11 Σεπτεμβρίου 2001: Ένα Περλ Χάρμπορ στην καρδιά της Νέας Υόρκης

Στις 11 Σεπτεμβρίου 2001, 19 τρομοκράτες, που συνδέονταν με την Αλ Κάιντα κατέλαβαν τέσσερα αεροπλάνα και πραγματοποίησαν επιθέσεις αυτοκτονίας εναντίον στόχων στις Ηνωμένες Πολιτείες. Δύο από τα αεροπλάνα έπεσαν στους δίδυμους πύργους του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου (World Trade Center) στη Νέα Υόρκη, ένα τρίτο αεροπλάνο έπληξε το Πεντάγωνο, λίγο έξω από την Ουάσιγκτον, ενώ ένα τέταρτο αεροπλάνο συνετρίβη στην Πενσυλβάνια, χωρίς να έχει βρει το στόχο του.

Στις 11 Σεπτεμβρίου 2001, στις 8:45 π.μ., ένα Boeing 767 της American Airlines, φορτωμένο με χιλιάδες καύσιμα, συνετρίβη στον βόρειο πύργο του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου στη Νέα Υόρκη. Η πρόσκρουση άφησε μια τεράστια φλεγόμενη τρύπα κοντά στον 80ο όροφο του ουρανοξύστη των 110 ορόφων, σκοτώνοντας ακαριαία εκατοντάδες ανθρώπους και παγιδεύοντας εκατοντάδες άλλους σε υψηλότερους ορόφους.

Στη συνέχεια, 18 λεπτά μετά το χτύπημα του πρώτου αεροπλάνου, ένα δεύτερο Boeing 767 – η πτήση 175 της United Airlines–  εμφανίστηκε από τον ουρανό, στράφηκε απότομα προς το Παγκόσμιο Κέντρο Εμπορίου και έπεσε στον νότιο πύργο κοντά στον 60ό όροφο. Μετά το δεύτερο χτύπημα, κανείς δεν είχε τη ψευδαίσθηση ότι επρόκειτο για αεροπορικά δυστυχήματα. Η Αμερική δεχόταν επίθεση στην καρδιά της οικονομικής ισχύος της.

Οι αεροπειρατές ήταν ισλαμιστές τρομοκράτες από τη Σαουδική Αραβία και διάφορα άλλα αραβικά έθνη, με την στήριξη και χρηματοδότηση του Οσάμα Μπιν Λάντεν, αρχηγού της τρομοκρατικής οργάνωσης Αλ Κάιντα. Οι περισσότεροι από τους τρομοκράτες είχαν εκπαιδευτεί ως πιλότοι σε εμπορικές σχολές των ΗΠΑ.

Μπόρεσαν, επίσης, να παρακάμψουν τους ελέγχους των αμερικανικών αεροδρομίων και να επιβιβαστούν σε πτήσεις, έχοντας μαζί τους μαχαίρια και άλλα αιχμηρά αντικείμενα. Επιπλέον, επέλεξαν διηπειρωτικές πτήσεις, ώστε να αεροπλάνα να είναι κατάφορτα με καύσιμα. Αμέσως μετά την απογείωση, οι τρομοκράτες πήραν τον έλεγχο των τεσσάρων αεροπλάνων, μετατρέποντας συνηθισμένα επιβατικά αεροσκάφη σε κατευθυνόμενους πυραύλους.

Οι στόχοι των τρομοκρατών

Και ενώ εκατομμύρια άνθρωποι ανά τον κόσμο παρακολουθούσαν τους δίδυμους πύργους του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου να φλέγονται, η πτήση 77 της American Airlines συνετρίβη στη δυτική πλευρά της στρατιωτικής έδρας του Πενταγώνου στις 9:45 π.μ. Ακολούθησε μια κόλαση, λόγω της μεγάλης ποσότητας καυσίμων που μετέφερε το αεροπλάνο και η οποία ήταν ικανή να οδηγήσει σε κατάρρευση ενός τμήματος του αμερικανικού υπουργείου Άμυνας.

Ελάχιστα λεπτά μετά το χτύπημα στο αμερικανικό Πεντάγωνο, ο νότιος πύργος του Παγκόσμιου Κέντρου Εμπορίου κατέρρευσε, προκαλώντας ένα τεράστιο σύννεφο σκόνης και καπνού, που σκέπασε τα πάντα στο κέντρο της Νέας Υόρκης. Στις 10:30 π.μ., κατέρρευσε και ο βόρειος πύργος. Εν τω μεταξύ, ένα τέταρτο αεροπλάνο με προορισμό την Καλιφόρνια, η πτήση 93 της United, καταλήφθηκε και αυτό από αεροπειρατές.

Ωστόσο, ορισμένοι επιβάτες της συγκεκριμένης πτήσης επιτέθηκαν στους αεροπειρατές, με αποτέλεσμα το αεροπλάνο να συντριβεί στο Σάνκσβιλ της δυτικής Πενσυλβάνια στις 10:10 π.μ. Ο “στόχος” του δεν είναι γνωστός, αλλά οι θεωρίες κάνουν λόγο για τον Λευκό Οίκο ή το Καπιτώλιο των ΗΠΑ. Στις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου σκοτώθηκαν συνολικά 2.996 άνθρωποι, συμπεριλαμβανομένων των 19 τρομοκρατών αεροπειρατών που επέβαιναν στα τέσσερα αεροπλάνα. Πολλοί από τους νεκρούς ήταν πυροσβέστες, τραυματιοφορείς και αστυνομικοί της Νέας Υόρκης, που έτρεξαν στα φλεγόμενα κτίρια μετά τις επιθέσεις.

Το απόγευμα της ίδιας μέρας, ο τότε Αμερικανός πρόεδρος Τζορτζ Μπους, ο οποίος βρισκόταν στη Φλόριντα την ώρα των επιθέσεων, απηύθυνε τηλεοπτικό διάγγελμα, δηλώνοντας: «Οι τρομοκρατικές επιθέσεις μπορεί να κλόνισαν τα θεμέλια των μεγαλύτερων κτιρίων μας, αλλά δεν μπόρεσαν να αγγίξουν τα θεμέλια της Αμερικής. Αυτές οι πράξεις θρυμματίζουν το ατσάλι, αλλά δεν μπορούν να κάμψουν το ατσάλι της αμερικανικής αποφασιστικότητας».

Ο “άξονας του κακού”

Όσον αφορά την αναμενόμενη στρατιωτική απάντηση των ΗΠΑ δήλωσε: «Δεν θα κάνουμε καμία διάκριση μεταξύ των τρομοκρατών που διέπραξαν αυτές τις πράξεις και εκείνων που τους υποθάλπουν». Με αλλά λόγια, ο «άξονας του κακού» είχε σχηματιστεί και το μόνο που είχε απομείνει ήταν να τεθεί σε λειτουργία η αμερικανική στρατιωτική μηχανή.

Η επιχείρηση “Διαρκής Ελευθερία”, η υπό αμερικανική ηγεσία διεθνής προσπάθεια για την εκδίωξη του καθεστώτος των Ταλιμπάν στο Αφγανιστάν και την καταστροφή του τρομοκρατικού δικτύου του Οσάμα μπιν Λάντεν που έδρευε εκεί, ξεκίνησε στις 7 Οκτωβρίου. Μέσα σε δύο μήνες, οι αμερικανικές δυνάμεις είχαν ουσιαστικά απομακρύνει τους Ταλιμπάν από την επιχειρησιακή εξουσία, αλλά ο πόλεμος συνεχίστηκε, αφενός μεν διότι οι Ταλιμπάν δεν εξολοθρεύθηκαν πλήρως, αφετέρου δε οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ δεν μπόρεσαν να εδραιώσουν το πολιτικό όραμά τους για την επόμενη μέρα του Αφγανιστάν.

Ο Οσάμα μπιν Λάντεν, ο εγκέφαλος των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου, παρέμεινε ασύλληπτος μέχρι τις 2 Μαΐου 2011, όταν τελικά εντοπίστηκε και σκοτώθηκε από τις αμερικανικές δυνάμεις σε κρησφύγετο του, στο Αμποταμπάντ (Abbottabad) του Πακιστάν. Τον Ιούνιο του 2011, ο τότε πρόεδρος Μπαράκ Ομπάμα ανακοίνωσε την έναρξη της αποχώρησης των αμερικανικών στρατευμάτων από το Αφγανιστάν, μία επιχείρηση που ολοκληρώθηκε μόλις πριν λίγες ημέρες (31 Αυγούστου 2021).

Στις 18 Δεκεμβρίου 2001, το Κογκρέσο ενέκρινε την ονομασία της 11ης Σεπτεμβρίου ως «Patriot Day» (Ημέρα των Πατριωτών) για τον εορτασμό της επετείου των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου. Το 2009, το Κογκρέσο χαρακτήρισε την 11η Σεπτεμβρίου «National Day of Service and Remembrance» (Εθνική Ημέρα Υπηρεσίας και Μνήμης), ενώ το μνημείο «Reflecting Absence» (Αντανακλώντας την Απουσία), για τα θύματα της 11ης Σεπτεμβρίου, βρίσκεται σήμερα στο σημείο, που άλλοτε υψώνονταν οι δίδυμοι πύργοι.

Στο ίδιο σημείο είναι χαραγμένα σε 152 μπρούτζινες πλάκες τα ονόματα των 2.983 θυμάτων των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου. Τον Μάιο του 2014, άνοιξε τις πύλες του και το “National September 11 Memorial & Museum” (Εθνικό Μνημείο και Μουσείο της 11ης Σεπτεμβρίου). Ακολούθησαν, λίγους μήνες μετά, τα εγκαίνια του Πύργου της Ελευθερίας (“Freedom Tower”), που δεσπόζει στο σημείο μηδέν (Ground zero).