Τα μηνύματα Μπλίνκεν από το Κάιρο προς Άγκυρα και Τρίπολη

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν, από το Κάιρο όπου είχε συνομιλίες με τον Αιγύπτιο ομόλογό του Σάμεχ Σούκρι, δήλωσε ότι η εταιρική σχέση Αιγύπτου-ΗΠΑ είναι σημαντική για την περιοχή και τον κόσμο. «Η Αίγυπτος έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στη μείωση των εντάσεων και της βίας μεταξύ των Παλαιστινίων και των Ισραηλινών» τόνισε ο επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας, ο οποίος το απόγευμα θα μεταβεί στην Ιερουσαλήμ για συνομιλίες με τον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου και αύριο θα επισκεφθεί την Παλαιστινιακή Αρχή στη Ραμάλα.

Η περιοδεία Μπλίνκεν γίνεται εν μέσω κλιμακούμενων εντάσεων μεταξύ Ισραηλινών και Παλαιστινίων. Στις δηλώσεις του στο Κάιρο αναφέρθηκε και στην κατάσταση της Λιβύης. «Η διατήρηση της ενότητας της Λιβύης είναι δυνατή μόνο μέσω εκλογών που θα αντικατοπτρίζουν τη βούληση του λαού», τόνισε σε συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό Al Arabiya. Ο Μπλίνκεν πρόσθεσε ότι οι ΗΠΑ υποστηρίζουν «την ανάγκη να διεξαχθούν οι εκλογές, ώστε να υπάρξει μια νόμιμη και ξεκάθαρη κυβέρνηση που να αντανακλά τις προσδοκίες του λιβυκού λαού». Τόνισε ότι η Ουάσιγκτον υποστηρίζει τις προσπάθειες του ειδικού απεσταλμένου του ΟΗΕ Αμπντουλάχ Μπατίλι «ο οποίος εργάζεται για τη διεξαγωγή εκλογών το συντομότερο δυνατό».

Το ενδιαφέρον της Ουάσιγκτον για την Λιβύη υπογραμμίζεται και στην ανακοίνωση του State Department αναφορικά με την επίσκεψη Μπλίνκεν στο Κάιρο: «Οι ΗΠΑ δηλώνουν ότι συνεργάζονται στενά με την Αίγυπτο για την αποκλιμάκωση των συγκρούσεων και την προώθηση βιώσιμης ειρήνης στη Λιβύη, μεταξύ άλλων υποστηρίζοντας τη διαμεσολάβηση του ΟΗΕ για να καταστεί δυνατή η διεξαγωγή εκλογών στη χώρα το συντομότερο δυνατό».

O Μπλίνκεν αναφέρθηκε και στη Συρία και την απειλή εισβολής της Τουρκίας στις περιοχές που ελέγχονται από τις δυνάμεις των Κούρδων:  «Όσον αφορά τη βόρεια Συρία, έχουμε προτρέψει όλους να προσπαθήσουν να ηρεμήσουν τα νερά. Δεν νομίζω ότι αυτό που χρειάζεται κανείς είναι μια στρατιωτική εισβολή στη βόρεια Συρία. Αυτό κινδυνεύει, φυσικά, να προκαλέσει τεράστια ζημιά σε αμάχους και αθώους ανθρώπους. Στην πραγματικότητα, δυνητικά θα διατάρασσε τις προσπάθειες να συνεχίσουμε να κρατάμε τον ISIS μακριά που είναι η βασική μας προτεραιότητα. H Tουρκία έχει νόμιμα συμφέροντα ασφαλείας. Δεν υπάρχει αμφιβολία γι’ αυτό. Αλλά, αυτά τα συμφέροντα μπορούν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά χωρίς, νομίζω, στρατιωτική επέμβαση».

H Άγκυρα απέναντι σε όλους

Απέναντι στις προσπάθειες του ΟΗΕ στη Λιβύη εξακολουθεί να βρίσκεται η Άγκυρα, επιδιώκοντας την περαιτέρω καθυστέρηση της πολιτικής μετάβασης της Λιβύης με κάθε τρόπο. Την Τρίπολη και τη Βεγγάζη είχε επισκεφθεί στα μέσα Ιανουαρίου ο επικεφαλής της CIA Γουίλιαμ Μπερνς και είχε ξεχωριστές συναντήσεις με τον μεταβατικό πρωθυπουργό Ντμπεϊμπά και τον στρατάρχη Χαφτάρ, που εκπροσωπούν τους δύο αντίπαλους πόλους εξουσίας στη χώρα. Στη συνέχεια επισκέφθηκε και το Κάιρο όπου είχε συνάντηση με τον πρόεδρο Σίσι.

Ακολούθησε επίσκεψη του επικεφαλής της τουρκικής υπηρεσίας πληροφοριών ΜΙΤ, Χακάν Φιντάν στην Τρίπολη όπου είχε συνάντηση με τον Ντμπεϊμπά και το επιτελείο του υπηρεσιακού πρωθυπουργού της Λιβύης. Παράλληλα, έγινε γνωστό ότι 50 πολιτικοί της Λιβύης, βουλευτές, αρχηγοί πολιτικών κομμάτων και κινήσεων, απορρίπτουν τις πρωτοβουλίες για την διεξαγωγή εκλογών και αντιπροτείνουν μία νέα διεθνή διαδικασία ανάλογη με εκείνη του Βερολίνου, το 2020, αλλά υπό την αιγίδα της Τουρκίας. Οι 50, είχαν συναντηθεί στις 5 Ιανουαρίου στην Άγκυρα και ξανασυναντήθηκαν στην Τρίπολη την προηγούμενη εβδομάδα. Δηλώνουν ότι πρώτα θα πρέπει να δημιουργηθεί νέο συνταγματικό πλαίσιο, να ξεκαθαριστούν οι αρμοδιότητες των θεσμών και κατόπιν να προχωρήσει η Λιβύη σε εκλογές.

Η πρόταση αυτή έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τις προσπάθειες του απεσταλμένου του ΟΗΕ, για άμεση συμφωνία προσφυγής στις κάλπες, ώστε να τερματιστεί το σημερινό αδιέξοδο. Την πρωτοβουλία Μπατίλι και τις συνομιλίες των λιβυκών θεσμών, του προέδρου της Βουλής Αγκίλα Σάλεχ και του προέδρου του ΣτΕ Χαλέντ Μίσρι υποστήριξε η Αίγυπτος και φιλοξένησε μάλιστα στο Κάιρο τις συνομιλίες για την ολοκλήρωση της συμφωνίας.

Η συμφωνία Σάλεχ-Μίσρι ουσιαστικά πάγωσε μετά την τουρκική παρέμβαση με τους 50 και την απειλή τους να μπλοκάρουν κάθε συμφωνία για προσφυγή στις κάλπες. Ο μεταβατικός πρωθυπουργός της Λιβύης Ντμπεϊμπά, επιμένει να κρατάει κλειστά τα χαρτιά του και παρά τις δηλώσεις ότι η κυβέρνησή του εργάζεται για την διεξαγωγή δημοκρατικών εκλογών, εργάζεται παράλληλα για την ακύρωση του οδικού χάρτη προς τις κάλπες. Από την άλλη ο στρατάρχης Χαφτάρ, έχει δηλώσει πως οι εκλογές πρέπει να προκηρυχθούν σύντομα, ειδάλλως όπως είχε τονίσει σε συνέντευξή του στα τέλη Δεκεμβρίου ενδέχεται η χώρα να επιστρέψει πάλι σε συγκρούσεις.