Μάχες του 5/42 Συντάγματος του Ψαρρού κατά των κατακτητών – Μαρτυρία

Ο αντιστράτηγος Γεώργιος Καϊμάρας υπήρξε ένας από τους πρωτεργάτες του αντάρτικου στη Ρούμελη. Με τον βαθμό του λοχαγού εντάχθηκε στην οργάνωση ΕΚΚΑ του συνταγματάρχη Δημητρίου Ψαρρού και πολέμησε κατά των Ιταλών και Γερμανών κατακτητών πριν το 5/42 διαλυθεί για τρίτη και αιματηρότατη φορά από τον ΕΛΑΣ του ΕΑΜ. Η προσωπική του μαρτυρία έχει, κατά συνέπεια, ιδιαίτερη βαρύτητα. Η εν λόγω μαρτυρία προέρχεται από δική του έκθεση του 1972.

“Μετά την συνθηκολόγησιν της Ιταλίας τμήματα του 5/42 διετάχθησαν υπό του Συν/ρχου Ψαρρού όπως πολιορκήσουν το Διδωρίκιον και εξαναγκάσουν την Ιταλικήν Φρουράν τούτου (2000 και πλέον άνδρες, πυρ/λα, πολυβόλα, τανκς κ.λ.π.) προς παράδοσιν. Ο Ιταλός Φρούραρχος εξηπάτησεν τον Άγγλον Ταγ/ρχην ΤΖΕΦ, όστις του έδωσε παράτασιν της ταχθείσης προθεσμίας υπό της αποσταλείσης διά διαπραγματεύσεις Επιτροπής του Συν/τος (Αξ/κοί Καϊμάρας Γ, Μήταλας, Βλάϊκος).

“Εν τω μεταξύ κατέφθασαν πολυάριθμοι ενισχύσεις Γερμανών εκ Ναυπάκτου και διεξήχθη σφοδροτάτη μάχη μεταξύ των εμπλακέντων τμημάτων του Συν/τος (Λόχος Καϊμάρα, τμήμα Λο.χ. Κρανιά) και των Ιταλογερμανών. Οι Γερμανοί διήλθον ανενόχλητοι την στενωπόν του ΣΤΕΝΟΥ, ην έδει να κρατήσουν τά τμήματα του ΕΛΑΣ και επετέθησαν κυκλωτικώς κατά των μαχομένων εις τα υψώματα του Λιδωρικίου τμημάτων του 5/42 μετά των Ιταλών.

“Ούτω το Συν/μα δεν κατώρθωσε να επιτύχη τον επιδιωκόμενον σκοπόν, λόγω της δολιότητος του ΕΛΑΣ, εφ’ ενός και της ανεξηγήτου επεμβάσεως του ΄Αγγλου Ταγ/ρχου ΤΖΕΦ αφ’ ετέρου. Τα τμήματα του Συν/τος απεσύρθησαν υψηλότερον κατά την νύκτα και εγκατέστησαν προφυλακάς επί των Δ.τών ΚΑΡΟΥΤΩΝ υψωμάτων. Αι απώλειαι του εχθρού ήσαν μεγάλαι, το μεγαλύτερον δε βάρος της μάχης υπέστησαν ο Λόχος Καϊμάρα και το τμήμα Κρανιά. Κατά την μάχην ταύτην ετραυματίσθη είς Αξ-κός και τινες αντάρται ελαφρώς.

Μάχη Σκαλούλας (14-9-43)

Ισχυρά δύναμις Γερμανών, ορμηθείσα εκ Λιδωρικίου εκύκλωσε το χωρίον Σκαλούλα και αφού συνεκέντρωσε τα γυναικόπαιδα εις την εκκλησίαν του χωρίου ήρχισε να λεηλατή και πυρπολή τούτο. Ο Λόχος Καϊμάρα επετέθη αιφνιδιαστικώς και σφοδρότατα εκ της κατυθύνσεως ΠΛΑΤΩ και έτρεψεν εις άτακτον φυγήν τους Γερμανούς, οι οποίοι πανικόβλητοι εκλείσθησαν εντός του περιχαρακωμένου στρατοπέδου του Λιδωρικίου. Ούτω ο ως άνω Λόχος διέσωσεν τα συλληφθέντα γυναικόπαιδα και ολόκληρον το χωρίον. Εις την μάχην ταύτην έλαβον μέρος και άνδρες της μαχητικής Ομάδος Καρουτών. Κατά την μάχην ταύτην έπεσεν ηρωϊκώς μαχόμενος ο Υπολ/γός Λαϊνάς Χ. και ετραυματίσθησαν τινές των ανδρών του Αρχηγείου.

Μάχη Τσακορέμματος (17.9.43)

Σφοδροτάτη και αιματηρά διά τον κατακτητήν μάχη έλαβεν χώραν επί των εκατέρωθεν της γεφύρας ΤΣΑΚΟΡΕΜΑΤΟΣ αντερεισμάτων μεταξύ των Λόχων Καϊμάρα, Κοκόρη και ισχυράς Μηχανοκινήτου Γερμανικής φάλαγγος εκ 50 και πλέον αυτοκινήτων και τάνκς. Οι Γερμανοί καθηλώθησαν και εσφυροκοπήθησαν επί πολλάς ώρας από τα θεριστικά πυρά των πολυβόλων, οπλοπολυβόλων και αυτομάτων όπλων των ανταρτών του 5/42. Οι αντάρται του Λόχου Καϊμάρα επολέμησαν εξ εγγυτάτης αποστάσεως (50 έως 200 μέτρα) με πρωτοφανή ηρωϊσμόν και αυτοθυσίαν και επέφεραν σοβαρωτάτας απωλείας εις τον εχθρόν (νεκροί, τραυματίαι, αχρηστευθέντα αυτοκίνητα).

Μετά την εξάντλησιν και του τελευταίου φυσιγγίου οι άνδρες του Συντάγματος απηγγιστρώθησαν και απεσύρθησαν προς τα υψώματα της ΓΚΙΩΝΑΣ συναποκομίζοντες και τους τραυματίας των (Υπολ/γός Καϊμάρας, Οπλαρχηγοί Καϊμάρας Παν. και Κοκόρης Ν.). Οι Γερμανοί επανέκαμψαν εις ΄Αμφισσαν με βαρυτάτας απωλείας, μη δυνηθέντες να εκπληρώσουν την αποστολήν των. Δι αεροπλάνου προσγειωθέντος εις το αεροδρόμιον ΚΙΡΡΑΣ μεταφέρθησαν εις ΑΘΗΝΑΣ σοβαρώς τραυματισθέντες Γερμανοί Αξ-κοί. Ο Υπολ/γός Καϊμάρας προήχθη επ’ ανδραγαθία υπό του Συν/ρχου Ψαρρού διά τον επιδειχθέντα ηρωϊσμόν και αυταπάρνησιν επί του πεδίου της μάχης.-

Μάχη Παπαδάκου (25-30/9/43)

Το Αρχηγείον Βορ. Γκιώνας κατά το ως άνω διάστημα διεξήγαγε σφοδράς μάχας μετά Γερμανικών τμημάτων, υποστηριζομένων υπό Βαρέος Πυροβολικού (τεταγμένου εντός του χωρίου Βουνιχώρας), τα οποία επεχείρουν να κρατήσουν τους αντάρτας εις μεγάλην απόστασιν από της δημοσίας οδού Αμφίσσης – Ναυπάκτου. Κατ’ αυτάς εφονεύθη ο αντάρτης Αθαν. Καϊμάρας εκ Βουνιχώρας και ετραυματίσθησαν 5 αντάρται του Αρχηγείου, οι δε Γερμανοί έσχον σοβαράς απωλείας.

Επιχειρήσεις και μάχαι του 5/42

“Εκτός των ανωτέρω μαχών, τας οποίας διεξήγαγεν το Αρχηγείον Βορ. Γκιώνας έλαβον χώραν:

-Η Μάχη ΑΝΑΘΕΜΑΤΟΣ (15.9.43) μεταξύ τμημάτων του Τάγματος Δωρίδος (τμήμα Παπαβασιλείου, Λόχος Κοκόρη) και Γερμανικής μηχανοκινήτου φάλαγγος.
-Αφοπλισμός των Ιταλών ΙΤΕΑΣ υπό του Λόχου Δεδούση.
-Μάχη ΔΕΛΦΩΝ – ΑΡΑΧΩΒΗΣ μεταξύ τμημάτων Κοκορέλη, Μαναίου και Γερμανών.
-Επεισόδιον ΑΡΓΟΜΟΙΡΑΣ μεταξύ ανδρών του Λόχου Δεδούση και Γερμανών.
-Μάχη ΚΥΡΓΙΑΣ, μεταξύ τμήματος του Λόχου Ντούρου και Γερμανικής φάλαγγος.-
-Επιχειρήσεις απελευθερώσεως Άγγλων αιχμαλώτων εις περιοχήν ΣΟΥΒΑΛΑΣ υπό Λόχων Μήταλα, Δεδούση και ομάδος Καταστροφών”.