“Αερομαχίες” Χαφτάρ-ΟΗΕ, λόγω Ερντογάν
13/02/2020“Πόλεμος” έχει ξεσπάσει ανάμεσα στις δυνάμεις του στρατάρχη Χαφτάρ και την αποστολή του ΟΗΕ στη Λιβύη, με αφορμή τη χρήση του αεροδρομίου της Τρίπολης. Την ίδια ώρα, το Συμβούλιο Ασφαλείας ενέκρινε για πρώτη φορά, μετά από καιρό, ψήφισμα για την αφρικανική χώρα, ενώ έχουν μπει στην τελική ευθεία οι διεργασίες για μια νέα σύνοδο του Βερολίνου σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών.
Στη Λιβύη πάντως, καθώς οι μάχες συνεχίζονταν, παρά την εκεχειρία, οι δυνάμεις του Χαφτάρ ανακοίνωσαν ότι δεν θα επιτρέψουν στα Ηνωμένα Έθνη να χρησιμοποιούν το αεροδρόμιο Μιτίγκα της Τρίπολης. Πρόκειται για το μόνο αεροδρόμιο που λειτουργεί στην λιβυκή πρωτεύουσα Τρίπολη, παρότι έχει δεχθεί πολλές φορές πλήγματα από τον περασμένο Απρίλιο, που την πολιορκεί ο στρατάρχης.
Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο του Λιβυκού Εθνικού Στρατού, η “απαγόρευση” οφείλεται στο γεγονός ότι ο ΛΕΣ δεν μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια των πτήσεων, καθώς το αεροδρόμιο χρησιμοποιείται από την Άγκυρα ως τουρκική βάση. Ο ίδιος προέτρεψε τον ΟΗΕ να χρησιμοποιεί για τις αποστολές του άλλα αεροδρόμια, όπως αυτό στη Μισράτα. Νωρίτερα, η αποστολή του ΟΗΕ στη Λιβύη (UNSMIL) είχε κατηγορήσει τον ελεγχόμενο από τον Χαφτάρ ΛΕΣ, ότι εμποδίζει τις πτήσεις που μεταφέρουν το προσωπικό των Ηνωμένων Εθνών στη Λιβύη.
Κόντρα διαρκείας
Η UNSMIL ανέφερε ότι ο ΛΕΣ έχει αρνηθεί επτά φορές, κατά τη διάρκεια των τελευταίων εβδομάδων, να δώσει άδεια σε τακτικές πτήσεις του ΟΗΕ. Σημείωσε μάλιστα, ότι με αυτές τις ενέργειες δεν παρεμποδίζεται μόνον η είσοδος και η έξοδος απεσταλμένων, αλλά και η παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας, καθώς και οι προσπάθειες μεσολάβησης για την επίλυση της κρίσης.
Αν και ο απεσταλμένος του ΟΗΕ στη Λιβύη Γασάν Σαλαμέ μεσολαβεί ανάμεσα στον Χαφτάρ, που στηρίζουν τα ΗΑΕ και η Αίγυπτος, και την κυβέρνηση Σάρατζ, την οποία στηρίζει η Τουρκία, οι σχέσεις της UNSMIL με τον στρατάρχη δεν είναι οι καλύτερες. Στο πρόσφατο παρελθόν, άλλωστε, η αποστολή του διεθνούς οργανισμού έχει καταδικάσει αεροπορικές επιδρομές, για τις οποίες κατηγόρησε τον ΕΛΣ, αποφεύγοντας, ωστόσο να τον κατονομάσει ευθέως.
Αργά το βράδυ της Τετάρτης πάντως (ώρα Ελλάδας) το Συμβούλιο Ασφαλείας κατάφερε να εγκρίνει, για πρώτη φορά από τον περασμένο Απρίλιο, ένα ψήφισμα που ζητά «μόνιμη εκεχειρία». Μια εκεχειρία που θα αντικαταστήσει την αμφιλεγόμενη ανακωχή που εφαρμόστηκε τον περασμένο μήνα. Το ψήφισμα, το οποίο συντάχθηκε από το Ηνωμένο Βασίλειο, εγκρίθηκε με 14 από τους 15 ψήφους. Η Ρωσία αυτή τη φορά απείχε από την ψηφοφορία.
Δεσμευτικό ψήφισμα
Σημειώνεται ότι, την περασμένη εβδομάδα, η Μόσχα είχε μπλοκάρει τη διαδικασία, ζητώντας την αντικατάσταση της λέξης «μισθοφόροι» με την φράση «ξένοι τρομοκράτες», σε ό,τι αφορά τη δράση ενόπλων από άλλες χώρες και την ανησυχία του Συμβουλίου Ασφαλείας για αυτό το γεγονός.
Οι πληροφορίες ήθελαν στο κείμενο που ψηφίστηκε να μην υπάρχει καμία αναφορά στο θέμα. Ωστόσο, το Λονδίνο κράτησε και κατέθεσε κείμενο με την αρχική διατύπωση για την «ανησυχία (του Συμβουλίου Ασφαλείας) για την αυξανόμενη εμπλοκή μισθοφόρων στη Λιβύη». Πρόκειται για την γνωστή διαμάχη γύρω από τους «Ρώσους μισθοφόρους της ομάδας Βάγκνερ». Η Ρωσία κατηγορείται ότι στήριξε τη μεταφορά αυτού του “ιδιωτικού στρατού” στη Λιβύη, η Μόσχα, όμως, αρνείται οποιαδήποτε εμπλοκή.
Το ψήφισμα ζητά επίσης τη συνέχιση των διαπραγματεύσεων από την κοινή στρατιωτική επιτροπή, οι εργασίες της οποίας ολοκληρώθηκαν το περασμένο Σάββατο χωρίς συμφωνία, και προτείνει την επανέναρξή τους από τις 18 Φεβρουαρίου. Καλεί τέλος την Αφρικανική Ένωση, τον Σύνδεσμο Αραβικών Κρατών και την ΕΕ να τρόπου υποστήριξης των Ηνωμένων Εθνών σε αυτήν την προσπάθεια. Η ΕΕ πάντως δυσκολεύεται να συμφωνήσει για την κοινή ευρωπαϊκή επιχείρηση επιτήρησης του εμπάργκο όπλωνστη Λιβύη.
Οι διεργασίες, άλλωστε, γύρω από το ψήφισμα, οι οποίες κράτησαν περισσότερο από τρεις εβδομάδες, δεν ήταν παρά ένας καθρέφτης της διαίρεσης που επικρατεί στη διεθνή κοινότητα σχετικά με την λιβυκή κρίση. Και αυτό, παρά το κλίμα ενότητας που εκδηλώθηκε στη διάσκεψη στο Βερολίνο, στις 19 Ιανουαρίου. Μια διάσκεψη που θα επαναληφθεί το Σάββατο, σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών, στο περιθώριο της Συνόδου του Μονάχου για την Ασφάλεια.