπεύει να θέσει τέλος στον πόλεμο, αλλά και στην μακροχρόνια ομηρία Ισραηλινών πολιτών. Οι διαπραγματεύσεις στην Ντόχα φέρονται να κατέληξαν επιτυχώς στις 6 και μισή ώρα Ελλάδος.
Το Reuters, επικαλούμενο αξιωματούχο ενήμερο για τις διαπραγματεύσεις, τόνισε ότι οι δύο αντιμαχόμενες πλευρές συμφώνησαν για τον τερματισμό του 15μηνου πολέμου. Αμερικανός αξιωματούχος, που δεν κατονομάζεται, είπε στον δημοσιογράφο Μπαράκ Ραβίντ του αμερικανικού ειδησεογραφικού ιστότοπου Axios ότι επετεύχθη συμφωνία για τη Λωρίδα της Γάζας.
Ο υπουργός Εξωτερικών του Ισραήλ Γκίντεον Σάαρ ανακοίνωσε ότι διακόπτει την περιοδεία του στην Ευρώπη ώστε να συμμετάσχει αύριο στις ψηφοφορίες που θα διεξαχθούν στο συμβούλιο ασφαλείας και στην κυβέρνηση για την έγκριση της συμφωνίας για την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα και την απελευθέρωση των ομήρων.
«Μετά την πρόοδο των διαπραγματεύσεων, ο υπουργός Σάαρ διέκοψε τη διπλωματική επίσκεψή του, που ήταν προγραμματισμένο να συνεχιστεί αύριο στην Ουγγαρία. Θα επιστρέψει στο Ισραήλ απόψε για να συμμετάσχει στις προγραμματισμένες συζητήσεις και τις ψηφοφορίες στο Συμβούλιο Ασφαλείας και την κυβέρνηση», ανέφερε το υπουργείο στην ανακοίνωσή του.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, naftemporiki