Με γκρίνια και πολλές ταχύτητες ανοίγει τα σύνορα η ΕΕ

Με παράπονα, κυρίως από την Ιταλία και την Ισπανία, προχωρά η ΕΕ προς το άνοιγμα των εσωτερικών συνόρων της που είναι προγραμματισμένο για τις 15 Ιουνίου. Η διαφορετική επιδημιολογική κατάσταση και η εγγύτητα έχουν οδηγήσει σε μικρές ομαδοποιήσεις, οι οποίες μπορεί να είναι απαραίτητες, αφού η πανδημία δεν έχει εκλείψει, αντιβαίνουν όμως σε ιδρυτικές αρχές της ΕΕ που για άλλη μία φορά καλείται να αποδείξει ότι είναι ενωμένη.

Την ίδια ώρα πάντως, έχει ξεκινήσει η συζήτηση για το άνοιγμα και των εξωτερικών συνόρων, με την Επίτροπο Εσωτερικών Υποθέσεων, Ίλβα Γιόχανσον, να τοποθετεί την δρομολόγηση αποφάσεων για τη σταδιακή άρση των περιορισμών στα μη απαραίτητα ταξίδια από και προς την ΕΕ στις αρχές Ιουλίου. Η ίδια, σε δηλώσεις της μετά την τηλεδιάσκεψη με τους υπουργούς Εσωτερικών των κρατών-μελών εκτίμησε ότι μέχρι το τέλος του μήνα θα έχουν αρθεί πλήρως όλοι οι έλεγχοι στα εσωτερικά σύνορα.

Πολλές ευρωπαϊκές χώρες θα τερματίσουν τους μεταξύ τους συνοριακούς ελέγχους την μεθεπόμενη Κυριακή, ενώ κάποιες άλλες θα το κάνουν προς τα τέλη του μήνα. Το γεγονός όμως ότι έχουν παρατηρηθεί διαφοροποιήσεις έχει προκαλέσει τριβές, με σημαντικότερη αυτήν της Ιταλίας με την Αυστρία.

Κόντρα Ρώμης-Βιέννης  

Η Βιέννη ανακοίνωσε ότι θα ανοίξει τα χερσαία σύνορά της με όλες τις χώρες με τις οποίες συνορεύει, απέκλεισε όμως την οδική και σιδηροδρομική σύνδεση με την Ιταλία. Η πρόθεση ήταν γνωστή εδώ και δύο εβδομάδες, η ανακοίνωση όμως της απόφασης και επισήμως από τον Αυστριακό υπουργό Εξωτερικών Αλεξάντερ Σάλενμπεργκ, ο οποίος υπογράμμισε ότι δεν είναι επιτρεπτό για την ώρα το άνοιγμα των συνόρων με την Ιταλία προκάλεσε την αντίδραση της Ρώμης.

Η ιταλική κυβέρνηση εξέφρασε την ενόχλησή της, όπως έκανε και για την ελληνική “λευκή” λίστα για τις πτήσεις, με τον  υπουργό Εξωτερικών Λουίτζι Ντι Μάιο να απαντά, κάνοντας λόγο για «ατομικισμούς που παραβιάζουν το κοινοτικό πνεύμα και ζημιώνουν την Ευρώπη και την ενιαία αγορά της». Ο ίδιος εξέφρασε πάντως την αισιοδοξία ότι τα ιταλο-αυστριακά σύνορα θα μπορέσουν να ανοίξουν μέσα στις επόμενες ημέρες.

Απέναντι σε αυτόν τον αποκλεισμό η Ρώμη αναζήτηση προφανώς συμμάχους και έτρεξε για άλλη μία φορά στη Μαδρίτη, καθώς η Ιταλία και η Ισπανία έχουν πληγεί εξίσου σκληρά από την επιδημία. Έτσι προέκυψε μια κοινή επιστολή των πρωθυπουργών Κόντε και Σάντσεθ προς την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, με την οποία ζητούν το άνοιγμα των συνόρων των χωρών μελών της ΕΕ το συντομότερο δυνατό.

Στο Βερολίνο ο Ντι Μάιο  

Σύμφωνα με την επιστολή, την οποία δημοσίευσε στην ηλεκτρονική έκδοσή της η ιταλική εφημερίδα “La Repubblica”, οι δυο πρωθυπουργοί υποστηρίζουν ότι πρέπει να ισχύσει και πάλι η πλήρης ελευθερία μετακίνησης στο εσωτερικό της ΕΕ, με κριτήρια ασφαλείας, τα οποία μπορούν να καθοριστούν από το Ευρωπαϊκό Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης των Ασθενειών. Κόντε και Σάντσεθ ζητούν επίσης την υιοθέτηση κοινών υγειονομικών κριτηρίων σε όλη την ΕΕ στη βάση πρωτοκόλλων που θα υπογραφούν από όλες τις χώρες.

Ιταλία και Ισπανία ανησυχούν ιδιαίτερα για τις επιπτώσεις στον Τουρισμό, ο οποίος έχει πληγεί και εξακολουθεί να πλήττεται, όπως και το σύνολο, άλλωστε της οικονομίας των δύο χωρών. Θα πρέπει να σημειωθεί πάντως, ότι η Ιταλία μόλις την Τετάρτη επέτρεψε την ελεύθερη μετακίνηση των πολιτών εντός της επικράτειάς της, μια απόφαση για την οποία είχαν εκφράσει αντιρρήσεις αρκετές περιφέρειες. Επίσης, χθες Πέμπτη, σημειώθηκε μία άνοδος των κρουσμάτων (518 νέα κρούσματα), η οποία σχολιάστηκε από τα ιταλικά ΜΜΕ ως ένας παράγοντας που επηρεάζει αρνητικά το γενικότερο κλίμα αισιοδοξίας των τελευταίων ημερών.

Η Ρώμη, παράλληλα με την άρση των περιορισμών στις εσωτερικές μετακινήσεις, ανακοίνωσε ότι ανοίγει τα σύνορά της για να υποδεχθεί τουρίστες και σε μια προσπάθεια να στηριχθεί αυτό το άνοιγμα ο ντι Μάιο έκανε το πρώτο ταξίδι του στο εξωτερικό. Ο Ιταλός υπουργός πήγε στο Βερολίνο, όπου συναντήθηκε με τον ομόλογό του Μάας και στις δηλώσεις του χαρακτήρισε πράξη «αφοσίωσης και διαφάνειας» την απόφαση του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών να επιτρέψει από τις 15 Ιουνίου τα τουριστικά ταξίδια προς την Ιταλία.

Ο τουρισμός ήταν βεβαίως ένα από τα βασικά σημεία της ατζέντας των συνομιλιών και ο Ντι Μάιο έλαβε την προσωπική διαβεβαίωση του Μάας για την πρόθεση του Βερολίνου να επιτραπούν οι τουριστικές ροές από την Γερμανία στις 15 Ιουνίου. Την ημέρα δηλαδή που το Βερολίνο θα ανοίξει τα σύνορα για τους πολίτες μιας σειράς χωρών της ΕΕ.

Ο καθένας τον σκοπό του 

Την ίδια ώρα, η Ισπανία, η οποία εφάρμοσε το αυστηρότερο μοντέλο καραντίνας στην ΕΕ, ανακοίνωσε νέα χαλάρωση των περιορισμών που επιβλήθηκαν, στις περισσότερο πληττόμενες περιοχές της Μαδρίτης και της Βαρκελώνης. Παραλλήλως η Μαδρίτη ανακοίνωσε και την πρόθεσή της να αρχίσει να ανοίγει τα σύνορά της στους τουρίστες από την 1^η Ιουλίου. Μια λάθος ανακοίνωση πάντως της υπουργού Τουρισμού για άνοιγμα των συνόρων στις 22 Ιουνίου, εκτός από σύγχυση, προκάλεσε και τις ανησυχητικές επικρίσεις  της γειτονικής Πορτογαλίας.

Το εκατέρωθεν άνοιγμα των συνόρων τους την επόμενη εβδομάδα ανακοίνωσαν επίσης οι χώρες της Βαλτικής και η Πολωνία. Οι Βαλτικές χώρες (Λιθουανία, Λεττονία, Εσθονία) είχαν ανοίξει, άλλωστε, τα μεταξύ τους σύνορα ήδη από τις 15 Μαΐου, και είχαν φτιάξει μια “ταξιδιωτική φούσκα” εντός της ΕΕ, προκειμένου να τονώσουν τις οικονομίες τους. Οι ίδιες χώρες επιτρέπουν εξάλλου και την είσοδο σε πολίτες από τις περισσότερες χώρες της ΕΕ, κυρίως εκείνες με χαμηλούς επιδημιολογικούς δείκτες, ενώ στους υπόλοιπους συστήνεται ο αυτοπεριορισμός δύο εβδομάδων. Ουσιαστικά απαγόρευση υπάρχει μόνο για όσους προέρχονται από τη Βρετανία και τη Σουηδία.

Την ίδια ώρα, η Τσεχία άνοιξε τα σύνορά της με τη Γερμανία και την Αυστρία το μεσημέρι της Παρασκευής, δέκα ημέρες νωρίτερα από την προβλεπόμενη ημερομηνία. Στα σχέδια των Τσέχων είναι να ανοίξουν, στις 15 Ιουνίου, τα σύνορά τους στους πολίτες περισσότερων από 20 ευρωπαϊκών κρατών, αναμεσά τους και κράτη που επλήγησαν ιδιαίτερα σκληρά από τον κορωνοϊό (Γαλλία, Ιταλία και Ισπανία), αλλά τώρα παρουσιάζουν χαμηλούς επιδημιολογικούς δείκτες.