Η συνοριακή διαφορά Ισραήλ-Λιβάνου και η Ελλάδα

Ενισχύει την παρουσία της στην ανατολική Μεσόγειο η Ελλάδα, την ώρα που υπάρχει έντονη διπλωματική κινητικότητα για στο θέμα της συνοριακής διαφοράς Ισραήλ – Λιβάνου. 

Γράφει η Ιωάννα Ηλιάδη –

Η ένταση στις σχέσεις Λιβάνου-Ισραήλ έχει αναζωπυρώσει τους φόβους για ενδεχόμενο θερμό επεισόδιο στην Ανατολική Μεσόγειο. Τον τελευταίο μήνα καταγράφεται μια έντονη διπλωματική κινητικότητα στην περιοχή. Την ίδια ώρα η Ελλάδα αναβαθμίζει την στρατιωτική της παρουσία στον Λίβανο.

Τα σχόλια του ισραηλινού υπουργού Άμυνας Avigdor Liberman στο Τελ Αβίβ στις 31 Ιανουαρίου προκάλεσαν έκπληξη στον Λίβανο. Επανέφερε στο προσκήνιο το θέμα της θαλάσσιας συνοριακής διαμάχης μεταξύ του Λιβάνου και του Ισραήλ, αποσπώντας παράλληλα την προσοχή της Ουάσιγκτον. Οι Λιβανέζοι αξιωματούχοι σταμάτησαν να ανακοινώνουν ότι επετεύχθη επανάληψη των προσπαθειών διαμεσολάβησης.

Τον περασμένο Οκτώβριο, η απόφαση της κοινοπραξίας Total-led να υποβάλει προσφορά για το Block 9 (η οποία περιλαμβάνει μια αμφισβητούμενη περιοχή) στον πρώτο γύρο αδειοδότησης του Λιβάνου, αναζωπύρωσε το θέμα των συνόρων. Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Avigdor Lieberman χαρακτήρισε την προσφορά “προκλητική”.

Η διαμάχη ξέσπασε από τον Δεκέμβριο του 2010 με την ανακοίνωση της συμφωνίας Κύπρου-Ισραήλ για οριοθέτηση της ΑΟΖ των δυο χωρών. Ο Λίβανος αντέδρασε, λέγοντας ότι καταπατούνται τμήματα της δικής του ΑΟΖ. Η διαμάχη Λιβάνου-Ισραήλ έχει τις ρίζες της στο 2007, όταν η Κύπρος υπέγραψε με τον Λίβανο συμφωνία για τις θαλάσσιες ζώνες τους.

Η συμφωνία δεν επικυρώθηκε ποτέ από το Κοινοβούλιο του Λιβάνου, κυρίως λόγω της πίεσης από την Τουρκία, η οποία καταγγέλλει όλες τις συμφωνίες οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών που υπέγραψε η Κυπριακή Δημοκρατία με τις γειτονικές της χώρες. Ως εκ τούτου, η συμφωνία δεν τέθηκε ποτέ σε ισχύ.

Λίγο μετά τις πρόσφατες δηλώσεις του Ισραηλινού πρωθυπουργού,ο αναπληρωτής βοηθός υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, David Satterfield, επισκέφθηκε τον Λίβανο για να προετοιμάσει την επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών Rex Tillerson στη Βηρυτό στις 15 Φεβρουαρίου. Το θέμα άρχισε να κινείται και πάλι, με τον Λίβανο να καταθέτει πρόταση στον ΟΗΕ για οριοθέτηση των συνόρων από τριμερή επιτροπή Λιβανέζων, Ισραηλινών και αξιωματούχων του ΟΗΕ, στην οποία θα συμβάλουν επίσης εμπειρογνώμονες αλλά και Αμερικανοί διπλωμάτες. ΗΠΑ και Ισραήλ διαφαίνεται να μην επιθυμούν την εμπλοκή του ΟΗΕ.

Η Ελλάδα στέλνει φρεγάτα στην περιοχή

Μέσα σε αυτό το κλίμα η Ελλάδα επέλεξε να αναβαθμίσει την παρουσία της στην περιοχή με την αποστολή μιας φρεγάτας αντί της πυραυλακάτου που διατηρούσε στην ναυτική δύναμη UNIFIL, η οποία περιπολεί στην θαλάσσια περιοχή. Αποστολή της UNIFIL είναι η εκτέλεση Επιχειρήσεων Θαλασσίου Ελέγχου, με σκοπό την απαγόρευση διακίνησης παρανόμου οπλισμού και συναφών υλικών προς τον Λίβανο, σε συνεργασία με τις λιβανικές αρχές και για υποβοήθηση αυτών.

Η δύναμη συγκροτήθηκε το 2006 και εκτός από ένα σύντομο διάστημα στην αρχή, το ελληνικό Πολεμικό Ναυτικό για 11 χρόνια συμμετείχε με ένα ταχύ περιπολικό ή μια κανονιοφόρο. Από την 18η Σεπτεμβρίου 2006 και μέχρι την 15η Οκτωβρίου 2006, συγκροτήθηκε μια προσωρινή Ναυτική Δύναμη υπό τον έλεγχο του Ιταλικού Πολεμικού Ναυτικού (Ιnitial Μaritime Task Force 425).

Φέτος, αποφασίστηκε να σκαντζάρει τα περιπολικά η φρεγάτα ΛΗΜΝΟΣ, την οποία και επισκέφθηκε ο Πάνος Καμμένος κατά την επίσημη επίσκεψή του στον Λίβανο στις 5 Φεβρουαρίου. Ο υπουργός Εθνικής Άμυνας υπογράμμισε την ελληνική υποστήριξη “στη σταθερότητα και την εδαφική ακεραιότητα του Λιβάνου, μέσω αναβαθμισμένης ελληνικής συνεισφοράς στην Ναυτική Δύναμη UNIFIL”. Η δήλωση τονίζει την ελληνική εμπλοκή σε ενδεχόμενη διαμεσολάβηση, εάν τυχόν υπάρξει κάποιο “θερμό επεισόδιο” μεταξύ Ισραήλ και Λιβάνου, κάτι το οποίο όλοι απεύχονται.

Αυτή την εβδομάδα πάντως στην Ελλάδα ξεκίνησε η μεγάλης κλίμακας και πολλών σεναρίων άσκηση “Ηνίοχος 2018”, την οποία η χώρα μας φιλοδοξεί να καταστήσει την πιο ανταγωνιστική άσκηση στον μεσογειακό χώρο και να παρέχει στους συμμετέχοντες ένα υψηλό επίπεδο εκπαίδευσης. Στην άσκηση, η οποία περιλαμβάνει σενάρια σε όλο τα μήκη και πλάτη του ελληνικού FIR θα λάβουν μέρος και ισραηλινά αεροσκάφη.