Πως επηρεάζει την Ελλάδα η διακοπή του διαλόγου Τουρκίας-Σουηδίας

Μετά το επίσημο μπλόκο της Tουρκίας στην ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, ο Σουηδός πρωθυπουργός επιμένει στην αποκατάσταση του διαλόγου, ζητώντας την άμεση αποκατάσταση του. Όπως και να το δει κανείς, όμως, οι διαπραγματεύσεις της Στοκχόλμης με την Άγκυρα για την άρση του τουρκικού βέτο όσον αφορά στην ένταξη των δύο σκανδιναβικών κρατών στο ΝΑΤΟ οδηγούνται σε αδιέξοδο.

Όπως είναι γνωστό, ο Ερντογάν απαιτεί από Σουηδία και Φινλανδία, μεταξύ άλλων, και την παράδοση στις τουρκικές αρχές Κούρδων ακτιβιστών και Τούρκων αντιφρονούντων. Αν και οι Σκανδιναβοί παρέδωσαν κάποιους από αυτούς που ζητούσε η Άγκυρα, προσδοκώντας πως η κίνησή τους αυτή θα οδηγούσε σε άρση του βέτο, βρέθηκαν αντιμέτωπες με νέα τουρκικές απαιτήσεις.

Ο Ερντογάν εμφανίζεται αδιάλλακτος αν και ο υπουργός του Μεβλούτ Τσαβούσογλου απέτυχε στις ΗΠΑ να εξασφαλίσει από την αμερικανική κυβέρνηση την εγγύηση ότι θα παρακάμψει τις αντιδράσεις του Κογκρέσου, ειδικά του γερουσιαστή Μενέντεζ και θα πωλήσει στην Τουρκία 40 υπερσύγχρονα F-16 Viper, όπως επίσης κι ότι θα εγκρίνει το συμβόλαιο για αναβάθμιση άλλων 79 τουρκικών F-16 στο επίπεδο Viper.

Η κυβέρνηση Μπάιντεν δεν αρνήθηκε επειδή είναι εκ θέσεως αντίθετη. Ο Λευκός Οίκος, άλλωστε, έχει πάρει δημόσια θετική θέση. Ο όρος, όμως, που παρασκηνιακά έχει θέσει είναι η Άγκυρα να κυρώσει την ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ. Ο Ερντογάν, όμως, θέλει εκτός από τα F-16 και οι Σκανδιναβοί να του παραδώσουν αντιφρονούντες.

Στο σκηνικό ήλθε να προστεθεί και ένα γεγονός που δυσκόλεψε περαιτέρω τα πράγματα. Σε διαδήλωση έξω από την τουρκική πρεσβεία στη Στοκχόλμη (με άδεια της αστυνομίας), ο αρχηγός του ακροδεξιού κόμματος Stram Kours, Ράσμους Παλουντάν, έκαψε το Κοράνι. Ας σημειωθεί ότι δεν είναι η πρώτη φορά που καίει το Κοράνι, αφού έχει επανειλημμένως προκαλέσει τη μουσουλμανική κοινότητα με την αντι-Ισλάμ ρητορική του.

Μετά τις εκλογές τα σπουδαία

Η πράξη του, πάντως, προκάλεσε την οξεία αντίδραση του Ερντογάν, ο οποίος δήλωσε ότι κόβει τις γέφυρες του διαλόγου με τη Σουηδία, προσθέτοντας τη Δευτέρα: «Μην περιμένετε καμία τουρκική υποστήριξη στο ΝΑΤΟ». Και πράγματι, η Άγκυρα ακύρωσε επισήμως επ’ αόριστον τον μηχανισμό διαπραγματεύσεων με τα δύο σκανδιναβικά κράτη.

Από την πλευρά του, ο Σουηδός πρωθυπουργός Κρίστερσον προσπάθησε με δηλώσεις του να διασώσει τις διαπραγματεύσεις, δηλώνοντας ότι «δεν υπάρχει άλλο θέμα εθνικής ασφάλειας πιο σημαντικό από το να γίνουμε εμείς, μαζί με τη Φινλανδία, γρήγορα μέλη του ΝΑΤΟ». Πρόσθεσε ξεκάθαρα ότι επιδιώκει να επαναληφθεί ο διάλογος με την Τουρκία, κατηγορώντας τους «προβοκάτορες που προσπαθούν να αποσταθεροποιήσουν την σουηδική υποψηφιότητα».

Είναι προφανές ότι η σουηδική κυβέρνηση επιχειρεί να κατευνάσει την Άγκυρα, μιλώντας για «φρικτές ισλαμοφοβικές προκλήσεις». Ο Ερντογάν, όμως, δεν αρκείται σε δηλώσεις. Θέλει να οι σουηδικές αρχές να του παραδώσουν μαζικά αντιφρονούντες, κάτι που ισοδυναμεί με πολιτικό εξευτελισμό και της κυβέρνησης και της Σουηδίας συνολικά. Από την άλλη πλευρά και οι Σκανδιναβοί και οι Αμερικανοί επείγονται να τελειώνουν με την ένταξή τους στο ΝΑΤΟ, αλλά ο δρόμος μοιάζει προς το παρόν τουλάχιστον υπονομευμένος.

Η εξέλιξη αυτή απομακρύνει προς το παρόν το ενδεχόμενο να ανάψει προσεχώς πράσινο φως για την υπόθεση των F-16, γεγονός που αναμφίβολα προσφέρει πολύτιμο χρόνο στην Ελλάδα, η οποία παραλαμβάνει τακτικά τα αναβαθμισμένα F-16 (ένα την εβδομάδα) και υπερσύγχρονα Rafale. Ενισχύοντας περαιτέρω την αεροπορική υπεροχή της απομακρύνει το ενδεχόμενο ο Ερντογάν να στήσει κάποιο θερμό επεισόδιο στην προεκλογική περίοδο.