Παραιτήθηκε το δεξί χέρι του Ζελένσκι, Γερμάκ – Τα σκάνδαλα πνίγουν το Κίεβο

«Είμαι ευγνώμων στον Αντρίι, ο οποίος εκπροσωπούσε με συνέπεια την ουκρανική θέση στις διαπραγματεύσεις. Πάντα με πατριωτισμό», ανέφερε ο Ζελένσκι, προσθέτοντας ότι επιθυμεί να αποφύγει «φήμες και εικασίες» γύρω από την αποχώρηση. Όπως είπε, αύριο θα ξεκινήσουν οι διαβουλεύσεις για την επιλογή διαδόχου, υπογραμμίζοντας ότι η Ουκρανία χρειάζεται «εσωτερική δύναμη» σε μια περίοδο κρίσιμων συνομιλιών για ενδεχόμενη ειρηνευτική συμφωνία.

Η παραίτηση έρχεται λίγες ώρες μετά την έρευνα που πραγματοποίησαν στο γραφείο του Γερμάκ οι δύο βασικοί θεσμοί καταπολέμησης της διαφθοράς (το Εθνικό Γραφείο Καταπολέμησης της Διαφθοράς και η Εξειδικευμένη Εισαγγελία Κατά της Διαφθοράς). Σύμφωνα με επίσημη ανακοίνωση μέσω Telegram, οι ενέργειες των αρχών έγιναν στο πλαίσιο εν εξελίξει έρευνας. Ο ίδιος ο Γερμάκ επιβεβαίωσε ότι πραγματοποιήθηκαν και έρευνες στην κατοικία του, σημειώνοντας ότι δεν υπήρξε καμία παρεμπόδιση στο έργο των ανακριτών και ότι οι δικηγόροι του συνεργάζονται πλήρως με τις εισαγγελικές και αστυνομικές αρχές.

Ο Ζελένσκι σχολίασε επίσης ποιος θα εκπροσωπήσει την Ουκρανία αντί του Γερμάκ, ο οποίος είχε οριστεί να ηγηθεί της ουκρανικής αντιπροσωπείας στις αμερικανο-ουκρανικές συνομιλίες στην Ελβετία. Είπε ότι η ουκρανική αντιπροσωπεία στις ειρηνευτικές συνομιλίες θα περιλαμβάνει τον γραμματέα του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας, τον αρχηγό του Γενικού Επιτελείου, καθώς και αξιωματούχους του Υπουργείου Εξωτερικών και των υπηρεσιών πληροφοριών. Ο Ρουστέμ Ουμέροφ, γραμματέας του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας, βρίσκεται επίσης υπό έρευνα στην υπόθεση διαφθοράς της Energoatom, αλλά δεν έχει κατηγορηθεί μέχρι στιγμής.

Δύο άλλοι αξιωματούχοι που εμπλέκονται στο σκάνδαλο διαφθοράς, ο Υπουργός Δικαιοσύνης Χέρμαν Χαλουσένκο και η Υπουργός Ενέργειας Σβιτλάνα Χρίντσουκ, αποπέμφθηκαν στις 19 Νοεμβρίου. Δεν έχουν κατηγορηθεί ακόμη. Ο Ζελένσκι είπε ότι αναμένει σύντομα τον διορισμό νέων υπουργών ενέργειας και δικαιοσύνης.

Ο «Αλί Μπαμπά»

«Οι νυν υπουργοί πρέπει να αξιολογηθούν με τρόπο που να επιτρέπει σαφή συμπεράσματα σχετικά με το αν είναι ικανοί να ανταποκριθούν στις προκλήσεις τόσο αυτού του χειμώνα όσο και αυτού του πολέμου», πρόσθεσε. Η Ukrainska Pravda ανέφερε στις 24 Νοεμβρίου, επικαλούμενη πηγές της, ότι ο Γερμάκ εμπλέκεται στο σκάνδαλο διαφθοράς, και οι ερευνητές τον αποκαλούν «Αλί Μπαμπά».

Ο επικεφαλής εισαγγελέας κατά της διαφθοράς της Ουκρανίας, Ολεξάντρ Κλιμένκο, είπε νωρίτερα τον Νοέμβριο ότι, σύμφωνα με τους ερευνητές, «ο Αλί Μπαμπά πραγματοποιεί συναντήσεις και αναθέτει εντολές σε υπηρεσίες επιβολής του νόμου ώστε να διασφαλίσουν ότι θα διώκουν τους ντετέκτιβ του NABU και τους εισαγγελείς κατά της διαφθοράς». Ένα από τα πολυτελή σπίτια κοντά στο Κίεβο που χρηματοδοτήθηκαν μέσω του σχεδίου διαφθοράς της Energoatom προοριζόταν για τον Γερμάκ, είπε μια πηγή επιβολής του νόμου στο Kyiv Independent. Ο Γερμάκ δεν έχει σχολιάσει τις αναφορές. Το Γραφείο του Προέδρου δεν απάντησε σε αιτήματα για σχολιασμό.

Διορισμένος το 2020, ο Γερμάκ συγκέντρωσε άνευ προηγουμένου επιρροή στην ουκρανική κυβέρνηση. Παρά τη διαρκή κριτική, ο Ζελένσκι είχε δηλώσει προηγουμένως ότι εμπιστεύεται τον Γερμάκ και απέρριπτε τους ισχυρισμούς ότι ο τελευταίος ασκούσε υπερβολική δύναμη.

«Ο Γερμάκ είναι ένας ισχυρός διαχειριστής. Τον σέβομαι για τα αποτελέσματά του. Κάνει αυτό που του λέω να κάνει και φέρνει εις πέρας αυτές τις αποστολές», είπε ο Ζελένσκι σε συνέντευξή του στο Bloomberg πέρυσι. «Ήρθε μαζί μου, θα φύγει μαζί μου. Και δεν θα παραμείνει σε καμία θέση», είχε δηλώσει ο πρόεδρος το 2021.

Βυθισμένος στη διαφθορά ο Ζελένσκι

Η διερεύνηση της υπόθεσης εντάσσεται στη μεγάλη εκστρατεία κατά της διαφθοράς που βρίσκεται σε εξέλιξη στον ουκρανικό κρατικό τομέα. Νωρίτερα μέσα στον μήνα, οι αρχές είχαν ξεκινήσει σαρωτική έρευνα για σκάνδαλο δωροδοκιών ύψους 100 εκατομμυρίων δολαρίων στην κρατική εταιρεία πυρηνικής ενέργειας, στην οποία εμπλέκονταν πρώην υψηλόβαθμοι αξιωματούχοι και ένας παλαιός επαγγελματικός συνεργάτης του Ζελένσκι.

Ο 54χρονος Γερμάκ, προσωπάρχης από το 2020 —δύο χρόνια πριν από τη ρωσική εισβολή— θεωρείται ένας από τους στενότερους συνεργάτες του προέδρου και βασικός διαπραγματευτής στις συνομιλίες για ειρηνευτική συμφωνία. Αν και δεν έχει κατονομαστεί ως ύποπτος, βουλευτές της αντιπολίτευσης αλλά και στελέχη της κυβερνώσας παράταξης είχαν ζητήσει την απομάκρυνσή του, υποστηρίζοντας ότι συγκέντρωνε υπερβολικά μεγάλη εξουσία στο προεδρικό περιβάλλον.