Στα χαρακώματα Μπάιντεν-Καθολική Εκκλησία για τις αμβλώσεις

Σε τεντωμένο σκοινί φαίνεται να βρίσκεται η σχέση του Αμερικανού προέδρου με την ηγεσία της Καθολικής Εκκλησίας των ΗΠΑ. Ο Τζο Μπάιντεν όπως είναι ήδη γνωστό, είναι ο πρώτος καθολικός πρόεδρος από την εποχή του Τζον Κένεντι. Παρά το γεγονός αυτό, η θέση του στο ζήτημα των αμβλώσεων έχει δημιουργήσει ρήγμα στις σχέσεις τους. Δεν είναι λίγοι οι καθολικοί ιερείς που επιθυμούν να αποκλείσουν τον Μπάιντεν από την Θεία Κοινωνία.

Τα διδάγματα της ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας δεν συμβαδίζουν με την θέση που έχουν καθολικοί πολιτικοί στις ΗΠΑ για το ζήτημα των αμβλώσεων. Το αν η Εκκλησία πρέπει να κλείσει τις πόρτες της σε όσους στηρίζουν το δικαίωμα της γυναίκας στην επιλογή, αποτελεί θέμα συζήτησης για τη Σύνοδο των Καθολικών Επισκόπων.

Ο Μπάιντεν ως αντιπρόεδρος των ΗΠΑ το 2015 είχε δηλώσει για το ζήτημα ότι είναι προσωπική του άποψη, πως η ζωή ξεκινάει στη σύλληψη του εμβρύου. Διευκρίνισε όμως πως δεν σκοπεύει να επιβάλλει τη θέση του αυτή σε άλλους ανθρώπους. Αντιθέτως, με το πρώτο προσχέδιο προϋπολογισμού που κατέθεσε ως πρόεδρος πριν από μερικές εβδομάδες, εκπλήρωσε μια προεκλογική δέσμευση. Για πρώτη φορά άρθηκε ο περιορισμός της χρηματοδότησης κλινικών που πραγματοποιούν αμβλώσεις σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Η κίνηση αυτή δημιούργησε αντιδράσεις.

Κατά την τελευταία διαδικτυακή συνεδρίαση της Συνόδου Καθολικών Επισκόπων, τέθηκε αίτημα να συνταχθεί ένα “διδακτικό έγγραφο” που να απευθύνεται σε όσους πολιτικούς δημοσίως στηρίζουν το δικαίωμα της επιλογής στο θέμα των αμβλώσεων. Στη ρωμαιοκαθολική πίστη, η λειτουργία της Θείας Κοινωνίας αποτελεί το πιο σημαντικό εκ των μυστηρίων. Κατ’ επέκταση, το ενδεχόμενο αποκλεισμού από την Θεία Κοινωνία του πιο διακεκριμένου Καθολικού στις ΗΠΑ, θα ήταν κίνηση τεράστιου συμβολισμού.

Τι ψήφισε η Σύνοδος

Ο πρόεδρος Μπάιντεν δεν έχει υπάρξει “ντροπαλός” στην εκδήλωση της πίστης του, παρά το γεγονός ότι τα εκκλησιαστικά διδάγματα δεν συμβαδίζουν πλήρως με την ιδεολογία του. Πέραν τούτου, παρακολουθεί κάθε Κυριακή τη Θεία Λειτουργία. Καλούμενος να σχολιάσει τις εξελίξεις και συγκεκριμένα τις αντιδράσεις στο πλαίσιο της Συνόδου, απάντησε ότι πρόκειται για ιδιωτικό ζήτημα που δεν επιθυμεί να αναπτύξει, προσθέτοντας την πεποίθησή του ότι δεν πρόκειται να αποκλειστεί από τη Θεία Κοινωνία.

Την αντίθεσή του στο ενδεχόμενο αποκλεισμού του προέδρου Μπάιντεν εξέφρασε και το Βατικανό. Παρά το γεγονός αυτό, ο αντιπρόεδρος της Συνόδου ανακοίνωσε ότι το αίτημα που έφεραν οι Επίσκοποι, ψηφίστηκε κατά πλειοψηφία με 168 ψήφους υπέρ, 55 κατά και 6 αποχές. Οι Επίσκοποι που συμμετείχαν στη Σύνοδο και ήταν αντίθετοι προς το ψήφισμα εξέφρασαν τις ανησυχίες τους.

Κάποιοι έκαναν λόγο για “εργαλειοποίηση” της Θείας Κοινωνίας, ενώ άλλοι είδαν ρήγμα στην αίσθηση ενότητας μεταξύ της αμερικανικής Καθολικής Εκκλησίας και του Βατικανού. Ο Αρχιεπίσκοπος του Σικάγο από μεριάς του είπε ότι είναι προβληματισμένος που σε μία περίοδο μαζικής απομάκρυνσης του κόσμου από την Εκκλησία και γενικά δύσκολη για τη χριστιανική πίστη, κάποιοι επιλέγουν να αποκλείσουν περισσότερο κόσμο απ’ αυτήν. Σφοδρή αντίδραση κατά της απόφασης εξέφρασαν και οι “Καθολικοί υπέρ της επιλογής”, μια οργάνωση καθολικών χριστιανών που υπερασπίζονται το δικαίωμα στην άμβλωση.

Τι συμβαίνει στις ΗΠΑ

Στον αντίποδα, οι Επίσκοποι που υπέβαλαν το αίτημα και στήριξαν την απόφαση, έκαναν λόγο για μία κατάσταση χωρίς ιστορικό προηγούμενο. «Έχουμε έναν Καθολικό πρόεδρο, που είναι ενάντια στα διδάγματα της Εκκλησίας» δήλωσε Επίσκοπος του Όρεγκον. Ένας άλλος Επίσκοπος επισήμανε ότι το ψήφισμα δεν στοχεύει συγκεκριμένα πρόσωπα, αλλά έχει σκοπό να αποκλείσει από το μυστήριο της Θείας Κοινωνίας άτομα που διαπράττουν μεγάλες αμαρτίες.

Καθώς στην ψηφοφορία επικράτησαν όσοι τάσσονται υπέρ του αποκλεισμού, αυτός θα αποκτήσει διαστάσεις πάγιας θέσης της Καθολικής Εκκλησίας στις ΗΠΑ, παρά το γεγονός ότι δεν θα δεσμεύει όλους. Κάθε Επίσκοπος έχει το δικαίωμα να αποφασίσει εάν θα εφαρμόσει τον αποκλεισμό ή όχι. Το ζήτημα, πάντως, θα ξανατεθεί προς συζήτηση στη Σύνοδο το Νοέμβριο.

Οι εξελίξεις αυτές έρχονται σε περίοδο που το ζήτημα των αμβλώσεων αποτελεί μείζον θέμα για τις ΗΠΑ και μάλιστα με ιδιαίτερες πολιτικές επιπτώσεις. Διάφορες Πολιτείες που ελέγχονται από Ρεπουμπλικανούς θεσπίζουν περιορισμούς στο πότε είναι νόμιμο να πραγματωθεί άμβλωση. Τα σωματεία υπεράσπισης και προώθησης του δικαιώματος στην άμβλωση κάνουν λόγο για καθιέρωση άνευ προηγουμένου νέων περιορισμών.

Στην Οκλαχόμα, το θεσμικό πλαίσιο είναι πλέον τέτοιο που θεωρείται σχεδόν ακατόρθωτο για μια γυναίκα να υπαχθεί σε κατηγορία που να της επιτρέπει να πραγματοποιήσει νόμιμα άμβλωση. Σε άλλες Πολιτείες, ανάμεσά τους και το Τέξας, το χρονικό όριο εντός της εγκυμοσύνης που μία γυναίκα δικαιούται να κάνει έκτρωση έχει μειωθεί στις έξι εβδομάδες κύησης. Όπως επισημαίνουν διάφοροι φορείς, είναι μια χρονική περίοδος που πολλές γυναίκες δεν γνωρίζουν καν ότι κυοφορούν.

Το διακύβευμα για τις αμβλώσεις

Το μεγάλο διακύβευμα για το ζήτημα θεωρείται η επερχόμενη μάχη στο Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ. Οι δικαστές, θα κληθούν να εκδικάσουν μια υπόθεση που αφορά την Πολιτεία του Μισισσιπή, όπου οι αμβλώσεις απαγορεύτηκαν μετά τις 15 εβδομάδες. Εάν το Ανώτατο Δικαστήριο κρίνει ως νόμιμο τον περιορισμό αυτό, θα ανοίξει ο δρόμος για σειρά από άλλες δικαστικές διαμάχες αντίστοιχου περιεχομένου σε τοπικό επίπεδο.

Οι φεμινιστικές οργανώσεις δεν είναι αισιόδοξες για το αποτέλεσμα της απόφασης του Ανώτατου Δικαστηρίου. Όπως είναι γνωστό, ο πρόεδρος Τραμπ πρόλαβε πριν την αποχώρησή του να διορίσει με fast track διαδικασίες ως ανώτατη δικαστή την βαθιά συντηρητική Έιμι Κόνι Μπάρετ. Με τον τρόπο αυτό, το Ανώτατο Δικαστήριο έχει αποκτήσει μια ιδεολογική ισορροπία που δεν ευνοεί όσους είναι υπέρ ενός πιο ελεύθερου νομικού πλαισίου για τις αμβλώσεις.

Πάντως, το ζήτημα των αμβλώσεων έχει πάρει πρόσφατα πολιτικές διαστάσεις και στην Ευρώπη. Τους τελευταίους μήνες έχουν λάβει χώρα δεκάδες διαδηλώσεις σε Ουγγαρία και Πολωνία κατά των περιορισμών στο δικαίωμα της άμβλωσης που επιχείρησαν να εφαρμόσουν οι κυβερνήσεις των χωρών αυτών. Από την άλλη μεριά, σθεναρή αντίσταση συνάντησε και η κυβέρνηση της Ισπανίας, όταν επιχείρησε να νομιμοποιήσει τις αμβλώσεις σε ανήλικα κορίτσια χωρίς τη γονική άδεια.