ΗΠΑ: Δεν θα μας υπαγορεύει ο ΠΟΥ πολιτική για την υγεία

Το 2024 οι χώρες μέλη του ΠΟΥ υιοθέτησαν τροποποιήσεις στον Διεθνή Υγειονομικό Κανονισμό, ένα νομικά δεσμευτικό πλαίσιο για την αντιμετώπιση εκτάκτων καταστάσεων δημόσιας υγείας, μετά την ανάδειξη των ορίων του ισχύοντος κατά τη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19. Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ αποφάσισε όταν επέστρεψε στην εξουσία τον Ιανουάριο να αποσύρει τις ΗΠΑ από αυτόν τον οργανισμό του ΟΗΕ.

Ο υπουργός Υγείας των ΗΠΑ Ρόμπερτ Κένεντι Τζούνιορ, γνωστός για τις θέσεις του που περιβάλλονται από σκεπτικισμό όσον αφορά τα εμβόλια και την καραντίνα, και ο υπουργός Εξωτερικών της χώρας, ο Μάρκο Ρούμπιο, σημειώνουν σε ανακοίνωση που εξέδωσαν ότι «οι τροποποιήσεις αυτές θα μπορούσαν να παρεμποδίσουν τα κυριαρχικά μας δικαιώματα και τη διαμόρφωση δικής μας πολιτικής στην υγεία».

«Θα βάλουμε πρώτα τους Αμερικανούς σε όλες μας τις ενέργειες, και δεν θα ανεχθούμε καμία διεθνή πολιτική που παραβιάζει την ελευθερία του λόγου, την ιδιωτική ζωή ή τις ατομικές ελευθερίες των Αμερικανών», προστίθεται στην ανακοίνωση.

Οι τροποποιήσεις εισάγουν την έννοια της «πανδημικής έκτακτης ανάγκης» και της «μεγαλύτερης αλληλεγγύης και ισότητας», σύμφωνα με τον ΠΟΥ. Αυτές υιοθετήθηκαν αφού ο οργανισμός απέτυχε πέρυσι να συνάψει μια πιο φιλόδοξη παγκόσμια συμφωνία για την αντιμετώπιση των πανδημιών. Το 2025, επετεύχθη τελικά συμφωνία, αλλά χωρίς τις ΗΠΑ.

«Λυπούμαστε για την απόφαση των ΗΠΑ να απορρίψουν τις τροποποιήσεις», σημείωσε ο επικεφαλής του ΠΟΥ Τέντρος Αντάνομ Γκεμπρεγέσους σε ανακοίνωση που ανήρτησε στο μέσο κοινωνικής δικτύωσης X.

Ο ίδιος υπογράμμισε ότι οι τροποποιήσεις αυτές «είναι σαφείς στο θέμα της κυριαρχίας των κρατών μελών» και πρόσθεσε ότι ο ΠΟΥ δεν μπορεί να αποφασίσει για καραντίνες ή παρόμοια μέτρα. Η Ουάσινγκτον, υπό την προεδρία του Τζο Μπάιντεν, είχε συμμετάσχει στις διαπραγματεύσεις το 2024, αλλά δεν είχε επιτύχει την επίτευξη συναίνεσης. Οι ΗΠΑ αξίωναν τότε περισσότερη προστασία των δικαιωμάτων πατέντας για τα αμερικανικά εμβόλια. Ο προκάτοχος του Ρούμπιο στο αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών, ο Άντονι Μπλίνκεν, είχε στη συνέχεια χαιρετίσει τις τροποποιήσεις, λέγοντας ότι συνιστούν πρόοδο.

Η ανακοίνωση των Ρούμπιο και Κένεντι αναφέρει τα εξής: «Σήμερα, το Υπουργείο Εξωτερικών, σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας και Ανθρωπίνων Υπηρεσιών (HHS), διαβίβασε την επίσημη απόρριψη των τροποποιήσεων του 2024 στους Διεθνείς Κανονισμούς Υγείας (ΔΚΥ) (2005) από τις ΗΠΑ. Αυτή η ενέργεια εκπληρώνει την υπόσχεσή μας προς τον αμερικανικό λαό -να αγωνιστούμε για τους Αμερικανούς στο διεθνές σύστημα, να προστατεύσουμε την εθνική μας κυριαρχία και να αποτρέψουμε τους διεθνείς γραφειοκράτες από τη διαμόρφωση της εσωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ.

»Το 2024, η Παγκόσμια Συνέλευση Υγείας (WHA) ενέκρινε τροποποιήσεις στους Διεθνείς Κανονισμούς Υγείας που επέκτειναν σημαντικά την εξουσία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) επί των διεθνών αντιδράσεων δημόσιας υγείας. Αναπτυγμένες χωρίς επαρκή δημόσια συμμετοχή, αυτές οι τροποποιήσεις επεκτείνουν τον ρόλο του ΠΟΥ σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης δημόσιας υγείας, δίνουν πρόσθετες εξουσίες για τον ΠΟΥ για τη διαμόρφωση των δηλώσεων πανδημίας και προωθούν την ικανότητα του ΠΟΥ να διευκολύνει την «δίκαιη πρόσβαση» σε προϊόντα υγείας.

»Αυτές οι τροποποιήσεις ασκούν αδικαιολόγητη επιρροή στο χειρισμό ζητημάτων υγείας στο εσωτερικό της χώρας μας. Επίσης, δεν αντιμετωπίζουν επαρκώς την ευαισθησία του ΠΟΥ στην πολιτική επιρροή και τη λογοκρισία – κυρίως από την Κίνα – κατά τη διάρκεια των επιδημιών. Αυτές οι τροποποιήσεις επρόκειτο να καταστούν δεσμευτικές για τις Ηνωμένες Πολιτείες ανεξάρτητα από την αποχώρησή μας από τον ΠΟΥ.

»Η ορολογία σε όλες τις τροποποιήσεις του 2024 είναι ασαφής και ευρεία, θέτοντας εν κινδύνω τις συντονιζόμενες από τον ΠΟΥ διεθνείς αντιδράσεις, με αποτέλεσμα αυτές να επικεντρώνονται σε πολιτικά ζητήματα όπως η αλληλεγγύη, αντί στις γρήγορες και αποτελεσματικές δράσεις. Οι τροποποιήσεις υποδηλώνουν επίσης ότι οι χώρες πρέπει να αναπτύξουν ενέργειες που αμφισβητούν την ορθή διαχείριση των πληροφοριών της δημόσιας υγείας, ενδεχομένως καταπνίγοντας πολύτιμη επιστημονική συζήτηση. Επιπλέον, αυτές οι αναθεωρήσεις υποχρεώνουν τις χώρες να υιοθετήσουν ψηφιακά έγγραφα υγείας.

»Οι αρμόδιες υπηρεσίες στη χώρα μας ήταν και θα συνεχίσουν να είναι σαφείς: θα θέτουμε τους Αμερικανούς πρώτους σε όλες τις ενέργειές μας και δεν θα ανεχόμαστε διεθνείς πολιτικές που παραβιάζουν την ελευθερία του λόγου, την ιδιωτικότητα ή τις προσωπικές ελευθερίες των Αμερικανών. Αυτές οι τροποποιήσεις εκθέτουν σε αδικαιολόγητη παρέμβαση το εθνικό μας κυριαρχικό δικαίωμα να χαράσσουμε πολιτική υγείας. Είμαστε περήφανοι που συνεργαστήκαμε για να διασφαλίσουμε ότι η πολιτική δημόσιας υγείας θα συνεχίσει να υπαγορεύεται από τις αξίες και τη βούληση του αμερικανικού λαού και όχι από μη εκλεγμένους παγκόσμιους παράγοντες.»