Τίτλοι τέλους στις φρεγάτες Constellation από το αμερικανικό Ναυτικό

«Από την πρώτη μέρα, το ξεκαθάρισα: Δεν θα ξοδέψω ούτε ένα δολάριο, αν δεν ενισχύει την ετοιμότητα, ή την ικανότητά μας να νικήσουμε», εξήγησε. «Για να τηρήσουμε αυτή την υπόσχεση, αναδιαμορφώνουμε τον τρόπο με τον οποίο κατασκευάζουμε και παρατάσσουμε τον Στόλο – συνεργαζόμενοι με τη βιομηχανία για να προσφέρουμε πλεονέκτημα μάχης, ξεκινώντας με μια στρατηγική μετατόπιση, μακριά από το πρόγραμμα φρεγατών κλάσης Constellation».

«Το Ναυτικό και οι εταίροι μας στη βιομηχανία έχουν καταλήξει σε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο που τερματίζει τα τελευταία τέσσερα πλοία της κλάσης, για τα οποία δεν έχει ξεκινήσει η κατασκευή», ανακοίνωσε ο Φέλαν. «Εκτιμούμε ιδιαίτερα τους ναυπηγούς του Ουισκόνσιν και του Μίσιγκαν, ενώ οι εργασίες συνεχίζονται στα δύο πρώτα πλοία. Αυτά παραμένουν υπό αναθεώρηση, καθώς εργαζόμαστε για αυτήν τη στρατηγική μετατόπιση».

Το Ναυτικό ανακοίνωσε για πρώτη φορά το 2020 ότι είχε επιλέξει την Marinette Marine στο Ουισκόνσιν, μια θυγατρική εταιρεία που ανήκει εξ ολοκλήρου στην ιταλική Fincantieri, για την κατασκευή της κλάσης Constellation, η οποία επρόκειτο να βασιστεί σε ένα έτοιμο προς χρήση σχέδιο. Η κατασκευή του USS Constellation ξεκίνησε τον Αύγουστο του 2022. Το Ναυτικό έχει συνολικά έξι από τα πλοία σε παραγγελία, από αυτά που αναμενόταν να είναι μια αρχική παρτίδα τουλάχιστον 10 φρεγατών, με προοπτικές να επεκταθεί σε 20. Το πρώτο δείγμα είχε προγραμματιστεί να παραδοθεί το 2029, ωστόσο, η απόφαση του Φέλαν σημαίνει ότι μόνο τα δύο πλοία θα κατασκευαστούν πλέον.

Constellation: Σαν το “Γεφύρι της Άρτας”

Οι σημαντικές αλλαγές στη διαμόρφωση του Constellation σε σύγκριση με το μητρικό σκάφος – τη Γαλλοϊταλική Fregata Europea Multi-Missione (FREMM) – είχαν ήδη οδηγήσει σε σοβαρές καθυστερήσεις και αυξήσεις κόστους – εγέρθηκαν δε αυξανόμενα ερωτήματα σχετικά με το μέλλον του προγράμματος. Ένας βασικός στόχος ήταν να υιοθετηθεί ένα σχέδιο που θα χρειαζόταν μόνο σχετικά μικρές τροποποιήσεις για να καταστεί το πρόγραμμα επιχειρησιακό, κάτι που θα βοηθούσε στη διατήρηση του έργου εντός χρονοδιαγράμματος και προϋπολογισμού. Το αντίθετο έχει συμβεί τώρα.

Οι αλλαγές στο σχεδιασμό έχουν επίσης συμβάλει σε σημαντικές καθυστερήσεις και αύξηση του κόστους. Το αρχικό σχέδιο ήταν η παράδοση του USS Constellation να γινόταν το 2026. Το Ναυτικό είχε επίσης στόχο το κόστος ανά μονάδα να φτάσει το ένα δισ. δολάρια, ή ενδεχομένως ακόμη λιγότερο, καθώς η παραγωγή των φρεγατών θα αυξανόταν. Πιο πρόσφατες εκτιμήσεις έφερναν την τιμή για κάθε ένα από τα πλοία σε περίπου 1,4 δισ. δολάρια. «Μερικές φορές, είναι απλώς καλύτερο να σχεδιάσεις ένα νέο πλοίο», δήλωσε ο πρώην υπεύθυνος αγορών του Ναυτικού, Νίκολας Γκουέρτιν, σε συνέδριο τον Φεβρουάριο. «Αποδεικνύεται ότι η τροποποίηση είναι πολύ πιο δύσκολη από ό,τι φαίνεται».

Τον Απρίλιο, στο περιθώριο του συνεδρίου Sea Air Space στο Μέριλαντ, ο Μαρκ Βάντροφ, ανώτερος αντιπρόεδρος κυβερνητικών υποθέσεων στην Fincantieri Marine Group, επιβεβαίωσε ότι είχε σημειωθεί μικρή πρόοδος στην πρώτη φρεγάτα της κλάσης. Τότε, είχε δηλώσει ότι το πρώτο πλοίο βρισκόταν υπό κατασκευή στο Marinette, με μόνο περίπου το 10% να έχει ολοκληρωθεί, ενώ μίλησε για συνεχιζόμενη συνεργασία με το Ναυτικό για την οριστικοποίηση του σχεδιασμού. Προσπάθησε να “χρυσώσει” το χάπι, μιλώντας για μεγάλη πρόοδο και ολοκλήρωση του λειτουργικού σχεδιασμού στα τέλη της άνοιξης, ή στις αρχές του καλοκαιριού.

Από μόνο του αυτό το γεγονός θα οδηγούσε οποιονδήποτε εχέφρονα υπεύθυνο στον τερματισμό του προγράμματος, σαν τον αναγκαστικό ακρωτηριασμό για να μην προχωρήσει η γάγγραινα! Τα Constellation είχαν γίνει απλά μια μαύρη τρύπα που έτρωγε λεφτά. Ήταν άλλο ένα παράδειγμα μιας εμμονής που γεννήθηκε κάποιες δεκαετίες πριν, καθώς οι ΗΠΑ προσπαθούσαν να καλύψουν χρονικά κενά, χτίζοντας ενώ ταυτόχρονα σχεδίαζαν το τελικό προϊόν.

Και όμως, παρ’ ότι αυτό ακουγόταν απίθανο, οι αμερικανικές υπηρεσίες προχώρησαν σε αυτή την πρακτική. με κυριότερο παράδειγμα τα μαχητικά F-35, τα οποία ακόμη ταλανίζονται επειδή ακολουθήθηκε αυτό το μοντέλο κατασκευής-σχεδιασμού. Αυτά ήταν τα προβλήματα με την κλάση Constellation, δηλαδή οι συνεχείς αλλαγές στον σχεδιασμό και οι ανησυχίες σχετικά με την αναμενόμενη απόδοση.

Τι θα ακολουθήσει

Όσον αφορά το τι θα ακολουθήσει, ο Φέλαν δεν έδωσε συγκεκριμένα παραδείγματα:τ «Η ναυπηγική βιομηχανία είναι πρωταρχικής σημασίας», υποστήριξε. «Το Ναυτικό χρειάζεται πλοία και ανυπομονούμε να τα κατασκευάσουμε σε κάθε ναυπηγείο που μπορούμε. Ένας βασικός παράγοντας σε αυτήν την απόφαση είναι η ανάγκη ταχύτερης ανάπτυξης του στόλου για να αντιμετωπίσει τις αυριανές απειλές». «Αυτό το πλαίσιο», συνέχισε, «θέτει το Ναυτικό σε μια πορεία για την ταχύτερη κατασκευή νέων κατηγοριών πλοίων και την παροχή της δυνατότητας που χρειάζονται σε μεγαλύτερους αριθμούς και σε πιο επείγον χρονοδιάγραμμα».

Ένας ανώτερος αξιωματούχος του Ναυτικού προσέφερε κάποιο πρόσθετο πλαίσιο σχετικά με το τι μπορεί να ακολουθήσει. «Το Ναυτικό θα συνεργαστεί με το Κογκρέσο τις επόμενες εβδομάδες για να επιδιώξει την επαναχρησιμοποίηση ενός μέρους των αδιάθετων κεφαλαίων για τις φρεγάτες σε πλοία που μπορούν να κατασκευαστούν πιο εύκολα στο Marinette. Ελπίζουμε να διατηρήσουμε τα αδιάθετα κεφάλαια για τις φρεγάτες – και να τα ανακατανείμουμε σε άλλα πλοία που μπορούν να κατασκευαστούν στο Marinette και να παραδοθούν στον στόλο ταχύτερα».

Εδώ διαφαίνεται η προσπάθεια να διατηρηθούν όλα τα ναυπηγεία λειτουργικά και το εργατικό δυναμικό απασχολούμενο. Αυτές είναι οι επιθυμίες του Αμερικανικού Ναυτικού που ταυτοχρόνως βλέπει τον στόλο να υποσκελίζεται αριθμητικά από την Κίνα και θέλει την ταχύτατη ναυπήγηση περισσότερων μονάδων. Την ίδια επιθυμία έχει εκφράσει και ο Τραμπ που θέλει η ναυπηγική δυνατότητα να επιστρέψει στις ΗΠΑ, είτε με το καλό (επιδοτήσεις, φορολογικά κίνητρα) ή είτε και με το κακό (δασμοί, πρόστιμα, κυρώσεις).

Τι λέει η Fincantieri

Σε ανακοίνωσή της, η Fincantieri δήλωσε ότι αναμένει να λάβει νέες παραγγελίες για πλοία «αμφίβιων επιχειρήσεων, παγοθραυστικών και άλλων ειδικών αποστολών» για να αντισταθμίσει την απώλεια εργασιών. «Εκτός από την προαναφερθείσα ανάθεση μελλοντικών παραγγελιών, προκειμένου να καλυφθούν τα παραπάνω, η συμφωνία αποζημιώνει την Fincantieri Marine Group, για τις υφιστάμενες οικονομικές δεσμεύσεις και τις βιομηχανικές επιπτώσεις μέσω μέτρων που παρέχονται από το αμερικανικό Ναυτικό», ανέφερε η εταιρεία.

Η Fincantieri δήλωσε ότι έχει επενδύσει περισσότερα από 800 εκατ. δολάρια στα τέσσερα ναυπηγεία της στις ΗΠΑ: Marinette, Green Bay, Sturgeon Bay και Jacksonville. Ο Όμιλος Fincantieri Marine απασχολεί σήμερα περίπου 3.750 εργαζόμενους υψηλής εξειδίκευσης στις Ηνωμένες Πολιτείες, έχοντας πρόσφατα αυξήσει το εργατικό δυναμικό του κατά 850 εργαζόμενους.

Ο Τζορτζ Μουτάφης, Διευθύνων Σύμβουλος της Fincantieri Marine Group, δήλωσε: «Οι επενδύσεις μας στα ναυπηγεία των ΗΠΑ αποτελούν απόδειξη του μακροπρόθεσμου οράματός μας: Να αποτελέσουμε ακρογωνιαίο λίθο της ναυτιλιακής βιομηχανικής βάσης των ΗΠΑ και κινητήρια δύναμη για τη διατήρηση της δυναμικής της αμερικανικής αναγέννησης της ναυπηγικής βιομηχανίας».

Το “Defense News” ανέφερε ότι πηγές στην Ιταλία δήλωσαν ότι οι εργασίες για τις έξι φρεγάτες είχαν αξία 5,5 δισ. Η συνέχιση των εργασιών για τις δύο πρώτες, συν τις αποζημιώσεις που συμφωνήθηκαν με την αμερικανική κυβέρνηση, θα ανέλθει σε τρία δισεκατομμύρια, ενώ οι νέες παραγγελίες που έχουν προγραμματιστεί θα ανέλθουν σε 2 δισ.

Μια “μίνι κλάση”

Η απόφαση του Φέλαν να περικόψει το πρόγραμμα Constellation επαινέθηκε από τον πρόεδρο της Επιτροπής Ενόπλων Δυνάμεων της Γερουσίας, τον Ρεπουμπλικάνο γερουσιαστή Ρότζερ Γουίκερ. Ο Γουίκερ επαίνεσε το Φέλαν για την ακύρωση του προβληματικού προγράμματος, «μια δύσκολη, αλλά ζωτικής σημασίας απόφαση» είπε. Επέρριψε δε ευθύνες στις αλλαγές σχεδιασμού της εποχής Μπάιντεν που εκτροχίασαν τον εργολάβο. Πάντως, επέμεινε ότι η Fincantieri Marinette Marine θα παραμείνει κλειδί για το μέλλον της αμερικανικής ναυπηγικής βιομηχανίας.

Στη δήλωσή του, ο Φέλαν πρόσθεσε: «Το Ναυτικό χρειάζεται πλοία και προσβλέπει στην κατασκευή τους σε κάθε ναυπηγείο που μπορεί. Ένας βασικός παράγοντας σε αυτήν την απόφαση είναι η ανάγκη ταχύτερης ανάπτυξης του στόλου για να αντιμετωπίσει τις αυριανές απειλές. Αυτό το πλαίσιο θέτει το Ναυτικό σε μια πορεία για την ταχύτερη κατασκευή νέων κατηγοριών πλοίων και την παροχή των δυνατοτήτων που χρειάζονται οι πολεμιστές μας, σε μεγαλύτερους αριθμούς σε ένα πιο επείγον χρονοδιάγραμμα».

Στην πραγματικότητα, το αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό θα παραλάβει τώρα δύο φρεγάτες με κατευθυνόμενους πυραύλους, κατασκευασμένες με σημαντικό κόστος, ως μίνι-κλάση πολεμικών πλοίων – παρόμοια με τη μείωση των αντιτορπιλικών με κατευθυνόμενους πυραύλους κλάσης Zumwalt της δεκαετίας του 2010, εκ των οποίων μόνο τρία ολοκληρώθηκαν από περισσότερα από 30 που είχαν προγραμματιστεί. Πράγματι, η ακύρωση του προγράμματος φρεγάτας Constellation έρχεται ως συνέχεια των προβλημάτων της προσπάθειας LCS, η οποία οδήγησε πολλά σκάφη να αποσυρθούν μετά από λίγα μόνο χρόνια υπηρεσίας.

Η αποτυχία του Constellation και η Κίνα

Στα μέσα του 2024, το Γραφείο Λογοδοσίας της Κυβέρνησης των ΗΠΑ (GAO) δήλωσε ότι – ως συνέπεια των καθυστερήσεων στην ολοκλήρωση του σχεδιασμού του πλοίου – τα αυξανόμενα προβλήματα κατασκευής θα καθιστούσαν την προγραμματισμένη παράδοση του USS Constellation (τον Απρίλιο του 2026) ανέφικτη. Η αστάθεια του σχεδιασμού έχει προκαλέσει αύξηση του βάρους της πλατφόρμας, είχε δηλώσει το Γραφείο Λογοδοσίας, με τον τρισδιάστατο σχεδιασμό της φρεγάτας να είναι ημιτελής – πάνω από ένα χρόνο μετά την έναρξη της κατασκευής.

Οι συστηματικές αποτυχίες σε διαδοχικά και πολλαπλά προγράμματα πολεμικών πλοίων επιφανείας των ΗΠΑ έρχονται σε έντονη αντίθεση με τις επιτυχίες της έτερης υπερδύναμης, της αντιπάλου των ΗΠΑ, Κίνας. Η οποία Κίνα καταφέρνει να θέτει εν πλω νέες γενιές πολεμικών πλοίων, ενώ η Ουάσινγκτον ξεκίνησε μια και μόνη κλάση και απέτυχε.

Το αυξανόμενο χάσμα μεταξύ του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ και του κινεζικού – το οποίο πλέον είναι κατά κάποιο τρόπο το μεγαλύτερο Ναυτικό στον κόσμο – έχει ωθήσει την αμερικανική κυβέρνηση να επιδιώξει να συνεργαστεί με μη αμερικανικά ναυπηγεία και εταιρείες, για να βοηθήσει στην ταχύτερη παράδοση πολεμικών πλοίων. Επιπλέον, ο νέος σχεδιασμός για ένα ενδεχομένως μη επανδρωμένο ή προαιρετικά επανδρωμένο πλοίο-οπλοστάσιο, είναι πιθανώς μια προσπάθεια να γεφυρωθεί το αυξανόμενο χάσμα με το Πεκίνο.