Στα βαθιά της Πολιτικής η “πράσινη” Μπέρμποκ

Στις 10.30 ακριβώς πέρασε το Μέγαρο Μαξίμου η υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Αναλένα Μπέρμποκ για την συνάντηση της με τον πρωθυπουργός και αμέσως μετά μετέβη στο υπουργείο Εξωτερικών για να συναντηθεί με τον Έλληνα ομόλογο της. Γεννημένη την χρονιά που ιδρύθηκε το κόμμα των Πρασίνων και μόλις 41 ετών, υπήρξε για ένα διάστημα που, ένεκα της εκρηκτικής δημοσκοπικής ανόδου των Πρασίνων, προαλείφονταν για διάδοχος της Άγκελας Μέρκελ.

Η επίσκεψη της Μπέρμποκ γίνεται εν μέσω της έξαρσης της τουρκικής επιθετικότητας στην Μεσόγειο και της ενεργειακής κρίσης που απειλεί την Ευρώπη και ειδικότερα την Γερμανία, ζητήματα που συζήτησε με τους κ. Μητσοτάκη και Δένδια, όπως και το μεταναστευτικό. Η Μπέρμποκ έχει στο παρελθόν ζητήσει από την ελληνική κυβέρνηση «εξηγήσεις» για τις επαναπροωθήσεις. Χτες, επισκέφτηκε δομή φιλοξενίας προσφύγων και δήλωσε χαρακτηριστικά «αν κάνουμε τα στραβά μάτια, τότε οι αξίες μας θα χαθούν στη Μεσόγειο». Αμέσως μετά την Αθήνα θα μεταβεί στην Άγκυρα για να δει τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου.

Η Μπέρμποκ έμελλε να μπει στα βαθιά της γερμανικής πολιτικής, εν μέσω της ενεργειακής κρίσης που απειλεί την Γερμανία και την Ευρώπη, για την οποία ο πρωθυπουργός ζήτησε «ευρωπαϊκή λύση». Μία ενεργειακή κρίση που οδήγησε σε μία ιστορική μεταστροφή και το ίδιο το κόμμα της: Από τις υποσχέσεις για τερματισμό της χρήσης άνθρακα μέχρι το 2030, οι Πράσινοι υποχρεώθηκαν να αποδεχτούν την επιστροφή στον λιγνίτη, υπό το ενδεχόμενο να προχωρήσει η Ρωσία στην πλήρη διακοπή των ροών φυσικού αερίου προς την Ευρώπη.

Πάντως, η δημοσκοπική άνοδος των Πρασίνων υπό την ηγεσία της είχε λειτουργήσει ενωτικά σε ένα κόμμα που παραδοσιακά χαρακτηρίζεται από εσωτερικές έριδες. Η ίδια η Μπέρμποκ, που πιστώθηκε πολιτικά τη δημοσκοπική άνοδο, αποτελεί τη γέφυρα μεταξύ των Realos (ρεαλιστών) και των Fundis (φονταμενταλιστών) που βλέπουν οποιονδήποτε συμβιβασμό σαν ξεπούλημα.

Παρά το νεαρό της ηλικίας της είναι δεινή ρήτορας. Αυτό κατέστη σαφές και το 2018, όταν στο συνέδριο των Πρασίνων συνάρπασε τους αντιπροσώπους με τον πύρινο λόγο της. Τη χρονιά εκείνη εξελέγη ομοσπονδιακή βουλευτής και αρχηγός του κόμματος. Είχε ενταχθεί σε αυτό, λίγο μετά την ενηλικίωσή της, παραμένοντας πάντα ενεργή. Τον Σεπτέμβριο του 2013, όμως, η πολιτική καριέρα της έκανε άλμα με την εκλογή της στην ομοσπονδιακή Βουλή.

Οι επιθέσεις στην Ρωσία

Εκτός από τον λόγο διαχειρίζεται επιδέξια και το προφίλ της. Αρχικά, επέλεξε να εστιάσει στην κλιματική αλλαγή, πλασάροντας λίγο πολύ τον εαυτό της ως ειδική πάνω στο θέμα. Δεν άργησε, όμως, να ανοίξει τη βεντάλια, αρθρώνοντας λόγο και για την εξωτερική πολιτική. Ήταν η περίοδος που φάνηκαν και οι βλέψεις της για πρωταγωνιστικό πολιτικό ρόλο. Πολύ πριν την ρωσική εισβολή στη Ουκρανία, είχε ασκήσει σφοδρή κριτική στο Κρεμλίνο, επιδιώκοντας την απομάκρυνση του Βερολίνου από τη Μόσχα. «Ο Πούτιν σκοτώνει τον Ναβάλνι», είχε δηλώσει. Με το που έκανε ποδαρικό στο γερμανικό υπουργείο Εξωτερικών, η Μπέρμποκ προχώρησε σε απελάσεις Ρώσων διπλωματών, για μία υπόθεση δολοφονίας ενός Γεωργιανού στο Βερολίνο το 2019, τον οποίο οι ρωσικές αρχές καταζητούσαν για τρομοκρατία.

Πάντως, ο πόλεμος την υποχρέωσε να εγκαταλείψει άλλη μία πάγια θέση της, την αντίθεση της αύξηση των αμυντικών δαπανών. Ως γνωστόν, ο καγκελάριος Σολτς ανακοίνωσε ένα εξοπλιστικό πρόγραμμα-μαμούθ, που δεν έχει προηγούμενο στην μεταπολεμική ιστορία της Γερμανίας. Η θέση της για την θέσπιση ανώτατου ορίου ταχύτητας 130 χλμ/ώρα στους αυτοκινητόδρομους της Γερμανίας θα μπορούσε να κερδίσει έδαφος, ως ένα μέτρο για την εξοικονόμηση ενέργειας. Ήδη υπάρχουν σχετικές συζητήσεις στην Κομισιόν για ένα θέμα που αποτελεί “ταμπού” για το γερμανικό πολιτικό σύστημα.

Φίλοι και αντίπαλοι την χαρακτηρίζουν έξυπνη, καλλιεργημένη και φιλόδοξη. Ο πρώην υπουργός Εσωτερικών Τόμας ντε Μεζιέρ είχε πει ότι «αυτή η γυναίκα με εντυπωσιάζει. Στις διερευνητικές διαπραγματεύσεις μου έκανε πολύ καλή εντύπωση, ήταν πάντα ενημερωμένη και πάντα ουσιαστική». Κάποιοι της καταλογίζουν αλαζονεία και έλλειψη διπλωματίας, μιας και τείνει να εκφράζει κάπως ωμά τις απόψεις της. Αυτό, όμως, αποτέλεσε συγκριτικό πλεονέκτημα στο εσωτερικό του κόμματός της, σε αντίθεση με την απειρία της που τελικώς την έβλαψε προεκλογικά.

Ποια είναι η Αναλένα Μπέρμποκ

Γεννήθηκε στην κωμόπολη Πάτενσεν της Κάτω Σαξονίας. Οι γονείς της ήταν προοδευτικοί και ιδιαίτερα πολιτικοποιημένοι. Από τότε που ήταν στην κούνια την πήγαιναν σε διαδηλώσεις κατά των πυρηνικών. Η ίδια έχει περιγράψει το ανελέητο κυνηγητό και την ρίψη νερού που είχε ζήσει ως παιδί σε τέτοιες πορείες, μετά από τις οποίες, η οικογένεια επέστεφε σπίτι και απολάμβανε το απογευματινό της τσάι.

Κατά τη διάρκεια της εφηβείας της ασχολήθηκε με το τραμπολίνο. Κάθε απόγευμα το περνούσε στην προπόνηση. Ήταν ιδιαίτερα κοινωνική και είχε πολλούς φίλους. Μετά την αποφοίτησή της, πήγε στις ΗΠΑ και λίγο μετά στο Λονδίνο. Εκεί φοίτησε στο London School of Economics πολιτικές επιστήμες και Δημόσιο Δίκαιο. Είναι παντρεμένη και μητέρα δύο κοριτσιών. Το ένα είναι στον παιδικό σταθμό και το άλλο στο Δημοτικό. Έχει δηλώσει ότι θα παραμείνει πρωτίστως μητέρα ακόμα και αν εκλεγόταν καγκελάριος, ενώ η υποστήριξη της οικογένειάς της είναι αυτή που της έχει δώσει δύναμη και έμπνευση.

Τί την έβλαψε πολιτικά

Παρά το αρχικό δημοσκοπικό προβάδισμά της, η απειρία της Μπέρμποκ αποκαλύφθηκε σε πολλές και διαφορετικές περιπτώσεις. Δεν είχε καταφέρει να συναγωνιστεί με τους αντιπάλους της στα πολιτικά ντιμπέϊτ, στα οποία βγήκε τρίτη και καταϊδρωμένη. Σίγουρα δεν είχε βοηθήσει και το γεγονός ότι βρέθηκε στο στόχαστρο των fake news, τα οποία κυρίως διακινούνται από τα social media και το Διαδίκτυο.

Όμως, αυτό που την είχε βλάψει περισσότερο, είναι οι αλλοιώσεις ή υπερβολές που περιλάμβανε το βιογραφικό της. Η νεαρή πολιτικός αποδείχθηκε ότι είχε “φουσκώσει” αισθητά κάποιες από τις εργασιακές εμπειρίες και φιλανθρωπικές δραστηριότητες της. Το βιβλίο της με τίτλο “Τώρα: Πώς θα ανανεώσουμε τη χώρα μας”, είχε μπει επίσης στο στόχαστρο, με αποτέλεσμα εκείνη να κατηγορηθεί για λογοκλοπή. Αν οι αντίπαλοι της θυμηθούν τις παλαιότερες δηλώσεις της, όπως για τον περιορισμό των αεροπορικών πτήσεων και υπέρ της αύξησης της τιμής της βενζίνης, σίγουρα η Μπέρμποκ θα βρεθεί σε δύσκολη θέση, εν μέσω του ενεργειακής κρίσης που απειλεί την Γερμανία.

Κλείνοντας να υπενθυμίσουμε ότι κάποιες από τις θέσεις των Πρασίνων ήταν εξαρχής υπέρ της Ελλάδας. Ακόμα και κατά τη διάρκεια της δημοσιονομικής κρίσης, αντιστέκονταν στην ανθελληνική προπαγάνδα. Είχαν, μάλιστα, ταχθεί υπέρ της αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους. Ανήμερα της 200ής επετείου από την Ελληνική Επανάσταση και 80 χρόνια μετά την γερμανική εισβολή στην Ελλάδα, οι Πράσινοι ζήτησαν από τη γερμανική κυβέρνηση την επανεξέταση του ζητήματος των αποζημιώσεων και του αναγκαστικού δανείου, ζητήματα που έθεσε ο Νίκος Δένδιας στην κοινή συνέντευξη Τύπου. Με διπλωματικό τρόπο, η κ. Μπέρμποκ δήλωσε πως το ζήτημα “έχει λήξει” για το Βερολίνο.

Επιπλέον, σε αντίθεση με τους Σοσιαλδημοκράτες, οι Πράσινοι παραδοσιακά υποστήριζαν την χώρα μας στην αντιπαράθεση της με την Τουρκία, ενώ είχαν ως πάγια θέση την μη εξαγωγή  οπλικών συστημάτων σε χώρες που δεν συμμερίζονται τις ίδιες αρχές και αξίες με την Γερμανία. Ο κ. Δένδιας αναφέρθηκε στο ζήτημα της εξαγωγής των γερμανικών υποβρυχίων στην Τουρκία, τονίζοντας με έμφαση πως αποτελεί αναθεωρητική δύναμη στην Μεσόγειο. Πάντως, προ της επίσκεψης στην χώρα μας, η Μπέρμποκ χαρακτήρισε «απαραίτητο» εταίρο την Τουρκία, ενώ σε ότι αφορά την τουρκική προκλητικότητα περιορίστηκε στο να ζητήσει «να λύνονται τα προβλήματα με συνομιλίες και όχι με κλιμάκωση της έντασης».