Παραπομπή ή καθαίρεση το αύριο του Τραμπ;

Αντίστροφα μετρά πλέον ο χρόνος για μια νέα παραπομπή του Τραμπ, καθώς τη Δευτέρα θα κατατεθεί πιθανότατα σχετικό αίτημα των Δημοκρατικών στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Οι περισσότεροι Δημοκρατικοί, όπως και αρκετοί Ρεπουμπλικάνοι, θα προτιμούσαν βέβαια να παραιτηθεί και να παραδώσει την εξουσία στον αντιπρόεδρο Πενς, κάτι που ο Ρεπουμπλικάνος μάλλον δεν θέλει ούτε να το σκέφτεται.

Σύμφωνα με κορυφαία στελέχη των Δημοκρατικών, ένα άρθρο παραπομπής (article of impeachment) του απερχόμενου προέδρου πιθανόν θα κατατεθεί αύριο Δευτέρα. Ωστόσο όλοι, συμπεριλαμβανομένης της προέδρου του Σώματος, προτιμούν ο Τραμπ «να κάνει το σωστό και να παραιτηθεί ή ο αντιπρόεδρος Πενς να δείξει πως έχει σπονδυλική στήλη και να επικαλεστεί την 25η τροπολογία» του Συντάγματος για την αποπομπή του απερχόμενου προέδρου.

Εάν τίποτα από αυτά δεν συμβεί, τότε θα κατατεθεί η πρόταση παραπομπής για υποκίνηση ανταρσίας, με αφορμή την κατάληψη το Καπιτωλίου και τις εικόνες που προκάλεσαν σοκ σε ολόκληρο τον κόσμο. Οι Δημοκρατικοί εκτιμούν μάλιστα, ότι σε αυτήν την περίπτωση η σχετική ψηφοφορία θα διεξαχθεί την ερχόμενη εβδομάδα, καθώς έχουν στη διάθεσή τους μόλις δέκα ημέρες έως τις 20 Ιανουαρίου που αναλαμβάνει ο Μπάιντεν.

Πιθανή η παραπομπή Τραμπ

Η εξέλιξη αυτή φαίνεται ολοένα και περισσότερο πιθανή, αφού σύμφωνα με τους New York Times, ο Ρεπουμπλικάνος φαίνεται πως άλλαξε πάλι γνώμη, αυτή τη φορά για την ανακοίνωση που εξέδωσε την περασμένη Πέμπτη, όταν ήταν σε εξέλιξη η κατάληψη της Γερουσίας. Ο Τραμπ, εξακολουθώντας να αμφισβητεί το αποτέλεσμα, είχε δηλώσει τότε ότι «μια νέα διοίκηση θα ορκιστεί στις 20 Ιανουαρίου», τονίζοντας ότι και ο ίδιος θα εστιάσει τις ενέργειές του στη διασφάλιση «μιας ομαλής και απρόσκοπτης μετάβασης». Νωρίτερα και το CBSNews είχε μεταδώσει ότι ο Τραμπ δεν θα παραιτηθεί και δεν θα παραδώσει την εξουσία στον Αντιπρόεδρο Πενς, ο οποίος σημειωτέον δήλωσε ότι θα παραστεί στη μεταβίβαση της εξουσίας στον Μπάιντεν.

Οι Δημοκρατικοί εκτιμούν επίσης, ότι θα υπάρξουν και Ρεπουμπλικάνοι βουλευτές που θα ψηφίσουν υπέρ της παραπομπής του Τραμπ. Σημειώνεται ότι το κατηγορητήριο, συνεισηγητές του οποίου θα είναι 180 Δημοκρατικοί βουλευτές, θα ζητά την παυθεί ο Ρεπουμπλικάνος από το αξίωμα για «υποκίνηση ανταρσίας στο Καπιτώλιο». Ωστόσο, δεν είναι σίγουρο ότι το Κογκρέσο θα καθαιρέσει τον Τραμπ.

Η παραπομπή του απερχόμενου προέδρου θα οδηγούσε σε δίκη στη Γερουσία. Στο σώμα αυτό όμως, οι Ρεπουμπλικάνοι διατηρούν για μερικές ημέρες ακόμη την πλειοψηφία και απαιτούνται οι ψήφοι των δύο τρίτων για να καταδικαστεί και να καθαιρεθεί ο πρόεδρος. Υπάρχουν βέβαια Ρεπουμπλικάνοι γερουσιαστές που δηλώνουν ότι θα εξέταζαν το ενδεχόμενο να υπερψηφίσουν την παραπομπή, οι περισσότεροι όμως από αυτούς θεωρούν ότι θα ήταν καλύτερο ο ίδιος ο πρόεδρος να παραιτηθεί.

Την άποψη αυτή υποστήριξε ο Πατ Τούμεϊ, ο οποίος έχει δηλώσει ότι θα αποσυρθεί από την πολιτική, όταν λήξει η θητεία του, το 2022, αλλά και άλλοι που θα παραμείνουν. Οι δεύτεροι μάλιστα φαίνεται ότι επιθυμούν ακόμα περισσότερο μια παραίτηση Τραμπ. Ο λόγος είναι ότι δεν θέλουν να βρεθούν στο δίλημμα, καθώς πιέζονται τόσο από τη βάση των Ρεπουμπλικάνων όσο και από σπόνσορες, οι οποίοι διαμηνύουν ότι θα διακόψουν τους δεσμούς με τους Ρεπουμπλικάνους που θα υποστηρίξουν τον Τραμπ σε οποιαδήποτε ψήφο κατηγορίας.

Η διαδικασία και οι προβληματισμοί

Από την πλευρά του, ο ηγέτης των Ρεπουμπλικάνων στη Γερουσία Μιτς Μακόνελ έστειλε υπόμνημα στους Ρεπουμπλικάνους γερουσιαστές, στο οποίο παρουσιάζει ένα πιθανό χρονοδιάγραμμα για μια ενδεχόμενη δίκη. Σε αυτό επισημαίνει ότι η Γερουσία θα πραγματοποιήσει την επόμενη συνεδρίασής στις 19 Ιανουαρίου, μία ημέρα δηλαδή πριν την εκπνοή της θητείας Τραμπ.

Σημειώνει μάλιστα ότι για να συγκληθεί μία συνεδρίαση της Γερουσίας νωρίτερα, χρειάζεται η συναίνεση και των 100 γερουσιαστών. Αυτό βεβαίως φαίνεται αδύνατο και σημαίνει αυτομάτως, ότι μια νέα δίκη κατά του Τραμπ δεν πρόκειται να αρχίσει μέχρι τη λήξη της προεδρικής θητείας του. Το κατηγορητήριο όμως έχει συνταχθεί για να ζητήσει την παύση του Τραμπ από το αξίωμά του.

Θα πρέπει τέλος να σημειωθεί, ότι η Βουλή των Αντιπροσώπων παρέπεμψε τον Τραμπ και τον Δεκέμβριο του 2019, με την κατηγορία ότι άσκησε πίεση στον πρόεδρο της Ουκρανίας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, προκειμένου να γίνουν έρευνες για τον γιο του Μπάιντεν. Η Γερουσία όμως, όπως ήταν αναμενόμενο, αθώωσε τον πρόεδρο, τον Φεβρουάριο του 2020. Τότε ήταν βέβαια προεκλογική περίοδος, ενώ τώρα ο Τραμπ είναι ο ηττημένος πρόεδρος και ο “υποκινητής” των πρωτοφανών εκδηλώσεων βίας στο Καπιτώλιο.

Είναι όμως αυτό αρκετό για να ψηφίσουν τόσοι πολλοί Ρεπουμπλικάνοι γερουσιαστές κατά του προέδρου τους, ειδικά όταν το κατηγορητήριο αποσκοπεί σε κάτι που θα έχει ήδη συμβεί; Η πιθανότερη απάντηση είναι “όχι”, αν και κάποιοι γερουσιαστές εκτιμάται ότι θα δυσκολευτούν. Τίθεται πάντως και το ερώτημα αν έχει νόημα η παραπομπή ενός προέδρου δέκα ημέρες πριν την λήξη της θητείας του. Ο Λευκός Οίκος υποστηρίζει ότι μια τέτοια εξέλιξη «θα χρησίμευε μόνο για να διχάσει περαιτέρω τη χώρα». Πολλοί Δημοκρατικοί, ωστόσο, θεωρούν ότι αυτό πρέπει να γίνει για το κύρος των Θεσμών και για την Ιστορία.

Είναι η 25^η τροπολογία λύση;

Μέσα σε αυτό το κλίμα πολλοί Δημοκρατικοί πετούν το μπαλάκι στο στρατόπεδο των Ρεπουμπλικάνων και κυρίως στον αντιπρόεδρο Πενς, ζητώντας την ενεργοποίηση της 25^ης τροπολογίας του Συντάγματος για την καθαίρεση του Τραμπ. Αυτό το ενδεχόμενο αρχίζει να φαίνεται και ως η τελευταία επιλογή του αντιπροέδρου, ο οποίος έχει ήδη διαφοροποιηθεί από τον απερχόμενο πρόεδρο.

Όσο επικίνδυνη όμως είναι μια παραπομπή, άλλο τόσο επικίνδυνη είναι και μια απόπειρα καθαίρεσης, ειδικά, όταν ο Τραμπ έχει δείξει ότι μπορεί να φτάσει στα άκρα. Το επιτελείο του Πενς φέρεται να σταθμίζει την κατάσταση πιο ψύχραιμα, ο αντιπρόεδρος όμως δεν είχε  καμία επικοινωνία με τον Τραμπ από την εισβολή στο Καπιτώλιο μέχρι το βράδυ του Σαββάτου. Έτσι υιοθετείται περισσότερο ο ρόλος του γεφυροποιού παρά μιας δυναμικής αντίδρασης, όπως η εκκίνηση της διαδικασίας καθαίρεσης.

Η 25^η τροπολογία παραμένει πάντως ως επιλογή, αν και για την επίκλησή της απαιτείται η πλειοψηφία του υπουργικού συμβουλίου και ο αντιπρόεδρος να ψηφίσουν υπέρ της απομάκρυνσης του προέδρου από το αξίωμά του λόγω ανικανότητας να εκτελέσει τα καθήκοντά του. Και αυτό όμως είναι κάτι που δεν έχει ξαναγίνει.