Τα έξι σημεία της Άγκυρας για λύση “δύο κρατών”

Η άφιξη την ερχόμενη εβδομάδα στη Λευκωσία, της απεσταλμένης του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Τζέιν Χολ Λουτ, στοχεύει στη συντήρηση μιας κινητικότητας στο Κυπριακό, που δύσκολα μπορεί να οδηγήσει σε εξελίξεις σύντομα. Οι εμπλεκόμενοι παραπέμπουν για διεργασίες τον ερχόμενο Σεπτέμβρη όταν όλοι οι εμπλεκόμενοι θα βρίσκονται στη Νέα Υόρκη για τη Γενική Συνέλευση.

Η κ. Λουτ τον Μάιο είχε μεταβεί στην Αθήνα και την Άγκυρα ενώ είχε συναντήσεις με τον απεσταλμένο του Φόρεϊν Όφις. Με τον τελευταίο τα είπαν στην Αθήνα καθώς συνέπεσε η παρουσία και των δυο εκεί. Την ερχόμενη εβδομάδα ενδέχεται ο πρόεδρος Αναστασιάδης να συναντηθεί στις Βρυξέλλες με τον γενικό γραμματέα, Αντόνιο Γκουτέρες στο περιθώριο της συνόδου της ΕΕ. Ο γ.γ. έχει προσκληθεί να συμμετάσχει σε μέρος των εργασιών της συνόδου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Αν και ο Αντόνιο Γκουτέρες στην άτυπη πενταμερή διάσκεψη της Γενεύης (27-29 Απριλίου) είχε εξαγγείλει και νέα σύναξη, εάν και εφόσον βρεθεί «κοινό έδαφος», παρουσιάζεται επιφυλακτικός καθώς δεν θέλει να φορτωθεί μια ακόμη αποτυχία στο Κυπριακό. Διπλωματικές διεργασίες, πάντως, θα γίνονται για να συντηρηθεί το μομέντουμ.

Το επόμενο βήμα δύσκολα θα γίνει με τα όσα προετοιμάζει η κατοχική Τουρκία, με την κατασκευή στρατιωτικών βάσεων στα κατεχόμενα και τις εργασίες για περαιτέρω άνοιγμα της περίκλειστης περιοχής της κατεχόμενης Αμμοχώστου. Και δεν είναι μόνο η επιβολή νέων τετελεσμένων, που βαθμηδόν επιβάλλονται από την κατοχική Τουρκία και τα όσα θα ανακοινώσει ο Ερντογάν κατά τη διάρκεια της επίσκεψης του στα κατεχόμενα, στις 20 Ιουλίου, ανήμερα της μαύρης επετείου της εισβολής, το 1974.

Τα έξι σημεία

Η κατοχική δύναμη έχει εγγράφως καταθέσει τις θέσεις της. Υπενθυμίζεται συναφώς ότι στη Γενεύη ο εγκάθετος της Άγκυρας κατέθεσε έγγραφο έξι σημείων, με στόχο να εξηγήσει τη θέση της τουρκικής πλευράς για δυο κράτη. Αυτό το έγγραφο θέλει να συζητήσει με την κ. Λουτ. Στο έγγραφο σημειώνονται τα εξής σημεία:

• Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ να αναλάβει μια πρωτοβουλία ούτως ώστε το ΣΑ να υιοθετήσει ένα ψήφισμα-απόφαση στο οποίο θα διασφαλίζεται το ισότιμο διεθνές στάτους και η κυριαρχική ισότητα των δύο πλευρών. Ένα τέτοιο ψήφισμα θα διαμορφώσει τη νέα βάση για την εγκαθίδρυση μιας συνεταιρικής σχέσης μεταξύ των δύο υφιστάμενων κρατών.
• Εφόσον διασφαλιστεί το ισότιμο διεθνές στάτους και η κυριαρχική ισότητα των δύο κρατών οι πιο πάνω διευθετήσεις θα μπουν σε διαπραγματεύσεις με χρονοδιαγράμματα σ’ αυτή την νέα βάση υπό την εποπτεία του γ.γ. του ΟΗΕ για την επίτευξη μιας αμοιβαίας αποδεκτής συμφωνίας για συνεργασία.
• Οι διαπραγματεύσεις θα δώσουν έμφαση στις μελλοντικές σχέσεις των δύο ανεξάρτητων κρατών σε θέματα περιουσιακού, ασφάλειας, συνοριακών διευθετήσεων καθώς και τις σχέσεις με την ΕΕ.
• Οι διαπραγματεύσεις αυτές θα υποστηρίζονται από την Τουρκία, την Βρετανία και την Ελλάδα καθώς επίσης και από την ΕΕ ως παρατηρητή, εάν αυτό κριθεί αναγκαίο
• Στο πλαίσιο αυτής της συμφωνίας, τα δύο κράτη θα πρέπει να αναγνωρίσουν το ένα το άλλο και οι 3 εγγυήτριες δυνάμεις θα το υποστηρίξουν.
• Οποιαδήποτε συμφωνία επιτευχθεί ως αποτέλεσμα των διαπραγματεύσεων, θα τεθεί προς έγκριση σε ξεχωριστά ταυτόχρονα δημοψηφίσματα στα δύο κράτη.

Αυτή είναι η τουρκική θέση, η οποία επιχειρείται να επιβληθεί διά τετελεσμένων και αφόρητων πιέσεων. Όλα αυτά είναι σε εξέλιξη ενώ η Αθήνα ανακοινώνει ότι έσπασε ο “πάγος” με την Άγκυρα. Όλα αυτά βρίσκονται σε εξέλιξη ενώ Ελλάδα και Κύπρος κινούνται σε παράλληλους δρόμους ενώ δεν επανεξετάζουν την πορεία τους στα εθνικά θέματα.