Στην γκλίτσα των Ταλιμπάν ξύνεται ο Ερντογάν

Τα σχέδια της Τουρκίας να αναλάβει τον έλεγχο και την φύλαξη του αεροδρομίου της αφγανικής πρωτεύουσας Καμπούλ, έρχονται να αμφισβητήσουν για άλλη μία φορά οι Ταλιμπάν, το ισλαμικό κίνημα που απέτυχαν να νικήσουν οι Αμερικανοί από τον τον αλήστου μνήμης “πόλεμο κατά της τρομοκρατίας” του 2001. Τελικώς, αντί της “εξαγωγής της δημοκρατίας” στο Αφγανιστάν, οι Αμερικανοί ξεκίνησαν την αποχώρηση τους από την χώρα, από κοινού με την συντριπτική πλειονότητα των νατοϊκών δυνάμεων.

Μία από τις χώρες που έχει διακηρύξει την πρόθεση της να μην αποχωρήσει από το Αφγανιστάν είναι η ερντογανική Τουρκία, που βρήκε μία ευκαιρία να εκμεταλλευτεί το κενό από την αποχώρηση των Αμερικανών, για να ικανοποιήσει τις γνωστές νεοοθωμανικές φιλοδοξίες της. Οι Ηνωμένες Πολιτείες, παρά την προβληματική των αμερικανοτουρκικών σχέσεων, βλέπουν το Αφγανιστάν ως ένα πεδίο που θα μπορούσαν να συγκλίνουν τα αμερικανικά με τα τουρκικά συμφέροντα.

Προτεραιότητα της Ουάσιγκτον και των δυτικών συμμάχων της είναι να αποχωρήσουν από το Αφγανιστάν, στο οποίο ο πόλεμος εξακολουθεί να μαίνεται, καθώς οι Ταλιμπάν συνεχίζουν την προέλαση εις βάρος των δυνάμεων της φιλοδυτικής αφγανικής κυβέρνησης, η οποία είναι “ταμπουρωμένη” στην Καμπούλ. Η Τουρκία θα μπορούσε να αναλάβει ρόλο τοποτηρητή των δυτικών συμφερόντων, έστω και περιοριζόμενη στην αφγανική πρωτεύουσα.

Γνωρίζοντας όμως πως αποτελούν την κυρίαρχη δύναμη στην χώρα και μην έχοντας διάθεση να διαπραγματευτούν ότι έχουν κερδίσει το πεδίο της μάχης, οι Ταλιμπάν έστειλαν ήδη το πρώτο προειδοποιητικό μήνυμα στην Τουρκία: πως πρέπει και η ίδια να αποχωρήσει από κοινού με τις νατοϊκές δυνάμεις «βάση της συμφωνίας που υπογράψαμε με τους Αμερικανούς στις 29 Φεβρουαρίου του 2020». Η Τουρκία έχει πολλά σχέδια για το Αφγανιστάν, αλλά “λογαριάζει χωρίς τον ξενοδόχο” και στην συγκεκριμένη περίπτωση τους Ταλιμπάν.

Προειδοποιούν οι Ταλιμπάν

Δεν είναι η πρώτη φορά που οι Ταλιμπάν ρίχνουν “άκυρο” στον Ερντογάν. Η τουρκική κυβέρνηση είχε διαφημίσει την ειρηνευτική διάσκεψη του Απριλίου στην Κωνσταντινούπολη, φιλοδοξώντας πως θα λειτουργήσει ως μεσολαβητής ανάμεσα στις δύο πλευρές του πολέμου, την αφγανική κυβέρνηση και τους Ταλιμπάν. Μόνο που αυτή η διάσκεψη έμεινε μετέωρη, καθώς την τελευταία στιγμή οι Ταλιμπάν ακύρωσαν την συμμετοχή τους, συνεχίζοντας τις επιθέσεις κατά της αφγανικής κυβέρνησης.

Εδώ που τα λέμε δεν τις είχαν και ποτέ σταματήσει, ακόμα και όταν διαπραγματευόντουσαν με τους Αμερικανούς. Οι ΗΠΑ, τόσο επί Τραμπ, όσο και επί Μπάιντεν, “σφυρίζουν αδιάφορα” στον πόλεμο των Ταλιμπάν, τους οποίους διαχωρίζουν από το Ισλαμικό Κράτος, το οποίο διαθέτει ενεργούς πυρήνες στο Αφγανιστάν και επίσης πραγματοποιεί μία σειρά αιματηρών επιθέσεων, κυρίως κατά της σιιτικής μειονότητας.

Δεν καθόλου υπερβολικός ο ισχυρισμός πως οι Αμερικανοί υπολογίζουν για την επόμενη μέρα στο Αφγανιστάν στους Ταλιμπάν, οι οποίοι απέδειξαν πως είναι άξιοι συνεχιστές της πολεμικής παράδοσης των μουτζαχεντίν που είχαν ταπεινώσει τους Σοβιετικούς, καθώς πλέον βλέπουν ανταγωνιστικά την παρουσία του Ισλαμικού Κράτους στην χώρα. Ως “παιδιά” του βαθέους κράτους του Πακιστάν αναμένονταν πως θα ανέχονταν μία περιορισμένη τουρκική παρουσία, λόγω των “αδελφικών” σχέσεων Άγκυρας και Ισλαμαμπάντ.

Όμως με την προειδοποίηση τους οι Ταλιμπάν δηλώνουν πως δεν πρέπει να θεωρούνται δεδομένοι από κανέναν και θεωρούν ως θρασείς τις απαιτήσεις του Ερντογάν να βάλει χέρι στην χώρα τους, με μία ισχνή στρατιωτική παρουσία, την στιγμή που η πολεμική δράση των ίδιων οδήγησε στην υποχώρηση μιας πλανητικής υπερδύναμης. Υπενθυμίζεται πως η τουρκική στρατιωτική δύναμη στο Αφγανιστάν δεν ξεπερνά τους 1000 άνδρες, ενώ ουδέποτε είχε μάχιμο ρόλο στις νατοϊκές πολεμικές επιχειρήσεις του παρελθόντος.

Μετέωρη η συμφωνία

Εξάλλου η ίδια η συμφωνία που φέρεται να κατέληξαν οι Αμερικανοί με τους Τούρκους για τον έλεγχο του αεροδρομίου της Καμπούλ, φαίνεται πως ακόμα δεν έχει “καθαρογραφεί”. Ο εκπρόσωπος του Πενταγώνου Τζον Κίρμπι παραδέχτηκε τις σχετικές συζητήσεις με τους Τούρκους, δήλωσε όμως πως «αναμένει» συγκεκριμένη απόφαση του Ερντογάν για το ζήτημα. Ο δε Τούρκος υπουργός Άμυνας έθεσε, για πρώτη φορά, ως προαπαιτούμενο για την συνέχιση της τουρκικής παρουσίας στο Αφγανιστάν, την «πολιτική και υλικοτεχνική υποστήριξη» του NATO.

Σύμφωνα με διεθνή δημοσιεύματα το αεροδρόμιο της Καμπούλ είναι χώρος κανονικής εκροής ολόκληρων δισεκατομμυρίων που φεύγουν από την χώρα με μυστικές πτήσεις, χρήματα που προέρχονται από το εμπόριο ναρκωτικών. Δεν μοιάζει τυχαία η σπουδή της Τουρκίας να αναλάβει τον έλεγχο του αεροδρομίου, όταν όλη η Τουρκία βοά για τις διασυνδέσεις του καθεστώτος Ερντογάν με εμπόρους ναρκωτικών και το οργανωμένο έγκλημα.

Δεν θα έπεφτε σίγουρα καθόλου άσχημα το αεροδρόμιο της Καμπούλ στον Ερντογάν, αλλά το τι μέλλει γενέσθαι δεν εξαρτάται ούτε από την Τουρκία, ούτε από τους Αμερικανούς που αποχωρούν, ούτε και από την πολιορκημένη αφγανική κυβέρνηση, αλλά από ένα “μπαρουτοκαπνισμένο” ισλαμικό κίνημα, το οποίο δεν έχει καμία σχέση με τα στίφη των ισλαμιστών στην Συρία ή στην Λιβύη που είναι μίσθαρνα όργανα του Ερντογάν.

Μπορεί οι Ταλιμπάν να μην θυμίζουν πλέον τους κυριολεκτικά αναλφάβητους ορεισίβιους πολεμιστές της δεκαετίας του ’90, καθώς εσχάτως αρθρογραφούν και στους New York Times (!) ενώ έχουν ανακαλύψει και τα social media, αλλά παραμένουν μία έμπειρη πολεμική δύναμη, που μόνο ως αστείο ακούγεται ότι θα τολμήσει να την αντιμετωπίσει η Τουρκία με την ισχνή στρατιωτική δύναμη που διαθέτει στο Αφγανιστάν. Το μόνο που μπορεί να κάνει είναι τους εξαγοράσει, ίσως δίνοντας τους μερίδιο από τα κέρδη από την διαχείριση του αεροδρομίου, αν πάντα τελεσφορήσει η συγκεκριμένη συμφωνία και δεν υποχρεωθεί να εγκαταλείψει και αυτή τελικώς την χώρα, ακολουθώντας τους Αμερικανούς.