Γιατί η Κομισιόν μπλόκαρε την χρηματοδότηση της Ουγγαρίας

Σε αναστολή της χρηματοδότησης της Ουγγαρίας ύψους περίπου 7,5 δις ευρώ προχώρησε σήμερα με απόφαση της η Κομισιόν , επικαλούμενη την διαφθορά που επικρατεί στη χώρα. Πρόκειται για την πρώτη τέτοια υπόθεση στο μπλοκ των 27 εθνών στο πλαίσιο μιας νέας κύρωσης που αποσκοπεί στην καλύτερη προστασία του κράτους δικαίου.

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εισήγαγε τη νέα οικονομική κύρωση πριν από δύο χρόνια, ως απάντηση σε ενέργειες που θεωρεί ότι υπονομεύουν τη δημοκρατία στην Πολωνία και την Ουγγαρία. Ενδεικτικά, ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν υπέταξε δικαστήρια, μέσα ενημέρωσης, ΜΚΟ και ακαδημαϊκό κόσμο και περιόρισε τα δικαιώματα των μεταναστών, των ομοφυλοφίλων και των γυναικών κατά τη διάρκεια των 10 και πλέον ετών του στην εξουσία.

«Πρόκειται για παραβιάσεις του κράτους δικαίου που θέτουν σε κίνδυνο τη χρήση και τη διαχείριση των κονδυλίων της ΕΕ. Δεν μπορούμε να συμπεράνουμε ότι ο προϋπολογισμός της ΕΕ προστατεύεται επαρκώς», δήλωσε ο Επίτροπος προϋπολογισμού της ΕΕ, Γιοχάνες Χαν. Τόνισε, ακόμη, συστημικές παρατυπίες στη νομοθεσία της Ουγγαρίας για τις δημόσιες συμβάσεις, ανεπαρκείς διασφαλίσεις έναντι της σύγκρουσης συμφερόντων, αδυναμίες στην αποτελεσματική δίωξη και ελλείψεις σε άλλα μέτρα κατά της δωροδοκίας.

Ο Χαν είπε ότι η Επιτροπή συνιστά την αναστολή περίπου του ενός τρίτου των κονδυλίων συνοχής που προβλέπονται για την Ουγγαρία από τον κοινό προϋπολογισμό του μπλοκ για την περίοδο 2021-2027 συνολικής αξίας 1,1 τρισεκατομμυρίων ευρώ. Τα επίμαχα 7,5 δισ. ευρώ ανέρχονται στο 5% του εκτιμώμενου ΑΕΠ της χώρας για το 2022. Οι χώρες της ΕΕ έχουν τώρα έως και τρεις μήνες για να αποφασίσουν σχετικά με την πρόταση. Ο Χαν είπε ότι η τελευταία υπόσχεση της Ουγγαρίας να αντιμετωπίσει τις επικρίσεις της ΕΕ ήταν ένα σημαντικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, αλλά πρέπει να μεταφραστεί σε νέους νόμους και πρακτικές ενέργειες ώστε να κατευναστούν οι ανησυχίες του μπλοκ.

Ο Όρμπαν

Η κυβέρνηση του Όρμπαν πρότεινε τη δημιουργία μιας νέας υπηρεσίας κατά της δωροδοκίας τις τελευταίες εβδομάδες, καθώς η Βουδαπέστη δέχτηκε πίεση ώστε να εξασφαλίσει χρήματα για την προβληματική οικονομία και το φιορίνι, το νόμισμα με τις χειρότερες επιδόσεις στα ανατολικά της ΕΕ. Ο Όρμπαν, ο οποίος αυτοαποκαλείται «μαχητής της ελευθερίας» ενάντια στην κοσμοθεωρία της φιλελεύθερης Δύσης, αρνείται ότι η Ουγγαρία -μια πρώην κομμουνιστική χώρα περίπου 10 εκατομμυρίων κατοίκων- είναι πιο διεφθαρμένη από άλλες στην ΕΕ.

Η Επιτροπή μπλοκάρει ήδη περίπου 6 δισεκατομμύρια ευρώ σε κεφάλαια που προβλέπονται για την Ουγγαρία σε ένα ξεχωριστό κίνητρο οικονομικής ανάκαμψης από την COVID-19 λόγω των ίδιων ανησυχιών για τη διαφθορά.

Το Reuters κατέγραψε το 2018 πώς ο Όρμπαν διοχετεύει κονδύλια ανάπτυξης της ΕΕ στους φίλους και την οικογένειά του, μια πρακτική που οι οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων λένε ότι έχει εμπλουτίσει τον στενό του κύκλο και επέτρεψε στον 59χρονο να εδραιωθεί στην εξουσία. Η Ουγγαρία είχε παρατυπίες σχεδόν στο 4% των δαπανών των κονδυλίων της ΕΕ το 2015-2019, σύμφωνα με τον οργανισμό καταπολέμησης της απάτης του μπλοκ (OLAF), μακράν το χειρότερο αποτέλεσμα μεταξύ των 27 χωρών της ΕΕ. Ο Όρμπαν έχει επίσης ενοχλήσει πολλούς στο μπλοκ με λάθος τρόπο καλλιεργώντας συνεχείς στενούς δεσμούς με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και απειλώντας να αρνηθεί την ενότητα της ΕΕ που απαιτείται για την επιβολή και διατήρηση κυρώσεων στη Ρωσία για τον πόλεμο κατά της Ουκρανίας.

Πάντως, η Ουγγαρία δεσμεύτηκε σήμερα να ικανοποιήσει όλες τις υποχρεώσεις της που ανέλαβε προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή ώστε να αρθεί το πάγωμα της εκταμίευσης 7,5 δισεκατομμυρίων ευρώ που πρότεινε η Κομισιόν λόγω της διαφθοράς και των παραβιάσεων των αρχών του κράτους δικαίου για τα οποία κατηγορείται η Βουδαπέστη. Ο υπουργός Ανάπτυξης της Ουγγαρίας, ο Τίμπορ Νάβρατσικς, ο οποίος είναι υπεύθυνος για τις διαπραγματεύσεις με την ΕΕ, εξέφρασε την ελπίδα τα μέτρα που θα λάβει η Ουγγαρία να επαρκούν ώστε να πείσουν την Κομισιόν ότι θα εφαρμοστούν για την προστασία των κονδυλίων της