Θα πλήξει η ισλαμική τρομοκρατία την Ελλάδα;

του Άγγελου Συρίγου  –

Πόσο πιθανή είναι μία επίθεση της ισλαμικής τρομοκρατίας στην Ελλάδα; Το ερώτημα τίθεται κάθε φορά που έχουμε κάποια τέτοια επίθεση σε ευρωπαϊκή πόλη και στη συνέχεια ξεχνιέται για να επανέλθει στην επόμενη επίθεση. Το ερώτημα ετέθη και αυτές τις ημέρες, λόγω της σύλληψης από τις ελληνικές αρχές 32χρονου τζιχαντιστή, ο οποίος ως μέλος του ISIS είχε αιματηρή δράση στη Συρία.

Στην υπόλοιπη Ευρώπη κατά κανόνα οι τρομοκράτες δεν ήταν εισαγόμενοι. Είναι ακριβές πως κάποιοι ισλαμιστές πήγαν και πολέμησαν στη Μέση Ανατολή και κάποιοι από αυτούς επέστρεψαν πίσω μπαρουτοκαπνισμένοι. Οι περισσότεροι ριζοσπαστικοποιημένοι ισλαμιστές, ωστόσο, δεν φαίνεται να εγκατέλειψαν τη Γηραιά Ήπειρο.

Κάποιοι εξ αυτών ήσαν σεσημασμένοι, λόγω ποινικού χαρακτήρα παραβατικής συμπεριφοράς. Άλλοι ήσαν “καλά παιδιά” που δεν είχαν δώσει ποτέ αφορμή, όπως στην περίπτωση της Βαρκελώνης. Κατά κανόνα, οι τζιχαντιστές έχουν μεγαλώσει σε μουσουλμανικά γκέτο που βρίσκονται σε ευρωπαϊκές μεγαλουπόλεις.

Υπήρχαν, όμως, και γόνοι εύπορων οικογενειών, οι οποίοι φοίτησαν στα ίδια σχολεία με τους γηγενείς χριστιανούς. Σε κάποιες περιπτώσεις είχαμε φανατικούς που λειτουργούσαν κατά μόνας, οι λεγόμενοι “μοναχικοί λύκοι”. Σε άλλες περιπτώσεις υπήρχαν πυρήνες, οργανωτικά διασυνδεδεμένοι με το Ισλαμικό Κράτος ή την Αλ Κάιντα.

Εξετάζοντας τους ισλαμιστές δράστες των τρομοκρατικών επιθέσεων προκύπτει ότι όλοι διέθεταν ή άδεια διαμονής ή είχαν την υπηκοότητα της χώρας, εναντίον της οποίας πραγματοποίησαν την επίθεση. Επίσης, όλοι είχαν ριζοσπαστικοποιηθεί σε τεμένη από φανατικούς ιμάμηδες.

Μεσαίου κινδύνου

Στην Ελλάδα δεν κατοικούν μεγάλοι αριθμοί μουσουλμάνοι μετανάστες δεύτερης και τρίτης γενιάς, όπως στη Γαλλία, στο Βέλγιο, στη Γερμανία, στη Βρετανία και στην Ισπανία, που υπέστησαν τρομοκρατικές επιθέσεις. Αυτό κατ’ αρχάς είναι θετικό, όπως θετικό είναι και το ότι οι ισλαμιστές που πραγματοποιούν τρομοκρατικές επιθέσεις δεν είναι περαστικοί από μία χώρα.

Τα παραπάνω, ωστόσο, σε καμία περίπτωση δεν αποτελούν εγγύηση ότι η Ελλάδα είναι στο απυρόβλητο, απλώς κατατάσσεται στην κατηγορία των χωρών μεσαίου κινδύνου. Εδώ φιλοξενείται, άλλωστε, ένας σχετικά μεγάλος αριθμός μεταναστών και προσφύγων. Μπορεί να είναι πρόσφατοι, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως στους κόλπους τους δεν υπάρχουν ριζοσπαστικοποιημένοι ισλαμιστές.

Το γεγονός, μάλιστα, ότι στην Ελλάδα λειτουργούν πολλοί παράνομοι χώροι μουσουλμανικής προσευχής αυξάνει τον κίνδυνο. Οι αρχές ασφαλείας γνωρίζουν τους δεκάδες αυτούς χώρους, αλλά αποφεύγουν να παρέμβουν για να μη οξύνουν το κλίμα και προκαλέσουν ανεπιθύμητες αντιδράσεις. Το πρόβλημα είναι ότι στα παράνομα “τζαμιά” είναι σχετικά ευκολότερη η δράση ακραίων ισλαμιστών.

Από το 2014 υπάρχει ειδικό νομικό πλαίσιο για χορήγηση αδείας σε ευκτήριους οίκους. Η άδεια λειτουργίας σημαίνει κατ’ αρχήν σεβασμό της θρησκευτικής ελευθερίας. Εξίσου σημαντικό είναι ότι επιβάλλονται κανόνες δημοσιότητας προς όφελος της δημοσίας τάξεως και ασφάλειας.

Αυτοί οι χώροι βγαίνουν από το σκοτάδι και αποκτούν πρόσωπο, ταυτότητα και συγκεκριμένο θρησκευτικό λειτουργό που είναι υπεύθυνος για τη λειτουργία τους. Οι αστυνομικές αρχές ξέρουν με ποιον να μιλήσουν. Τα χρήματα για τη λειτουργία του ευκτηρίου οίκου μπορούν να ελεγχθούν. Είναι αξιοσημείωτο ότι μέχρι τώρα μόνον τέσσερις από τους χώρους αυτούς ζήτησαν και πήραν άδεια λειτουργίας. Οι υπόλοιποι προτιμούν το γκρίζο καθεστώς ανοχής που ίσχυε στην πράξη.

Η περίπτωση της Θράκης

Η κατάσταση είναι τελείως διαφορετική στη Θράκη, όπου κατοικεί η μουσουλμανική μειονότητα. Εκεί υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός τεμενών για τις θρησκευτικές ανάγκες τους, αλλά στους κόλπους των Θρακιωτών μουσουλμάνων δεν έχει αναπτυχθεί ρεύμα ακραίων ισλαμιστών, το οποίο, μάλιστα, να ρέπει προς την τρομοκρατία. Το πρόβλημα με τη μουσουλμανική μειονότητα είναι η ισχυρή επιρροή που δέχεται από την Τουρκία και όχι από τον τζιχαντισμό.

Ας σημειωθεί ότι από άλλους μουσουλμανικούς πληθυσμούς στα Βαλκάνια έχει πάει ικανός αριθμός μαχητών να πολεμήσει μέσα από τις γραμμές του Ισλαμικού Κράτους. Το γεγονός ότι μέχρι τώρα οι μουσουλμάνοι της Θράκης έχουν μέχρι τώρα μείνει μακριά από τον τζιχαντισμό δεν σημαίνει ότι αποκλείεται να έχουμε και εκεί ανεπιθύμητα κρούσματα.

Είναι αξιοσημείωτο ότι σε συγκέντρωση που διοργάνωσαν στην Ξάνθη τον Ιούλιο του 2014 οι ελεγχόμενοι από το τουρκικό προξενείο ψευτομουφτήδες, εμφανίσθηκαν για πρώτη φορά στη Θράκη άτομα τυλιγμένα με σημαίες του ιερού ισλαμικού πολέμου. Η εξέλιξη αυτή δεν είναι άσχετη με την επικράτηση στην Τουρκία του πολιτικού Ισλάμ, έτσι όπως εκφράζεται από το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης.

Αυτό σημαίνει ότι εάν η Πολιτεία υποκύψει στις πιέσεις για εκλογή των μουφτήδων στην Θράκη, τίποτα δεν αποκλείει προοπτικά στην πνευματική καθοδήγηση της μειονότητας να βρεθούν θρησκευτικοί ηγέτες όχι απλώς ελεγχόμενοι από την Άγκυρα, αλλά και επιρρεπείς στον φονταμενταλισμό, από τον οποίο στρατολογεί η ισλαμική τρομοκρατία.