Αναζητώντας την ανθρωπιά με αφορμή τα Θεοφάνεια

Τα Θεοφάνεια (Επιφάνεια ή Φώτα, γιορτή δεσποτική της Χριστιανοσύνης) κλείνουν και φέτος τον λατρευτικό κύκλο του εορταστικού δωδεκαημέρου με την βάπτιση του ”Υιού του Ανθρώπου” στον Ιορδάνη ποταμό από τον (ασκητή-Βαπτιστή) Ιωάννη τον Πρόδρομο, παρουσία του Τριαδικού Θεού ως Άγιο Πνεύμα (σε σωματική μορφή σαν περιστέρι) πάνω από τον εμβαπτιζόμενο Χριστό.

Ιερή σκηνή, κατά την οποία σύμφωνα με τη θρησκευτική μας παράδοση –ακούστηκε μέσα από ένα φωτεινό σύννεφο η φωνή του Άγιου Πατέρα να λέει: «Ούτος εστίν ο Υιός μου ο αγαπητός, εν ω ευδόκησα» (βλ. ευαγγέλια του Ματθαίου, του Μάρκου και του Λουκά). Η σημασία των Θεοφανείων είναι μεγάλη για τους Χριστιανούς (και δη τους Ορθόδοξους) ανά τον κόσμο.

Συμβολική και μηνυματική μαζί: η παλιγγενεσία, η ανακαίνιση, ο φωτισμός των εν Χριστώ αδελφών και η μετατροπή των νέων ανθρώπων σε θεοφόρους και πνευματοφόρους.
Παράλληλα όμως η μεγάλη αυτή γιορτή σηματοδοτεί και κάτι άλλο. Εθιμικά μεν τον καθαρισμό των υδάτων και των ανθρώπων απ’ τις ακαθαρσίες που άφησαν πίσω τους φεύγοντας οι καλικάντζαροι, οι οποίοι παρέμειναν στη γη όλο το δωδεκαήμερο των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς.

Αλληγορικά δε παραπέμπει στη θέωση του ανθρώπου και, όσον αφορά τα καθ’ ημάς στην Ελλάδα, σε αυτό που επεσήμανε στη σύντομη αναφορά του (επ’ ευκαιρία της τελετής αγιασμού των υδάτων στον Πειραιά το 2020) ο πρώην ΠτΔ Προκόπης Παυλόπουλος:
«Η Εορτή των Θεοφανείων, πηγή του ανεσπέρου Φωτός της Χριστιανοσύνης, δείχνει σ’ εμάς, τους Έλληνες, τον διαχρονικό δρόμο του Χρέους μας, όπως τούτο διαμορφώνεται από την Ιστορία μας και τον Πολιτισμό μας. Ήτοι τον δρόμο της υπεράσπισης των αρχών και αξιών του Ανθρωπισμού, της Αλληλεγγύης, της Δημοκρατίας και της Δικαιοσύνης».

Φευ!.. Στην πράξη όλα αυτά πάνε περίπατο, δυστυχώς, καθώς ο ανθρωπισμός –σε πολιτικό επίπεδο και όχι μόνο– παραμένει ιδεατός και ανεφάρμοστος. Τελευταίο παράδειγμα αυτό που συνέβη (παραμονές Πρωτοχρονιάς) στο Οφθαλμολογικό Τμήμα του Κωνσταντοπούλειου Νοσοκομείου Νέας Ιωνίας και είχε να κάνει με την παρεμπόδιση γιατρών να ασκήσουν το χειρουργικό έργο τους για τη σωτηρία άστεγων και αναξιοπαθούντων λόγω γραφειοκρατικών ζητημάτων.

Aπανθρωπιά και κυβερνήσεις

Γεγονός το οποίο είχε σαν αποκορύφωμά του την ”παραπομπή στο πειθαρχικό διευθύντριας του ΕΣΥ, επειδή χειρούργησε άστεγο που δεν έβλεπε”, όπως αποκάλυψε πρόσφατα η ΕΣΤΙΑ (28/12/’21). Με άλλα λόγια η απανθρωπιά έγινε μέρος της πολιτικής των ελληνικών κυβερνήσεων, αφού διαιωνίζεται ανεμπόδιστα (με συνεργό την υποκρισία) η κρατική αναλγησία.

Έτσι, μετά τη σύλληψη μιας 90χρονης στους Αμπελόκηπους Θεσσαλονίκης που πιάστηκε… επ’ αυτοφώρω να πουλάει τερλίκια (μάλλινες κάλτσες) τον Μάρτιο του ’19 και την σύλληψη τον επόμενο μήνα 80χρονης η οποία συνελήφθη στις παρυφές μιας λαϊκής αγοράς της Κατερίνης να πουλάει χωρίς άδεια τα χόρτα που μάζεψε για να ζήσει, τώρα έχουμε νέα κατορθώματα επί ημερών της διάδοχης κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, της ΝΔ.

Απαράδεκτες κυβερνητικές συμπεριφορές όλες αυτές, που εγείρουν ερωτηματικά διαρκείας – επ’ ευκαιρία και των Θεοφανείων– για το κατά πόσο οι φορείς εξουσίας μπορούν να εφαρμόσουν στην πράξη τις προεκλογικές, υποκριτικές μεγαλοστομίες τους περί κοινωνικής ευαισθησίας, ισότητας, αλληλεγγύης και δικαιοσύνης, όταν αποδεικνύεται στην πράξη ότι – όποια κομματική φανέλα και να φοράνε– δεν ενδιαφέρονται γι’ αυτά.

Και η μεγαλύτερη απόδειξη είναι ότι μας δίνουν επανειλημμένα απτά παραδείγματα της απανθρωπιάς τους εφαρμόζοντας πολιτικές πρακτικές οι οποίες δεν έχουν ως κέντρο, ως βασική αξία τον άνθρωπο. Πράγμα που υπονομεύει τα δικαιώματα τα οποία του παρέχει η δημοκρατία. Υπονομεύει τη δικαιοσύνη, την ισότητα (απειλούμενο είδος των πολιτικών ιδανικών κατά τον Αμερικανό φιλόσοφο και νομικό Dworkin), την ελευθερία, την εκπαίδευση, την ανάπτυξη και την ευημερία του.

Η κατάσταση στο ΕΣΥ

Δικαιώματα που υπερασπίστηκαν με σθένος οι πρόγονοί μας: οι τραγικοί ποιητές (Αισχύλος, Σοφοκλής και Ευριπίδης), οι ιστορικοί Ηρόδοτος και Θουκυδίδης, οι φιλόσοφοι Σωκράτης και Αριστοτέλης κλπ). Δικαιώματα που διασφαλίζουν τα όνειρα και την ελπίδα των ανθρώπων.
Και αυτά πρέπει να είναι μόνιμα στο επίκεντρο της πολιτικής μας ζωής. Η ανθρωπιά, ως συγκολλητική ουσία τους, πρέπει να είναι στο επίκεντρο της πολιτικής μας ζωής, γιατί –όπως είπε και κυβερνητικός ευρωβουλευτής Στέλιος Κυμπουρόπουλος «Πολιτική χωρίς ανθρωπιά δε γίνεται».

Ως εκ τούτου –για να επανέλθουμε στο τελευταίο περιστατικό– είναι απαράδεκτο να μένουν κλειστά δυο μέρες την εβδομάδα τα χειρουργεία της οφθαλμολογικής κλινικής του προαναφερθέντος νοσοκομείου σε βάρος της υγείας ασθενών (”με πίεση 40 στα μάτια τους”) οι οποίοι περίμεναν πώς και πώς να χειρουργηθούν, για να γιορτάσουν την είσοδο του Νέου Χρόνου θεραπευμένοι.

Η κατάσταση στο ΕΣΥ είναι δραματική, το γνωρίζουμε. Όμως ακόμα δραματικότερη γίνεται με απάνθρωπες κυβερνητικές αποφάσεις, όπως εκείνη του περασμένου Νοεμβρίου που έκλεισε τα νοσοκομεία για τους μη covid ασθενείς (με απόφαση της αναπληρώτριας υπουργού Υγείας Μίνας Γκάγκα) και αυτή της διακινδύνευσης 600 ανθρώπων με προβλήματα όρασης οι οποίοι ήταν στην αναμονή για να χειρουργηθούν στο Κωνσταντοπούλειο και δεν χειρουργήθηκαν.

Δεν χειρουργήθηκαν γιατί η διοίκηση του Δημόσιου Νοσοκομείου της Νέας Ιωνίας έκλεισε τα χειρουργεία με τη δικαιολογία της μη έγκρισης επεμβάσεων από την Επιτροπή Χειρουργείων, αν και οι γιατροί ήταν πρόθυμοι να χειρουργήσουν για να σώσουν από την τύφλωση ανθρώπους που δεν είχαν την οικονομική δυνατότητα να πάνε σε ιδιωτικά θεραπευτήρια.

Το φως της ανθρωπιάς

Έτσι φτάσαμε στο σημείο η διοίκηση του Νοσοκομείου να απειλεί με πειθαρχικό γιατρούς του εν λόγω τμήματος, γιατί παραβίασαν την εντολή του (υπακούοντας στον νόμο του Ιπποκράτη και την ανθρωπιά τους) και χειρούργησαν άστεγο που κινδύνεψε να χάσει το φως του.
Έτσι φτάσαμε στο σημείο να χρειάζεται η παρέμβαση μιας εφημερίδας (ΕΣΤΙΑ), για να δείξει ενδιαφέρον ο πρωθυπουργός και να μην περάσουν μαύρη Πρωτοχρονιά κάποιοι μισότυφλοι συνάνθρωποί μας οι οποίοι κινδύνευαν να χάσουν το φως τους λόγω αναβολής του χειρουργείου τους.

Το φως της ανθρωπιάς, προφανώς, απαιτεί παιδεία ανθρωπιάς που δεν διαθέτει ούτε η σημερινή κυβέρνηση θολώνοντας το ηθικό στίγμα της το οποίο φαίνεται να έχει κρυφτεί πίσω απ’ την μάσκα του Covid, ώστε να συνταιριάζει με το ομιχλώδες της εποχής μας. Ωστόσο, όσο και αν ζούμε σε σκληρή εποχή που τη χαρακτηρίζουν οι υλικές κατακτήσεις, δεν παύουμε ατομικά και συλλογικά (εμείς οι Έλληνες ειδικά) να αναζητούμε με λαχτάρα το ανθρώπινο στοιχείο σε κάθε έκφανση της ζωής μας.

Όπερ σημαίνει ότι εξακολουθούν να είναι επίκαιρα ως ζητούμενα στην κυνική εποχή που διανύουμε η αναζήτηση του φιλόσοφου Διογένη (”Άνθρωπο ζητώ”) και ο ποιητικός λόγος του Γιώργου Σεφέρη: «Σε αυτό τον κόσμο που ολοένα στενεύει, ο καθένας μας χρειάζεται τους άλλους. Πρέπει να αναζητήσουμε τον Άνθρωπο, όπου κι αν βρίσκεται…».