Αντεπίθεση Ερντογάν – Παρακάμπτει τις Βρυξέλλες και συνομιλεί με Μέρκελ και Μακρόν

Στην αντεπίθεση περνά ο Ερντογάν μετά τις χθεσινές επαφές που είχε στις Βρυξέλλες, στις οποίες δεν πήρε βέβαια όσα προσδοκούσε, αλλά δεν  υποχώρησε και από τις έως τώρα γνωστές θέσεις και διεκδικήσεις του. Έτσι, παράλληλα με την θεσμική συζήτηση με την ΕΕ δρομολόγησε σήμερα και έναν άλλον κύκλο συνομιλιών, απευθείας με αυτούς που αποφασίζουν για την Ευρώπη: τον Μακρόν και κυρίως την Μέρκελ.

Οι Ευρωπαϊκοί Θεσμοί απαίτησαν από τον Ερντογάν να απομακρύνει από τα ελληνοτουρκικά σύνορα τους μετανάστες που έχουν συγκεντρωθεί εκεί με τη συνδρομή του τουρκικού κρατικού μηχανισμού και να ρίξει τους τόνους σε ότι αφορά την αντιπαράθεση με την Αθήνα και τις Βρυξέλλες για το συγκεκριμένο θέμα. Σύμφωνα όμως με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, η ΕΕ επικαιροποίησε και τα ποσά που έχουν εκταμιευθεί και έχουν δεσμευθεί σε προγράμματα για τους πρόσφυγες.

Βρυξέλλες και Ερντογάν κράτησαν ανοιχτό τον διάλογο, με τον Τούρκο πρόεδρο να επιμένει στις ενστάσεις του για την τήρηση της υπάρχουσας συμφωνίας από την ΕΕ. Παρέπεμψαν μάλιστα αυτή τη συζήτηση σε μια ειδική επιτροπή, στην οποία θα προΐστανται ο επικεφαλής της ευρωπαϊκής διπλωματίας Ζοζέφ Μπορέλ και ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών, Μεβλούτ Τσαβούσογλου. Έργο της επιτροπής θα είναι η εξέταση των διαφωνιών σχετικά με την εφαρμογή της Κοινής Δήλωσης ΕΕ-Τουρκίας για το μεταναστευτικό.

Κέρδισε χρόνο και πιστώσεις 

Με την σύσταση αυτής της επιτροπής, χωρίς να κάνει βήμα πίσω, ο Ερντογάν κέρδισε, εκτός από την “επικαιροποίηση” των ποσών, περισσότερα χρήματα δηλαδή, και χρόνο μέχρι τις 26 Μαρτίου, όταν θα διεξαχθεί η προγραμματισμένη Σύνοδος Κορυφής. Σε αντάλλαγμα η Ελλάδα πήρε την “εθελοντική” πρωτοβουλία των Ευρωπαίων για την μετεγκατάσταση ασυνόδευτων ανήλικων μεταναστών από τα ελληνικά νησιά σε ευρωπαϊκές χώρες.

Ο Τούρκος πρόεδρος, όπως συνηθίζει άλλωστε όταν δεν γίνονται δεκτά όλα τα αιτήματά του, δεν παρέστη στην προγραμματισμένη συνέντευξη Τύπου και επανέλαβε ότι και στη Διάσκεψη του Βερολίνου για τη Λιβύη: αποχώρησε νωρίτερα. Η στάση αυτή δεν ήταν όμως απλώς το καπρίτσιο ενός “κακομαθημένου παιδιού” που δεν του έκαναν το χατίρι.

Αποχωρώντας νωρίτερα, ο Ερντογάν απέφυγε ενδεχόμενες δύσκολες ερωτήσεις δημοσιογράφων, έστειλε όμως και ένα μήνυμα για το πόση σημασία δίνει στις συζητήσεις με τους Ευρωπαϊκούς Θεσμούς. Κάτι που έκανε ακόμη πιο ξεκάθαρο, όταν μπήκε στο αεροπλάνο για να επιστρέψει στην Τουρκία. Γνωρίζοντας άλλωστε πολύ καλά, ότι οι αποφάσεις για την ΕΕ δεν λαμβάνονται στις Βρυξέλλες αλλά στο Βερολίνο (άντε λίγο και στο Παρίσι), ο Ερντογάν, αφού ανέθεσε τη “λάτζα” στον Τσαβούσογλου, ξεκίνησε το δικό του προσωπικό παιχνίδι ως “ηγέτης” με “ηγέτες”.

Απευθείας με Μέρκελ και Μακρόν;

Σε δηλώσεις του προς τους δημοσιογράφους που τον συνόδευαν, ο Τούρκος πρόεδρος τόνισε ότι δεν εξετάζει το ενδεχόμενο να κλείσει, προς το παρόν, τα σύνορα για τους μετανάστες που θέλουν να περάσουν στην Ευρώπη και επανέλαβε την έκκλησή του προς την Ελλάδα να ανοίξει και αυτή τα σύνορά της. Ακύρωσε έτσι ουσιαστικά όχι μόνο όσα συζητήθηκαν στις Βρυξέλλες, αλλά και το έργο της επιτροπής στην σύσταση της οποίας είχε συναινέσει λίγες ώρες νωρίτερα.

Συνεχίζοντας το παραλήρημά του και τις ανεδαφικές κατηγορίες του για την Ελλάδα, ο Ερντογάν ανακοίνωσε ότι θα φιλοξενήσει στην Κωνσταντινούπολη, μία σύνοδο για το μεταναστευτικό, στην οποία θα συμμετέχουν ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν, η Γερμανίδα καγκελάριος Μέρκελ και πιθανόν ο Βρετανός πρωθυπουργός Τζόνσον. «Θα συναντηθούμε στην Κωνσταντινούπολη την επόμενη εβδομάδα, την Τρίτη (17 Μαρτίου)» είπε.

Αν και δεν υπάρχει μέχρι στιγμής επιβεβαίωση από το Βερολίνο και το Παρίσι, μια συνάντηση με αυτή τη σύνθεση είναι από τη φύση της προβληματική. Όχι μόνον επειδή απουσιάζει η Ελλάδα, με την οποία έχει προκληθεί ένταση εξαιτίας των τουρκικών χειρισμών, αλλά και γιατί πρόκειται για ουσιαστική παράκαμψη των Θεσμών της ΕΕ. Και εδώ γεννάται ένα ερώτημα: Θα δεχθούν η Μέρκελ και ο Μακρόν να συζητήσουν ένα θέμα που αφορά συνολικά την ΕΕ, χωρίς την εκπροσώπησή της, αλλά με την παρουσία μιας χώρας που μόλις την έχει εγκαταλείψει (Ηνωμένο Βασίλειο); Ο Ερντογάν πάντως φαίνεται ότι το πρότεινε, ακόμη και για εσωτερική κατανάλωση.