Τουρκο-πακιστανική συμφωνία για φιλοξενία τζιχαντιστών;

Υπό την ηγεσία του Ερντογάν, η Τουρκία παρέχει καταφύγιο σε Πακιστανούς τζιχαντιστές, μετά την αποκάλυψη ότι έχει δεχτεί τον Εχσανουλάχ Εχσάν.

Στις 13 Φεβρουαρίου του 2020, ο Τούρκος Πρόεδρος προσγειώθηκε στο Πακιστάν για διήμερη επίσκεψη κατά τη διάρκεια της οποίας απευθύνθηκε στο πακιστανικό κοινοβούλιο και τα δύο έθνη υπέγραψαν 13 διμερείς συμφωνίες, μεταξύ των οποίων και μία για στρατιωτική εκπαίδευση.

Τα πακιστανικά μέσα μαζικής ενημέρωσης εξέφρασαν δέος για τον Ερντογάν. “Ήρθε, είδε και κατέκτησε”, έγραψε μια καθημερινή στην γλώσσα Ουρντού στην πρώτη του σελίδα. Το άρθρο εξετάζει εάν η Τουρκία και το Πακιστάν μπορεί να έχουν φθάσει, πριν από την επίσκεψη του Ερντογάν στο Ισλαμαμπάντ, σε μια συμφωνία για την υποδοχή πακιστανικών τζιχαντιστών διοικητών στην Τουρκία.

Αυτό είναι σημαντικό επειδή το Πακιστάν, τα τελευταία χρόνια, βρίσκεται υπό διεθνή πίεση για τη φιλοξενία τζιχαντιστικών οργανώσεων. Επί του παρόντος, το Πακιστάν βρίσκεται στον Γκρίζο κατάλογο της Ομάδας Χρηματοοικονομικής Δράσης (FATF) – μια διακυβερνητική υπηρεσία αποτελούμενη από 39 μέλη με στόχο την παύση της παγκόσμιας χρηματοδότησης της τρομοκρατίας – για τη στήριξη των τρομοκρατικών οργανώσεων της τζιχάντ. Κατά τη διάρκεια της συνάντησης της FATF στις 16-21 Φεβρουαρίου στο Παρίσι, η FATF διέγραψε το Πακιστάν από τη μαύρη λίστα, αλλά θα παραμείνει στηγκρίζα λίστα.

Ο άνθρωπος που προσπάθησε να εκτελέσει την Μαλάλα

Στις 6 Φεβρουαρίου, μια εβδομάδα πριν από την επίσκεψη του Ερντογάν στο Πακιστάν, ο πρώην εκπρόσωπος του Πακιστάν των Ταλιμπάν (TTP Tehreek-e-Taliban), ο Εχσανουλάχ Εχσάν, ο οποίος επίσης διετέλεσε εκπρόσωπος της αποσχισθείσας ομάδας της ΤΤΡ Jamaatul Ahrar ότι ήταν εκτός της επιμέλειας των Πακιστανικών Υπηρεσιών Πληροφοριών. Στο νέο του κανάλι Tστο witter έγραψε στην αγγλική γλώσσα: “Είμαι πίσω” (I am back). Ο Εχσανουλάχ Εχσάν είχε αναλάβει την ευθύνη για την τρομοκρατική επίθεση στην Μαλάλα Γιοθσουφζάι, η οποία βραβεύτηκε με Νόμπελ.

Μια μέρα μετά τη διαφυγή του, στις 6 Φεβρουαρίου, η πακιστανική εφημερίδα The News έγραψε: “Αργότερα [μετά τη διαφυγή], μίλησε στην The News και ισχυρίστηκε ότι είχε φτάσει στην Τουρκία μαζί με την οικογένειά του. Κατάφερε να ξεφύγει από την συνήθως υψηλή ασφάλεια της κυβέρνησης των πακιστανικών αρχών και να μεταφερθεί με ασφάλεια σε άλλη χώρα”.

Στη συνέντευξη ο πρώην εκπρόσωπος του ΤΤΡ δήλωσε: «Δεν μπορώ να σας πω περισσότερα, αλλά μπορώ να σας πω ότι είμαι στην Τουρκία αυτή τη στιγμή μαζί με τη γυναίκα μου, το γιο και την κόρη μου. Μη με ρωτάτε πώς έφτασα εδώ Δεν μπορώ να σας πω τώρα”.

Αιχμές κατά Πακιστάν

Στις 9 Φεβρουαρίου, ο Εχσανουλάχ Εχσάν χρησιμοποίησε τον λογαριασμό του στο Twitter για να παραθέσει στίχους στα Ουρντού από τον ινδικό ποιητή Ραχάτ Ιντόρι που έγραφε: «Τόσα πολλά μυστικά μένουν μέσα μου, τι να πω, έχουν κλείσει για πολύ, πρέπει να ανοίξω. Για άλλη μια φορά ξυπνήσατε το λιοντάρι από τον ύπνο του; Η ίδια γλωσσοφαγιά, θα έπρεπε να απαντήσω; ” Ο πρώην διοικητής των Ταλιμπάν τουιτάρησε ξανά στις 10 Φεβρουαρίου στα Ουρντού: “Ποια είναι λοιπόν η άποψή μου, θα πρέπει να ανοίξω τα κάνουλες;” Αυτό ήταν μια απειλή για να εκθέσει τις πακιστανικές υπηρεσίες πληροφοριών και τις ένοπλες δυνάμεις.

Ο Εχσανουλάχ Εχσάν βρισκόταν υπό την επιτήρηση του πακιστανικού κράτους από το 2017. Σε ένα ηχητικό μήνυμα που καταγράφηκε μετά τη διαφυγή, σημείωσε: «Μετά από συμφωνία την 5η Φεβρουαρίου 2017, παραδόθηκα στις υπηρεσίες πληροφοριών του Πακιστάν”.

Αν και ο Εχσανουλάχ Εχσάν επέκρινε ις πακιστανικές υπηρεσίες πληροφοριών και τις ένοπλες δυνάμεις, υπάρχει δυαδικότητα στη συμπεριφορά του Πακιστάν που επιτρέπει σε τρομοκρατικές ομάδες να επικρίνουν τους οικοδεσπότες τους. Αυτή η δυαδικότητα είναι τακτική και επιτρέπει στο Πακιστάν να αρνηθεί τη διερεύνηση της υποστήριξής του στους τζιχαντιστές ηγέτες.

Ο Εχσανουλάχ Εχσάν, ο πρώην διοικητής των ΤΤΡ στην Τουρκία.

Ένα ζήτημα που τίθεται είναι εάν ο Εχσανουλάχ Εχσάν αποτελεί μέρος μιας συμφωνίας με την οποία μετακινούνται πακιστανοί τρομοκράτες στην Τουρκία, επιτρέποντας στο Πακιστάν να παρουσιάσει ένα καθαρό πρόσωπο ενώπιον της FATF προκειμένου να ξεφύγει από τη μαύρη λίστα; Για να εμποδίσει το Πακιστάν να τεθεί στη μαύρη λίστα του FATF, ένα δικαστήριο στο Πακιστάν στις 12 Φεβρουαρίου καταδίκασε τον ιδρυτή του Lashkar-e-Taiba Χαφίζ Μουχάμεντ Σαέεντ, τον αρχηγό των τρομοκρατικών επιθέσεων στο Μουμπάι το 2008, σε φυλάκιση για χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.

Σύμφωνα με άλλη έκθεση, το Πακιστάν δήλωσε στη FATF ότι ο Μασούντ Αζχάρ και η οικογένειά του «αγνοούνται». Ο Αζχάρ,ι κορυφαίος πακιστανός τζιχαντιστής, απελευθερώθηκε από την Ινδία το 1999 σε αντάλλαγμα για πιβάτες ενός ινδικού αεροσκάφους που κυριεύτηκε στο Κανταχάρ.

Στη συνάντηση της FATF, η Τουρκία ήταν η μόνη χώρα που υποστήριζε το Πακιστάν, αν και η Μαλαισία επαίνεσε το Πακιστάν για τις προσπάθειές του για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Σύμφωνα με ρεπορτάζ, λίγες μέρες πριν τη συνάντηση της FATF, ο Ερντογάν «κατέστησε σαφές ότι η Τουρκία θα βοηθήσει το Πακιστάν να βγει από τη μαύρη λίστα χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και να αντιμετωπίσει την πολιτική πίεση μέσα στη FATF».

Στο πλαίσιο αυτών των εξελίξεων, η διαφυγή του Εχσανουλάχ Εχσάν στην Τουρκία αρχίζει να αποκτά νόημα. Ο πακιστανός δημοσιογράφος Οβαΐς Τοχίντ, ανησυχώντας για το πώς μπορεί να δραπετεύσει ο αποπειραθείς δολοφόνος της Μαλάλα, έγραψε: “Έχουν περάσει οκτώ χρόνια, η Μαλάλα πολέμησε για τη ζωή της, ανέρρωσε για να κερδίσει το Βραβείο Νόμπελ Ειρήνης και να γίνει πρέσβειρα για την εκπαίδευση των κοριτσιών. Πάλεψα τον καρκίνο και επέζησα. Και ο Εχσανουλάχ Εχσάν παραδόθηκε στο κράτος [του Πακιστάν], δεν αντιμετώπισε ούτε φυλακή ούτε δικαστήρια και στη συνέχεια δραπέτευσε από την επιμέλεια των υπηρεσιών ασφαλείας του Πακιστάν “.

Πως βρέθηκε στην Τουρκία;

Το ζωτικό ερώτημα είναι: Χωρίς μια πακιστανική-τουρκική συνεργασία, πώς θα μπορούσε ο Εχσανουλάχ Εχσάν να πάρει πακιστανικό διαβατήριο και τουρκική βίζα για τον εαυτό του και τα μέλη της οικογένειάς του για προσγειωθεί στην Τουρκία; Είναι γνωστός τζιχάντιστήςτου οποίου το πρόσωπο είναι εύκολα αναγνωρίσιμο. Ο Ζαχίντ Χουσαΐν, ένας σημειωμένος πακιστανός καταγγελθείς για αντιεξουσιαστικές υποθέσεις, παρατήρησε: “Δεν υπάρχει ακόμη καμία εξήγηση από την κυβέρνηση σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο ένας από τους πιο καταζητούμενους μαχητές έφυγε από την κράτηση υψηλής ασφάλειας.

Εξηγώντας τον τρόπο με τον οποίο υιοθέτησε το πακιστανικό κράτος τον Εχσανουλάχ Εχσάν,  ο Χουσαΐν δήλωσε: «Για σχεδόν μια δεκαετία, ήταν το πρόσωπο των ανταρτικών ομάδων του Πακιστάν, αλλά η ασάφεια γύρω από τους όρους της υποτιθέμενης παράδοσής του δημιούργησε υποψίες για την αθώωση του, ή το ξέπλυμα του».

Το γεγονός ότι υπάρχει κάποια συμφωνία μεταξύ Πακιστανών και Τούρκων για το θέμα αυτό υπογραμμίστηκε από τον Χουσαΐν, ο οποίος επίσης γράφει ένα βιβλίο για την τρομοκρατία στο Πακιστάν: “Είναι επιτακτική ανάγκη όχι μόνο να γνωρίζει ο κόσμος πώς δραπέτευσε, και πως έκλεισε η συμφωνία μαζί του. ” Αυτό θα πρέπει να εξηγήσει η Τουρκία και το Πακιστάν ενώπιον της FATF και του κόσμου.